Alþýðublaðið - 10.09.1967, Blaðsíða 1

Sunnudagur !Ð. september 1967 — 48. árg. 169. tb!. — VERÐ 7 KR.
(

Mun meira kaffi,
sykur og tóbak
en fyrir 80 árum
Mcðal margra fróðlegra upplýsinga, sem birtar eru í Verzlunar-
skýrslum fyrir árið 1966, eru skrár um neyzlu nokkurra vara á
tímabilinu frá 1881 tál 1966. Kemur |»ar mjög glögglega fram, hve
neyzla almennings hefur aukizt mikiff í Iandinu síffustu ár og ára-
tugi frá þvi sem var um og fyrir síffustu aldamót.
Á árunum 1881-85 yar meðal-
neyzla á inann á ári af kaffi 5,4
kg„ á næstu árum fram til 1890
minnkaði hún niður í 4 kg. á
mann, en fór siðan smávaxandi
og var komiu upp í 7,8 kg. á
mann á árunum 1916-20. Eftir
fyrri íheimsstyrjöldxna dró nokk-
uff aftur úr kaffineyzlunni, en
1941-45 var Ihún orðin 8,3 kg. á
mann á ári að meðaltali. Mest
hefur kaffineyzlan orðið 11,7 kg.
á mann ái-ið 1962, en s.I. ár var
liún 10,7 kg. á mann, en það var
nokkru minna ea árið áður.
Sykumeyzla var að meðaltali
7,6 kg. á mann á tárunum 1881-86,
en var komin upp í 14 kg. 1896-
1900. 1906-10 var (hún orðin 24
kg. á mann að meðaltali á ári og
1921-25 33,4 kg. 1956-60 var syk-
urneyzlan orðin 53,7 kg. á mann
og 1961 fór hún upp í 60,9 kg.,
sem er það mesta sem sykurneyzl
an hefur orðið. 1966 var sykur-
neyzlan 50 kg. á mann.
1881-85 nam tóbaksnotkun 1,2
kg. á mann á ári, og hélzrt mjög
svipuð um langan tíma eftir það.
1946-50 var hún 1,6 kg. á mann,
nokkru minni næstu ár, en 1962
var hún aftur orðin jafnmikil.
1965 var tóbaksneyzlan 2,2 kg. á
mann og 1966 2,6 kg.
Þess ber að gæta í sambandi
við þessar tölur, að þær eru
reiknaðar út eftir innflutningi
þessara vörutegunda, og segja
því ekki alltaf rétt til um rauð-
verulegt neyzlumagn, þar eð
•birgðir hafa ekki ætíð verið hin
ar sömu í lok 'árs og byrjun þess
og getur þetta munað allmiklu.
Tölur um áfengisneyzlu eru
talsvert ótraustar og kemur þar
Framhald á bls. 10.
Þessí mynd er tekin í uídutúnsskóla í Hafnarfiidi, í bókasafni barnanna, en þar eru ýmsar barnabækur sg
einnig fræöibækur fyrir börnín að styðjast við, er þau vinna verkefni sín. Við fórum í heimsókn í vikunni í
Öídutúnsskólann og ræddum m. a. við skólastjóranji, H uk Helgason. Nánar segir frá því á 3. síðu.

sögur 4: ÞJÓÐ
S/o opnu
Sæsíminn grafinn nið
ur í botn sjávarins
Bandariska símasambandið (AT&
T) hefur ákveðið að láta grafa sæ
símalínur, sexn liggja yfir Atlants
hafið, niður í Ihafsbotninn, all-
langt út frá etröndum meginland-
anna. Ástæðan fyrir því að þetta
verður gert, eru hinar tíðu
skemmdir sem verða á símalín-
unum af völdum skipa, borgaríss,
strauma og því um líks.
Tæplega helmingur sjónvarps-
efnls með íslenzku tali
Dagskrár fengnar frá 15 löndum
DAGSKRÁ Islenzka sjónvarps-
ins verffur á mæstunni 18-20
stundir í viku aff jafnaffi. Af
þessu efni verffur tæplega
helmingur meff íslenzku tali,
en hinn hdmingurinn meff er-
lendu tali og íslenzkum neff-
anmálstextum.
SjónvarpiS hefur hingaff til
flutt efni frá 15 löndum í Ev-
rópu og Norffnr Ameríku, og
tveim alþjóffastofnunum aff
auki, SÞ og NATO. Þar að
auki hafa fréttamyndir og kafl
ar í dagekrám veriff frá mörg
mn fleiri löndum.
Svo virffist viff athugun á
dagekránt nokkurra næstu
vikna, sem dagskrárliffir fram-
leiddir af sjónvarpinu sjálfu,
íslenzkar kvikmyndir, fréttir
og fræðsluni'yndir meff ís-
lenzku tali muni nálgast helm-
ing af öllu efninu. Þetta efni
má kalla algerlega íslenzkt effa
íslenzkaff. Þar viff bætast dag
skrárliðir meff tali á erlend-
um máium, en íslenzkum neff-
anmálstextum.
Þetta háa hlutfail af íslenzku
og íslenzkuffu efni verffxir að
kallast mjög gott miffaff viff
reynslu annarra landa og þaff,
sem fyrirfram hafði veríff bú-
izt viff. •*
Hiff erlenda tal verffur á
ýmsum- tungumálum, en hing-
aff til hefur þó enska veriff
þar yfirgnæfandi, og verffur
svo án efa um langa framtíff.
Bretar og Bandaríkjamenn eru
voldugri en nokkur önnur ríki
í framleiffslu sjónvarpsefnis og
eru dagskrár þeirra notaffar í
stórum stíl um allan heim,
einnig austan járntjalds. Þess-
ar þjóffir setja fast verff á sjón
varpsefniff, en í skiptum við
ýmsa affra eru efniskaup flók-
in og erfiff vegna margþættra
réttinda fjölda listamanna.
Hafa þau mál meffal annars
enn hindraff, aff sjónvarpiff
fengi leikrit «g skemmtiefni
frá Norffurlöndunum.
Langflestar skemmdirnar eru
af völdum veiðarfæra fiskiskipa
þrátt fyrir margar tilraunir í þá
átt að reyna að koma í veg fyflþ-
þær. Fyrir nokkrum árum íét
símasambandið gera kort meff ná
kvæmum staösetningum símalín-
anna. Kort þessi voru framléidd í
fjöldaframleiðslu og síðan dreift
í öll bandarísk fiskiskip. Nokkru
seinna var kortunum einnig kon»
ið í öll rússnesk fiskiskip, sem
stunduðu veiðar í norður-Atlants
hafi. Aðgerðir þessar báru ekki
Framhald á bls. 10.
BANASLYS
Laust fyrir kl. eitt í gær, varff
það slys á Þingvallavegi skammt
fyrir ofan Gljúfrastein, að 16 ára
piltur varð undir dráttarvél og
beið bana. Drengurinn var einn.
á dráttarvélinni og ók út af veg
arkantinum, sem er mjög Ihár
þarna. Varð drengurinn undir vél
inni þegar henni hvoldi og var
látinn þegar að ihonum vai kort*
ið.