Dagblaðið Vísir - DV - 21.02.1986, Blaðsíða 27

DV. FÖSTUDAGUR 21. FEBRÚAR1986
39
*
Menning
Menning
Menning
J5
DIDDULADDERI
tí
Tónleikar íslensku hljómsveitarinnar i
íþróttahúsi Gagnlræöaskólans á Selfossi
16.febrúar.
Stjórnandi: Guðmundur Emilsson.
Einsöngvarar með meiru: Þorhallur
Sigurðsson og Sigrún Hjálmtýsdóttir.
í fyrra tók íslenska hljómsveitin
upp á því að halda sérstaka tón-
leika með léttari blæ. Það var ein-
mitt á öskudag og nú gerðist sagan
aftur jjótt í svolítið öðru formi
væri. I fyrra átti sveiflan að ráða,
nú skyldu rifjuð upp árin sem
Útvarpshljómsveitin, sællar minn-
ingar, skemmti landsmönnum. Það
er útbreiddur misskilningur að
Útvarpshljómsveitin hafi verið
fyrsta hljómsveit á íslandi. Fyrstu
hljómsveitir á íslandi voru lúðra-
sveitir og þær voru svo merkileg
fyrirtæki að þar þekktist jafnvel
að borga mönnum kaup fyrir að
spila. Ekki megum við heldur
gleyma því að salonorkester spil-
uðu á betri vertshúsum höfuð-
borgarinnar áður en útvarpið kom
til sögunnar. Ekki er þetta sagt til
Tónlist
EYJOLFUR MELSTED
að kasta rýrð á minningu Útvarps-
hljómsveitarinnar, heldur aðeins
til að minna á að þótt hún hafi
verið mikilvægur hlekkur í keðju,
sem nú er orðin alllöng og gild, var
hún ekki upphaf alls.
Sagan rakin
Á tónleikum íslensku hljómsveit-
arinnr var sagan rakin á einkar
viðkunnanlegan og sannfærandi
hátt með nokkrum tilbúnum, skop-
legum innskotum. Svo vel vill til
að enn má ná í nokkra af þeim sem
voru með, þó upphafsmennirnir séu
gengnir. Sagan hefur að nokkru
leyti verið rakin í Útvarpstíðind-
Laddi og Diddú ú æfingu.
um, en fengur væri að ef einhver
réðist í að skrá hana til hlítar
meðan enn má fá ýmsar heimildir
frá fyrstu hendi. Undirbúningur
þessara tónleika væri þar öðrum
þræði gott innlegg. Þarna komu
staðgenglar sporgöngumannanna
og brilleruðu á gömlum kunningj-
um, en svo nefna menn stundum
þau lög sem hvað vinsælust voru
hjá Útvarpshljómsveitinni. Ástarv-
als Lehárs, Cardas Montis, Int-
ermezzo og hin og þessi einleiks-
stykki þar sem blásaramir fengu
að blakta. Þar gat meðal annars
að hlýða á flautuvals, klarínettup-
olka og glæsilega kornettsóló, að
ógleymdum stykkjum sem alltaf ku
hafa slegið í gegn eins og Ástrar-
trega Elgars og Tritsch Tratsch
polka Johanns Strauss.
Vandað grín
Með fyrri hluta tónleikanna lauk
hinni eiginlegu sögu Útvarps-
hljómsveitarinnar og við tók al-
gjört glens og gaman. Að sönnu var
fyrri hlutinn kryddaður gríni sem
aukameðlimur hljómsveitarinnar,
Þórður húsvörður Skjaldberg, sá
að mestu leyti um. Upphófust nú
ýmsar ágætar „músíkalskar paród-
íur“. Útsetningar þeirra hafði Ólaf-
ur G. Þórhallsson annast af stakri
smekkvísi. Hann hélt meira að
segja stílnum frá Útvarpshljóm-
sveitinni og forðaðist að víkja af
braut einfaldleikans og, því sem
okkur mundi þykja i dag, barnaleg-
um útsetningarmáta hennar. Þetta
prýðis „músíksjó" var eitt alls-
herjar „Diddúladderí". Þarna
sýndi Diddú fjölhæfni sína ómælt.
