Dagblaðið Vísir - DV - 27.02.1989, Blaðsíða 41

MÁNUDAGUR 27. FEBRÚAR 1989.
41
LífsstfLL
„Eftirlit af þessu tagi er í verka- verslanir og vigtaði nokkraj- teg-
hring Verðlagsstofnunar þar sera undir og í framhaldi af því var haft
það telst vera brot á lögum um samband við nokkur pökkunarfyr-
ólögmæta viðskiptahætti að gefa irtæki og framleiðendur hér á
upp tiltekna vigt sem síðan eltki landi.“
stenstsagði Guðmundur Sigurðs- Miðað við niðurstöður ór könnmi
son, starfsmaður Verðlagsstofnun- DV á þvi hvemig ýmsar matvörur
ar, í samtali tdð DV. standa vigt þá virðist Ijóst að eflir-
„Við höfum sinnt nokkrum lit Verðlagsstofnunar á þessu sviði
kvörtunum af þessu tagi og seinast mætti að skaðlausu ver a mun virk-
i haust fór okkar starfsmaður í ara. -Pá
Katla h/f:
Yitum af þessu
vandamáli
- á að vera
„Okkar vogir voru löggiltar síðast
í haust,“ sagði Tryggvi Magnússon,
framkvæmdastjóri Kötlu hf., í sam-
tali við DV. „Hins vegar fóru okkur
fyrir skömmu að berast ábendingar
um að sitthvað væri ekki í lagi með
vogirnar. Við höfum verið að vinna
í þessu vandamáli alveg sérstaklega
að undanfornu og teljum að við höf-
um náð tökum á því.
Ef einhverjar pakkningar eru enn
í verslunum með rangri vigt þá verð-
um við að biðja neytendur velvirð-
ingar á þessum mistökum en eins og
ég sagði þá á þetta að vera komið í
lag nú,“ sagði Tryggvi.
Tryggvi benti á að fyrir tæpu ári
komið í lag
Neytendur
hefði verið hafin vélpökkun á púður-
sykri og því hefðu fylgt ákveðin
vandamál og reyndar væri púður-
sykur ávallt erfitt efni í vélpökkun
en hjá Kötlu hefði verið reynt að
tryggja að vigtin væri frekar yfir en
undir. Tryggvi sagði að Iðntækni-
stofnun hefði aðstoðað Kötlu í þessu
máh og leyfileg frávik á vigt að þeirra
mativæruum3%. -Pá
„Við erum með alsjálfvirka vog vitaö reynum við að forðast þau
sem er fylgst reglulega með og er eftir megni. En það vill festast í
löggilt. En hún vinnur mjög hratt vigtmni ef ekki er fylgst vel með
og það þarf að fylgjast mjög vel og þá verða þessi óhöpp.“
meöhenni“sagðiHalldór Jónsson, Haildór sagði að meira en ár
framkvæmdastjóri Hagvers, í sam- væri síðan fyrirtækið hætti að
taliviðDV. pakka kókosmjöli í 125 gramma
Hagver flytur imi ópakkaöar poka þannig að þar sem þær stærð-
matvör ur afýmsumtogaog dreifir ir væri að finna í ver slunum væru
þeimsíðaníneytendapakkningum. þær orönar of gamlar til þess að
„Okkur er kunnugt um óhöpp af selja þær.
þessu tagi,“ sagði Haildór „og auð- -Pá
Löggildingarstofan:
Tilkynnmgar-
skylda nauðsynleg
„Framleiðendum og pökkunarað-
ilum er skylt að nota löggilt mæli-
tæki til að vega,“ sagði Þór Gunnars-
son, fuUtrúi á Löggildingarstofunni
í Síðumúla, í samtah við DV.
