Dagblaðið Vísir - DV - 21.05.1992, Blaðsíða 4

4
FIMMTUDAGUR 21. MAÍ 1992.
Fréttir
Umtalsverð tilfærsla á kvóta frá ársbyijun 1991:
Ellef u fyrirtæki eiga
um 17 milljarða kvóta
- hafa yfir að ráða tæplega 30 prósentum af botnfiskaíla landsmanna
„Meö kvótakerfmu er búiö að af-
nema aldargamla reglu um almanna-
rétt til veiöa í sjó og búið að úthluta
ákveðnum aðilum einkarétti til
veiða. Þarna hefur fariö saman
skerðing almannaréttar og myndun
einkaréttar. Ég tel fyllilega eðhlegt
að á þessa aðila verði lagt eitthvert
gjaid þannig að þeir greiði almenn-
ingi eitthvað fyrir þessi réttindi,"
segir Runólfur Ágústsson. Hann er
að ljúka embættisprófi í lögfræði og
fjallar lokaritgerð hans um eignar-
rétt á fiski og fiskveiðiheimildum.
Runólfur hélt erindi uir ritgerð
sína á málþingi um fiskveiðistefnu
og veiðileyfagjald sem stjórnmála-
samtökin Birting héldu um síðustu
helgi. Þar kom fram að 11 stærstu
fyrirtæki landsins í sjávarútvegi
hafa nú yfir að ráða tæplega 30 pró-
sentum af botnfiskkvóta lands-
manna. í ársbyijun 1991 var hlut-
deild þessara sömu fyrirtækja í
heildarkvótanum 14,16 prósent. Töl-
ur þessar byggir Runólfur á skrán-
ingu sjávarútvegsráðuneytisins á
aflaheimildum viðkomandi fyrir-
tækja.
Að mati Runólfs er ekkert óeðlilegt
við að kvótinn hafi færst til. Það beri
einungis vott um að hagræðing hafi
átt sér stað í greininni eins og að sé
stefnt. Hann segir fyrirtækin 11 hafa
komist yfir kvóta með beinni yfir-
töku og kaupum á kvótum annarra
fyrirtækja, en að mestu leyti megi
þó rekja aukninguna til samruna fyr-
irtækja. Kaup fyrirtækjanna á kvóta
áætlar Runólfur að nemi samtals
tæplega tveimur milljörðum.
í þorskígildum tahð er kvóti fyrir-
tækjanna nú tæplega 100 þúsund
tonn, séu nýafstaðin kvótakaup
Granda og yfirtaka Þormóðs ramma
á Skildi talin með. Miðað við að verð
á kvóta í varanlegri sölu sé rúmar
172 krónur kílóið, en samkvæmt upp-
lýsingum frá Kvótamiðluninni var
það viðmiðunarverðið í mars, er
kvótaeign fyrirtækjanna samtals um
17 mihjarðar og hefur aukist um
tæpa 9,5 mihjarða á rúmlega 16 mán-
uðum.
Að sögn Runólfs er Samherji á
Akureyri það fyrirtæki sem hvað
mest hefur keypt af kvóta frá árs-
byrjun 1991 enda ekki sameinast
neinu öðru fyrirtæki. Miðað við
óbreytta hlutdeild í heUdaraflanum
væri kvóti Samherja nú 7.948 tonn, í
þorskígildum tahð, en er 12.483 tonn.
Markaðsverð þessa mismunar er í
dagum784miUjónir. -kaa
Þorskurinn hvarf í Gildruna
Reynir Traustason, DV, Flateyri:
Þokkaleg þorskveiði hefur veriö á
Vestíjarðamiðum undanfama daga.
Mjög góð veiði var á Þverálshrauni
í byijun vikunnar þar sem nokkur
skip fengu allt að 30 tonn í hali af
góðum þorski eftir stuttan tíma. Sú
hrota stóð stutt þar sem fiskurinn
hvarf inn í „Gildruna" en svo kaUast
friðaða hólfið út af Kögri.
Um 30 togarar eru nú á Halamiðum
og afli þeirra er frá 2-10 tonna í hah.
Óvenjulegt er að þorskur gefi sig tU
á þessum árstíma á Halamiðum.
Dæmi er um að einstök skip eigi
eftir yfir 2000 tonna kvóta af þorski
sem þau þurfa að ná fyrir lok kvóta-
árs sem lýkur í ágúst.
Kvóti stærstu sjávarútvegsfyrírtækjanna
X þorskígildum 23. mars 1992 —
í dag mælir Dagfari_______________
Óvelkominn sjávarguð
Margt hefur verið sagt ráðhúsinu
til lofs og dýrðar. Enda mat forsæt-
isráðherra og annarra smekk-
manna að hér sé risið glæsUegt hús
sem muni auka hróður borgarinn-
ar. Nýi borgarstjórinn, Markús
Örn, lagði það á sig að taka í hönd-
ina á fjörutíu þúsund gestum sem
komu þangað fyrstu dagana eftir
vígsluna. Er það til marks um hve
nýja ráðhúsið í Reykjavík hefur
mikið aðdráttarafl og sömuleiðis til
marks um ágæti borgarstjórans að
nenna þessum handaböndum öh-
um.
