Dagblaðið Vísir - DV - 28.07.1984, Qupperneq 20
20
DV. LAUGARDAGUR 28. JULÍ1984.
Móttökurnar iRikinu voru ríkisstofnunum til mikils sóma.
„ÞETTA ER
NtíEINE
SINNI
KERFIД
Heimsókn í nokkrar sívinsælar ríkisstof nanir
Grímur vélstjóri nagar neglurnar.
Honum er sama þó að það sé smurolía
undir þeim. Honum liggur á.
Hann hefur lent í því að fá sér nafn-
skírteini, láta þinglýsa láni, kvarta yfir
skattinum og láta skoða bíldrusluna
sína, allt sama daginn.
Um raunir sínar, vinnuna sem hann
er að skrópa úr og fleira óþægilegt,
hugsar hann þegar afgreiðslustúlkan,
sem hann ætlar að fá þinglýsinguna á
lífeyrissjóðsláninu hjá, kemur gang-
andi til hans.
Hann þykist geta lesið falið bros í
brúnum augum hennar þegar hún seg-
ir: ,,Það vantar nafnnúmer á annan
vitundarvottinn.”
Afgangurinn er eins og kvikmynd.
Grímur geltir, grípur í peysu stúlkunn-
ar. Það heyrist smellur þegar hann
reynir að þrífa til hennar með tönnun-
um. Hún æpir upp yfir sig og tekst að
hörfa frá. Grímur er kominn hálfur
upp á borðið þegar rumur fyrir aftan
hann sviptir honum niður og læsir hann
í bóndabeygju í fangi sér.
„Alm! ” Mjóðar holdug kona í glans-
andi leöurbuxum þegar hún sér froð-
una við munnvik Gríms. „Ona kallinn,
ona, ona,” segir góðlegur rumurinn
sem heldur Grími og reynir að sefa
litla manninn sem hefur fengið of
stóran skammt fyrir einn dag: „Þetta
er nú elnu sinni kerfið.”
Athugasemdin virkar eins og olía á
eld. Grímur réttir sig úr bóndabeygj-
unni eins og smellihnifur. Hláturinn er
gjallandi á leiöinni niöur tröppurnar
og út. Það síöasta sem fólkiö á skrif-
stofum borgarfógeta heyrir er holt
öskur.
Alltaf eitthvaö gallað
Þeir eru margir hinir daglegu
árekstrar okkar við kerfið. Til allrar
hamingju er myndin af Grími vél-
stjóra samt ýkt. Hinu verður samt ekki
á móti mælt að flestir geta sagt ein-
hverja hremmingarsögu úr kerfinu og
ósjaldan veröur maður vitni aö miður
vingjarnlegum oröaskiptum á opinber-
umstofnunum.
Stundum nær þessi gremja svo
langt að skrifuð eru lesendabréf en
venjulega endar þetta heima í stofu
þar sem maöur segir fjölskyldu eða
kunningjum sínar farir ekki sléttar.
Okosturinn við þær frásagnir er sá að
málin eru svo snúin og leiðinleg að það
nennir enginn að setja sig inn í þau.
Hluttekningin sem maður fær er fjar-
huga: „Jaaá og „þetta erekki hægt”
Ef maður tekur sig hins vegar til og
fer að eins og Grímur vélstjóri hér að
framan og reynir að bíta afgreiöslu-
stúlkuna eða öskrar og veinar af bræöi
er eina afleiöingin sú aö maður verður
aö safna skeggi eöa senda einhvern
annan næst þegar leita veröur til stofn-
unarinnar. Það er ekki hægt að hóta
þvi að beina viðskiptum sínum annað.
Það er ekkert annaö.
Það sem fólk hef ur viö margar ríkis-
stofnanir að athuga er seinagangur,
leiðindi starfsfólks og svo, eins og
Grímur vélvirki fékk aö reyna. Það er
alltaf eitthvert plagg sem vantar eða
einhver undirskrift gölluö.
Við fórum á sömu slóöir og Grímur
og röbbuðum sums staöar við starfs-
fólk. Annars staðar hlustuðum við
bara. Auövitaö var þetta yfirleitt hiö
alúðlegasta fólk þegar maður sá það
augliti til auglitis.