„Hitt er svo annað mál að á slíkum
taékjum er engin tilkynningar- eða
skráningarskylda þannig að þess eru
dæmi að það séu tæki í notkun sem
við hreinlega vitum ekki um. Það
hefur og komið fyrir að aðilar sem
hafa fengiö aðstoö frá öðrum opin-
berum stofnunum við að koma starf-
semi sinni á laggirnar hafa látið und-
ir höfuð leggjast aö láta löggilda sín-
ar vogh enda hafa þeir engar upplýs-
ingar fengið um að slíkt sé skylda."
Löggildingarstofan er opinbert fyr-
irtæki sem lögum samkvæmt ber að
hafa eftirlit með að eingöngu séu
notuð löggilt mælitæki. A hennar
starfssviöi er eftirlit með fiskiðnað-
inum, bílavogum, matvælaframleiö-
endum og bókstaflega öllum sem
nota vogir.
Þór sagði að löggilding gilti álla
jafna í þrjú ár en til ákveðinna aðila,
sérstaklega í fiskiðnaði, og í stórar
verslanir, sem notuðu sínar vogir
mjög mikið, væri farið árlega til eftir-
lits. Einnig sagði hann að Löggilding-
arstofunni bærust oft ábendingar um
vogir sem skorti löggildingu og einn-
ig beiðnir um aö löggilda vogir.
Þór sagði að frávik eins og þau sem
koma fram í nokkrum tilfellum í
könnun DV væru alls ekki lögleg og
greinilegt að þarna þyrfti virkara
innra eftirlit pökkunaraðila að koma
til. -Pá
DV kannar þyngd neytendapakkninga:
íslenskar vörur
sýna meira frávik
Kókosmjöl í 250 g pokum frá Hagveri kom vel út en mestu frávikin fundust
í 125 g pokum frá sama fyrirtæki. DV-mynd KAE
Samkvæmt könnun DV eru aðeins um 940 grömm af kartöflumjöli i 1 kílós
pokum frá Kötlu h/f. <
200 g stykki af átsúkkulaði frá Nóa og Síríus sýndi 20 gramma yfir- og
undirvigt.
Gæðakókosmjöl frá Hagveri sýndi
mest frávik í könnun DV á því hvort
uppgefinn þungi á neytendapakkn-
ingum stæðist. Dæmi voru um poka
sem var sagður vega 125 grömm en
vó aðeins 94 g. Frávikið er 32%
íslenskt kartöflumjöl frá Kötlu í 1
kílós pökkum kom einnig afar illa
út úr umræddu prófi. Léttasti pokinn
vó aðeins 930 grömm brúttó en það
eru 7% frávik. Meðalþyngd alls þess
sem vegið var reyndist vera 945
grömm brúttó.
Það þýðir að að meðaltali eru aö-
eins 930 grömm af kartöflumjöli í
hverjum poka því reikna verður með
að umbúðirnar vegi a.m.k 10 grömm.
Valdar voru af handahófi nokkrar
tegundir af kartöflumjöli, púður-
sykri og ýmiss konar sælgæti og
vegnar að minnsta kosti 10 pakkn-
ingar af hverri tegund. Alls náði
prófið til 16 tegunda. Vigtin, sem
notuð var, er tölvpvigt af gerðinni
EKS sem vegur mest 2 kg og skekkju-
mörk eru 2 g.
íslenskarvörar
stóðu sig síður
Almennt komu íslenskar vörur
verr út úr þessu prófi á þann veg að
þótt meðalþyngd væri mjög nálægt
lagi komu fram mikil frávik í nær
ölium tilvikum.
Við hhðina á Kötlukartöflumjöli í
hillunni var danskt kartöflumjöl sem
stóðst prófið mun betur þar sem
mesta frávik var 2%. Verðið var hins
vegar talsvert hærra, eða 128 kr.
hvert kíló af danska mjöhnu en 112
krónur kílóið frá Kötlu. Sá munur
getur hins vegar nær jafnast út ef
kaupandinn lendir á mjög léttum
poka frá Kötlu.
