Dagblaðið Vísir - DV - 13.12.1988, Qupperneq 36

36
ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 1988.
Andlát
Eyjólfur Jónsson lést á Hrafnistu í
Reykjavík mánudaginn 12. desem-
ber.
Guðrún Andrésdóttir frá Minna-Hofi
lést á Heilsuverndarstöðinni laugar-
daginn 10. desember.
Frú Kristbjörg Vilhjálmsson yfir-
kennari, Kaupmannahöfn, lést þann
8. desember sl.
Ingibjörg Jóna Guðlaugsdóttir, Nóa-
túni 24, andaðist í Borgarspítalanum
að kvöldi 9. desember.
Þorsteinn Brynjólfur Pétursson,
bóndi, Ytra-Felli, Dalasýslu, lést
sunnudaginn 11. desember.
Jarðarfarir
Sæmundur L. Jóhannesson stýri-
maður lést 8. desember. Hann fædd-
ist að Vaðli á Barðaströnd 26. sept-
ember árið 1908. Hann útskrifaðist
sem stýrimaður frá Stýrimannaskól-
anum 1939. Síðan hóf hann störf á
togurum og var lengst af á togaran-
. 'im Gylfa frá Patreksfirði. Árið 1949
fluttist hann til Hafnarfiaröar þar
sem hann átti heima til æviloka.
Hann var á sjó fyrstu árin eftir að
hann fluttist suður en hóf síðan störf
við vélgæslu í Áburðarverksmiðju
ríkisins í Gufunesi þar sem hann
starfaði síðan uns hann hætti vegna
aldurs. Eftirlifandi eiginkona hans
er Sigurveig Guðmundsdóttir. Þeim
hjónum varð sjö bajna auðið og eru
sex þeirra á lífi. Utför Sæmundar
verður gerð frá Hafnarfiarðarkirkju
í dag kl. 15.
Minningarathöfn um Margréti Árna-
dóttur frá Gunnarsstöðum, Hring-
braut 91, fer fram í Dómkirkjunni
fimmtudaginn 15. desember kl. 13.30.
Ingigerður Guðbjörg Guðlaugsdóttir,
Heiðarvegi 5, Selfossi, lést á hjúkr-
unarheimilinu Ljósheimum 4. des-
ember. Jarðarförin hefur farið fram
í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Minningarathöfn um Jónínu Ás-
mundsdóttur frá Vífilsnesi, Háagerði
59, Reykjavík, verður í Bústaða-
kirkju í dag, þriðjudaginn 13. desem-
ber, kl. 15. Jarðsett verður frá
Kirkjubæjarkirkju í Hróarstungu
fimmtudaginn 15. desemberkl. 13.30.
Guðmundína Bjarnadóttir, Háteigs-
vegi 22, verður jarðsungin frá Foss-
vogskirkju miðvikudaginn 14. des-
ember kl. 15.
Tilkyimingar
U SK Lfl 11

BtAO
U»» MÁUfNi
f*ftAW<A
Fallaskil
Út er komiö blaðið Fallaskil er fiallar um
líf og störf fatlaðra. Ritið er gefiö út af
Öryrkjabandalagi íslands og Þroska-
hjálp. Fallaskil er fjörtíu síður, gefið út í
75.000 eintökum og er borið út af Pósti
og síma inn á öll heimili landsins. Meðal
efnis í blaðinu eru viðtöl við fatlaða unt
líf þeirra og störf, auk viðtala við aðila
sem fialla um málefni fatlaðra.
Nauðungaruppboð
þriðja og síðasta
á eftirtöldum fasteignum:
Hringbraut 119, íb. 0410, talinn eig.
Ásdís Magnúsdóttir, fer fram á eign-
inni sjálfri fimmtud. 15. des. ’88 kl.
15.30. Uppboðsbeiðendur eru Jón Ing-
ólfsson hdl., Gjaldheimtan í Reykja-
vík, Ólaíúr Gústafsson hrl., Veðdeild
Landsbanka Islands, Ásgeir Thorodd-
sen hdl., Ragnar Aðalsteinsson hrl.
og Hallgrímur B. Geirsson hrl.
