Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.1990, Side 8

8
ÞRIÐJUDAGUR 10. JÚLÍ 1990.
Útlönd
Vaxandi spenna í
Námsmenn og mótmælendur
halda áfrara gagnrýni sinnl og
mótmælura gegn stjóra sósíalista,
göralu kommúnistunum, í Búlgar-
íu. í dag er áætlað að nýkjöriö þing
iandsins, það fyrsta kosiö ftjálsri
kosningu frá árinu 1945, komi sam-
an til fUndar 1 fyrsta sinn.
Þingiö verður sett aðeins örfáum
dögum eftir afsögn Petars Mlad-
enovs, fyrrum forseta, en hann
sagði af sér eftir mikinn þrýsting
frá almenningi. Námsmenn láta
það sér ekki nægja og krefjast frek-
ari afsagna ráöamanna, þar á meö-
al forsætisráöherrans, Andrei Luk-
anovs, auk varaarmálaráðherrans
og innanrikísráðherrans.
Nómstnenn i Búlgaríu krefjast ai-
sagnar Andrei Lukanovs forsætis-
ráöherra. Simamynd Reuter
Jarðskjálfti í Súdan
Haröur jaröskjálftakippur reið yfir suöurhluta Súdan í gær. Jarðskjálft-
inn varö á svipuðum stað og öflugur skjálfti í maí síöastliðnum, aö þvi
er breska jarðskjálftastofhunin skýröi frá í raorgun. Sá skjálfti mæidist
7,2 á Richter en skjálftinn í gær mældist 6,5. Ekki er ólíkegt að skjáJftinn
í gær hafi verið eftirskjálfti eftir jaröskjáiftann í mai. Ekki var vitað um
maimtjón eða skemmdir í gær.
Vantraust feilt i Israei
Shamlr, forsætisráöherra ísraels, hefur ástæöu tll að brosa nú. Ríkls-
stjórn hans stóð af sér vantrauststillögu i gærkvöldi.
Símamynd Reuter
Harölínusljóm Yitzhak Shamirs, forsætisráöherra ísraels, stóð af sér
vantrauststillögu á ísraelska þinginu, Knesset, 1 gærkvöldi. Tillagan í gær
var fýrsta beina ögrunin viö umboð og stöðu sarasteypustjómar Likud-
flokksins og harðlinuflokka frá þvi hún var sett á laggimar þann u, júni
síðastiiðinn. Stjórnin fékk alls 60 stuðningsatkvæði á þingi en Verka-
raaimaflokknum tókst að tryggja vantrauststillögunni 51 atkvæði.
Vantrauststillagan í gærkvöldi var lögð fram vegna ágreinings um hús-
næðismál og fyrirhugaöar öryggissveitir fyrir landnema á Vesturbakkan-
um. Fastlega má búast við aö Verkamannaflokkurinn geri aðra hríö að
Shamir vegna harðlínuafstööu hans til friöarviðræöna viö Palestínumenn.
LeigubílsQórar í verkfaNi
Leigubtlsfjórar t Austur-Berlín iögðu niður störf í gær og mótmæltu
fyrir utan þinghúsið. Þeir krefjast lægri fargjalda, já, þetta er ekki prent-
villupúkmn frægi, þeir vilja lækka fargöldin.
Frá gjaldiniðilssameiningu þýsku ríkjanna fyrir rúmri viku hafa far-
gjöld leigubifreiða rúmlega tvöfaldast til að halda í við fargjöld vestan
landamæranna. Farþegar, sem oft þurftu aö bíða klukkustundum saman
eftir leigubíl, hunsa þá nú og bilsljóramir em ekki ánægðir með sinn
hag. Nú sitja þeir í bilum sínum, aðgerðarlausir, og segjast geta haft eins
miklar tekíur með því aö fara á atvinnuleysisbætur. Þrótt fyrir að mark-
aðshagkerfi hafi formlega verið innleitt i Austur-Þýskalandi ræður ríkið
enn verðlagi að siunu leyti, þar á meðal hversu há fargjöld leigubifreiða
skuli vera.
