Dagblaðið Vísir - DV - 29.11.1991, Blaðsíða 6

6
FÖSTUDAGUR 29. NÓVEMBER 1991.
Viðskipti
Úrsögn íslands úr Alþjóða hvalveiðiráðinu:
Blendin afstaða ráðherra
- ríkisstjómin ræðir hugsanlega úrsögn á fundi sínum í dag
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra mun á fundi ríkisstjórnar-
innar í dag kynna niðurstöður nefnd-
ar sem leggur til að ísland segi sig
úr Alþjóða hvalveiðiráðinu. Til stóð
að taka málið til umræðu á síðasta
fundi ríkisstjómarinnar en því var
. frestað.
Ekki er ljóst hvort samstaða næst
um næstu skref í ríkisstjórninni. Að
sögn Þorsteins em rök nefndarinnar
fyrir úrsögn gild. Davíð Oddsson for-
sætisráðherra segir hins vegar að
með úrsögn geti ísland orðið tor-
tryggilegt í augum annarra. Því verði
að fara vandlega yfir málið áður en
ákvörðun verður tekin. Samkvæmt
heimildum DV mun afstaða annarra
ráðherra einnig vera blendin.
Umræddri nefnd var ætlað að yfir-
fara ýmsa þætti er lúta að hugsan-
legri úrsögn íslands úr hvalveiðiráð-
inu. Hún var skipuð í júní eftir aö
sendinefnd íslands á ársfundi ráðs-
ins hafði nokkrum dögum áður lagt
til aö ísland segði sig úr ráðinu.
í fylgiskjölum með áliti nefndar-
innar kemur fram að nær allir helstu
hagsmunaaðilar í sjávarútvegi eru
fylgjandi úrsögn. Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna leggst þó gegn úrsögn
af ótta við áróður hvalfriðunarsinna
gegn íslenskri vöra og þjónustu er-
lendis.
Niðurstaða nefndarinnar var að
stefna og starfshættir Alþjóða hval-
veiðiráðsins samræmdust ekki sátt-
mála þess. Þar er tekið fram að hval-
veiðar í atvinnuskyni skuli leyfðar á
hvalastofnum sem eru í jafnvægi,
enda séu þær stundaðar í samræmi
við tillögur vísindanefndar ráðsins.
Með skírskotun til vinnubragða í
ráðinu, þar sem vísindaleg rök fyrir
hvalveiðum séu hunsuð, komst
nefndin að þeirri sameiginlegu nið-
urstöðu að rétt væri að Island segði
sig úr ráðinu.
I áhti nefndarinnar er varað viö
þeim möguleika að gripið verði til
áróðurs gegn íslandi og íslenskum
framleiðsluvöram af einstaka hval-
friðunar- og þrýstihópum fari stjórn-
völd að tilmælum hennar. Leggur
hún til að stjórnvöld búi sig undir
slík viðbrögð, til dæmis með auglýs-
ingum og skipulagðri fræðslustarf-
semi. Talsmenn grænfriðunga hafa
hins vegar látið að því hggja að ekki
verði gripið th aðgerða svo fremi sem
íslendingar hefja ekki hvalveiðar.
í nefndinni áttu sæti þeir Einar K.
Guðfinnsson alþingismaður, Guð-
mundur Einarsson lífeðhsfræðingur,
Guðmundur Eiríksson þjóðréttar-
fræðingur, Jóhann Sigurjónsson
sjávarlíffræðingur og Kjartan S. Júl-
íusson dehdarstjóri í sjávarútvegs-
ráðuneytinu.
-kaa
Nú er deilt um loðnuverðið:
Sjómennirnir hóta að
sigla með af lann
Mikill hiti er meðal loðnusjómanna vegna þess verðs sem loðnubræðslurn-
ar eru tilbúnar að greiða nú i upphafi loðnuvertíðar. Myndin var tekin er
landað var úr Súlunni á Akureyri á dögunum. DV-mynd gk
Gylfi Kristjánsson, DV, Akuxeyii:
„Það verður að finna á þessu lausn
sem háðir aðilar geta sætt sig við, það
er úthokað að verksmiðjurnar taki
sig saman um að halda verðinu niðri.
