Dagblaðið Vísir - DV - 29.05.1993, Blaðsíða 19

LAUGARDAGUR 29. MAÍ 1993
19
Agústa Hjaltadóttir lætur sig ekki muna upp að taka upp túnþökur og gefur
karlmönnunum ekkert eftir í því. DV-myndir Jón Þórðarson
Túnin flutt í
kaupstaðinn
Guðmundur Jónsson keyrir 130 km
leið frá Reykjavík til að sækja tún-
þökur og þykir það ekki mikið.
Jón Þórðaison, DV, Rangárþingi:
Nú þegar sumrar verða vörubílar
með aftanívögnum sem flytja tún-
þökur frá sveitum til borgar og bæja
áberandi í umferðinni á þjóðvegum
landsins.
Áður fyrr fóru þessir flutningar
fram á litíum einsdrifs vörubílum og
þökurnar voru hnausþykkar og níð-
þungar svo að ekki var hægt að flytja
nema 200 til 300 fermetra í ferð en
með nútíma skurðar- og flutninga-
tækjum flytja menn hátt í tvö þúsund
fermetra í ferð og öll vinna í kring
um flutningana gengur greiðlegar
fyrir sig en áður. Samt fer mikill
hluti vinnunnar við þökuvinnsluna
enn fram í höndum og þykir hið
mesta púl.
Nú á síðari árum hafa gæði tún-
anna sem skorin eru í þökur batnað
mjög og hjá bændum er það orðið
aukabúgrein að sérrækta tún með
réttri blöndu af grasfræi sem hentar
vel í garða og á íþróttavelli.
Líkamsrækt á launum
Á túni við bæinn Álfhólahjáleigu í
Vestur-Landeyjum voru starfsmenn
Vinnslunnar hf. í óðaönn að hlaða
túnþökum í búnt og gera klárt áður
en bíll kæmi úr Reykjavík til að sækja
affakstur dagsins. Þau Ágústa Hjalta-
dóttir og Mikael Birgisson kepptust
við að hlaða upp 50 fermetra búntum
af teignum sem þau höfðu nýlega lok-
ið við að skera niður í háifs fermetra
búta en skurðurinn fer fram með sér-
stakri þar til gerðri vél og er hið mesta
vandaverk. Ágústa er líklega eini
kvenmaðurinn sem fæst við þetta
starf hér á landi þótt nokkuð margir
séu að gera út á túnþökumarkaðinn
hérlendis en starfið þykir bæði erfitt
og óhreinlegt. Sjálfri þykir henni
þetta ekkert svo merkilegt: „Ég hef
unnið við þetta að hluta til síðastiiðin
þrjú sumur. Ég er þannig gerð að ég
vil geta ráðið vinnutímanum að
nokkru sjáif. Héma get ég komið og
haft góðan pening fyrir nokkurra
klukkutíma vinnu, það má segja að
þetta sé líkamsrækt á launum," segir
Ágústa en þökumar sem hún sveiflar
á enda gaffalsins em yfirleitt á bilinu
4-5 kíló, séu þær þurrar og passlega
þunnar, en geta orðið níðþungar, allt
að 15-17 kíló, í rigningu eða þegar
þykkt er skorið vegna einhverra sér-
verkefna. Ágústa hefur auk vinnunn-
ar við túnþökumar starfað við að
aðstoða bændur í veikindum þeirra á
vegum forfallaþjónustu landbúnaðar-
ins auk þess sem hún er lærður
svæðanuddari og hefur gert nokkuð
að því að taka fólk til meðferðar vegna
eymsla í kroppnum.
Mikael, samverkamaður Ágústu
þetta sumarið, er sænskur en hefur
búið hér á landi undanfarin ár, síð-
ustu þijú árin á bænum Strönd í
Vestur-Landeyjum.
Undir miðnættið rennir Guðmund-
ur Þ. Jónsson, eigandi fyrirtækisins,
í túnið MAN vörubifreið sinni og með
dráttarvél með ámoksturstæki mok-
ar Mikael upp á bíl og vagn hrúgun-
um sem þau Ágústa höfðu þá lokið
við að hlaða saman.
Héltaðkona
gæti þetta ekki
Guðmundur hefur verið í túnþöku-
bransanum í um 20 ár og þar áöur
aðstoðaði hann fóður sinn í hans fyr-
irtæki en fjölskylda Guömundar hef-
ur frá árinu 1960 selt túnþökur þann-
ig að Guðmundur þekkir markaðinn
vel. Hann kveður mikið hafa breyst
frá því hann fór að koma nálægt
þessum viðskiptum, tækin séu nú
miklu fullkomnari, bæði varðandi
skurð og flutninga á torfinu, og sam-
hliða bættri flutningatækni geti
menn nú seilst mun lengra til að
sækja meiri gæði í þau tún sem skor-
in eru í þúnþökur. „Þegar ég var að
byija í þessu vorum við að skera
þökur í Fossvogi og á Áiftanesi. Svo
fór ég að sækja þær upp í Mosfells-
sveit og seinna á Kjalamesið og þótti
