Dagblaðið Vísir - DV - 15.11.1988, Blaðsíða 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 15. NÓVEMBER 1988.
Fréttir
Þing Alþýðusambands Islands:
Búist er við bandalagi
A-flokkanna á þinginu
- afstaða Ásmundar Stefánssonar veldur tortryggni
Það er jafnan mikið um hornafundi á þingi Aiþýðusambands islands. Ekki
er ólíklegt að þessir tveir heiðursmenn, Karl Steinar og Guðmundur J.,
eigi eftir að ræða saman um eitt og annað á þinginu i næstu viku eins og
þeir gerðu þegar þessi mynd var tekin.
Þing Alþýðusambands íslands
hefst á mánudaginn kemur. Undan-
farið hefur verið aö myndast mikil
spenna vegna þingsins. Það létti ekki
á henni að forseti sambandsins, Ás-
mundur Stefánsson, skyldi ekki taka
af skarið með það á síöasta mið-
stjómarfundi fyrir þingið hvort hann
ætlar að gefa kost á sér áfram. Marg-
ir sem DV hefur rætt við halda því
fram að þetta séu klókindi af hálfu
Ásmundar. Með því að halda mönn-
um í óvissu ætli hann að hafa meiri
áhrif á það hverjir verði kosnir í
miðstjórnina en á henni verða mjög
miklar breytingar. Menn segja að
Ásmundur viti að enginn hleypur í
það að veröa forseti Alþýðusam-
bandsins með eins eða tveggja daga
fyrirvara. Því geti menn lent í vand-
ræðum á þinginu ef Ásmundur hótar
að draga sig í hlé fái hann ekki vilja
sínum framgengt varðandi miö-
stjómarkjörið.
Samvinna A-flokkanna
Vegna þessa hafa Alþýðuflokkur-
inn og Alþýðubandalagið verið með
ráðabrugg og ætla aö vera viöbúnir
því að Ásmundur hóti að draga sig í
hlé á síðustu stundu. Gefi hann hins
vegar kost á sér verður ekki boðið
fram gegn honum. Þess í stað ætla
A-flokkarnir að reyna að ná meiri-
hluta í miðstjórninni og ráöa þannig
Alþýðusambandinu. Hugmyndin um
að ná meirihluta í miðstjóm með'
samvinnu er mnnin undan rifjum
formanna flokkanna og er það hður
í fæðingu „Láfrarbandalagsins“ svo-
nefnda. Viðræður um sameiningu
A-flokkanna em komnar lengra á
veg en margan uggir. Meirihluti og
þar með samvinna í miðstjórn Al-
þýðusambandsins myndi auövelda
flokksformönnunum þetta mál allt
til mikilla muna.
Óttinn við einangrun
Sagt er að kalt sé nú á milli Fram-
sóknarflokks og Sjálfstæðisflokks.
Það á þó ekki við í verkalýðshreyf-
ingunni. Einn af framámönnum
Sjálfstæðisflokksins í verkalýðs-
hreyfmgunni staðfesti að þessir
flokkar hefðu haft náið samband að
undanfórnu og myndu starfa saman
á Alþýðusambandsþinginu. Þeir ótt-
ast að flokkamir einangrist innan
Alþýðusambandsins hafi þeir ekki
samvinnu á þinginu gegn ráðabruggi
A-flokkanna.
Nú er orðið ljóst að nýtt fólk sest í
sæti varaforsetanna hjá Alþýðusam-
bandinu. Talið er víst að Karl Steinar
Guðnason, alþingismaður og for-
máður Verkalýðs- og sjómannafélags
Keflavikur, verði 1. varaforseti en
sæti 2. varaforseta er óráðnara. Guð-
ríður Elíasdóttir úr Hafnarfirði hefur
setið þar síðasta kjötímabil en hún
gefur ekki kost á sér áfram. Þóra
Hjaltadóttir frá Akureyri hefur verið
orðuð sem hugsanlegur varaforseti
en hún hefur verið treg til að gefa
kost á sér. Þó mun svo komið að hún
er ekki jafnfráhverf því og áður. Ás-
mundur Stefánsson mun sjálfur vilja
fá Vilborgu Þorsteinsdóttur úr Vest-
mannaeyjum og hefur hún verið að
hugsa málið.
Nái A-flokkamir meirihluta á þing-
inu og hyggist ná meirihluta í mið-
stjóm er ólíklegt að þessar konur
verði fyrir valinu.
