Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1992, Qupperneq 31

MIÐVIKUDAGÚR 15. APRlL 1992.
51
Frá 1954, þegar fyrsti nýrnaflutningurinn var framkvæmdur í Bandaríkjunum, hafa verið framkvæmdar um
20 þúsund ígræðslur í heiminum vegna nýrnabilunar. í öllum líffæraflutningum er ónæmiskerfi likamans
helsta hindrunin. Ef liffæraflutningur á að takast verður að lama ónæmiskerfið með lyfjum svo að liffæraþeg-
inn hafni ekki nýja liffærinu.
Nýmaígræðsla
Þau hjónin Sigmar og Bjarney
áttu fjóra syni sem hétu Grettir, 111-
ugi, Atli og Þorsteinn. Sigmar vann
við skipaviðgerðir en Bjarney
skúraði í nokkrum skólum og stór-
mörkuðum. Þau höfðu bæði heillast
af Grettissögu á unglingsárunum og
sóttu nöfn sona sinna þangað.
Á barnmörgu heimili var í mörgu
snúast: stundum var fjárhagurinn
naumur en oftast var samkomulag-
ið gott. Þó deildu þeir Grettir og 111-
ugi oft um yfirráðarétt á skelh-
nöðru, Þorsteinn og Atli rifust um
póhtík og þeir bræður skiptust í tvö
horn varðandi íþróttafélög. Ath og
Grettir héldu með Fram en Þor-
steinn og Illugi voru halhr undir
KFUM-drengina á Hlíðarenda.
Sigmar faðir þeirra var einlægur
Þróttari sonum sínum til aðhláturs.
Að loknum grunnskóla fóru þeir
bræður í hver sína áttina, Grettir
fór á sjóinn, Dlugi í iðnnám, Ath
vann hjá föður sínum en Þorsteinn
fór í menntaskóla. Árin hðu, bræð-
umir kvæntust, eignuðust fjöl-
skyldu og lífið lék í því lyndi sem
ávaht takmarkast af vaxtahraða
verðtryggðra lána, rýmandi kaup-
mætti og smáskakkaföhum.
Skyndhega dró ský fyrir ham-
ingjusól Sigmars og Bjameyjar og
afkomenda þeirra. Atli lenti í vinnu-
slysi og missti stóratána. Skömmu
síðar skildi Nanna kona hans við
hann og fór að búa með drykkfehd-
um, veðurbitnum, ísfirskum
múrara. En verst var þó að alvarleg
nýrnabólga uppgötvaðist hjá Gretti
sem á skömmum tíma leiddi th
nýmabilunar. Hann dvaldist lengi á
Landspítala í rannsóknum og varð
sinám saman að fara í nýmavél. Sú
ákvörðun var þá tekin að Grettir
yrði að fá nýtt nýra ef takast ætti
að koma honum th einhverrar
hehsu.
Nýmaflutningar
og ónæmiskerfið
Fyrsti nýmaflutningurinn var
frainkvæmdur árið 1954 í Banda-
ríkjunum. Síðan hefur mikhl fjöldi
fólks fengið nýtt nýra og árlega era
framkvæmdar um 20 þúsund
ígræðslur í heiminum vegna nýma-
bilunar. í öllum líffæraflutningum
er ónæmiskerfi líkamans helsta
hindrunin. Ahar framur líkamans
hafa svokallaðar HLA (human le-
ucocyte antigen) sameindir á yfir-
borði sínu.
Eitilfrumur ónæmiskerfisins eru
á sífelldu sveimi um líkamann í leit
að verkefnum. Þær láta heilbrigðar
frumur óáreittar enda þekkja þær
eigin HLA-sameindir. En rekist þær
Álæknavaktmni
á ókunnugar frumur eða líffæri með
framandi HLA-sameindir ráöast
þær th atlögu og eyða þeim.
Ef líffæraflutningur á að takast
verður að lama ónæmiskerfið með
lyfi um s vo að líffæraþeginn hafni
ekki nýja líffærinu. Algengast er þá
að gefa svokahað cyclosporin A.
Annar kostur er að flyfia líffæri á
mhli skyldmenna sem hafa sömu
eða svipaðar veflaflokkasameindir á
frumum sínum. Þá er ekki sama
hætta á höfnun. Þetta kemur sér vel
þegar nýrun eru annars vegar því
að allir geta lifað ágætu lífi með eitt
nýra.