Iðufell 6, 4.t.h., þingl. eig. Hafdís
Sveinsdóttir, fer fram á eigninni sjálfri
fimmtud. 15. des. ’88 kl. 15.00. Upp-
boðsbeiðendur eru Ævar Guðmunds-
son hdl. og Veðdeild Landsbanka ís-
lands.
Kringlan 8-12, hluti nr. 238, talinn
eig. Asgeir Ebenezersson, fer fram á
eigninni sjálfri fimmtud. 15. des. ’88
kl. 16.30. Uppboðsbeiðandi er Helgi
V. Jónsson hrl.
borgarfógetaembæ™ í REYKJAVÍK
Gullbrá-ný snyrti-
og gjafavöruverslun
Gullbrá heitir ný snyrti- og gjafavöru-
verslun að Nóatúni 17 sem opnuð var
hinn 1. des. sl. Þar eru á boðstólum snyrti-
og gjafavörur og eru eigendur Rut Árna-
dóttir og Guðlaug Guðmundsdóttir sem
undanfarin 18 ár hefur starfaö í snyrti-
vöruverslun í Glæsibæ. í Gullbrá eru til
sölu öll helstu snyrtivörumerki, svo sem
Clarins, Estée Lauder, Lancome, Ellen
Betrix og að auki úrval franskra skart-
gripa, hálsklúta og baðsloppa sem ein-
ungis fást í Gullbrá. í versluninni verður
veitt persónuleg ráðgjöf við förðun og val
á húðsnyrtivörum.
Fundir
Jólafundur ITC Melkorku
verður haldinn í Gerðubergi miðviku-
daginn 14. desember kl. 20. Jóladagskrá
og kvöldverður. Tilkynnið um forföll og
gesti til Sigríðar, s. 681753, eða Guðrúnar,
S. 46751.
ITC-deildin Irpa
heldur jóla- og gestafund í kvöld, 13. des-
ember, kl. 20.30 að Brautarholti 30. Sér-
stakir gestir á fundinum eru leikhópur-
inn Perlan. Nánari upplýsingar gefa
Anna, s. 44431, Hjördís, s. 28996, og Krist-
ín, s. 74884.
Merming
Jól fyrir austan
Kristín Steinsdóttir fékk íslensku
barnabókaverðlaunin fyrir söguna
Franskbrauð með sultu árið 1987
og bókin Fallin spýta, sem nú kem-
ur út, er sjálfstætt framhald
franskbrauðsins. Ég hef ekki lesið
Franskbrauð með sultu en hef það
til marks um ágæti þeirrar bókar
að ungi leshringurinn á heimili
mínu pantaði framhaldið strax og
af því fréttist og er allur búinn að
gleypa nýju bókina í sig og senda
hana á flakk til vinkvennanna.
Og víst er það að nýja bókin er
hress og fiörlega skrifuð með fullt
af skemmtilegum krökkum sem
kunna að njóta lífsins. Aðalsögu-
hetjan er Guðbjörg María Stefáns-
dóttir, í daglegu tali kölluð Lilla.
Hún er í 4. bekk. Mamma hennar
rekur hárgreiðslustofu i forstofu-
herberginu og pabbi hennar er
læknir. Lilla á tvö yngri systkini
sem eru tvíburar. Það gerist að for-
eldrar Lillu fara í nokkurra mán-
aða frekari námsdvöl til Ameríku
og börnunum er komið fyrir á með-
an - Lilla á t.d. að fara til Bellu
frænku sinnar. En það tekur Lilla
ekki í mál og á úrræðagóðan hátt
tekst henni að koma hlutunum
þannig fyrir að hún fær að fara til
föðurafa síns og ömmu til Aust-
fiarða, þ.e. á söguslóðir fransk-
brauðsins. Það er vetur og nóg er
af snjónum og nóg af alls konar
krökkum, þægum og óþægum,
hrekkjusvínum og trúnaöarvin-
konum. Þarna eru líka dularfull
ljós í hlíðum, jafnvel huldufólk,
ekta afi og amma og bréf og pakkar
frá mömmu og pabba í Ameríku.