Flokksböndin geta riðlast
Það sem þó veldur mestri óvissu í
þessu öllu saman er að tök pólitísku
flokkanna á þingfulltrúum eru
hvergi jafnsterk nú og þau hafa áður
verið. Margir halda því fram aö
flokkarnir séu að mörgu leyti að
vinna út í bláinn. Það sama muni
gerast á Alþýðusambandsþinginu og
gerðist á þingi Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja. Þar bmstu
flokksböndin.
Menn benda á þessu máli til stuðn-
ings að margt hafi breyst í pólitíkinni
frá því síðasta Alþýðusambandsþing
var haldið fyrir 4 árum. Til að mynda
Fréttaljós:
Sigurdór Sigurdórsson
er staða Kvennalistans margfalt
sterkari nú en þá. Vitað er að margar
konur úr verkalýðSstétt, sem fyrir 4
árum studdu A-flokkana, sérstaklega
Alþýðubandalagiö, styðja Kvenna-
listann nú. Bara sú breyting setur
strik í allan útreikning flokkanna á
fylgi sínu á þinginu. Enginn veit
hvemig kvennalistakonur munu
snúa sér á þinginu.
Ásmundur Stefánsson hefur fyrir
löngu gert sér grein fyrir þessu og í
ljósi þess verða menn að líta á þá
frægu ræðu sem hann flutti við upp-
haf þings Sjómannasambands Is-
lands í haust. Þá skammaði hann
alla flokka fyrir árásir á verkalýðs-
hreyfinguna og fleira en hlífði alltaf
Kvennalistanum og tók það afar
skýrt fram. Það fór ekkert á milli
mála til hvaða flokks hann var þá
að biðla.
Veikleikamerki
Margir sem DV hefur rætt við ótt-
ast um framtíð Alþýðusambandsins.
Sumir kveða svo fast að orði að sam-
bandið sé að liðast í sundur og í fram-
tíðinni verði það Verkamannasam-
bandið ásamt fjórðungssamböndun-
um sem muni ráða ferðinni. Al-
þýðusambandið muni verða eins og
BSRB hefur verið síðan samnings-
réttimnn fluttist til félaganna,
áhrifalítið sameiningartákn. Þeir
hinir sömu halda því fram að hin
stóru samflot í samningum, sem ver-
ið hafa í allt að 25 ár, þar tíl í vetur,
heyri nú fortíðinni til. Ekki muni
nást samstaða um slíka breiðfylk-
ingu í samningum á næstu árum, ef
þá nokkum tíma aftur.
Ef rétt er að slík feigðarmerki sé
að sjá á Alþýðusambandinu er ljóst
að þingið, sem hefst á mánudaginn
kemur, er ákaflega þýðingarmikið
hvað þetta varðar. Þar gæti hreinlega
ráðist hvort sambandið heldur sam-
an og verður áfram sterkur risi eða
hvort það verður aðeins sameining-
artákn til að nefna á tyllidögum.
Hvort sem þetta er rétt eða ekki er
það víst að allmikill spenningur er í
loftinu vegna komandi þings. Þó eru
flestir sammála um að oftast áður
hafi spenningurinn og baktjalda-
makkið verið meira en nú er. Al-
þýðubandalagsmenn hafa alltaf ver-
ið fyrirferðarmiklir í því en nú fer
lítíð fyrir þeim. Alþýðuflokkurinn
virðist hafa forystuna og er það með
vfija gert hjá alþýðubandalagsmönn-
um. Asmundur Stefánsson er enn í
flokknum og jafiivel þótt htlir kær-
leikar séu með honum og forystu
flokksins um þessar mundir vill hun
hvorki né getur beitt sér gegn honum
opinberlega án þess að skaöa flokk-
inn. Alþýðuflokksmenn hafa því tek-
ið forystuna í því að tryggja þessum
tveimur flokkum meirihluta í mið-
stjóm sambandsins sem kjörin verð-
ur degi síðar en forseti og varaforset-
ar á þinginu í næstu viku.
-S.dór
I dag mælir Dagfari_
StíKærsla
sjálfstæðismanna
Haft er fyrir satt að ýmsir þeir
sem ákváöu að kjósa ekki fram-
bjóðanda demókrata í bandarisku
forsetakosningunum hafi einlæg-
lega trúað því að Dukakis væri vin-
ur og verndari morðingja og mann-
drápsmanna. Það var auðvitað eng-
an veginn satt. En hvers vegna
trúðu kjósendur þessu þá? Jú,
vegna þess að þeir sáu því haldið
fram í sjónvarpi. Með bíræfnum
sjónvarpsauglýsingum tókst að
skapa þá ímynd af Dukakis að hann
væri vinur glæpamanna.