Fjölskyldufundur
og Lundúnaferð
Skotið var á fiölskyldufundi með
bræðranum og þeir spurðir áhts.
Allir vora því samþykkir að gefa
Gretti annað nýra sitt ef vefiaflokk-
arnir væru sambærhegir. Þeir fóra
í rannsókn og kom í ljós að Atli og
Grettir voru með svipaðar HLA-
sameindir. Skömmu síðar héldu
þeir bræður til London th aðgerðar.
Fyrst var annað nýraö tekið úr
Atla og komið fyrir neðarlega í kvið-
arholi Grettis. Æðar nýja nýrans
voru tengdar æðum sem liggja niður
í fótlegg og þvagleiðarinn settur
beint inn í blöðruna. Ekki var hrófl-
að við eigin nýrum Grettis.
Eftir aðgerðina hehsaðist þeim
bræðrum ágætlega. Ath var fljót-
lega kominn á sfiá og kynntist frá-
skihnni dóttur miðaldra hehdsala
en hann var á spítalanum í æðaað-
gerð. Þau sátu á kaffiteríu sjúkra-
hússins hvert síödegi og mauluðu
saman bragðlausa breska snúða og
drukku þunnt og vont kaffi og viðr-
uðu sameiginlega beiskju í ástamál-
um.
Grettir náði sér fljótlega og nýrað
úr Atla starfaði ágætlega. Hann var
settur á lyf sem bæla ónæmiskerfið
og aht gekk vel. Skömmu síðar fóra
þeir bræður heim og hálfu ári síðar
fóra þau Ath og dóttir hjartveika
innflytjandans að búa saman.
„Ég lét af hendi nýra en fékk konu
í staðinn," sagði hann stundum í
glettni og bhkkaði bræður sína.
„Það vora góð skipti!“
í áttræðisafmæh Sigmars, sem
haldið var að nokkrum mánuðum
liðnum, var öll fiölskyldan saman-
komin, át og drakk ósleithega enda
var samanlagður nýmafiöldi Qöl-
skyldunnar óbreyttur. Illugi söng
og lék undir á gítar vísur um fiöl-
skylduna. Þar var m.a. þessi vísa
um Atla:
Efst á krummakletti rær,
karl og veður elginn,
með nýrað eitt og níu tær
og nýjan kvenmannsbelginn.
„Hvað má bjóða ykkur aö borða?“
spurði Bjarney þegar fagnaðarlát-
unum hafði linnt. „Aht nema nýrna-
kássu í sinnepssósu," sagði Grettir
með hægð.
SMÁAUGLÝSINGADEILD
VERÐUR OPIN UM PÁSKANA
SEM HÉR SEGIR
Miðvikudaginn 15. apríl kl. 9-18.
Mánudaginn 20. apríl, annan 1
páskum, kl. 18-22.
Lokað
skírdag, föstudaginn langa, laugar
daginn 18. apríl og páskadag.
Athugið!
Síðasta blað fyrir páska kemur út
miðvikudaginn 15. apríl. Fyrsta blað
eftir páska kemur út þriðjudaginn
21. apríl.
SMÁAUGLÝSINGADEILD,
ÞVERHOLT111 -SÍMI 91 -632700
BARNALEIKUR DV • STODVAR 2 • FLUGLEIDA
Leikurinn felst í því að finna nafn á
gæludýr Krakkaklúbbsins og svara
léttum spurningum. 1. vinning hlýtur
sá sem á hugmyndina að besta nafn-
inu. 2.-15. vinningur verður dreginn
út úr innsendum lausnum.
| Fjórir flugfarseðlar til Flórída
(tveir fullorðnir og tvö börn).
(Miðað er við að ferðast sé í september eða
október. Innifalið er flug til Orlando.)
HVAD Á
ÉG AÐ
HEITA?
| Sérstök heimsókn til Afa í barna-
tíma Stöðvar 2 í haust og heið-
ursverðlaunaskjal frá Krakka-
klúbbi DV.
I Heiðursverðlaunaskjöl
frá Krakkaklúbbi DV.
wwvwwwwwvwwwww
SPURNINGAR
Hvað á gæludýrið að heita?
Hvað heita þessarteiknimyndapersón-
ur úr Barna-DV?
Klukkan hvað hefst barnaefni á Stöð
2 virka daga?
Skilafrestur til 9. maí
Vinningshafar tilkynntir 23. maí
NAFN_
HEIMILI.
PÓSTNR
SlMI__
__STAÐUR.
.KENNIT__