Dagblaðið Vísir - DV - 10.07.1990, Qupperneq 28
28
ÞRIÐJUDAGUR 10. JÚLÍ 1990.
Andlát
Agnar J. Sigurðsson vélstjóri, Lind-
arbraut 10, Seltjamamesi, lést 6. júlí.
Gunnar Áki Sigurgíslason bifvéla-
virkjameistari, Nesbala 32, lést í
Landspítalanum laugardaginn 7. júlí.
Sigríður Kristjánsdóttir hjúkrunar-
kona, Þórsgötu 20, Reykjavík, lést á
heimili sínu 9. júlí.
Hansína Anna Jónsdóttir frá Keis-
bakka, Skógarströnd, lést 9. júh.
Jarðarfarir
Kristjana G. Þorvaldsdóttir dvalar-
heimilinu Höfða, Akranesi, lést 3.
júh sl. Kristjana var fædd 23. október
1911. Foreldrar hennar voru hjónin
Þorvaldur Bjömsson frá Bollastöð-
um í Hraungerðishreppi og Guðný
Jónsdóttir frá Eyrarbakka. Eigin-
maður Kristjönu var Guðmundur
Guðjónsson og áttu þau þijú bjöm.
Kristjana verður jarðsungin frá
Akraneskirkju í dag, 10 júlí, kl. 14.
Magnea D. Þórðardóttir lést 2. júlí
sl. Magnea fæddist í Reykjavík 10.
október 1901, dóttir hjónanna Þórðar
H. Þórðarsonar og Veróniku Hall-
bjargar Einarsdóttur. Magnea var
gift Jóhanni Þ. Jósefssyni og eignuð-
-3'*' ust þau 3 börn. Útíor Magneu var
gerö frá Dómkirkjunni í Reykjavík í
dag kl. 10.30.
Ingigerður Daníelsdóttir er látin.
Ingigerður fæddist 13. júh 1903 að
Ámesi á Ströndum, dóttir hjónanna
Daníels Gestssonar og Valgerðar Ní-
elsdóttur. Ingigerður var gift Sigurði
Gíslasyni og áttu þau fjögur böm.
Útfór Ingigeröar verður gerð frá Há-
teigskirkju í dag, 10 júh, kl. 15.
Sími:
694100
Kristinn Sigurvinsson, Silfurgötu 9,
Stykkishólmi, lést í sjúkrahúsinu
Stykkishólmi 7. júh. Jarðarfórin fer
fram frá Stykkishólmskirkju
fimmtudginn 12. júh kl. 15.
Svava Sigurgeirsdóttir, Norðurgötu
16, Akureyri, lést í Fjórðungssjúkra-
húsinu á Akureyri aðfaranótt 8. júh
sl. Jarðarfórin fer fram fóstudaginn
13. júh kl. 13.30 frá Akureyrarkirkju.
Kristján Björnsson, Hvassaleiti 58,
verður jarðsunginn frá Langholts-
kirkju miðvikudaginn 11. júlí kl. 15.
Vilhjálmur Hans Alfreð Schröder
framreiðslumaður, Hringbraut 92c,
Keflavík, verður jarðsunginn frá
Dómkirkjunni í Reykjavík fimmtu-
daginn 12. júh kl. 10.30.
Jóhann Guðmundsson bæklunar-
læknir, Mávanesi 14, Garðabæ, verð-
ur jarðsunginn frá Dómkirkjunni í
Reykjavík fimmtudaginn 12. júlí kl.
15.
Sýningar
María M. Asmundsdóttir
opnar sína fyrstu málverkasýningu
funmtudaginn 12. júlí kl. 17 í félags- og
þjónustumiðstöðinni Bólstaðarhlíð 43.
María er ættuð af Snæfellsnesi, fædd árið
1889 á Krossum í Staðarsveit, dóttir hjón-
anna Kristinar Stefánsdóttur og Ás-
mundar Jónssonar. Maria hefur í frí-
stundum sínum gegnum árin haft áhuga
á útsaumi og málun og á hún mikið safn
af saumuðum myndum. Seinni árin hefur
gefist meiri tími til að sinna skemmtileg-
um áhugamálum eins og málun á gler
og dúka. Hluti af verkum hennar verður
sýndur í Bólstaðarhhð 43 frá fimmtudeg-
inum 12. júh til 1. ágúst.