Þetta er auðvitað í fullu samræmi
við þaö megineinkenni stjómmála-
baráttu okkar tíma að ímyndin
skiptí öllu máli en inntakið engu.
Ef áróðursmeisturunum tekst að
pakka frambjóðendum í aðlaðandi
umbúðir „kaupa“ kjósendur þá á
kjördag. Hvað er í pakkanum skipt-
ir htlu máh. Reyndar er líklega
best að pakkinn sé því sem næst
tómur.
Það mátti sjá merki þess á nýaf-
stöðnum flokksráösfundi Sjálf-
stæðisflokksins að þar á bæ væri
mönnum að áukast skilningur á
mikilvægi hinnar réttu ímyndar. Á
fundinum reyndi Þorsteinn Páls-
son aö fylkja hði tíl nýrrar sóknar
eftir að hafa látið Steingrím og Jón
Baldvin skáka sér út af taflborði
valdanna. Og hann byijaöi á því
sem mikilvægast er - að reyna að
breyta ímynd Sjálfstæðisflokksins.
Hann fékk auglýsingateiknara til
að stílfæra hið foma tákn flokks-
ins, sjálfan íslandsfálkann.
Þetta snilldarbragð er vafaláust
hugsað sem fyrsta skref í þraut-
hugsaðri baráttuáætlun formanns-
ins: fyrst að stílfæra táknið, síðan
að stílfæra flokkinn og loks að stíl-
færa sjálfan formanninn. Þannig
væri hægt að ganga til næsta kosn-
ingaslags undir kjörorðinu: Með
stíl inn í stjómarráðið!
En á öhum flokkssamkomum em
einhvetjir íhaldsgaurar sem skhja
ekki kröfur nýrra tíma. Gott ef það
voru ekki einhveijir fulltrúar En-
geyjarættarinnar sem mótmæltu
þessari sjálfsögðu stílfærslu Sjálf-
stæðisflokksins. Þeim tókst meira
að segja að setja nýja fálkann í salt.
Vafalaust hefur það verið gert af
tómri íhaldssemi. Að vísu em þeir
tíl sem segja að búkur nýja sjálf-
stæðisfálkans sé hkari hvítri rjúpu
en ránfugh og að vængimir gætu
sómt sér í einkennismerki hvaða
flugfélags sem væri. En varla hafa
slík fagurfræðheg sjónarmið flækst
fyrir veijendum gamla sjálfstæðis-
fálkans. Þar hefur ráðið ferðinni
gamla góða íhaldsmennskan sem
skilur ekki stílfært kall tímans.
Þeim mun betur ættu þeir þá að
skhja frumlegustu uppgötvun
formannsins á flokksráðsfundin-
um, sem sé að Framsóknarflokkur
sé höfuðandstæðingur Sjálfstæðis-
flokksins. Svo fengin sé að láni sú
nafngift, sem núverandi ríkisstjórn
fékk rétthega hjá Þorsteini, þá má
hta á þetta val á höfuðandstæðingi
sem beinskeytta „sókn th fortíð-
ar“. Það er nefnhega svo að á með-
an Framsókn var og hét og hafði
ekki „fallerast" á markaðstorgi
valdanna var hún svo svarinn and-
stæðingur Sjálfstæðisflokksins að
annars geðgóðir bændur, sem
fylgdu þessum tveimur flokkum að
málum, töluðust ekki við nema þá
kannski hífaðir í réttunum.
En slík trúarbrögð eru löngu fyr-
ir bí. Flokkarnir tveir eru orðnir
svo líkir hvor öðrum að hæglega
má vhlast á þeim i björtu. Enda er
það til dæmis vafasamt í hvorum
þeirra eru fleiri framsóknarþing-
menn. Þess vegna er heillavænleg-
ast fyrir Þorstein að gleyma þessari
leiftursókn tíl fortíðarinnar en
knýja sem fyrst í gegn stílfærslu
sjálfstæðisfálkans góða og fljúga
svo á stílfærðum vængjunum beint
í ráðherrastólana í næstu kosning-
um. Hann þarf bara að gæta þess
vel að láta ekki kjósa á rjúpnaveiði-
tímanum.
Dagfari