En ekki er nóg með að ráðhúsið
sé listilega hannað og beri af öðrum
húsum í ytra úthti. Innan dyra eru
forláta dýrgripir og borgarstjóm
hefur lagt metnað sinn í listrænt
gildi og fáséða innanstokksmuni
og þar á meðal var keyptur viður
frá Brasilíu í fundarborðið, sem er
bannaður í Evrópubandalaginu.
Mikið var það nú heppilegt að við
skyldum ekki vera gengnir í Evr-
ópubandalgið því að ella hefði
borgarstjóm Reykjavíkur þurft að
sætta sig við harðvið og palhsender
og annan plebejiskan hrávið sem
ekki er við hæfi borgarfulltrúa.
Fallegt ráðhús er betra en fordóma-
fuht Evrópubandalag.
En hstin er ekki fyrir alla. Upp á
vegg var búið að koma heljarstóru
málverki af sjávarguðinum Pósei-
don og mátti þar sjá guðinn í afs-
lappaðri og náttúrulegri stehingu í
allri sinni dýrð og höfðu sumir
gestanna á vígsluhátíðinni orð á
því hve þetta listaverk skæri sig
úr og veltu reyndar fyrir sér hver
hefði setið fyrir. Ekki er því aö
leyna að fjörutíu þúsund gestir og
gangandi bera ekki alhr kennsl á
sjávarguði og rugla þeim jafnvel
saman við gamla og virðulega
borgarfulltrúa.
Vafðist það lengi fyrir gestum,
starfsmönnum og reyndar borgar-
fulltrúum sjálfum af hveijum þetta
mikla málverk væri og kunni eng-
inn við að amast við verkinu með-
an ekki var vitað hver hafði setið
fyrir.
Er þetta mynd af Davíð? spurðu
sumir. En Davíð er ekki svona
grannur, var svariö. Er þetta
Markús Öm? spurðu aðrir. En
Markús er ekki með hom, var svar-
iö og niöurstaðan varð sú aö ekki
höfðu þeir setið fyrir, að minnsta
kosti ef aðeins var tekið tillit tíl
andlitsins á fyrirsætunni_Um hitt,
sem líka sést á myndinni, gátu fáir
dæmt þótt menn væm almennt
sammála um að það hæfði allt vel
á myndarlegum borgarstjómm.
En svo kom að því að starfsmenn
og þó einkum skrifstofustúlkur á
borgarkontómum fengu staðfest-
ingu á því að hér væri Póseidon
sjávarguð á ferðinni og þetta þótti
ekki sniðugt lengur og málverkið
særði jafnvel blygðunarkennd
sómakærra borgarstarfsmanna af
veika kyninu og málverkið var
fjarlægt. „Sambúðin við málverkið
reyndist óþægileg," sagði starfs-
mannastjórinn og hstaráðunautur-
inn.
Auðvitað getur Dagfari ekki ve-
fengt listasmekk eða blygðunar-
kennd skrifstofustúlknanna hjá
borginni en miðað við það sem
Dagfari hefur séð af þessu málverki
er það varla alvarlegra eða sið-
lausara en fólk verður að sætta sig
við í hversdagslífinu ef það á annað
borð hefur sköpunarverkið fyrir
augunum. Einhvern tímann verða
menn að fá að fara úr fótunum.
Að vísu verður að ætla að karl-
mennirnir á kontórum borgarinn-
ar gangi ekki strípaðir til vinnu en
Dagfari hefði þó alténd haldið að
það væri skömminni skárra að
hafa Póseidon í allri sinni nekt
uppi á vegg heldur en venjulega
karlpunga í öhum fótum við næsta
borð. Poseidon er löngu dauöur og
gerir engum mein meöan kynferð-
isleg áreitni er orðið að vandamáh
í atvinnulífmu.
En það verður að beygja sig fyrir
þessu. Ef stúlkumar á borgarskrif-
stofunum telja málverkið svo
ögrandi að þær geta ekki haldið
aftur af kynferðislegum hvötum
sínum er auðvitað svo komið að
karlmennirnir á staðnum eru
komnir í hættu og kynferðislega
áreitnin hefur snúist við. Þá verður
að sjálfsögðu að fjarlægja hið fyrsta
öh tákn og alla ögrun til aö vernda
karlpeninginn fyrir kynóðum kon-
um sem ekki þola bert tippið á Pó-
seidon í nálægð sinni.
Já, listin er viökvæm og ekki
allra. Aö minnsta kosti ekki þeirra
sem verða að vinna við hhðina á
henni og geta ekki þolað nakta
sjávarguði með rísandi hold. Þá er
betra að hafa veggina auða.
Dagfari