Það getur ekki leitt th nema tveggja
hluta, annaðhvort fara skipin að
sigla og landa erlendis eða þá að
menn draga úr veiðunum og halda
að sér höndum að minnsta kosti fram
yfir áramót," segir Sverrir Leósson,
útgerðarmaður og formaður Útvegs-
mannafélags Norðurlands, um þá
deilu sem upp er komin 'um loðnu-
verð.
Það er ekki ofsagt að mikih hiti sé
meðal loðnusjómanna vegna þess
verðs sem loðnubræðslurnar eru til-
búnar að greiða nú í upphafi loðnu-
vertíðar. Hæsta verð, sem heyrst
hefur um, er 4.600 krónur fyrir tonn-
ið en sjómenn segjast geta fengið
hátt í 7.000 krónur fyrir tonnið th
dæmis í Danmörku og Færeyjum.
Þá benda þeir einnig á að verulegur
spamaður sé í því fyrir útgerðirnar
að kaupa olíu erlendis. Þeir segja að
tonnið af olíu þar sé um 40% ódýrara
en hér á landi og sé dæmi tekið af
skipi, sem taki um þrjú tonn af olíu,
sé sá sparnaður venhegur.
Hækkun á mjöli og lýsi
Sverrir Leósson segir að síðastlið-
inn vetur hafi verksmiðjumar verið
að greiða upp undir 5.000 krónur fyr-
ir tonnið af loðnu. Síðan hafi orðið
veruleg hækkun á loðnumjöli og lýsi
og í ljósi þess sé óskhjanlegt að verð-
iö til útgerðanna og sjómanna skuli
ekki hækka. „Er það nokkuð óeðli-
legt að þessi hækkun skih sér th ahra
aðha, að menn mætist á miðri leið
og alhr njóti góðs af þessari hækkun?
Menn skulu hka gæta að því að það
er veriö að tala sama tungumálið í
þessu öhu saman, verksmiðjurnar
hér og verksmiðjurnar erlendis, sem
vhja borga miklu meira fyrir loðn-
una, eru að selja afurðimar á sömu
mörkuðunum.
Okkur finnst líka skrítið eftir það
sem á undan er gengið að verksmiðj-
umar á Norðurlandi skuh ekki.vera
tilbúnar til nánara samstarfs í þessu
máli. Á fundum okkar í haust kom
þaö fram að loðnan gæfi mest af sér
á þessum árstíma og því þyrfti að
veiða hana núna, þetta væri í at-
vinnulegu thhti nauðsyn og við lögð-
um mikið á okkur við loðnuleit sem
varð th þess að gefinn var út upp-
hafskvóti til veiðanna. Svo þegar
veiðist þá kemur þetta í ljós og verð-
ur ekki th þess að menn stökkvi upp
til handa og fóta næsta haust,“ segir
Sverrir.
Aðstöðumunur mikill
„Það að við getum ekki greitt
hærra verð stafar fyrst og fremst af
því hvemig að okkur er búið. í fyrsta
lagi era vinnslustöðvarnar erlendis
nær mörkuðunum og sparast þar
flutningskostnaður á afurðunum.
Við búum líka við það að þurfa að
greiða svokallað „toppgjald" af raf-
magninu þegar við setjum verk-
smiðju í gang og þegar svo lítið berst
á land af loðnunni eins og verið hefur
getur bara sá kostnaður verið um
1.000 krónur á hvert tonn sem við
vinnum," segir Þórður Jónsson hjá
Síldarverksmiðjum ríkisins en hann
sér um samningamál við útgerðar-
menn vegna loðnukaupa.