Fyrirhugað er að friðarviðræður
mifti stríðandi aðila í Líberíu haldi
áfram í dag þrátt fyrir að styijaid-
arástand ríki enn í þessu stríðs-
hrjáða iandi. Skæruliöar halda út-
hverfum Monróvíu, höfuöborgar-
innar, í jámgreipum en í borginni
situr Samuel Doe fbráeti sem
festast með nokkur hundruö
manna herlíö i kringum síg og neit-
ar aö ríkja.
Heyra mátti skothríö í úthverfi
borgarinnar í gær en þar hafe nú
staðiö bardagar næsta stansiaust í
margar vikur. Stjómarerindrekar
segja aö það sé aðeins timaspurs-
mál hvenær Charles Taylor, leiö-
togi skæruliöa, nái allrí borginni á
sitt vald.
Skæruliðar mættu ekki á fund í
Sierra Leone fyrir helgi þar sem
ræða átti frið í þessum heimshluta
en þrátt fyrir það segjast þeir sem
Hungraöir Líberiumenn standa I
rööum til aö fó mat.
Sfmamymt Reuler
standa fýrir friðarviðræðunum fullvissir um að þeir muni mæta til viö-
ræðnanna í dag.
Leiðtogar sjö helstu iðnríkja heims funda nú í Houston í Bandaríkjunum.
Símamynd Reuter
Málamiðlun likleg í Houston um aðstoðina við Gorbatsjov:
Kanna þarfir
Sovétmanna
- deilt um niðurgreiðslur til landbunaðarins
Leiötogar sjö helstu iönríkja heims
samþykktu á fundi sínum í gær að
hleypa af stokkunum könnun á þörf-
um sovéska efnahagslífsins áöur en
tekin veröur ákvörðun um efnahags-
aðstoð. Þetta kom fram í máli Joe
Clark, utanríkisráðherra Kanada, í
gær að loknum fyrri degi leiðtoga-
fundarins. Snemma í gærmorgun
var talið aö leiötogamir hefðu brúaö
að einhveiju leyti þá djúpu gjá sem
er á milli þeirra í afstöðu til þessa
máls en ljóst er aö enn er ágreining-
ur þeirra í milli.
Háttsettur bandarískur embætt-
ismaður, sem ekki vildi láta nafns
síns getið, sagði að líklega myndu
ríkin sjö samþykkja að tilnefna sveit
sem myndi kanna þarfir sovéska
efnahagsins fyrir efnahagsaðstoð.
Slík lausn myndi líklega útkljá vax-
andi ágreining Bandaríkjanna og
Vestur-Þýskalands til þessa viö-
kvæma máls. Evrópubandalagið hef-
ur þegar ákveðið að gera slíka könn-
un og sagöi embættismaðurinn aö
einn kosta ríkjanna sjö væri aö nota
þá könnun til að ákveða afstöðu sína.
Þá kæmi einnig til greina að könnun
yröi gerð á vegum Alþjóðabankans
eða sérstaklega fyrir ríkin sjö.
Ljóst var aö efnahagsaðstoð til Sov-
étríkjanna yrði eitt helsta deilumál
leiðtoganna á þessum fundi. Mitter-
rand Frakklandsforseti varaði fund-
argesti við því í gær að staða Gor-
batsjovs Sovétforseta væri í hættu
bregðist Vesturlönd ekki skjótt viö
og veiti honum aðstoð. Talsmaður
forsetans sagði að þó viðræður leið-
Þeir Bush Bandarikjaforseti og
Kaifu, forsætisráðherra Japans, slá
á létta strengi í kúrekafylkinu Texas
i Bandaríkjunum. Simamynd Reuter
toganna í gær sýndu skoðanaskipti
þeirra væm allir sammála í grund-
vallaratriðum um að Vesturlönd
ættu að aðstoða Gorbatsjov.
