Dagblaðið Vísir - DV - 21.09.1985, Page 2

46
DV. LAUGARDAGUR21. SEPTEMBER1985.
Breid-
síðan
Hátíð í Feneyjum
Nýlega er afstaöin mikil kvikmynda-
hátíö í Feneyjum. Gagnrýnendur
kölluöu sumir hátíöina „sagnaballið”
og áttu við meö því að þær myndir
sem mesta athygli vöktu í Feneyjum
þetta áriö heföu allar haft miklar og
spennandi sögur aö segja. Og handrita-
höfundar og leikstjórar hafi lagt sig
eftir því aö myndir þeirra segöu skýra
sögu af einhverju tilteknu tímabili
mannkynssögunnar.
Jerzy Skolimowski frá Póllandi var
þarna meö sína fyrstu mynd geröa í
Bandaríkjunum. Sú heitir „Vita-
skipið” og er skipiö þaö fyrsta stór-
myndin í röð slíkra, sem CBS-stööin í
USA ætlar aö láta gera.
I „Vitaskipinu” takast þeir á,
kafteinninn um borö sem Klaus
Maria Brandauer leikur og foringi
glæpamannagengis eins sem Robert
Duvall leikur. Glæpamennirnir ryöjast
um borö í skipiö og taka öll völd.
Zanussi frá Póllandi er einnig í
Feneyjum þetta árið. Mynd hans heitir
„Vald hins illa”. Þar segir frá ungum
guðfræöingi sem lendir eins og milli
steins og sleggju, þar sem annars
vegar er velgjörðarmaður hans og hins
vegar eiginkona velgjöröarmannsins.
Og endalok guöfræðingsins: örvænt-
ing, því hann uppgötvar að hvort-
tveggja er falsið einbert, trúin og
ástin.
John Houston er mættur til leiks meö
sína umtöluöu mynd, „Heiöur
Prizzis”. Þá mynd ber Jack Nicholson,
tengdasonur Houstons uppi, segja
gagnrýnendur, leikur þar morðingja
geislandi af sjarma. En myndin gefur
áhorfandanum enga von um betra líf í
þessum heimi. Allt er þar til sölu, hvað-
eina falt, svo sem heiður manna og
mannorð.
1 Feneyjum vakti Tyrkinn Ali özgen-
tiirk mikla athygli. Mynd hans,
„Vöröurinn”, er pólitísk saga um
lítinn mann sem er útnefndur vöröur
í klæðaverksmiöju.
Vadim Abdrasitov frá Sovét-
Píssið oft!
I Svíþjóð gefur Vinnuvernd (sem er
ríkisfyrirtæki) út blað sem heitir Vinn-
an.
Það blað er oft mjög skemmtilegt —
finnst nefndinni. Þar kom nýlega fram
að strætóstjórar og hárgreiöslufólk
hefur ýmislegt sameiginlegt.
Meðal annars það, aö báðir starfs-
hópamir fá óeðlilega oft blöörubólgu.
Það stafar væntanlega af þvi að i
þessum störfum er ekki hægt að fara
og kasta af sér vatni þegar maður
þarf.
En til að komast hjá því aö fá blöðm-
bólgu á maður einmitt að kasta af sér
vatni þegar þarf — og gæta þess að
manni sé ekki kalt á rassinum, segir
Vinnan þeirra í Svíþjóð.
Og aö þessu er óþarfi að flissa. Miklu
betra aö muna eftir því að pissa.
Höfðum það á tilfinn
ingunni
Nefndin hefur fengið það staðfest, að
finnskar konur em frjálsari en fyrr-
um, eyðslusamari og með aukinn
áhuga á náttúmverad miðað það sem
var fyrir fjómm áram. Eða svo segir í
frétt frá finnskri fréttastofu. Um allt
þetta höfðum við áður gmn— sem nú
hefur sýnt sig vera á rökum reistur.
Áhugi finnskra kvenna á hollu fæði
hefur minnkað jafnframt því sem þær
geta núorðið hugsað sér að drekka
meira en áður á góðra vina fundi.
Nefndin hafði þetta aUt á tilfinning-
unni.
Þekkingin eykst
Höfmngstegund ein sem enginn
þekkti haus né sporð á er nú orðin
þekkt í dýraríkinu.
Á Suðurskautslandinu hafa menn
fundið beinagrind sem skýrir hvers
vegna menn vissu ekki fyrr um þessa
tegund.
Þessi tUtekni höfrangur var uppi
fyrir um það bil f jómm mUljónum ára.
Þröngt á Spáni
Fram tU dagsins í dag hafa 38,5
milljón útlendingar heimsótt Spán frá
áramótum. Það er aukning frá fyrra
árium0,2%.
I ágúst vom á Spáni 8 mUljón út-
lendingar, sem var vist óvenju margt
miðað við ágústmánuði fyrri ára.
Breiðsíðunefndinni finnst hinsvegar
skást að vera á Spáni á veturaa.
Sevilla í janúar — húrra!
Vínréttlæti
Beujolais Nouveau er víntegund sem
vínmenn hlaupa glaðir þingmannaleið
eftir, hafi þeir spurair af flösku —
hlaupa svo lengi sem þeir geta hlaupið
— og síðustu fréttir af þessu eðla víni
herma að í haust verði því sleppt á
markað þann 21. nóvember í stað þess
15. sama mánaðar, eins og verið hefur.
Þetta er gott fyrir fyrirhyggjusama að
vita.
Breytingin er gerð af réttlætisástæð-
um, segja franskir vínf ramleiðendur.