„Það hefur alltaf gengið erfiðlega
fyrir okkur að geta verið með verð
sem er samkeppnishæft gagnvart
þessum érlendu aðilum og þar ræður
aðstöðu- og markaðssetningarmun-
ur mestu. Þaö er hins vegar ekki rétt
að við séum núna að greiða sama
verð og á síðustu vertíð. Á síðustu
vertíð var til dæmis verið að borga
3.500 krónur fyrir tonnið í Eyjum og
þá vildu menn ekki sigla lengri leið
til lands þótt hærra verð væri í boði,“
sagði Þórður Jónsson.
Gosan hf. og Viking-Brugg:
Ákvörðun um f lutninga f restað
Gylfi Kristjánsson, DV, Akuxeyri:
Öll áform eigenda gosdrykkjaverk-
smiðjunnar Gosans hf. í Reykjavík
og Viking-Braggs hf. á’Akureyri um
sameiningu rekstrarins hafa verið
lögð á hihuna í hih og verður ekki
tekin ákvörðun um flutningana fyrr
en í fyrsta lagi að sex mánuðum hðn-
um.
Eigendur fyrirtækjanna hafa lýst
þeim áformum sínum að sameina
rekstur þeirra, gosdrykkjafram-
leiðslu Gosans hf. í Reykjavík og
bjórframleiðslu Viking-Braggs á Ak-
ureyri, og hafa framleiðsluna alla á
einum stað, annaðhvort á Akureyri
eða í Reykjavík. Bæjaryfirvöld á
Akureyri hafa boðið eigendum fyrir-
tækjanna fyrirgreislu sem tahn er
vera í formi niðurfelhngar gjalda ef
Viking-Brugg verður áfram á Akur-
eyri og gosdrykkjaframleiðslan verð-
ur flutt norður. En vegna ástandsins
í þjóðfélaginu og óvissu á ýmsum
sviðum hafa forráðamenn fyrirtækj-
anna nú ákveðið að leggja öll áform
um flutninga á hilluna í bhi og er
ákvörðunar um sameiningu fram-
leiðslunnar á einn stað ekki að vænta
fyrr en á miðju næsta ári í fyrsta lagi.
íslendingar missa störf á Vellinum
Varnarhðið hefur sagt upp 13
starfsmönnum veitingahúsa á Veh-
inum. Ný bandarísk lög banna að
veitt sé opinbert fé til að mæta tapi
veitingahúsa sem rekin eru fyrir
sjálfsaflafé. Uppsagnimar era hður
í endurskipulagningu þessarar
þjónustu svo hún megi standa und-
ir sér. í frétt frá Vamarliðinu segir
að þrír umræddra starfsmanna
verði endurráðnir í önnur störf.
-kaa
Peningainarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
INNLAN överðtryggð
Sparisjóðsbækur óbundnar Sparireikningar 2,5-4 islandsbanki
3ja mánaða uppsögn 3-5 Sparisjóðirnir
6 mánaða uppsögn 4-6 Sparisjóðirnir
Tékkareikningar, almennir 1 Allir
Sértékkareikningar 2,5-4 Islandsanki
VlSITÖtOBUNONIR REIKNINGAR
6 mánaða uppsögn 3 Allir
1 5-24 mánaða 7-7,75 Sparisjóðirnir
Orlofsreikningar 5,5 Allir
Gengisbundnir reikningar í SDR 6-8 Landsbanki
Gengisbundnir reikningar í ECU 8,5-9 Landsbanki
ÓBUNDNIR SÉRKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör, óhreyfðir. 3,25-4 Búnaðarbanki
óverðtryggð kjör, hreyfðir 5,75-7 Búnaðarbanki
S ÉRSTAKAR VERÐ BÆTUR
