Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.1988, Qupperneq 6
6
FÖSTUDAGUR 4. MARS 1988.
Atvinnumál
Að kjarasamningum felldum
- allar líkur á að samningaviðræður flytjist heim í héruð
Þreyttir samningamenn takast í hendur að lokinni undirskrift nýju kjarasamninganna aðfaranótt síðastliðins
föstudags. Þeir virðast ekki hafa gengið nógu langt við samningagerðina miðað við hvaða móttökur samning-
arnir fá i verkalýðsfélögunum. DV-mynd Brynjar Gauti
Nú liggur fyrir að nokkur stór
og áhrifamikil verkalýðsfélög hafa
ýmist fellt nýju kjarasamningana
eða neita að skrifa undir þá. Um
leið velta menn því fyrir sér hvað
nú taki við og hvaða afleiðingar það
muni hafa aö stór verkalýðsfélög
hafá hafnað samningunum. Allar
líkur ei u á að samningaviðræður
viö þau félög sem hafa hafnað
samningunum flytjist heim í héruö
því varla kemur til greina fyrir
Verkamannasambandið að taka
upp samningaviðræöur fyrir hluta
félaga sinna. Það er í þaö minnsta
skoðun Þóris Daníelssonar, fram-
kvæmdastjóra Verkamannasam-
bandsins. Það liggur ljóst fyrir aö
þær samningaviðræður verða erf-
iðar, þó ekki sé fyrir annað en það
að nokkur stór félög hafa samþykkt
samningana, svo sem Dagsbrún í
Reykjavík og verkalýðsfélögin í
Keflavík og Njarðvík, og sjálfsagt
munu sum félög samþykkja hann
og önnur hafna honum á næstu
dögum.
Samningunum verður
ekki breytt
Þórarinn V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri Vinnuveitendasam-
bandsins, segir að nýgerðum
kjarasamningum verði ekki breytt
í samningum við þau félög sem
hafa hafnað honum. Hann segir að
fiskvinnslan sé enn rekin með tapi,
þrátt fyrir efnahagsaðgerðir ríkis-
stjórnarinnar. Hún geti einfaldlega
ekki tekið meira á sig, en það eru
einmitt félög meö fiskvinnslufólk í
meirihluta sem hafnað hafa samn-
ingunum. Þórarinn sagði ennfrem-
ur að verkföll myndu ekki breyta
þessari staðreynd og hann sagðist
sannfærður um að ef til þeirra
kæmi muni þau verða löng og öll-
um erfiö.
Ýmsir hafa bent á að ef til vill
megi bjarga málunum með því að
semja um einhver atriði sem séu
staðbundin á hverjum staö fyrir
sig. Ekki kæmi á óvart þótt sú yröi
lausnin því einhverju verður að
breyta í samningunum Iijá þeim
félögum sem þegar hafa fellt
þá, óbreyttir verða þeir ekki born-
ir upp aftur. Slíkt er ekki
hægt.
Kemur til verkfalla?
Verkakvennafélagið Snót í Vest-
mannaeyjum var ekki aðili aö
samningagerðinni á dögunum en
hefur nú boðað verkfall sem hefst
á mánudaginn kemur ef ekki nást
samningar fyrir þann tíma. Flest
verkalýðsfélögin innan Verka-
mannasambandsins höfðu aflað
sér verkfallsheimilda meöan á
samningaviðræðunum stóð. Þau
hafa því enn heimild til að boða
verkföll og hætt er við aö þeirri
heimild verði beitt ef samningavið-
ræður heima í héruðum bera ekki
árangur.
Því er haldið fram að mörg fisk-
vinnslufyrirtæki heföu ekkert á
móti því að til verkfalla kæmi.
Forráðamenn þeirra segja að ekki
sé rekstrargrundvöllur fyrir frysti-
húsin um þessar mundir og tapið
á rekstri þeirra sé mikið.
Aftur á móti halda forráðamenn
verkalýðsfélaga, með fiskvinnslu-
fólk í meirihluta, að nú sé besti
Fréttaljós
Sigurdór Sigurdórsson
tíminn fyrir þau að þrýsta á með
verkföllum, þar sem vetrarvertíð
stendur nú sem hæst. Það getur því
allt eins farið svo að til átaka komi
á vinnumarkaðnum á næstu vik-
um.
