Alþýðublaðið - 09.04.1967, Blaðsíða 5

• Sunnudags ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 9. apríl 1967

5\líPMHin
EDímO)
Ritstjóri; Benedikt Gröndal. •— Eitstjóri Sunnudagsblaðs: Kristján
Bersi Ólafsson. — Símar: 14900—14903. — Auglýsingasími 14906.
Aðsetur: Alþýðuhúsið við Hverfisgötu, Beykjavík. — Prentsmiðja
Alþýðublaðsins, Sími 14905. —' Askriftargjald: kr. 105,00. —- í lausa-
sölu: kr. 7,00 eintakið. — Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Fyrsta áætlunin
VORIÐ 1963 lagði ríkisstjórnin fram
þjóðhags- og framkvæmdaáætlun fyrir
næstu fjögur ár. Hafði þá í fyrsta sinn
verið gerð tilraun til að gera fyrirfram
heildarmynd af líklegri og æskilegri
þróun efnahagsmála, en alveg sérstak-
lega hvað framkvæmdir snertir.
Þetta voru.í raun réttri fyrstu skref
in, sem íslenzk stjórnvöld hafa stigið til
að taka upp áætlunargerð í stórum stí/
Að því leyti er um uð ræða sögulega
þróun, og er í því sambandi ástæða til
að minnast þess, að vinstristjórnin gat
ekki komið sér saman um að fara þessa
leið. Þar stóðu framsóknarmenn í vegi
og hindruðu upphaf áætlunarbúskapar
—. en nú er „skipulag" orðið meginatr
iði í stefnu þeirra.
Rétt er að gera sér grein fyrir, að
fyrsta þjóðhags- og framkvæmdaáætlun
in er aðeins skref í áttina til áætlunar
búskapar. í fyrsta lagi nær hún aðeins
til þáttar ríkisins, en þar skortir alger
lega sveitarfélög og einkastarfsemi í
landinu. í öðru lagi er áaetlunin á eng
an hátt bindandi, og mjög takmörkuð
aðstaða til að beina þróuninni inn á
brautir hennar.
Fyrra atriðið, áætlunargerð sveitarfé'
laga, er nú vel á veg komið. Það mátti
heita næsta skrefið, og haf>a nú mörg
sveitarfélög tekið upp áætlunargerð og
fleiri koma vonandi á eftir. Er ekki síð
ur nauðsynlegt, að eitthvert skipulag sé
á framkvæmdum sveitarfélaga en ríkis
ins, og kemur fram í þeim upplýsingum
sem veittar voru á þingi í fyrradag, að
fjárfesting sveitarfélaga hefur aukizt
miklu meira en ríkisins og skortir þar
eðlilegt samhengi á milli.
Um aðstöðu til að beina þróun efna-
hagsmála inn á brautir áætlunarinnar
er það fyrst að athuga, að nálega allir
liðir hafa farið fram úr áætlun (nema
raforkuframkvæmdir vegna þess að Búr
fellsvirkjun er einu ári síðar á ferð en
búizt var við) — og hefur því lítið á
framkvæmdina reynt. Þegar allt fer
fram. úr þeim áætlunum, sem gerðar
eru, hlýtur áð skapast misræmi, enda
ekki ástæða til að sá viðbótarvöxtur
hljóti að vera í sömu hlutföllum inn
byrðis og áætlunin. Ef þróun efna'hags
mála hefði ekki verið hagstæð, má telja
víst að ríkisvaldið hefði beitt sér til að
Iryggja, að markmiðum áætlunarinnar
verði náð. Er þó hugmynd manna, að
það gerist án þess allsráðandi ríkisVald
setji höft á efnahagslífið. Má finna fyr
irmyndir þess víða um Evrópu, hvernig
frarakvæmd áætlana verður með mjög
criálsum hætti.
Veszlunin hefur opnað
að Laugavegi H6, Reykjavík — Hús
Egils Villi|áSmssonar — ÁSur Ríma
Höfum nú sem fyrr á boðstólum úrval af alls-
konar sport- og tómstundavörum og leikföng
um.
Ljósmyndavörur: Afga ' Braun - Edixa -
Eumig - Kodak.
Viðleguútbúnaður: Tjöld - Franskir svefnpok
ar og íslenzkir svefn
pokar. Dönsku Hammer
holmsvindsængurnar.
Veiðistangir: Kanadisku Major Rod
Köfunartæki: Tauchteenik
ME-Ð STÆRRA HÚSNÆÐI
BÆTUM VIÐ ÞJÓNUSTU OKKAR
hMJGMEGl HC> Sími 14390