TiJkyimingar
Námskeið um fjar-
kennsluaðferðir
Framkvæmdanefnd um fiarkennslu hef-
ur ákveðið að bjóða upp á námskeið um
fjarkennsluaðferðir. Nefndin hefur haft
samráð og samvinnu við endurmenntun-
ardeild Kennaraháskóla íslands og
Bréfaskólann um undirbúning nám-
skeiðsins. Markmiðið með námskeiðinu
er að gefa þátttakendum tækifæri til að
kynnast ýmsum fjarkennsluaðferðum,
öðlast þekkingu á náms- og kennslusálar-
fræði fuUorðinna og kynnast leiðum til
að útbúa fjarkennsluefni. Einnig er ætl-
unin að bjóða þátttakendum að æfa sig í
verkefnagerð undir leiðsögn. Námskeiðið
verður haldið í húsakynnum Kennara-
háksóla íslands við Stakkahhð í Reykja-
vík sem hér segir: 1. hluti: 5 dagar 27.-31.
ágúst 1990.
2. hluti: 2 dagar 12.-13. október 1990.
3. hluti: 2 dagar 16.-17. nóvember 1990.
Hver námsdagur hefst kl. 9 og lýkur um
kl. 16. Námskeiðið er einkum ætlað eftir-
farandi: styrkþegum á vegum fram-
kvæmdanefndar um fjarkennslu, kenn-
urum framhaldsskóla, kennurum viö
sérskóla og háskóla, kennurum vð náms-
flokka, tómstundaskóla, bréfaskóla o.fl.,
starfsfólki útgáfufyrirtækja. Hámarks-
fjöldi þátttakenda er 30. Námskeiðið
verður metið til launa skv. gildandi
kjarasamningum kennarasamtaka og
fjármálaráðuneytis. Þátttakendur, sem
aðilar eru að kjarasamningum við ríkið,
fá greiddan ferða- og dvalarkostnað skv.
gildandi reglum. Skrifleg umsókn um
þátttöku þarf að berast Kennaraháskóla
Islands, endurmenntunardehd, fyrir 5.
ágúst nk. og þar eru jafnframt veittar
frekari upplýsingar um námskeiðið.
Tapaðfundið
Hundur í óskilum
Ungur hundur fannst við Hverafold 29
þann 4. júh sl. Þetta er íslenskur blend-
ingur með sperrt eyru, hringað skott,
spora á fótum. Hann er hvítur, brúnn og
svartur á feld. Hundurinn er á Dýraspíta-
lanum.
Meniung
Snorri Arinbjarnar - Gamla steinbryggjan, 1939.
Tímalaus veröld
Snorri Arinbjamar í Norræna húsinu
Hvernig sem íslenskir fræðimenn hantéra tölur, stað-
reyndir eða ljósmyndir frá kreppuárunum kviknar
þetta afdrifaríka tímabil í íslenskri sögu ekki til lífsins
í huga okkar flestra fyrr en við lesum skáldsögur
Halldórs Laxness, Sölku Völku og Sjálfstætt fólk, ljóð
Tómasar, ljóðabálk Jóns úr Vör um Þorpið eða skoðum
myndir þeirra Þorvalds Skúlasonar, Snorra Arin-
bjamar, Jóns Þorleifssonr og Jóns Engilberts. í þess-
um listaverkum leggjast staðreyndir og altækar til-
finningar á eitt og mynda tímalausa veröld sem sér-
hver kynslóð á greiðan aðgang að.
Þótt Þorvaldur Skúlason hafi tvímælalaust verið fjöl-
hæfastur þeirra listamálara, sem gerðu skil þessu
tímabili, þá skapaði Snorri Arinbjamar þau verk sem
í augum okkar flestra em hinar sönnu ímyndir ís-
lensku kreppuáranna.
Heilt og sterkt
Lítið málverk frá 1944, Við Selsvör (Listasafn Reykja-
víkur), nú til sýnis í Norræna húsinu, er ein þessara
ímynda. Þar klúkir íslenskt sjávarþorp við grýtta
strönd, með örfáum þreytulegum húskofum og kænum
dormandi uppi í flæðarmáli. í forgmnni stendur full-
trúi nýrra tíma, vörubíllinn, kubbslegur og litríkur
eins og splunkunýtt leikfang.
Þetta er ef til vill ekki ímynd sem bókstafstrúarfólk
getur sætt sig við. Bjartir og heitir litir Snorra miðla
hlýlegri og áhyggjulausri veraldarsýn, allar útlínur
hlutanna eru mjúkar og eftirgefanlegar. Hvar er hin
sára fátækt þessara ára, hvar er stéttarbaráttan? Svar-
ið er: í skýrslum sagnfræðinganna, með öðru tíma-
bundnu efni.