Lítil fundarsókn
Það er viðurkennt af forsvars-
mönnum verkalýðshreyfmgarinn-
ar að félagslíf og fundarsókn í
félögunum sé í lágmarki. Það sé
aðeins á fundum um sjálfa kjara-
samningana sem einhverjir láti sjá
sig. Þaö vekur samt furðu hve lítil
fundarsóknin er hjá þeim verka-
lýðsfélögum sem fjallað hafa um
þessa samninga.
Á fundi Verkalýðsfélags Vest-
mannaeyja voru innan við 30
manns á fundinum sem hafnaði
samningunum. Talað er um góða
fundarsókn hjá Dagsbrún þegar 600
manns mæta á fund um samning-
ana. Menn mega ekki gleyma því
aö félagar í Dagsbrún skipta þús-
undum. í Garðinum voru það 19
manns sem tóku þátt í kosningum
um samninga, í Grindavík, einni
stærstu verstöð landsins, voru 79
sem greiddu atkvæði þegar samn-
ingarnir voru felldir. Hjá Ffamtíð-
inni í Hafnarfirði greiddu 102
atkvæði. Hjá Jökli á Höfn í Horna-
firði greiddu 86 manns atkvæði um
samningana.
Alveg burtséð frá því hvort samn-
ingarnir eru samþykktir eða felldir
hlýtur það að vekja athygli hve
sinnulausir félagar í verkalýðs-
félögunum eru um kjör sín. Þeim
sem ekki mæta á þessa fundi hlýtur
því að vera sama um hvaða kjör
þeir hafa og hvort fariö veröur út
í verkfallsátök eða ekki.
Samband fiskvinnslufólks
Síðsumars í fyrra kom upp mikil
umræða um nauðsyn þess að
stofna sérstök samtök fiskvinnslu-
fólks. Þessi umræða hjaönaði þegar
ákveðið var að deildaskipta Verka-
mannasambandinu og stofna þar
meðal annars deild fiskvinnslu-
fólks. Nú er umræða um stofnun
samtaka fiskvinnslufólks að hefjast
aftur, því eins og fyrr segir eru það
verkalýðsfélög með fiskvinnslufólk
í meirihluta, sem fella samningana.
Fiskvinnslufólki þykir enn sinn
hlutur of lítill þótt allir hafi talað
um nauðsyn þess að bæta hag þess
meira en annarra. Ástæðuna er
ekki fyrst og fremst að rekja til
þessara samninga heldur desemb-
ersamninganna 1986, þar sem
fiskvinnslufólkið var algerlega
skilið eftir. Þá taldi það að því hefði
verið fórnað fyrir hagsmuni ann-
arra.
Talsmenn Verkamannasam-
bandsins höfðu um það mörg orð
áður en samningaviðræðurnar
hófust að mikill baráttuhugur væri
í verkafólki um þessar mundir og
það væri tilbúið að berjast. Miðað
við hvernig móttökur samningarn-
ir fá í félögunum er ljóst að þeir
höfðu rétt fyrir sér. Fiskvinrtslu-
fólkið unir ekki sínum hlut. Það
kæmi því ekki á óvart þótt þau fé-
lög sem eru með fiskvinnslufólk í
meirihluta létu verða af því aö
stofna sérstök samtök.
Óvissa fram undan
Eins og staðan er nú er mikil
óvissa fram undan. Menn hljóta að
spyrja, ef þau félög sem hafnað
hafa samningunum, ná meiru fram
en í honum býr, hvaö þau félög
gera sem samþykkt hafa samning-
ana. Það gæti allt eins farið svo aö
þessir nýgerðu samningar hrein-
lega spryngju. Jafnvel þótt Þórar-
inn V. Þórarinsson segi að
samningunum verði ekki hnikað
til veit hann eins og aðrir að ef til
harðvítugra verkfalla kemur á
miðri vertíð sitja menn ekki að-
gerðalausir. Þaö verður eitthvað
að gera. Ef til vill verður hægt að
leysa málin með því að semja við
hvert félag fyrir sig um einhver
staðbundin atriði. Það virðist í
fljótu bragði vera það eina sem
hægt er aö gera í stöðunni án þess
að sprengja nýju samningana.
-S.dór
Hagstæðir greiðsluskilmálar auk Eurokredit og Visa vildarkjara.
.................................... /
t að 50% afsláttur