-!
Auglýsið í Alþýðublaðinu
^ , Sigurður Guðmundsson for-
maður Sambands ungra jafn
aðarmanna skrifar kjallara-
Igreinina í dag og ræðir um
: kappræðufund ungra jafnað
armanna og Heimdellinga á
dögunum.
víða á verulegri framisýni. Þann-
ig komst einn þeirra svo að
orði, að fátæktin væri ekki leng-
ur höfuðvandamál hins vestræna
heims, heldur nauðsyn þess að
tryggja mönnum félagslegt rétt-
læti og trausta menntun. „í
lýðræðisríkjum Vesturlanda er
það ekki lengur aðalatriði í
þörfum eða kröfum vinnand’
fólks, að lífskjör þess batni um
tiltekinn hundraðshluta á ári,
heldur að það njóti vaxandi ör-
yggis um afkomu sína, aukins
réttlætis að því er merkir stöðu
þess í þjóðfélaginu og bætt
skilyrði til menntunar og fyllri
lífsnautnar", sagði ræðumaður.
Hér er sleginn nýr tónn og í
þessum dúr voru ræður okkar
manna öðrum þræði. Hinum
þræði bentu þeir á þau stór-
felldu opinberu afskinti sem sjálf
stæðismenn hafa vmist gengizt
fyrir eða stutt, svik s.iálfstæðis-
manna við kenningar þc rra um
frjálsa verzlun og einkaframtak-
ið — og þannig fram eftir göt-
unum. Einn talsmaður ungra
jafnaðarmanna kyað Reykjavík
nii réttnefnda „Rauði bærinn“
— og ókyrrðist þá margur góður
drengurinn í liði heimdellinga.
Talsmenn ungra sjálfstæðis-
manna sögðu, að Alþýðuflokk-
urinn væri enn sami sósíalista-
flokkurinn og forðum. Hann
þættist að vísu hafa skipt nokk-
uð um skoðun og kenningar
hans ættu að heita frjálslyndari
nú en áður og betur við læfi
þjóðfélags tækni og vísinda. En
hann væri samt enn við sama
heygarðshornið og myndi þjóð-
nýta flest fengi hann því ráð-
ið. Sannanir fyrir tryggð Al-
.þýðuflokksins við hugsjónir sósí-
alismans mætti t.d. finna í nýleg
um skrifum og orðum Emils
Jónssonar, Gylfa Þ. Gísiasonar
og síðast en ekki sízt ályktun-
um 21. þings SUJ.
Að fundinum loknum kemur
í ljós hvernig til hefur tekizt
af beggja hálfu. Umræðuefnið
var „Þjóðnýting, opinber rekstur
og verðgæzla“. Sjálfstæðismenn
deildu hart á þessar hugmynd-
ir, jafnt í orði sem á borði,
og áttu auðsjáanlega von á þvi,
að ungir jafnaðarmenn myndu
verja þær með hnúum og hnef-
um. En þeir gerðust ekki fyrst
og fremst málsvarar þeirra, held
ur bentu miklu fremur á nýjar
leiðir, sem þjóna sama eða svip-
uðum tilgangi og eru bæði nú-
tímanum nauðsynlegar og í sam-
ræmi við liann. Með slíkri fram-
sýni smugu þeir úr greipum
sjálfstæðismanna — og gömlu
kennisetninganna — og gerðu
jafnframt harða gagnárás á
„auma blettinn": stuðning — og
stundum forgöngu — Sjálfstæð-
isflokksins við opinberan rekst-
ur í bæjar- og landsmálum, bæði
fyrr og síðar. Þá urðu sumir
iila mát. — Loks má ekki gleyma
því, að talsmenn beggja lýstu
yfir einlægum stuðningi við
grundvallarkenningar flokkana
tveggja, en þó var sá höfuð-
munur á, að liðsoddar ungra
jafnaðarmanna lögðu áherzlu á
ný viðliorf og nýjar leiðir en
talsmenn heimdellinga virtust lít
ið hafa lært og engu gleymt.
Fundir sem þessir hafa mikla
þýðingu fyrir þá, sem að þeim
standa, og er sannarlega von-
andi að þeim fari nú aftur að
fjölga. Margvíslegt samstarf hef
ur tekizt með pólitísku æsku-
lýðssamtökunum undanfarin ár
og það hefur yfirleitt heppnazt
vel. Því ætti að taka upp á ný
kappræðufundi, ef til vill einn--
ig í breyttu formi. Enginn vafi
er á því, að þeir hafa sitt gildi,
bæði fyrir samtökin og þátttak-
endur sjálfa.