Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.1986, Blaðsíða 14
54
LAUGARDAGUR 26. JULÍ 1986.
Leikstjórinn James Cameron hefui-
nú tekið upp þráðinn í nýjustu mynd
sinni, Aliens, þar sem Ridley Scott
skildi hann eftir í vísindaskáldsögu-
mynd sinni, Alien, fyrir sjö árum.
Þegar kvikmynd Ridley Scott, Ali-
en, var frumsýnd árið 1979 markaði
hún ákveðin tímamót í sögu hryll-
ingsmynda. Hún var gerð tveimur
árum eftir að fyrsta Star Wars mynd-
in leit dagsins ljós og bar því greini-
lega merki þess almenna áhuga á
vísindaskáldsögum og framtíðarsýn-
um sem fylgdu í kjölfar þeirra. Mikið
var lagt í myndina og tókst leikstjór-
anum að skapa sérstætt umhverfi.
Og síðast en ekki síst var ógnvættur-
inn í myndinni ekki aðeins af hinu
• illa heldur var ekki hægt að drepa
hann.
Alien fjallaði um hóp manna sem
heimsækja óþekkta plánetu og finna
þar óþekkta geimveru: Þeir taka
hana um borð í geimskipið en missa
stjórn á henni. Hún ræðst á geim-
farana einn af öðrum þangað til
aðeins er eftir Ripley og kötturinn
hennar. Myndin þénaði litla tvo
milljarða bara í Bandaríkjunum svo
auðsætt var að framleiðendur mynd-
arinnar myndu taka upp þráðinn
aftur og búa til framhaldsmynd. Það
hefur nú verið gert og ber myndin
heitið Aliens og er það James Camer-
on sem situr í leikstjórastólnum.
Sama sagan
Cameron tekur upp þráðinn 57
árum síðar en þá finnst geimfarið
með Ripley og kettinum hennar. Er
Ripley raunar aðaltengiliður mynd-
anna fyrir utan sjálfa ófreskjuna.
Ripley hafði komið sér fyrir í frosti
og legið í dvala en er endurlífguð af
löndum sínum.
Á þessu tímabili er búið að byggja
plánetuna þar sem Ripley og félagar
hennar höfðu fundið merki um annað
líf. Enginn vill trúa henni að fólkið
þar sé í hættu og megi búast við
dauða sínum sé ekki eitthvað gert í
málunum. Þegar allt ssimband slitnar
við þá sem þar búa ákveður stjórnin
þó að senda lið landgönguliða til að
kanna ástandið og bjóða Ripley ineð
þar sem hún sé öllum hnútum kunn-
ug. Eftir hik og hugarangur ákveður
Ripley að slá til og þá byrjar ballið.
Þegar flokkurinn kemur til plánet-
unnar fmnur hann aðeins einn mann
á lífi - sem er lítil stúlka - en 157
ófreskjur eru fyrir eða ein fyrir hvern
mann sem sagður var hafa flutt
þangað. Þessar framandi ófreskjur
eru ótrúlega slóttugar og reynist
björgunarmönnum erfitt að ráða nið-
urlögum þeirra. Fá áhorfendur svo
sannarlega að svitna af ótta í sætum
A sínum því Cameron hefur útfært bar-
dagaatriðin af mikilli kænsku og list.
Þeir sem muna eftir ófreskjunni úr
íyrri myndinni sjá fyrir sér í hugan-
um eitthvert ljótasta kvikindi sem
sést hefur á hvíta tjaldinu. Ekki
bætir það úr skák að þessi geim-
ófreskja nærist á líffærum manna
sem gerir hana enn ógeðfelldari.
Hápunkti nær myndin þegar Ripley
er orðin ein eftir á lífi og einhvers
staðar í nálægð er síðasta ófreskjan.
Lokastundin er runnin upp.
* Kostir og gallar
Það er alltaf erfitt að gera fram-
haldsmyndir en í þetta sinn virðist
verkið hafa tekist vel. Myndin var
frumsýnd í júlímánuði og hefur feng-
ið ljómandi góða gagnrýni og er spáð
jafnmiklum vinsældum og fyrri
myndinni. Þó hefur Aliens nokkra
veika punkta. í fyrsta lagi er erfitt
4 að sannfera áhorfendur um að Rip-
ley vilji fara aftur til plánetunnar,.
Ripley og kötturinn hennar voru þau einu sem björguðust
úr fyrri myndinni, Alien.
miðað við það sem hún gekk í gegn-
um. Fyrir þá sem sáu fyrri myndina
virkar þetta ósannfærandi en miðað
við stöðuna hefur Cameron tekist að
leysa þetta eins vel af hendi og hægt
er að ætlast til.
í öðru lagi hefur þessi mynd ekki
möguleika á að koma áhorfendum
eins á óvart því fyrri myndin sýndi
sjálfa ófreskjuna þannig að margir
vita hvemig hún lítur út og hegðar
sér. Takmarkar þetta nokkuð at-
hafnasvið leikstjórans. Hins vegar
hefur Cameron tekist að halda uppi
góðri spennu í myndinni án þess að
hún detti niður, sem er nokkuð gott
miðað við að sýningartímmn er vel
yfir tveir tímar.
