Dagblaðið Vísir - DV - 04.01.1990, Qupperneq 8

8
FIMMTUDAGUR-4. JANÚAR 1990.
Utlönd
Manuel Noriega gafst upp í nótt
Verður dreginn fyrir
rétt í Bandaríkjunum
Manuel Antonio Noriega, hershöfð-
ingi og fyrrum einvaldur í Panama,
gekk út úr sendiráði Páfagarðs í Pa-
nama um tvöleytið að íslenskum
tíma í nótt og gaf sig fram við banda-
ríska hermenn. Hann yar íluttur til
Flórídafylkis í Bandaríkjunum í
morgun þar sem hann verður leiddur
fyrir rétt og formlega ákærður fyrir
aöild að fikniefnamisferh í dag. Nori-
ega, sem steypt var af stóli í síðasta
mánuði, hafði dvalið í sendiráöi
Páfagarðs í tíu daga áður en hann
gaf sig á vald Bandaríkjamönnum.
Að því er erkibiskup Panama,
Marcos McGrath, sagði í morgun var
uppgjöf Noriegas niðurstaða við-
ræðna fulltrúa Bandaríkjanna og
sendiherra Páfagarðs, Jose Sebast-
ian Laboa, sem staðið hafa yfir síð-
ustu daga. Sagði biskupinn aö
Bandaríkjamenn heíðu fullvissað
Noriega um að hann hlyti réttlát og
drengileg réttarhöld. Hefði sú full-
vissa átt stóran þátt í ákvörðun Nori-
egas að gefa sig bandarísku her-
mönnunum á vald. „Ég held ekki að
nokkur önnur leið hefði verið fær,“
sagði McGrath.
Ákærður í Flórída
Um leið og hershöföinginn kom aö
hUöi sendiráðsins í morgun tóku
bandarískir hermenn hann í sína
vörslu. Þaðan var farið með hann að
Howard-herflugveUinum, að því er
bandarískir embættismenn skýrðu
frá. Því næst var flogið með hann til
herflugvaUar nærri Miami-borg á
Flórída þangað sem hann kom
snemma í morgun. í Flórída verður
hann dreginn fyrir dómstóla í dag.
Þar með er endi bundinn á tveggja
ára baráttu bandarískra stjórnvalda
tíl að fá Noriega fyrir rétt í Banda-
ríkjunum.
Þegar hafa verið lagðar fram ákær-
ur á hendur honum fyrir fíkniefna-
smygl í tveimur dómstólum í
Flórídafylki. Hann mun koma fyrir
rétt í Miami en þar var hann ákærö-
ur í febrúar árið 1988, að honum fjar-
stöddum að vísu. Þá hefur hann einn-
Noriega með yfirlýsingu Panama-
þings frá 15. desember um að hon-
um væru falin öll völd.
ig veriö ákærður fyrir aðild að fíkni-
efnasmygh í dómsal í borginni
Tampa. Noriega gæti hlotið aUt að
145 á£a fangavist verði hann fundinn
sekur, að sögn embættismanna í
bandaríska flughernum.
Einn lögfræðinga Noriegas í
Bandaríkjunum, Steven KolUn, sagði
að skjólstæðingur sinn myndi segjast
saklaus af ákærum gegn honum.
KoUin sagði að Noriega myndi fara
fram á að leggja fram „viðkvæm"
skjöl sem hluta af vörn sinni fyrir
rétti en hiö sama geröi Oliver North
í íran-kontra vopnasölumáUnu er
það kom fyrir dómstóla. Noriega var
eitt sinn í þjónustu bandarísku leyni-
þjónustunnar, CIA, og segja sumir
að margt það er hann gæti skýrt frá
við yfirheyrslur gæti komiö sér iUa
fyrir Bandaríkjastjórn. Margir sér-
fræðingar segja og að það kunni aö
reynast erfitt að rétta yfir Noriega
án þess að gera uppskátt um ríkis-
Latest Wblte House Tropby
Nýjasti minjagripur Hvíta hússins.
Teikning Lurie
leyndarmál.
Þá segja lögfræðingar Noriegas að
erfitt ef ekki vonlaust verði fyrir
hann að fá „réttlát réttarhöid" þar
sem mikið hafi verið fjallaö um hann
og hans málefni í bandarískum fjöl-
miðlum æ síðan hemaöaríhlutun
Bandaríkjanna hófst í síðasta mán-
uði.
Tíu daga umsátur
Bandarískir hermenn höföu vakt-
aö sendiráö Páfagarðs í höfuðborg
Panama frá því á aðfangadag er Nori-
ega leitaði þar hæUs. Var það
skömmu eftir að bandaríski herinn
gerði innrás í landið en eitt mark-
miða innrásarinnar var að taka
Noriega höndum.
Uppgjöf panamíska leiðtogans fyrr-
verandi batt enda á tíu daga umsátur
um sendiráðið. Fréttirnar um upp-
gjöfina voru Bush Bandaríkjaforseta
einkar kærkomnar. Það var forset-
Panamabúar fagna uppgjöf Noriegas.
sendiráð Páfagarðs og kröfðust þess a
riskum yfirvöldum.
inn sjálfur sem tílkynnti að leiðtog-
inn fyrrverandi heföi gefið sig
Bandaríkjunum á vald. Sagði forset-
inn að handtaka Noriegas sýndi að
Bandaríkjastjórn væri alvara með
yfirlýsingar sínar um harðar aðgerð-
ir gegn þeim sem grunaðir væru um
aðild að dreifingu á fíkniefnum.