Hún hefur engu gleymt af því
gamla þó hún hafi lært að syngja,
heldur aðeins bætt það. Laddi er
svo sem fjölhæfur líka, en án
skrípalátanna kæmist hann ekki
langt í músíkölskum paródíum. En
það sem meginniáli skipti var að
hér var vandað til músíkalsks gríns
og i heiðri höfð sú gullvæga regla
að hætta skuli leik þá hæst fram
fer. EM
ÞAÐ HAFÐISTI
ANNARRITILRAUN
Tónleikar Philips Jenkins í Norræna
húsinu 14. febrúar.
Efnisskrá: Johann Sebastian Bach/
Busoni: Chaconne; Franz Liszt: Vier
kleine Klavierstuecke, Mephistovals nr.
1; Hafliði Haligrimsson: Fjögur islensk
þjóðlög; Robert Schumann: Sonata i
g-moll op. 22.
Það var í haust að tilefni gafst,
heldur óvænt þó, að rita grein um
tónleika sem ekki voru leiknir. Það
var þegar um þverbak keyrði að
Philip Jenkins ákvað að láta ekki
bjóða sér ástand hljóðfæris Nor-
ræna hússins. Eins og alkunna er
voru vissar ráðstafanir gerðar,
Tónlist
EYJÓLFUR MELSTED
fyrst kom lánshljóðfæri og fyrr en
varði var búið að lappa upp á gamla
Steinway útvarpsins og síðan hefur
hann verið látinn duga sem slíkur,
en yfirlýst að leitað sé leiða til að
kaupa húsinu nýtt hljóðfæri. Ekki
var það meiningin að hefja á ný
ýfingar út af hljóðfæri Norræna
hússins, en rétt þykir mér að minna
á að eitt af aðaltónleikahúsum
höfuðborgarinnar, þar sem sum
árin eru teknar útvarpsupptökur í
tugavís, þyrfti að geta boðið upp á
eitt af bestu hljóðfærum borgarinn-
■ar.
Loksgathann spilað
En nú var Philip Jenkins sem sé
mættur til leiks í annað sinn og
loks varð af þessum tónleikum
hans með sinni hörkuspennandi
efnisskrá. Byrjunin var útsetning
Busonis á Chaconnu Bachs
dæmigerð viðleitni til að reyna að
færa yfir á slaghörpuna nokkuð
sem þar á tæpast heima og lætur
mann tiltölulega lítt snortinn af
öðru en andagift meistara Bachs,
sem þrátt fyrir allt skín í gegn.
Litlu Liszt-píanóstykkin gáfu
Philip Jenkins tækifæri til að mála
fallegar rólyndislegar stemmning-
ar með djúpum undirtóni og það
tækifæri nýtt hann bæði vel og
smekklega. í Mephistovalsinn
fannst mér hins vegar vanta brodd-
inn þótt hann væri að mörgu leyti
laglega spilaður.
Magnaðar píanóstemmur
Svo kom rúsínan í pylsuendan-
um, fjögur þjóðlög Hafiiða Hall-
grímssonar. Eg verð að játa að ég
þekkti ekki í fyrsta lagið strax en
það reyndist við eftirgrennslan
vera Sofðu unga ástin mín og ættað
úr safni Göggu Lund. Síðan komu:
Austan kaldinn, Ljósið kemur
langt og mjótt og Kindur jarma í
kofunum. Eins og fyrr reyndist hér
ekki vera um að ræða neinar þjóð-
lagaútsetningar hjá Hafliða heldur
inventionir yfir íslensk þjóðlög,
magnaðar stemmningar. Það er
hreint makalaust hversu þjóðlagið
getur orðið Hafliða tilefni stórra
yrkinga. Samt missir hann aldrei
sjónar á kjarnanum, í þessu tilviki
þjóðlaginu í öllum sínum einfald-
leik. Ég má hundur heita ef þessar
frábæru píanóstemmur eiga ekki
eftir að slá í gegn.
Óhagstæður samanburður
Ekki er það oft að maður fái að
heyra g-moll sónötu Schumanns
með tveggja daga millibili, jafnvel
ekki í stórborgum tónlistarlífsins.
Ég verð að segja alveg eins og er
Philip Jenkins - „áheyrilegur pian-
isti“.
að sá magnaði flutningur, sem ég
hafði hlýtt á tveimur kvöldum
áður, hamlaði því að ég fengi notið
sem skyldi þeirra mörgu ágætu
hluta sem Philip Jenkins gerði í
sínum flutningi. Fyrri flutningur
sat svo rækilega í mér að ómögu-
legt var annað en að bera saman.