Myndimar tvær hafa mjög mis-
munandi yfirbragð. Ridley Scott er
þekktur fyrir fingert, listrænt yfir-
bragð mynda sínna eins og t.d. í The
Legend og Blade Runner. Var sviðs-
mynd hans í Alien ótrúlega listræn
og á sama tíma ógnvekjandi og kyn-
ferðisleg. James Cameron notar hins
vegar mikið í framhaldsmyndinni
alls kyns byssur og vélknúin farar-
tæki og vopn og má líkja vopnabúri
sveitarinnar, sem send var til plánet-
unnar, við það sem Stallone bar á
sér í Rambo-myndunum. Hefur Ca-
meron verið gagnrýndur fyrir að
hafa ekki hannað vopnin í samræmi
við hugmyndir manna um framtíð-
ina.
Góður leikur
James Cameron var valinn leik-
stjóri með tilliti til ferils hans sem
leikstjóra. Síðasta mynd hans var
The Terminator með Arnold
Schwarzenegger sem hann gerði
1984. Einnig hafði Cameron hönd í
bagga með gerð handritsins að
Rambo: First Blood Part II sem ekki
þarf að kynna. Báðar myndirnar
voru hörku spennumyndir sem héldu
áhorfendum sem límdum , í sætum
sínum.
Eins og áður sagði er geimfarinn
Atriði úr framhaldsmyndinni, Aliens.
Ripley tengiliðurinn milli mynd-
anna. í fyrri myndinni tók hún yfir
aðalhlutverkið upp úr miðri mynd
en í Aliens er hún miðpunkturinn frá
upphafi til enda. Ripley er leikin af
Sigourney Weaver. Hér fékk hún
erfitt en bitastætt hlutverk og skilaði
því með prýði.
Fyrsta kvikmyndin, sem Weaver
lék í, var einmitt Alien en það var
fyrir sjö árum. „Ég var svo óvön að
Ridley varð að segja mér að ég ætti
ekki að horfa á kvikmyndatökuvél-
ina,“ var haft eftir Weaver í viðtali
nýlega. „Ridley Scott og framleið-
endur myndarinnar komu til New
York með lista af leikurum sem þeir
vildu að reyndu sig við hlutverkið
og var ég á þessum lista. Ég hafði
aldrei unnið við kvikmyndir áður og
ég man að ég var ekki viss um hvort
ég vildi leika í vísindaskáldsögu-
myndum. Ég átti mér draum að fá
gott aukahlutverk í mynd sem væri
listræn. Síðan gerðist það að þeir
vildu fá mig í hlutverkið í Alien en
ég var mjög hikandi eftir að hafa
lesið handritið. Þegar ég hitti þá aft-
ur gagnrýndi ég handritið og þá
hrópaði ráðningarstjórinn upp:
„Asninn þinn, gerirðu þér ekki grein
fyrir að þetta er stóra tækifærið
þitt“.“
Víða komið við
Þótt Weaver væri óreynd í kvik-
myndaleik kunni hún töluvert fyrir
sér í leiklist. Hún sótti bæði Stand-
ford háskólann og Yale Drama
skólann áður en hún hóf störf í leik-
húsum og síðan lá leiðin yfir í
kvikmyndir. Alien opnaði Weavér
margar leiðir enda sló hún í gegn í
þeirri mynd. Hún lék síðan í mynd
Peter Yates, Eyewitness, á móti Will-
iam Hurt, auk þess að fara með
hlutverk í mynd ástralska leikstjór-
ans Peter Weird, The Year of Living
Dangerously, þar sem hún lék á móti
Mel Gibson. Næsta mynd hennar var
Deal of the Century, ömurlega mis-
lukkuð mynd með Chevy Chase sem
fjallaði um svartamarkaðsbrask með
hergögn. Weaver fékk smáuppreisn
æru þegar hún fékk hlutverk í hinni
vinsælu mynd Ghostbusters. „Um-
boðsmaðurinn minn í New York
benti mér á hlutverkið en leikstjór-
inn, Ivan Reitman, var dálítið
hikandi og sagði: „Já, ég veit ekki,
hún lítur út fyrir að vera svo ofsa-
lega alvörugefin." En ég fór í prufu-
töku og í atriðinu þar sem illir andar
yfirtaka líkama minn missti ég stjórn
á mér og byrjaði að rífa og éta púð-
ana og hegða mér eins og hundur.
Ég varð fyrir miklum vonbrigðum
þegar ég fékk ekki að umbreytast í
hund í myndinni."
En nú virðist Weaver vera að fá
stóra tækifærið aftur. Hún lék ný-
lega í tveimur öðrum myndum sem
heita Half Moon Street, þar sem hún
leikur á móti Michael Caine, og svo
One Woman Too Many. Aðspurð
hvort von væri á Alien III svaraði
hún að litlar líkur væru á því. „En
þess ber að gæta að ég bjóst ekki
heldur við að þessi mynd yrði gerð.
Ef James Cameron hefði ekki orðið
yfir sig hrifinn af Alien þá hefði þessi
framhaldsmynd aldrei verið gerð.
Enginn þorði að snerta á þessu verk-
efni. Þegar búið er að gera eins góða
mynd og Alien og af manni eins og
Ridley Scott þá eru fáir sem vilja
taka upp þráðinn. Sem betur fer vildi
Cameron gera sina eigin mynd um
þetta.“
B.H.