Fagnað í Panama
Þegar tilkynnt var í sjónvarpi í
Panama að Noriega heíði veriö hand-
tekinn brutust út mikil fagnaðarlæti
víðs vegar um Panamaborg. Þrátt
fyrir útgöngubann, sem er í gildi á
kvöldin og nóttunni, hópaðist fólk
saman út á götur borgarinnar, hróp-
I gær söfnuðust þúsundir þeirra við
) hershöfðinginn yrði afhentur banda-
Símamyndir Reuter
andi og fagnandi. Bílflautur voru
þeyttar og fólk barði bumbur. Margir
íbúar Panama skáluðu í kampavíni
og skutu á loft flugeldum.
Noriega gaf sig sjálfviljugur á vald
bandarísku hermönnunum, að því
er Maxwell Thurman hershöföingi
sagði í morgun. Dvöl hans í sendiráð-
inu var kveikjan að miklum deilum
milli stjórnvalda í Bandaríkjunum
og Páfagarðs því Páfagarður hafði
hafnað beiöni Bandaríkjastjórnar
um að hershöfðinginn yröi framseld-
ur til Bandaríkjanna.
Reuter
Liðsauki sendur til Azerbajdzhan
- kommúnistar í Litháen ræða við ráðamenn í Moskvu
Leiðtogi kommúnistaflokks Lit-
háens, eins sovésku lýðveldanna,
mun í dag ræða við stjórnvöld í
Moskvu, aðeins nokkrum dögum
fyrir fyrirhugaða heimsókn Mik-
hails Gorbatsjovs Sovétforseta til
lýðveldisins. Heimildarmenn segja
að leiðtoginn, Algirdas Brazauskas,
og aðrir umbótasinnaðir Litháar
muni ræða um þá ákvörðun
kommúnistaflokks lýðveldisins frá
í síðasta mánuöi að slíta öll tengsl
viö móðurflokkinn í Moskvu. Segja
þeir að markmið viðræðnanna sé
að „hreinsa andrúmsloftið" fyrir
heimsókn Gorbatsjovs en áætlað
er að hún hefjist á þriðjudag.
Stjórnvöld í Moskvu hafa aiftur á
móti ekki sagt hvenær heimsókn
forsetans hefst.
Ákvörðun kommúnista í Litháen,
eins Eystrasaltsríkjanna, er íyrsti
klofningur sem verður vart í so-
véska kommúnistaflokknum frá
byltingunni árið 1917. Flokksfor-
ystan í Moskvu fordæmdi ákvörð-
unina en miðstjóm flokksins hefur
þó ákveðið að bíða með ákvörðun
um hvernig bregðast eigi við at-
burðunum þar til aö ferð Gor-
batsjovs til Litháen er lokið. En
búast má við að mikill þrýstingur
verði á Brazauskas um að endur-
skoða þessa ákvörðun.
En þaö er ekki bara ólga í Eystra-
saltslöndunum sem ráðamenn í
Kreml þurfa að horfast í augu viö
þessa dagana. Róstur á landamær-
um Azerbajdzhan, eins lýðvelda
Sovétríkjannna, og írans halda
áfram. Einn maöur hefur látist í
þessum landamæradeilum að því
er sovéskir embættismenn segja.
Fjöldamótmæli héldu áfram í
Azerbajdzhan í gær, fjóröa daginn
í röð. Yfirmaður landamæravarða
Kákasushéraðanna sagði í viðtali
við Izvestia, dagblað kommúnista-
flokksins, að óeirðirnar hefðu
breiðst út, allt til héraöa í nágrenni
Kaspíahafs en þar hefðu mótmæ-
lendur „nær lamað“ starfsemi
landamæravarða. í fréttum Tass,
hinnar opinberu fréttastofu, var
haft eftir háttsettum embættis-
manni innan KGB, leyniþjónustu
Sovétríkjanna, að gæsla hefði verið
aukin viö landamærin, fleiri landa-
mæraverðir sem og herbílar verið
sendir á staðinn til að tryggja friö.
Fyrsti fréttir af mótmælum á hin-
um 790 kílómetra löngu landamær-
um bárust fyrr í vikunni. Þá var
skýrt frá því að nokkur þúsund
Azerar hefðu flykkst að landamær-
unum, verið með ólæti, ráðist að
landamærastöðvum og hótað
landamæravörðum. Skemmmdir
vegna mótmælanna eru taldar
nema átta milljónum dollara, að
því er opinberar tölur herma.
Leiðtogar lýðveldisins sem og
blaðamenn segja að aðeins eitt vaki
fyrir Azerum með þessum mót-
mælum; þeir vilji fá til ábúðar frjó-
samt land á landamærunum sem
hefði verið girt af. Þeir vísa á bug
fregnum um að pólitískar ástæöur
liggi að baki þessum mótmælum
en í sovéskum fiölmiðlum var sagt
frá því að þjóðemissinnar stæðu
fyrir þeim. Azerbajdzhan var eitt
sinn hluti írans og flestir Azerar
eru shíta-múfiameðstrúar eins og
íranir.
Reuter
Sovéskir skriödrekar á torgi héraðsins Nagorno-Karabakh í sovéska
lýöveldinu Azerbajdzhan. Róstur og mótmæli hafa verið daglegt brauö
á landamærum Azerbajdzhan og íran. Simamynd Reuter