langt. Núna keyri ég austur í Land-
eyjar, um 130 kílómetra leið frá
Reykjavík, og þykir ekki mikið, tæk-
in eru orðin svo góð í þessu. Þar fæ
ég mjög góðar þökur þar sem grasið
er gott og jarövegur svolítið sand-
blendinn þannig að rótin nær að
anda. Þannig þökur sóma sér með
prýði í hvaða skrúðgarði eða íþrótta-
velli sem er, enda hafa þær farið
víða,“ segir Guðmundur.
Guðmundur kveðst aldrei áður
hafa haft konur í vinnu við að moka
upp þökum og ekki vita til þess að
konur hafi unnið við slíkt annars
staðar. „Ég verð að viðurkenna að
fyrst í stað var ég mjög efins um að
kvenmaður gæti þetta, vinnan er ein-
faldlega það erfið, mikið bograð yfir
þessu og þökurnar oft níðþungar
þegar rignir svo að ég lagði á það
sérstaka áherslu við hana að hún
færi varlega með sig. Það hefur hins
vegar komið í ljós að þeir eru ekki
margir karlmennirnir sem standa
henni á sporði í þessari vinnu þó svo
að keppst sé við en í uppmokstrinum
er greitt eftir afköstum, það er að
segja viss upphæð á hvem fer-
metra,“ segir Guðmundur.
Þörf á eftirliti
Guðmundur telur að þótt gæði túna
hafi batnað ipjög hin síðari ár þá sé
fufi ástæða fyrir fólk að fara varlega
þegar það festir kaup á túnþökum
því að svartir sauðir séu til innan
um á markaðnum og gylhboðin séu
ekki fá. Þetta sé mjög slæmt og eyði-
leggi fyrir hinum sem reyna að vera
með góða vöru. „Auðvitað er það
mjög slæmt þegar fólk situr uppi með
meingallaða vöru, fulla af snarrót og
illgresi. Mér finnst að neytendasam-
tökin ættu að taka upp einhvers kon-
ar eftirht með þessari vöru,“ segir
Guðmundur en bætir því við að shkt
eftirht kynni aö vera þungt í vöfum.
Eina ráðið sem neytendur geta notað
til að forðast skemmda vöru sé að
fara víða og kynna sér hvað best sé
á markaðnum.
í framtíðinni sér Guðmundur fyrir
sér að stóraukning verði í sölu á sér-
ræktuðum þökum, sem þá verði ekki
hægt að kalla túnþökur heldur gras-
þökur, því að þær sléttur verði aldrei
notaðar til heyskapar af bændum
heldur lögð áhersla á að slá þær allt
að 20 sinnum á sumri, þar til þær
verða skomar niður í þökur, en hinn
tíði sláttur er til þess að þétta rótinu.
Hann nefnir tilraunir sem í gangi era
með grasflísar, sem séu 20x40 cm að
flatarmáh og aðeins 1 cm að þykkt
og sérstaklega ætlaðar þar sem mjög
þéttrar rótar sé þörf eins og á golf-
vehi og sérstaka íþróttavelh.
En nú er Mikael búinn að hlaða á
bíhnn og allt klárt th þess að brana
í bæinn, enda komin hánótt og mikil
vinna framundan á morgun við að
keyra vöruna til neytenda.
Flestar konurpurfa að glíma við Cellulite-
appelsínuhuð, einhvemtímann á œfinni.
Nú hefurClairol loks tekist að.hanna
tœki sem hjálpar þér í baráttunni við
þetta vandamál. Clairol Cellutherapie
er útbúið með nuddhausum sem renna
á sérstakan hátt náttíirulegri húðolíu
yfa ójafna húðina, sléttir ogstyrkir.
A þennan hátt má viðhalda aesku-
fegurð húðarinnar. __________

o o o o o
o o o o

Clairol Cellutherapie fylgja tveir mismun-
andi nuddhausar, annar fyrir olíuna, hinn
fyrir dýpra nudd. Náttúruleg nuddolía og
mýkjanai húðkrem fylgja einnig. Taekið er
útbúið með hleðslurafhlöðu, þannig að það
er þráðlaust. Rétt notkun tæksins ásamt
reglulegri líkamsþjálfún og réttu matarœði
tryggir árangurinn. VerðSSSO^kr.
Nú er rétti tíminn !
Greibslukjör viö allra hæfi:
11 mán. 18min. Ilmin. 30min.
Umboösmenn
um allt land!
Af sérstökum ástœóum
getum vió í Versluninni
HUÓMBÆ boóió fullkomió
28" SHARP sjónvarp
meó ótrúlegum afslœtti
37.650
• NICAM • VÍÐÓMA • TEXTAVARP® 21 PINNA SKARTENGI '
• FLATUR • „BLACK LINE'' SKJÁR • ÍSLENSKAR LEIÐBEININGAR
RÉTT VERÐ 1 VIII með 30% Q7 QCfl
125.500 MU afslœtti 0/rODU
VERSLUNIN m
HVERFISGÖTU 103 - SIMI: 625999