Eins og annar mikilhæfur listamaður af rómantíska
skólanum, Tómas Guðmundsson, skynjar Snorri sam-
tíð sína í gegnum þann miðil sem hann hefur helgað
sér, í stað þess að tína til hugmyndir og staðreyndir.
Og eins og ljóðmál Tómasar er myndmál Snorra „heilt
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
og sterkt: Það stendur rótum í beinni líkamlegri skynj-
un“, svo vitnað sé í tímamótaritgerð Kristjáns Karls-
sonar um Reykjavíkurskáldið.
Varanleg ímynd
Að Snorri var ekki á höttum eftir augnabliksmynd-
um úr hversdagslífi íslenskrar alþýðu, heldur varan-
legri ímynd, sést best á þeim verkum sem hann gerði
á seinni hluta fimmta áratugarins. í myndum eins og
„Við steypum" (c. 1950), „Hús“ (1948) og „í sjávar-
plássi“ (1951) er veruleiki hlutanna brotinn niður í
frumeiningar sínar og einfaldaður uns eftir situr merg-
urinn málsins, hrynjandi ört vaxandi byggðar eða
samspil hafs og þorps.
Snorri Arinbjamar er hrífandi listmálari í fyllstu
merkingu þess orðs, gæddur ljóðrænu innsæi, ríkuleg-
um skilningi bæði á náttúru litanna og þeirri bygging-
arlegu reisn sem hvert hstaverk þarf að hafa til að
bera.
Því fagnar maðúr vitaskuld hveiju tækifæri sem
gefst til að sjá úrval verka hans, eins og það sem nú
hangir uppi í Norræna húsinu - og enginn ætti að
láta fram hjá sér fara. En með sérhverri smásýningu
á verkum Snorra minnka líkur á að honum verði hald-
in verðug yfirlitssýning. Ennfremur er rétt að minna
á að löngu er orðið tímabært að gefa helstu verk hans
út á bók.
Sýningunni á verkum Snorra Arinbjamar í Norræna
húsinu lýkur þann 26. ágúst.
Fjölmiðlar
í forheimsku sinni hélt Nietzcshe
því fram að veruleikinn væri Qæði
eða kaos, eins konar rykagnir sem
flöktu umog ekki væri hægtað rök-
festa. Þetta kaos væri hægt að skoða
frá vinstri eða hægrí, ofan frá eöa
neðan, innan ft-á eöa utan en alltaf
væri það aðeins sjónarhom skoð-
andans sem kæmi út úr slíkrí til-
raun til að rökfesta veruleikann.
Enginn sannleikur væri til sem siík-
ur heldur aðeins sjónarhom sem
ekki ætti að einblína á. Ekkert væri
bætt með því að búa til lögmál um
hvemig beri að horfa á heiminn
heldur lægi sannleiksleitin 1 þvi að
fá sem flest sjónarhorn á kaosið.
Við íslendingar vitum hins vegar
aö þetta er gömul tugga, óraunhæf
meðöllu. Veruleikann skal skoða
frá einum sjónarhóli, hinum eina
rétta. Hin rétta fjölmiðlun vann enn
einn stórsigurínn í gær. Fyrst var í
pressunni lýst í löngu máli hvílikir
erkibjánar og misindismenn þeir
væru í þessari útlendingamafíu sem
öllu ræður í hvalræðismálum ís-
lendinga.
Um kvöldið voru síðan fjörugar
umræður Qögurra skoðanabræðra ;
um hve illa værl farið með litlu en
stoltu eyþjóðina á noröurhíara. Var
síðan haft viðtal við þann fimmta
sem sagði að á meöan við reyndum
að leiða þennan skríl á hvalaráð-
stefnunni í allan sannleik um vís-
indaleg vinnubrögð sátu þeir með
heimskulegan svip og borðuðu epli!
Hvílík grimmd.
Síðan til að tryggja að allir færu
nú að sofa rétttrúaðlr sýndi hin
stöðin vísindalega mynd um vis-
indaveiðar okkar og að sjálfsögðu
var það einn okkar rétttrúaðasti
sem bjó til handritið, einn þeirra
sem tók þátt í hinum líflegu skoö-
anaskiptum tyrr um kvöldið.
Pálmi Jónasson