Þetta var eins og að sitja með
meðvitaða fordóma um hvernig
leika bæri verkið og geta ómögu-
lega af þeirri braut vikið. Samt
breytti þessi óþægilega aðstaða
engu um það að oft þykir mér
Philip Jenkins hinn áheyrilegasti
píanisti. EM
Glösum lyft í tilefni af formlegri opnun Iðntæknistofnunar. Á myndinni má
m.a. sjá Albert Guðmundsson iðnaðarráðherra, Ingjald Hannibalsson, for-
stjóra Iðntæknistofnunar, Pál Flygenring, ráðuneytisstjóra í iðnaðarráðu-
neytinu, og Þórð Gröndal, stjórnarmann í Iðntæknistofnun.
Skálað fyrir
Iðntæknistofnun
„Margt fer öðruvísi en ætlað er.
Ef þetta stólahringl hefði ekki
orðið væri ég að taka við lyklunum
úr höndum Ragnhildar Helgadótt-
ur. Nú missi ég lyklavöldin í hend-
urnar á Albert. En Albert er gamal-
gróinn „bisnessmaður'* svo ég hef
ekki áhyggjur af lyklunum hjá
honum. Fátt er svo með öllu illt
að ekki boði nokkuð gott,“ sagði
núverandi menntamálaráðherra og
fyrrverandi iðnaðarráðherra,
Sverrir Hermannsson, er hann
afhenti núverandi iðnarðarráð-
herra og fyrrverandi íjármálaráð-
herra lyklana að nýbyggingu Iðn-
tæknistofnunar þegar hún var
formlega tekin í notkun fyrir
skömmu.
Síðan sagði Sverrir: „Menn á
mínum aldri, miðaldra menn, muna
tímana þegar tækin og tæknin voru
ekki til. Nú er sífellt þessi barlómur
um að þetta og hitt skorti. Það
verður að láta af þessum bölmóðs-
söng.“
Og Albert tók við: „Ég hefði
heldur viljað fá lyklana úr hendi
fallegrar konu, en þetta eru örlög
okkar beggja. Og ég vil taka undir
það með menntamálaráðherra að
við miðaldra menn munum aðra
tíð. Eftir að ég hætti að starfa sem
sendisveinn fór ég að vinna hjá
Eimskip og þá voru vinnutækin
hestvagnar."
Er gengið hafði verið frá lykla-
málum Iðntæknistofnunar var far-
ið með gesti í skoðunartúr um
stofnunina. Blaðapiaður fann þar í
einu herbergi Guðjón Sigurðsson,
fyrrverandi formann Iðju, þar sem
hann var að sýna tölvutæknina í
stofnuninni.
Albert bauð síðan öllum upp á
kampavín og skáluðu menn hressir
í bragði og léttir í lund fyrir Iðn-
tæknistofnun og framtíð hennar.
MARKMIÐ IÐNTÆKNI
STOFNUNAR
Hlutverk Iðntæknistofnunar er
að vinna að tækniþróun og aukinni
framleiðni í íslenskum iðnaði með
því að veita iðnaðinum sem heild,
einstökum greinum hans og iðn-
fyrirtækjum sérhæfða þjónustu á
sviði tækni og stjórnunar og stuðla
að hagkvæmari nýtingu íslenskra
auðlinda til iðnaðar.
YFIRSTJÓRN
Stjóm Iðntæknistofnunar er
skipuð til tveggja ára í senn. Iðnað-
arráðherra skipar formann, aðrir
fulltrúar í stjórn eru tilnefndir af
Alþýðusambandi íslands, Félagi
íslenskra iðnrekenda, Landssam-
bandi iðnaðarmanna og Landssam-
bandi iðnverkafólks.
Með daglega stjórnun fara: For-
stjóri, framkvæmda- og verkefna-
stjóri og deildarstjórar.
-KB
Menn drukku kampavínið óspart, enda nóg til. Hér tekur Albert hlýlega í
hönd Unnar Steingrímsdóttur rannsóknarmanns. Guðjón Sigurðsson, fyrrum
formaður Iðju, horfir skellihlæjandi á.
Guðjón Sigurðsson, fyrrum formaður Iðju, glimir nú við tæknina hjá Iðn-
tæknistofnun. Hér skýrir hann Erni Jónssyni, t.v., nýskipuðum framkvæmda-
stjóra Iðntæknistofnunar, frá því hvernig tölvutæknin virkar og hikar hvergi.
Á myndinni má einnig sjá Kristján J. Guðmundsson hjá Rannsóknastofnun
atvinnuvpúanna. DV-myndir PK