Alþýðublaðið - 23.07.1967, Blaðsíða 5

Sunnudags Alþýðubla'ðið — 23. júlí 1967
5
<$urt/uíd&$s

(MKáMP
Ritstjóri: Benedikt Gröndal. — Eitstjóri Sunnudagsblaðs: Kristján
Bersi Ólafsson. — Símar: 14900—14903. — Auglýsingasfmi 14906.
Aðsetur: Alþýðuhúsið vdð Hverfisgötu, Eeykjavík. — Prentsmiðja
Alþýðublaðsins. Sími 14905. —' Áskriftargjald: kr. 105,00. —< í Iausa*
sölu: kr. 7,00 einíakið. — Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Litla- Hraun
FANGELSISMÁL eru rædd öðru
hverju hér á landi, og kemur þá flest-
um saman um, að þar bíði mikil verk-
efni óleyst. Þó brá svo við í gær, að
,Vísir hafði eftir þýzkum vísindamanni
í afbrotamálum, að hann væri jafnvel
ánægður með ríkisfangelsið Litla-
Hraun. Væri meðferð fanga í Evrópu
yfirleitt ekki ei'ns fullkomin og þar.
Evrópumenn hljóta að vera illa komn-
ir í fangelsismálum, ef þeim þykir
Litla-Hraun sæmilegasta stofnun. í
nýkomnu hefti af Vernd, tímariti fé-
lagssamtakanna ágætu, sem bera sama
nafn, er lýsing á Litla-Hrauni. Þar
segir:
,,Inn á vinnuhælið að Litla-Hrauni
liefur verið dembt ólíklegustu mann-
gerðum. Þar eru drykkjusjúklingar,
sem stela sér fyrir brennivíni eða til
matar, þar eru stórinnbrotsþjófar, sem
nota tímann á hælinu í rólegheitum
til að undirbúa ný afrek. Þar eru stund-
um stórlega geðbilaðir menn og eru
dæmi þess, að óðir menn hafi verið
geymdir í svokallaðri cellu vikum sam-
an, af því að ekki var hægt að koma
manninum frá hælinu á viðkomandi
stað. Þar eru kynferðisafbrotamenn og
kynvillingar og þar eru stundum ó-
þekktir barnsfeður, sem reknir hafa ver
ið frá Kvíabryggju, og þar koma annað
slagið hinir svokölluðu flibbamenn, en
það kallast hinir fínni afbrotamenn, en
þeir dveljast oftast mjög stuttan tíma.
Innan um þennan hrærigraut eru svo
oft tiltölulega meinlausir og áhrifa-
gjarnir menn og unglingar. Það er stað-
reynd, að Litla-Hraun er og hefur ver-
ið notað um langt skeið sem geðveikra-
hæli, drykkjumannahæli, vinnuhæli,
fangelsi og að lokum fangageymsla fyr-
ir ölóða Selfyssinga“.
Núverandi og fyrrverandi dómsmála-
ráðherrar hafa gert sér ljóst, að mikilla
umbóta er þörf í fangelsismálum okkar
og annarri starfsemi, sem þröngvað
hefur verið inn í ríkisfangelsið Litla-
Hraun. Þeir hafa látið gera allmikinn
undirbúning að framkvæmdum. Von-
andi stendur ekki lengi enn á fé til að
bæta úr smánarástandi þessara mála.
Námskeið í hússtjórn
Fræðsluráð Reykjavíkur efnir til námskeiðs
í hússtjórn fýrir stúlkur, sem lokið hafa
barnaprófi, frá 4. — 31. ágúst n.k.
Innritun og upplýsi'ngar í Fræðsluskrifstofu
Reykjavíkur, dagana 25. og 26. júlí, kl.
13.00 — 17.00.
Fræðsluskrifstofa Reykjavíkur.
Sumarnámskeið fyrir 12 ára börn
Námskeið fyrir börn, sem sl. vetur voru í
12 ára bekkjum barnaskólanna verða hald-
- in á tímabilinu frá 31. júlí til 25. ágúst n.k.
Kenndar verða íþróttir, leikir, föndur o.fl.
Innritun og upplýsingar í skrifstofu Æsku-
lýðsráðs Fríkirkjuvegi 11, dagana 25. og 26.
júlí kl. 14.00 — 20.00.
Fræðsluskrifstofa Reykjavíkur.
Auglýsingasími: 14906
Auglýsið í Alþýðublaðinu
Sigurður Guðmundsson, formaður S.U.J.:
ER VARNARLIÐ NAUÐ-
SYNLEGT Á ÍSLANDI
ÞEGAR ríkisstjórn íslands
samdi um hervernd landsins
haust'ið 1951 horfði uggvænlega
um frið. Kóreustyrjöldin var í
algleymingi og kommúnistar
höfðu með stuðningi sovézkra her
ja gleypt hvert smáríkið í Evrópu
af öðru allt fram til þess tíma.