Púðursykur frá Kötlu, sem átti að
vega 500 g, var að meðaitali 504 g
brúttó. Léttasti pokinn vó 472 grömm
sem er 6% frávik en sá þyngsti var
580 g sem er 16% yfir. Dansukker
púðursykur í 500 gramma pokum
stóðst prófið með ágætum því 5
gramma frávik kom í ljós og meðal-
þyngd brúttó var 525 grömm.
Suðusúkkulaði frá Nóa og Síríus
stóðst prófið mjög vel, sýndi nær
engin frávik og það sama gilti um
fyllt súkkulaði frá sama aöila.
Ekki var sömu sögu að segja af át-
súkkulaði frá Nóa og Síríus. Upp-
gefin vigt nettó var sögð 200 grömm.
Léttasta stykkið vó 180 grömm en það
þyngsta 220 grömm. Sömuleiðis var
nokkuð um frávik þegar 350 gramma
bijóstsykurspokum frá Nóa og Síríus
var brugðið á vigtina. Sá léttasti vé
324 grömm en meðalþyngdin var þó
í lagi vegna frávika í hina áttina. Til
samanburöar voru vegnir 150
gramma kúlupokar af gerðinni M&M
og stóðust þeir prófið með glans.
Jumbo kókosmjöl í 250 gramma
pokum var í hillunni við hlið þess frá
Hagveri sem kom hvað verst út.
Jumbo stóðst prófið sæmilega. Þó var
meðalvigtin brúttó rétt tæplega það
sem innihaldið var sagt vega. -
Kókosmjöl í 250 gramma pokum frá
Hagveri og sveskjur frá sama fyrir-
tæki komu mun betur út og sýndu
lítið eða ekkert frávik.
Súkkulaðispænir frá Mónu í 200
gramma pokum vógu að meðaltali
197 grömm brúttó. Gera verður ráð
fyrir umbúöavigt því nettóþyngd er
ekki tilgreind á umbúðum og því er
óhætt að gera ráð fyrir að 5-7 g vanti
í hvern poka.
Hvað eiga neyt-
endur aðgera?
Af þessari könnun má ljóst vera
að valt er fyrir neytendur að treysta
því að uppgefm þyngd á umbúðum
algengra neysluvara sé rétt. Að vísu
má benda á að sá sem kaupir tíu
súkkulaðistykki, svo dæmi sé tekið,
má reikna með því að meðalþyngd
þeirra sé nálægt réttu lagi. Það er
þeim hins vegar ekki huggun sem
kaupa eitt stykki af sömu tegund sem
er 10% undir uppgefinni þyngd og
þar af leiðandi 10% dýrara en verðið
segirírauntilum.
-Pá
Tegund - skráð þyngd Vó minnstg Vó mestg Meðal þyngd Verð á kg
Kötlukartöflumjöi- 1 kg 930 960 945 112,-
Danske kartoffelmel - 500 g 488 515 498 128,-
Kötlu púðursykur- 500 g 472 580 504 118,-
Dansukker púðursykur - 500 g 520 530 525 brúttó 64,-
Pillsb. hveiti-902g 920 955 933 ■
Kötlu flórsykur—1 kg 980 1000 990 88,-
Dansukker flórsykur -500 g 525 525 525 62,-
Nóa brjóstsykur - 350 g 324 364 352 282,-
Sfrius súkkulaði - 200 g 180 220 207 825,-
iVI og M kúlur—150 g 151 153 152 -
Sírfus suðusúkkul.-200 g 204 206 204,5 890,-
Hagver kókosmjöl -125 g 94 128 115 168,-
Jumbo kókosmjöl -250 g 234 258 249 þýskt156,-
Nóa fyllt súkkul. -100 g 102 109 104 -
Súkkulaðispænir Mónu -150 g 146 154 151 -
Mónu súkkulaðidropar - 200 g 192 208 197 -
Kókosmjöl Hagver~250g 246 256 252 -
Rúsínur Hagver - 500 g 494 505 498 -