Dagblaðið Vísir - DV - 29.02.1992, Side 22
22
LAUGARDAGUR 29. FEBRÚAR 1992.
Sérstæð sakamál
Flagð undir
fögru skinni
Þétt þoka lá yfir kirkjugarðinum
í úthverfi suður-afrísku borgarinn-
ar Pretóríu þessa nótt. Fáir voru á
ferli og þess ekki að vænta að nokk-
ur gerði sér leið í kirkjugarðinn.
Og hefði einhver átt þar leið um
hefði hann líklega orðið afar
skelfdur.
í bjarmanum af ljóskeri voru fjór-
ir menn að opna gröf. Þeir líktust
helst afturgöngum í þokunni.
Fimmta veran stóð skammt frá og
beið eftir að kistan kæmi í ljós. Er
fjórmenningarnir voru komnir
niður á tveggja metra dýpi sást í
kistulokið. Nokkru síðar höfðu
mennimir komið reipum undir
kistuna og lyftu henni upp úr gröf-
inni.
Þrír mannanna gengu nú nokkuð
frá og hölluðu sér fram á skóflurn-
ar en sá fjórði losaði kistulokið. En
þegar hann opnaði kistuna leit
hann undan eins og hann vildi ekki
sjá það sem í henni var. Fimmti
maðurinn gekk nú að kistunni. í
um fimm mínútur skoðaði hann
það sem í henni var en síðan var
henni lokað á ný og hún aftur látin
síga niður í gröfina. Að því búnu
var mokað yfir og gengið frá gröf-
inni þannig að sem minnst sæist
að við henni hefði verið hreyft.
Næturfundur
Hálftíma síðar gengu mennirnir
fimm, dálítið óhreinir og þreyttir,
inn um dyrnar á heimili Thomas
Moodies í Klerksdorp, nokkra kíló-
metra fyrir utan Pretóríu. Þar beið
þeirra sextíu og átta ára gömul
kona, Martha Moodie.
„Helltu koníaki í fimm stór glös,“
sagði Thomas Moodie við konu
sína. „Við höfum svo sannarlega
þörf fyrir eitthvað hjartastyrkj-
andi.“
Síðan settist fólkið við borð með
koníaksglösin. Þá tók til máls mað-
urinn sem hafði rannsakað líkið í
kistunni. „Ég get sannfært þig um
það, frú Moodie, að sonur þinn var
ekki hengdur. Allir hálshðimir
voru óskaddaðir og það hefðu þeir
ekki verið hefði hann verið hengd-
ur.“
Það var sem frú Moodie létti afar
mikið við þessi orð og hún sagði:
„Guði sé lof. Þá fæ ég loks ein-
hverja hugarró."
„Ærleg stúlka"
Sagan sem leiddi til þess að fimm-
menningamir opnuðu gröfina í
kirkjugarðinum í úthverfi Pretóríu
þessa nótt átti sér langan aðdrag-
anda.
Duncan Moodie var tvítugur þeg-
ar hann kynntist Anitu Conradie,
fimmtán ára skólastúlku. Duncan
var myndarlegur, stundaði íþróttir
og gekk í augun á mörgum stúlk-
um. Hann hefði því líklega getað
vahð úr stúlkum er að því kom að
kjósa lífsfórunautinn en hann
hreifst af Anitu og það var sem
engin önnur kæmi th greina.
Þegar Anita varð átján ára trúlof-
uðu þau sig en þrátt fyrir það var
ekki um náið líkamlegt samband
milh þeirra að ræða. Skýringin var
sú aö Anita sagöist vera óspjöhuð
mey ogvhja vera það þangað til hún
væri gengin í hjónaband. Duncan
hreyfði engum mótmælum, enda
leit hann þannig á að konuefnið
hans væri afar siðsöm stúlka.
Anita og Duncan.