AUir — og skiptir engu hvar í veröld-
inni þeir búa — eiga að geta dregið út
korktappann sama dag.
Fornaldareðlufréttir
Nýjustu fréttir af foraaldareðlum,
sem kreikuðu á jörðinni fyrir um það
bU 65 miUjón áram, herma að þær
hafi ekki allar dáið út einhvern
óveðursdag, heldur verið að veslast
upp á svona nnlljón árum.
Eða svo segja sérfræðingar í fom-
aldareðlum sem hafa verið að þinga i
Toulouse í Frans.
Reitt skáld komið í
gott skap
Evgení Evtusjenkó, rússneska
skáldið, sem á sjötta áratugnum var
oft kallaður „reiður ungur maöur” í
Sovétríkjunum — er nú greinUega ekki
lengur reiður. Nýlega birtist eftir hann
Ijóð í flokksmálgagninu Prövdu, þar
sem hann orðar stuðning sinn við efna-
hagsstefnu Gorbatjovs.
SÁ ÞVOGLUMÆLH
Laugarásbíó í Reykjavík hefur
undanfarið verið að sýna gömlu
Hitchcock-myndimar og í mörgum
þeirra er uppáhaldsleikari gamla
meistarans í stjörnuhlutverkinu:
James Stewart, sem fyrr á árum fékk
mörg hjörtun tU að slá hraðar.
Sagt var um Stewart að engum
leikara hefði tekist eins vel að vera
þvoglumæltur á tjaldinu- talandi hans
var „dæmigerður, amerískur” og
framgöngumáti hans jafnan fram-
koma hins heiðarlega, klaufalega
manns, sem hefur réttan málstað.
80 kvikmyndir
J;ames Stewart lék í 80 myndum á
ferli sínum. Og sá feriU stóð í hálfa öld.
Frægustu myndir hans eru einmitt
Hitchcock-myndirnar, svo sem Reipið,
Vertigo, Glugginn á bakhliðinni (Rear
Window) og sú sem Laugarásbíó hefur
verið að sýna: Maðurinn sem vissi of
mUdð. Þessar myndir eru yfirleitt ekki
á sýningarskrá kvikmyndahúsa
núorðið — ekki nema á sérstökum
Stewart/Hitchcock-hátíðum eöa þá að
bíóhús efna til seríusýninga eins og
Laugarásbíó hefur gert.
James Stewart fæddist 1908 í smábæ
í Indiana. Þar var faðir hans járnvöru-
kaupmaöur, rak búð sem faðir hans
hafði komið á fót, og allir reiknuðu með
að strákurinn, James, myndi taka við
af föður sínum. En svo varð ekki því
hans beið glæstur HoUywood-feriU.
Auk Hitchock*- myndanna, sem áður
voru nefndar, má nefna myndir eins og
Saga Glen MiUer (Sýnd í íslenska
sjónvarpinu fyrir einu eða tveimur
árum), Saga frá Fíladelfíu, Hr. Smith
fer til Washington og reyndar margar
fleiri.
Arkitekt
James Stewart ætlaöi að verða
arkitekt. Og nam þau fræði í
Princeton-háskólanum. En svo kom
stríð og hann varð skytta eða skyttu-
liðsforingi — ein fyrsta Hollywood-
stjarnan sem lét skrá sig í herinn.
Stewart er að því leyti ólíkur
mörgum nágrönnum sínum í Beverly
Ásamt Hitchcock í þá „góðu
gömlu. . . "
Hills í HoUywood að hann er einlægur
fjölskyldumaður, hefur verið giftur í 35
ár, sækir kirkju reglulega, hefur verið
skátaforingi, er gamaldags föður-
landsvinur — hefur aldrei komiö nærri
neinu hneykslismáU. Hann er einfald-
lega fyrirmyndarmaður eins og slíkir
menn eiga að vera í Ameríku.
Oscar í búðinni
Þegar blaðamaöur nokkur barði að
dyrum hjá James Stewart kom þjónn
hans tU dyra og sagði: „Nú er úr vöndu
að ráða því ef þú ætlar að taka mynd
þá viU hann bæði vera farðaður og með
hárkollu.” Og blaðamaðurinn fór að
efast um að Stewart væri þá allur þar
sem hann er séður.
James Stewart er orðinn nokkuð
gamlaður, notar heyrnartæki — en er
þvoglumæltur eins og forðum.
„Pabbi vildi að ég ræki járnvöru-
búðina. Honum datt ekki í hug að hægt
væri að lifa af því að leika. En svo
sættist hann við mig þegar ég fékk
fyrstu óskarsverðlaunin (fyrir Saga
frá FUadelfíu) og hann baö mig um að
senda sér styttuna svo hann gæti haft
hana til sýnis í búðinni. Ég gerði það
auövitaö og styttan var í búöinni þar til
sá gamlidó.”
James Stewart erfði svo járn-
vörubúðina og hélt henni gangandi þar
til starfsUðið vildi fara á eftirlaun. Þá
seldi hann banka búðina. Bankinn
lagði búðina niður. „Það er ísbúð
þarna núna,” segir Stewart, örUtið
gramur yfir því að ekki skuU lengur
vera til jámvörubúð með Stewart-
nafninu utan á.
Stewart leikur enn eitt og eitt hlut-
verk og þá fyrir sjónvarp. „Eg les eitt, réttum tökum. Eg er náttúrlega afi og
tvö eða þrjú handrit í mánuði. Annars afahlutverkið er eiginlega það hlut-
er það þýðingarmikið aö taka elUna verkseméghef mestgamanaf.”