Lilla kynnist öðrum og sjálfum sér
í gegnum ýmis atvik á staðnum.
Gamaldags jól
Sagan gerist áriö 1955 - en hvað
margt hefur breyst! Auðvitað er
ekkert sjónvarp til að hanga yfir
heldur leika krakkarnir sér sht-
endalaust að því sem hendi er næst,
þau fara í „fallin spýta“ eða í úti-
legumannaleik eða segja drauga-
Kristín Steinsdóttir
Bókmenntir
Magdalena Schram
sögur, renna sér á sleðum eða fara
í snjókast. Og það koma jól með
hreingerningum og laufabrauðs-
bakstri og jólaballi og þá er spilað
púkk og drukkið heitt súkkulaði.
Skuggar tilverunnar eru þarna
hka; gamli maðurinn sem deyr þar
sem hann er á rjúpnaskyttiríi - at-
burður sem leiðir huga Lillu frá
gleðileikjum barnanna - söknuður-
inn eftir mömmu og pabba - Rikka
sem er fátækari en hinir krakkarn-
ir og á dálítið undir högg að sækja.
Bókin bregst við slíku ótrúlega líkt
og barnshugurinn kann að gera -
af skhningi á því að shkur er gang-
ur lífsins og án þess að gera sér
mikla rellu út af hlutunum heldur
vinnur úr þeim af bjartsýni og lífs-
gleði.
Atburðum, svo og leikjum krakk-
anna „í gamla daga“, er lýst af ein-
lægri kæti og alveg án þessa yfir-
lætistóns sem stundum verður vart
í slíkum lýsingum, nfl. að flest hafi
nú verið betra og hohara í dentid
á meðan allt var svo fábrotið og
tæknisnautt! Gamaldags jólum
ömmu og afa er t.d. alls ekki léð
nein shk rómantísk hula. Frásögn-
inn er gáskafuh og saklaus og nær
vel eyrum ungra lesenda sem enda
vilja alls ekki láta skrifa niður til
sín.
Heilbrigð og vandræðalaus
Mikhl fiöldi alls konar fólks, ungs
og aldins, kemur við söguna og er
hver persóna makalaust skýr þrátt
fyrir mergðina og auðvelt að átta
sig á þeim. Lhla er heilbrigð og
vandræðalaus stelpa, í heilbrigðum
heimi, fer sínu fram án frekju og
óhemjugangs þótt pabbinn láti einu
sinni í það skína eins og pöbbum
og mömmum er nú svo sem tamt
þær stundir er blessuð börnin
„þykjast" eiga sinn rétt! Réttur
krakkanna er ótvíræður í þessari
bók og að hennar mati fremur
ástæða til að vera stolt af hug-
myndaauðgi og ákveðni barna en
hitt, kannski er það líka það sem
gerir Kristínu Steinsdóttur svo vin-
sælan barnabókahöfund. Les-
andinn hefur það á tilfinningunni
að hún standi hans (reyndar væri
betra að geta hér sagt hennar en
málfræðireglurnar banna mér það)
megin.
Brian Phkington hefur gert
nokkrar afar fiörlegar og lipurt
teiknaðar myndir og séð um kápu
bókarinnar. Þetta er bók sem gam-
an er að mæla með fyrir krakka -
e.t.v. helst þá sem eru jafnaldrar
Lillu (10-11 ára) en þó held ég að
öll börn fram á gelgjuskeið muni
geta notið hennar vel.
Kristín Steinsdóttir
Fallin spýta
114 bls.