Vísitölubundnir reikningar 2,4-6 Islandsbanki
Gengisbundir reikningar 2,4-6 islandsbanki
BUNDNIR SKIPTIKJARAREIKNINGAR
Vísitölubundin kjör 6,25-7 Búnaðarbanki
Óverðtryggð kjör 8,75-9,5 Búnaðarbanki
INNLENDIR GJALDEYRISREIKNINGAR
Bandaríkjadalir 3,75-4,1 Sparisjóðirnir
Sterlingspund 8,5-9 Sparisjóðirnir
Þýsk mörk 7,5-8 Sparisjóðirnir
Danskar krónur 7,25-7,8 Sparisjóðirnir
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
ÚTLAN ÖVERÐTRYGGD
Almennir víxlar (forvextir) 15,5-17,5 Búnaðarbanki
Viðskiptavíxlar (forvextir)1 kaupgengi
Almenn skuldabréf 16,25-18,75 Búnaðarbanki
Viðskiptaskuldabréf1 kaupgengi • Allir
Hlaupareikningar(yfirdráttur) 21-24 Sparisjóðirnir
útlAn VERÐTRYGGÐ
Skuldabréf 9,75-10,25 Búnaðarbanki
aforðalAn
Islenskar krónur 1 5,5-1 8,5 Sparisjóðirnir
SDR / 8,75-9,25 Landsbanki
Bandaríkjadalir 7,25-8,0 Landsbanki
Sterlingspund 12,2-12,5 Sparisjóðirnir
Þýsk mörk 11-11,25 Búnaðarbanki
Húsnæölslán 4.9

Lifeyrissjóöslán 5-9

Dráttarvextir 30,0
MEÐALVEXTIR
Almenn skuldabréf september 21,6
Verðtryggð lán september 10,0
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitala desember 31 98stig
Lánskjaravísitala nóvember 3205 stig
Byggingavísitala nóvember 599 stig
Byggingavísitala nóvember 187,3 stig
Framfærsluvísitala október 1 59,3 stig
Húsaleiguvísitala 1,9% hækkun 1. október
VÉROBRÉFASJÓ0IR HLUTABRÉF
Gengl bréfa veröbréfasjóða Sölu- og kaupgengi aö lokinni jöfnun:
KAUP SALA
Einingabréf 1 6,014 Sjóvá-Almennar hf. 6,10 6,40
Einingabréf 2 3,200 Ármannsfell hf. 2,33 2,45
Einingabréf 3 3,952 Eimskip 5,70 5,95
Skammtímabréf 2,005 Flugleiöir 2,05 2,25
Kjarabréf 5,656 Hampiðjan 1,80 1,90
Markbréf 3,035 Haraldur Böðvarsson 2,95 3,10
Tekjubréf 2,145 Hlutabréfasjóður VlB 1,01 1,06
Skyndibréf 1,756 Hlutabréfasjóðurinn 1,64 1,72
Sjóðsbréf 1 2,887 Islandsbanki hf. 1,66 1,74
Sjóðsbréf 2 1,957 Eignfél. Alþýðub. 1,68 1,76
Sjóðsbréf 3 1,995 Eignfél. Iðnaðarb. 2,45 2,55
Sjóðsbréf 4 1,744 Eignfél. Verslb. 1,75 1,83
Sjóðsbréf 5 1,195 Grandi hf. 2,75 2,85
Vaxtarbréf 2,03^3 Olíufélagið hf. 5,10 5,40
Valbróf 1,9067 Olís 2,05 2,15
Islandsbréf 1,258 Skeljungur hf. 5,65 5,95
Fjórðungsbréf 1,141 Skagstrendingur hf. 4,80 5,05
Þingbréf 1,255 Sæplast 7,33 7,65
öndvegisbréf 1,237 Tollvörugeymslan hf. 1,04 1,09
Sýslubréf 1,278 Útgerðarfélag Ak. 4,70 4,90
Reiðubréf 1,222 Fjárfestingarfélagið 1,35 1,42
Almenni hlutabréfasj. 1,12 1,17
Auðlindarbréf 1,03 1,08
Islenski hlutabréfasj. 1,15 1,20
Síldarvinnslan, Neskaup. 3,23 3,40
' Við kaup á viðskiptavlxlum og viðskiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja aðila,
er miðað við sérstakt kaupgengi.