Koma varnaliðsins var því rök-
studd með því tvennu, að öryggi
landsins krefðist þess og það
væri eðlilegt og óhjákvæmilegt
framlag til sameiginlegra varna
NATO-rikjanna. Síðan hefur
varnarliðið dvalið hér og
andstanðan við dvöl þess
minnkað með ári hverju,
hörðustu andstæðingar þess
nefna það vart á nafn lengur.
Rúm 15 ár eru nú liðin frá' því
að varnarliðið kom til landsins
og síðan hefur mikið vatn til sjáv
[ *r runnið. Heimsmál og alþjóða
pólitík hafa tekið algjörum
stakkaskiptum, ástandið í Evrópu
hefur gjörbreyzt frá því að það
kom, mat manna á gildi varna
og varnarstöðva og skoðanir á'
fyrirkomulagi þeirra eru gjör
ólíkar þeim, sem voru efstar á
baugi, og vopn þau og verjur,
sem þá þóttu bezt eru nú gjör-
samlega úrelt. En þrátt fyrir
þessi gjörbreyttu viijhorf á öll-
um sviðum hefur íslendingum
ekki þótt' ástæða til að endur-
skoða afstöðu sína til herverndar
í landinu, fyrir þeim er kalda
striðið enn í algleymingi. En er
ekki tími kominn til að staldra
við, hljóta ekki hin breyttu við-
horf að hafa áhrif á skoðanir
okkar, gætu þau ekki breytt af-
stöðu okkar til dvalar varnarliðs
ins í landinu? Óneitanlega virðizt
svo.
Er varnarliðið enn óhjákvæmi-
legt fyrir öryggi landsins? Er
varnaliðið á íslandi sá hlekkur
í öryggis - kerfi NATO, sem ekki
verður komist af án? Þetta eru
mikilvægar spurningar, sem
skoða verður frá mörgum hlið-
um og engin leið er að gera þeim
tæmandi skil í stuttu máli sem
þessu. En niðurstaðan getur þó
tæpast orðið sú, að brýna nauð-
syn beri til, öryggis landsins
vegna og að öllu óbreyttu, að
varnarliðið dvelji áfram í land-
inu. Skal þó fram tekið, að með
því er ekki sagt að ekki eigi að
gæta öryggis þess eins og það
verður bezt gert. Vissulega
hljóta allir lýðræðissinnar að
vera sammála um það. En skj'ldi
fámennt og illa búið herlið á
Keflavíkurflugvelli vera bezt
fært um það? Tæpast verður það
ætlað. Öryggi landsins verður
bezt tryggt með tryggu stjórn-
málaástandi í Evrópu og eftir
atvikum annars staðar og með
því, að það verði, hér eftir sem
hingað til á áhrifasvæði Atlants
hrifaríkum hætti. Vissulega gæti
ríkjanna áhrifasvæði, sem gætt'
er með ýmsum öflugum og á-
landið svo eftir sem áður með
þátttöku sinni í varnarsamtök-
um vestrænna þjóða, lagt fram
sitt lið með mikilvægari hætti en
dvöl herliðsins, t.d. með stað-
setningu miðunarstöðva og at-
hugunarstöðva í landinu eins og
reyndar nú er. Er reyndar ekki
að efa, að stöðvar þessar eru hinu
sameiginlega varnarkerfi stórum
mikilvægari en dvöl herliðsins
í landinu. Sennilega er það lítils
virði sem varnarlið.sennilega er
fnegin nytsemd þess sú, að
það er tákn þess að landið sé á
áhrifasvæði vesturveldanna, dvöl
varnaliðsins er helgun landsins
afhálfu vesturveldanna. Sjálfsagt
er ísland ómissandi þáttur í varna
og öryggiskerfi vestrænna þjóða
og það á að halda áfram að vera
aðili að því á komandi á'rum,
verði allt með skaplegum hætti.
En til þess gagnar ekki illa bú-
ið og fámennt varnarlið. Til þess
þarf öflugar eftirlits- og athug-
unarstöðvar, sem íslendingar
gætu sjálfir sem bezt átt þátt
í að reka.
íslendingar þurfa að gefa
þessu máli miklu meiri gaum
en þeir hafa gert seinni árin. t
þessum efnum má hvorki láta
afstöðu kommúnista og fylgi-
fiska þeirra hræða sig né blinda.
Framhald á 14. siðu.
: * Sigurður Guðmundsson, for-
^ maður ungra jafnaðarmanna
ritar kjallaragreinina í dag,
og hún fjallar um þá spurn-
ingu hvort varnarliðið sé
enn nauðsynlegt á íslandi.