Vonbrigði á
brúðkaupsnóttina
Brúðkaupið fór fram að viðstödd-
um ættingjum og vinum en á brúð-
kaupsnóttina taldi Duncan sig
komast að því að kona hans væri
ahs ekki óspöhuð mey eins og hún
hafði haldið fram. Þetta olh honum
áhyggjum þótt hann segði ekki
neitt. Hann sneri sér þó nokkru
síðar th prestsins í Klerksdorp.
Presturinn róaði Duncan og sagði
honum að hann skyldi ekki draga
neinar ályktanir af reynslu sinni á
brúðkaupsnóttina. Stúlkur sem
stunduðu hestamennsku væru
stundum sem spjallaðar og Anita
hefði um árabh verið mikh hesta-
kona.
Næstu mánuöi gerðist hins vegar
ýmislegt sem varö th þess að Dunc-
an fór að hafa miklar áhyggjur af
hjónabandi sínu. Hann fór að heyra
alls kyns orðróm um konu sína.
Hún átti aö gera sér dælt við aðra
menn. í fyrstu lagði hann engan
trúnað á þaö en þar kom að hann
fór að undrast fjarvistir Anitu af
heimihnu þegar hann var í vinn-
unni og oft þegar hún hafði verið
að heiman var hún, að eigin sögn,
með • höfuðverk þegar hann kom
heim og neitaði af þeim sökum að
sofa þjá manni sínum þá nótt.
Smám saman varð Duncan Ijóst að
afsakanir Anitu gætu vart átt við
rök að styðjast. Hún hlyti að halda
fram þjá honum.
Dagur
ásökunarinnar
Við morgunverðarborðiö dag
einn spurði Duncan Anitu að því
hvort hún hefði verið með öðrum
mönnum áður en þau giftu sig og
hvort hún hefði haldið fram hjá
honum.
Hún reiddist og hreytti út úr sér:
„Auðvitaö var ég með öðrum
mönnum áöur en við giftum okkur.
En hvers vegna átti ég að vera að
segja þér það? Ég hef líka verið
með öörum mönnum eftir að við
giftum okkur. Mörgum mönnum.
Þú getur ekki veitt mér það sem
ég sækist eftir en sem betur fer eru
til aðrir menn sem geta það. Hvað
hyggstu svo gera? Sæktu um skhn-
að. Ekki skal ég standa í vegi fyrir
að þú fáir hann.“
Án þess að ljúka viö morgunverö-
inn stóö Duncan á fætur. Hann
gekk út að bílnum sínum og ók til
vinnu. Frá vinnustað hringdi hann
til móður sinnar og sagði henni
hvað þeim Anitu hefði farið á milli.
Ljóst væri að stúlkan, sem hann
hafði haldið afbragð annarra vegna
hreinlífis, væri ekki annaö en laus-
lætisdrós. „Ég hata hana,“ sagði
Duncan við móður sína.
Fjögur skot
Móðir Duncans bað hann um að
koma heim svo þau gætu rætt mál-
ið betur og fengið lögfræðing til að
sjá um skilnaðarmálið. Duncan fór
hins vegar ekki heim til foreldra
sinna. Hann opnaði skúffu í skrif-
borðinu sínu og tók fram skamm-
byssu sem hann var vanur að bera
þegar hann fór um viss hverfi en
hann var opinber embættismaður.
Þegar hann kom heim var Anita
ekki þar og hann ók því til heimilis
foreldra hennar. Þar opnaði Anita
fyrir honum og hann ruddist inn
meö svo miklum látum að þeldökk
þjónustustúlka fylitist skelfingu.
Og þegar hún sá Duncan taka fram
skammbyssu hljóp hún í simann
og gerði lögreglmini viðvart.
Þegar lögreglubíll var að stað-
næmast fyrir framan húsið heyrð-
ust fjórir skothvellir. Og þegar lög-
regluþjónamir komu inn í borð-
stofuna stóð Duncan þar með ijúk-
andi skammbyssuna í hendinni en
á gólfinu lá Anita, látin. Hún hafði
fengið tvær kúlur í höfuðið og tvær
í hjartað.