Vaka-Helgafell
Rvk 1988
MS
Sagnameistari
að austan
Þær eru orðnar margar byggð-
irnar, sem áður þóttu svo eftir-
sóknarverðar til búsetu, að mörg-
um þótti helsti þrqngt fyrir dyrum,
en nú standa eftir að mestu eyddar
af mannfólki. Ein slíkra byggða er
Mjóafiörður eystra.
Fyrir hundrað árum, og næstu
áratugina, voru þarna byggða-
hvirfingar og þorp, sem mynduðu
umgerð um fiölskrúðugt mannlíf,
runnið af innstu rótum landsins en
þó með alþjóðlegu ívafi öðrum
þræði á ýmsum tímabhum.
Vilhjálmur Hjálmarsson, fv. al-
þingismaður og ráðherra, hefur
tekið sér fyrir hendur að varðveita
frá glötun sögubrot um það líf, sem
þarna var lifað og er nú ekki leng-
ur. í fyrra sendi hann frá sér Mjó-
firðingasögur I og nú sendir hann
frá sér annað bindi, mikið verk,
nær 500 blaðsíður að stærð, ríku-
lega skreytt að myndum.
I fyrra bindinu fiallaði Vilhjálm-
ur aðallega um forfeður sína svo
og atvinnuhætti í Mjóafirði beggja
vegna aldamóta. í þessu bindi hefst
Vhhjálmur handa um ritun byggð-
arsögunnar og er þó ekki nema
hálf sagan sögð í bókarlok, svo að
enn mun framhalds von um byggð-
ina norðan fiarðarins.
Efnið skiptist annars þannig að
fyrst er kafli er nefnist Suður-
byggjaþáttur og fiallar um býhn
sunnan fiarðar, lýsir bújörðum og
landsnytjum og birtir bændaskrár
hverrar jarðar allt aftur th mann-
Vilhjálmur Hjálmarsson.
Bókmermtir
Ólafur Hannibalsson
talsins 1703. Aftasti kafli bókarinn-
ar gerir jörðum í landi Fjarðar
sömu skil. Á milli þessara þátta eru
tvö mihisph. í hinu fyrra er síld-
veiðum og hvalveiðum Norðmanna
á þessum slóðum gerð býsna góð
skh. Og í hinu síðara er að finna
allítarlega frásögn um ævi og störf
þess sérkennilega og fyrrum þjóð-
kunna gáfumanns, Sveins í Firði.
Kveikir líf
Vilhjálmur er mikhl sagnameist-
ari. Það kviknar líf í þessum eyddu
byggðum undan fingrum hans og
hann leiðir ljósUfandi fram á sviðið
hverja persónuna af annarri og
dregur upp skaphöfn og karakter í
örfáum dráttum með frásögn af
athöfn eða atviki eða snjöUu til-
svari sem fest hefur í minni manna.
Frásögn hans er kjarnmikil og fiör-
leg, þannig að jafnvel bláókunnug-
um manni leiðist ekki lesturinn og
hlýtur þá þeim fiölmörgu, sem
þarna þekkja th eða eiga ættir að
rekja til þessara slóða, að þykja
meira en Utill fengur að þessari bók
Vilhjálms.
í upphafi bókarinnar er birt á-
gætt kort af sögusviðinu og hún er
eins og áður segir ríkulega prýdd
myndum, sem færa bæði fólk og
sögusvið nær lesandanum. Aftast
er ítarleg nafnaskrá, sem gerir
hana mjög aðgengilega fyrir le-
sanda, sem fletta vih upp á ein-
hverjum fróðleiksmola, þegar svo
ber undir og allt er form bókarinn-
ar „klárt og kvitt“ og höfundi og
útgefanda til hins mesta sóma.
Prófarkalestur er til dæmis svo vel
af hendi leystur, að manni, sem um
stund hefur mátt ástunda skyldu-
lesningu á íslenskum bókum,
bregður í brún.
Mjófirðlngasögur
Annar hluti
Höfundur: Vilhjálmur Hjálmarsson
Útgefandi: Bókaútgáfa Menningarsjóðs
Ólafur Hannibalsson