Dagblaðið Vísir - DV - 31.07.1990, Side 14

14
ÞRIÐJUDAGUR 31. JÚLÍ 1990.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELiAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RViK, SlMI (91 >27022 - FAX: (91)27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1000 kr.
Verð í lausasölu virka daga 95 kr. - Helgarblað 115 kr.
Bölvun niðurgreiðslna
Mikil bölvun er, þegar hiö opinbera greiöir niður
verðlag og eykur með því halla á ríkissjóði. Við þekkjum
þetta bezt af niðurgreiðslum á búvöruverði. Samkeppni
milli vara fer úr skorðum. Ákveðnum vörum er hyglað
á kostnað annarra. Fyrst og fremst er það hættulegt að
reka ríkissjóð með auknum halla. En þetta var einmitt
verið að gera með aðgerðum ríkisstjórnarinnar nýver-
ið.
Ef við fórum yfir aðgerðirnar, er fyrst að taka, að
virðisaukaskattur verður endurgreiddur af viðhalds-
vinnu við íbúðarhúsnæði. Þetta á að lækka vísitölu
framfærslukostnaðar um 0,4 prósent. Áður var skattur-
inn aðeins endurgreiddur af vinnu, sem fór yfir 7 pró-
sent af fasteignamati. Þessi skattur hefur innheimzt illa.
Að sögn tímaritsins Vísbendingar hefur verið mikið um,
að ætlazt sé til þess, að slík viðhaldsvinna sé ekki gefin
upp til skatts. Iðnaðarmenn hafa þrýst á um, að skattur-
inn yrði felldur niður.
Þá verður felldur niður skattur af bókum á íslenzku
fyrr en ætlað var. Þessi aðgerð á að lækka framfærslu-
vísitölu um 0,2 prósent í september. Vísbending telur,
að nú muni bóksalar freistast til að láta innlendar bæk-
ur seljast vel og á háu verði. Þá verður hækkun bensín-
gjalds frestað, og afnotagjald af síma hækkar ekki að
sinni. Fjármálaráðuneytið telur þetta alls lækka fram-
færsluvísitölu fyrsta september um 0,8 prósent frá því
sem annars hefði verið.
Markmiðið er auðvitað að draga úr hækkun vísi-
tölunnar umfram svokölluð rauð strik. En sumar þessar
aðgerðir eru því marki brenndar, að verið er að greiða
' niður verðlag. Gert er ráð fyrir, að aðgerðirnar kosti
ríkissjóð 350 milljónir króna á síðustu flórum mánuðum
ársins. Þetta mundi auka hallann á ríkissjóði um 0,3
prósent af framleiðslu þjóðarinnar, þótt vissulega sé
óvíst um, hverjar afleiðingarnar verða. Þarna er enn
verið að gera sömu mistökin og áður, til dæmis 1986.
Þau mistök voru mikil. Reynt er að lækka verðlag með
niðurgreiðslum án þess að hugsa um áhrifm á eftir-
spurn. Líklegt er, að eftirspurnaráhrifm að vlðbættum
auknum ríkishalla muni mjög auka á verðbólgu. Tekið
verður út af reikningi í framtíðinni til að lækka verðlag
um hríð. Þetta er vitlaus efnahagsstefna. Hið eina, sem
komið hefði til greina af viti, hefði verið að mæta minni
tekjum ríkisins með niðurskurði.
Umsagnir sérfræðinga um þessar aðgerðir eru yfir-
leitt á eina lund. Þótt varasamt sé að hleypa verðlagi
fram úr rauðu strikum kjarasamninganna, orkar ekki
tvímæhs, að enn varasamara og enn meira verðbólgu-
hvetjandi er að auka hallann á ríkissjóði með niður-
greiðslum, sem svo má kalla. í fljótu bragði væri unnt
að þola sæmilega aðgerðir ríkisstjórnarinnar nú. En sé
grannt skoðað, er ljóst, að staðan er svo viðkvæm, að
aukning ríkishallans um 0,3 prósent af framleiðslunni
er háskaleg aðgerð. Þá bætist við, að kosningar eru í
nánd, sem eykur á eyðslu.
Þetta hefur jafnan gerzt á ári fyrir kosningar. Ráð-
herrarnir vilja hygla gæðingum sínum, svo að þeir veiti
nægan stuðning fyrir kosningarnar. Allt þetta gerist án
tillits til þess, hvernig deila háskólamanna fer.
En kannski er nú tímabært að spyrja annars.
Væri ekki vænlegast fyrir fylgi stjórnarflokka að sýna
þjóðinni aðhald og niðurskurð í ríkisrekstri, einmitt það
sem þjóðin vill, að gæðingunum frátöldum?
Haukur Helgason
,Með stöðugt fleiri uppgötvunum fjölgar álitamálunum og hugsanleg tilkoma æskuhormónsins gæti orðið eitt
if þeim,“ segir meðal annars í greininni.