Leikin heimildarmynd
Ungur Reykvíkingur hélt því eitt
sinn fram að gera þyrfti leikna heim-
ildarmynd um hvernig ætti að koma
bilnum í gegnum skoðun. Fara yfir
undirbúning og skoðunina þrep fyrir
þrep með útskýringum. Hann taldi að
óstytt myndi sú mynd aldrei vera
minna en þrír tímar í flutningi.
Þegar okkur bar aö Bifreiðaeftirlit-
inu var lítið að gera og allir viðskipta-
vinirí jafnvægi.
Á planinu náðum við að fylg jast með
þessu viðkvæma augnabliki þegar
bílaskoðunarmaðurinn hemlar eftir
hringinn á planinu og fer að kroppa í
gamla miðann. Og hvaö setti hann í
staðinn ? Grænan.
„Ekkert mikið,” sagöi Halldór bíla-
skoðunarmaður þegar við inntum hann
eftir því hvers vegna billinn hefði feng-
ið grænan miða. „Brotið ljós og smá-
ryðíbretti.”
Við spurðum Lárus Jónsson, verk-
stjóra í Bifreiðaeftirlitinu, nokkurra
spurninga um hversu margir bílar
kæmu að meðaltali í skoðun til þeirra á
dag. Lárus sagði aö nú væru engar
auglýstar skoöanir þannig að rólegra
væri hjá þeim en venjulega. Hann
sagði að þann 19. júlí síðastliðinn hefðu
Texti:
Sigurður G. Valgeirsson
Myndir:
Gunnar V. Andrésson
komið 256 bílar. Þar af fengu 53 bílar
grænan. Tveir fengu rauðan. „Rauöan
miða notum við eiginlega ekki,” sagði
Lárus. Hann sagði að meö slíkan miöa
á bílnum mætti ekki aka annað en
beint á verkstæði.
En hvaða bjartsýnismenn eru það
sem koma meö bíl til skoöunar sem af
er tekið númerið við skoöun eða rauður
miðisetturá?
Lárus sagði að slíkir menn kæmu
venjulega ekki af fúsum vilja heldur í
fylgd lögreglunnar.
— Er eitthvað reynt að blöffa
ykkur?
„Það er voða lítið,” sagði Lárus.
„Það var miklu meira áður fyrr. Þá
voru menn setjandi kítti í stýrisenda
og þar fram eftir götunum en nú er það
hætt.”
— Er eitthvað hæft í því að það sé
verra að vera ungur strákur heldur en
kvenmaður eða fullorðinn ráðsettur
maður þegar maður kemur með bíla til
skoðunar?
Lárus var ekki á því. Hann benti þó
á að yngsti aldursflokkurinn hefði
minnst af peningum milli handanna og
væri því á lélegustu bílunum.
Varaðu þig á
handbremsunni
Lárus sagöi að þaö væru helst
strákarnir á skellinöðrunum sem
reyndu að plata þá. Vélarnar á hjólum
þeirra væru innsiglaðar vegna hraða-
takmarkana. Þeir heföu tekið innsiglin
úr og væru að reyna að troða pappír
eöa tvisti í lofthreinsarann einhvers
staðar á bakvið áður en þeir kæmu
með hjólin til skoðunar.
Lárusi fannst viðhorfin hafa breyst
á undanförnum árum. Nú vildu menn
hafa bílana sína í lagi almennt. Þá
væri endingartími orðinn svipaður á
öllum hlutum bílsins sem bætti ástand-
ið.
En gerist það oft að menn ærist af
bræði í afgreiðslunni og finnist þeir
hafa verið misrétti beittir?
Lárus verkstjóri glotti og sagði að
þeir hefðu staka hæfileika til að róa
menn.
En hvers vegna tekur það stundum
svo langan tíma að komast í gegnum
skoðun?
Þaö sögöu félagarnir í bifreiðaskoð-
uninni vera vegna þess að mannekla
væri á staðnum.
Eftir spjalliö röltum við um svæðið.
Þarna drógu menn á eftir sér felguna
góðu með skrúf jámin fest í keðjum við
til að enginn steli þeim og bjástruðu
við að skipta um númer. Þeir voru allir
i blíðasta skapi.
Engum hefur enn dottiö í hug að
koma upp hjálparþjónustu til númera-
skipta við Bifreiðaeftirlitið. Það hlýtur
að geta veriö gróðavegur.
A leiðinni niður á Hagstofu sagði
Gunni ljósmyndari frá manninum sem
kallaði til bifreiöaskoðunarmannsins