Fyrirrétti
Þegar mál Duncans Moodie kom
fyrir rétt höfðu foreldrar hans og
ættingjar safnaö saman nægilegu
fé tii að ráða landskunnan lögfræð-
ing. Hann reyndi að sannfærakvið-
dómendur um að Duncan hefði
ekki farið á fund konu sinnar með
það í huga að ráða hana af dögum.
Hann hefði aðeins ætlað að hræða
hana með skammbyssunni. Sak-
sóknari hélt því hins vegar fram
að þá heföi verið óþarfi að koma
með hlaðna skammbyssu. Anita
hefði ekki getað greint hvort hún
væri hlaðin eða ekki og hefði byss-
an því haft sömu áhrif óhlaðin. Um
stundaræði vegna afbrýðissemi
hefði þvi ekki verið að ræða. Dunc-
an Moodie hefði ætiað sér að myrða
konu sína.
Kviðdómendur féllust á rök-
semdafærslu saksóknara. í ljós
kom hins vegar að hann hafði átt
viðræður við nokkra kviðdómend-
ur eftir að réttarhöldin hófust og í
framhaldi af því vísaði dómari
málinu frá og var Duncan leystur
úr haldi.
Þótt ein meginregla réttarfars sé
sú að enginn verði tvísaksóttur fyr-
ir sama glæpinn tókst saksóknara-
embættinu að fá máhð tekið upp
aftur. Duncan var á ný handtekinn
og leiddur fyrir rétt. Allar tilraunir
verjanda til að fá máhnu vísað frá
á þeim grundvelh að ekki ætti að
saksækja skjólstæðing hans tvíveg-
is fyrir sama meinta afbrotið mis-
tókust og var Duncan Moodie nú
dæmdur til dauða.
Náðunarbeiðni var synjað
skömmu síðar.
Dularfullur
dauðdagi
Meðan Duncan beiö þess að verða
hengdur, en þeirri aftökuaðferð
skyldi beitt, lýsti hann yfir því að
hann myndi aldrei láta taka sig af
lífi.
Þegar sækja átti Duncan til aftök-
unnar var komiö að honum fár-
veikum á gólfinu í fangaklefanum,
að sögn eins meðfanganna. Hvað
svo geröist var, að sögn dómsmála-
yfirvalda, að hann náði sér og var
tekinn af lífi á þann hátt sem dóm-
ari hafði kveðið á um. Lík hans var
svo jarðsett í kirkjugarðinum í út-
hverfi Pretóríu og í nokkra daga
var við það vörður.
Nokkrum árum síðar veiktist
Martha Moodie, móðir Duncans,
af krabbameini. Og þar kom að ljóst
var að hún átti ekki langt eftir. Þá
kom Moodies-fjölskyldan saman og
ákvað að verða við ósk hennar um
að gengið yrði úr skugga um hvort
Duncan hefði í raun verið hengdur
eða hvort við rök ætti að styðjast
sú fuhyrðing eins fyrrverandi með-
fanga hans að hann heföi fengið
einn fangavarðanna til að smygla
th sín blásýruhylki svo að hann
gæti sjálfur bundið enda á líf sitt
og þyrfti ekki að enda það í gálgan-
um.
Og í þoku um nótt fóru fjórir
ættingjar ásamt ónefndum lækni
út í kirkjugarðinn og grófu upp hk-
ið. Þaö varö niðurstaða læknisins
að Duncan hefði ekki verið hengd-
ur.
„Ég hefði ekki getað afboriö að
sonur minn hefði verið tekinn af
lífi á þennan hátt,“ sagði Martha
Moodie þá. „Nú veit ég að hann
svipti sig sjálfur lífi. Nú get ég dáið
í friði."
Viku síðar var hún öh.