Frakkar, ítalir og Vestur-þjóðverj-
ar vilja veita Gorbatsjov aðstoð upp
á fimmtán milljarða Bandaríkjadoll-
ara til að rétta við staðnaðan efna-
haginn. Bandaríkin og Bretland hafa
aftur á móti lýst sig andvíg slíkum
hugmyndum þar til markaðshag-
kerfi hefur verið innleitt í landinu.
Bandaríkin viija auk þess aö Sovét-
menn dragi út útgjöldum til hermála
og minnki aðstoð við stjómvöld á
Kúbu.
Einn helsti forystumaður harð-
línuaíla í Moskvu, Jegor Lígatsjov,
lét í ljósi afstöðu sovéskra íhalds-
kommúnista til þessarar deilu í gær
þegar hann sagði að sovésk stjóm-
völd gætu ekki þegiö aðstoð nema
hún væri án allra skilyrða um breyt-
ingar innan landamæra Sovétríkj-
anna. Gorbatsjov hefur ritað Bush
Bandaríkjaforseta bréf þar sem hann
fer fram á aðstoð í tvö ár, eða þar til
efnahagslegar umbætur hans fara að
bera árangur.
Ágreiningur um
niðurgreiðslur
Mikill skoðanamunur er milii þjóð-
anna varöandi viðskipti með land-
búnaðarvörur og varð það ljóst
skömmu eftir upphaf fundarins í
gær. Báöir aðilar, annars vegar
Bandaríkin og hins vegar aðildarríki
Evrópubandalagsins, sýndu engin
merki málamiðlunar í gær, aö sögn
heimildarmanna. Deilur þeirra ógna
nú viðræðum þeirra í milli um frjáls-
ari viðskipti á öllum sviðum.
Bandaríkin leggja ríka áherslu á
að dregið verði úr niðurgreiðslum til
landbúnaðarins en Evrópubandalag-
ið segir að einhverra vemdarráðstaf-
ana sé þörf, annars missi milljónir
bænda lífsviðurværi sitt. Þessi leiö-
togafundur sjö helstu iðnríkja heims
- Bandaríkjanna, Bretlands, Frakk-
lands, Vestur-Þýskalands, Kanada,
Ítalíu og Japans - er síðasta tækifæri
sem gefst til að gefa landbúnaðarvið-
ræðunum pólitíska hvatningu áöur'
en fyrirhugaðar viðræður eitt
hundrað og fimm þjóða hefjast í Genf
þann 23. þessa mánaðar.
Reuter
Sendiráö tékka á Kúbu:
Fimm Kúbumenn leita hælis
Fimm kúbskir andófsmenn leituðu
hælis í tékkneska sendiráðinu í Ha-
vana í gær. Um er að ræða menn sem
em virkir þátttakendur í stjóm-
málastarfi á Kúbu og báðu þeir um
vemd til að fá aö starfa í friöi í stjóm-
málum. Mennimir hyggjast ekki
yfirgefa landið.
Þetta er í fyrsta sinn sem Kúbu-
mönnum tekst að leita hælis í aust-
ur-evrópsku sendiráði í Havana og
ber atburðurinn vitni þeim breyting-
um sem átt hafa sér stað í Tékkósló-
vakíu eftir fall kommúnistastjómar-
innar þar í landi.
Ekki er ljóst hvaða áhrif atburður-
inn mun hafa á samskipti Kúbu og
Tékkóslóvakíu en samband þjóð-
anna hefur farið hríðversnandi á síð-
ustu mánuðum. Yfirvöld á Kúbu hafa
lýst því yfir að fráhvarf frá eins
flokks stjóm komi ekki til greina á
Kúbu. Stjórnvöld Kúbu hafa ekki
skipt sér af máli andófsmannanna
og hafa ekki sent frá sér yfirlýsingu
vegna þess.
Talsmaður tékkneska sendiráðsins
segir samskipti þjóðanna léleg og
segir þau ekki einkennast af skiln-
ingi þjóöanna í milli. Viöskipti milli
landanna hafa minnkað að undan-
fórnu þar sem Tékkóslóvakía hætti
að flytja út-vömr til Kúbu fyrir
nokkrum vikum. Yfirvöld á Kúbu
svömðu í sömu mynt.
Reuter