Efnaðir líkamar
og eilvf æska
Gerum ráð fyrir að vísindamenn
þróuðu hormón sem hægði veru-
iega á eða stöðvaði öldrun karl-
manna. Hormónið viðhéldi vöðva-
massa karlmanna, drægi úr fitu-
myndun og gerði húðina unglegri.
Gerum ráð fyrir því að aukaverk-
anir væru óverulegar. Gerum enn-
fremur ráð fyrir því að hormónið
væri mjög dýrt.
Sex mánaða meðferð, sem dygði
í tvo til þrjú ár, kostaði röska miUj-
ón. Gleymum því að læknar í
Minnesota í Bandaríkjunum hafa í
dag (5. júlí) kynnt uppgötvun sína
á vaxtarhormóni og verkun þess
sem er mjög í samræmi við ofan-
greint.
Með hjálp vaxtarhormóns
Tökum fyrst fram að slíkt vaxtar-
hormón kæmi ýmsum vel. Það
mætti nota til að styrkja menn áður
en þeir færu í uppskurð og hjálpa
þeim að ná sér. Það mætti einnig
nota ef líkaminn hætti óvenju-
snemma að framleiða sitt eigið
vaxtarhormón. Það mætti ef til vill
nota til að hjálpa þeim sem þjást
af vöðvarýmun og svo framvegis.
Hugsum okkur að íslensk sjúkra-
samlög myndu samþykkja að
greiða meðferð þeirra sem þyrftu á
hormóninu að halda vegna sjúk-
dóma eða ef líkaminn hætti óvenju-
snemma að framleiða vaxtarhorm-
ón, þjáðust sannanlega y.egna rým-
unar og væru ekki orðnir 70 ára
að aldri. Sjúkrasamlög myndu þó
ekki kosta nema eina meöferð. Þeir
þjáðu myndu um tveggja til þriggja
ára skeiö jafnvel verða spengilegri
en jafnaldramir.
Að öðm leyti myndi eftirfarandi
sennilega gerast: Þeir sem gætu
önglað saman milljón á tveggja til
þriggja ára ffesti fæm reglulega í
meðferð og héldu unglegu útliti
sínu tíu til tuttugu ámm lengur en
ella. Su tíö væri liöin að sumir
KjaUariim
væm aðeins ríkir og aörir fátækir.
Nú væru sumir ríkir og unglegir,
aðrir fátækir og aldraðir í sjón og
raun. Karlkynsheildsalar, útgerð-
armenn og ýmsar turnspírur lýð-
veldisins af karlkyni myndu nú ná
tökum á ellinni. Heildsalaarmur-
inn í stjórnmálaflokkunum yrði
allt í einu miklu spengilegri en
verkalýðsarmurinn. Lítt efnaðir
æskusæknir menn missa húsin sín
upp í hormónið.
Mannleg og eðlileg þrá
Með flestum þjóðum er munur-
inn milli ríkra og fátækra gífurleg-
ur. Nú þegar hefur það áhrif á öldr-
un. Hinir efnuðu þurfa ekki að
strita og hafa efni á því að horða
næringarríkan og hollan mat,
Víðast hvar í veröldinni fyrir ut-
an Evrópu og Kanada hefur efna-
hagur mikil áhrif á það hvort hægt
er að fá nauðsynlega læknisþjón-
ustu. En æskulyf, sem ekki yrði á
allra færi, gerði þennan mun þá
fyrst þjáningarfullan fyrir þá sem
hefðu aðra hæflleika og önnur
markmið en að raka saman pening-
imi og/eöa öðlast völd því að hvað
sem hver segir þá er það mannleg
og eðlileg þrá að fá að halda kröft-
um sínum sem lengst, hvort sem
vani manns er sá einn að jórtra í
vellíðan að hætti Epicurusar eða
að láta eitthvað gott af sér leiða.
tilkoma æskuhormónsins gæti orð-
iö eitt af þeim. Ekkert virðist at-
hugavert við þetta hormón ef það
er notað til þess aö leiðrétta það
sem farið hefur úrskeiðis í eðlilegu
ferli manneskjunnar frá vöggu til
grafar. - Álitamál er hins vegar
hvort rétt er að nota hormónalyf
til þess að hægja á eðlilegri hröm-
un efnaðs líkama.
En hver getur komið í veg fyrir
slikt? Aðeins alræðisþjóðfélag, þar
sem ríkið hefði yflrumsjón með vís-
indarannsóknum og gjörðum fólks,
gæti gert það. í slíku þjóðfélagi, og
það hefur sagan kennt okkur, yrðu
valdamiklir flokksmenn þeir einu
sem fengju undanþágu.
Baldur Kristjánsson
Sr. Baldur Kristjánsson Ekkert athugavert
Með stöðugt fleiri uppgötvunum
fjölgar álitamálunum og hugsanleg
„Álitamál er hins vegar hvort rétt er
að nota hormónalyf til þess að hægja á
eðlilegri hrörnun efnaðs líkama.“