Alþýðublaðið - 27.10.1968, Blaðsíða 15

97. október 1968 ALÞÝÐUBLADIÐ 15 --
Bókmenntir og peningar

brjósta en hún var. Þú getur gengið, Brósi.
— Eigum við ekki að sleppa þessu með Brósa
og Systu? spurði ég. — Ég fer hjá mér, þegar
ég heyri það.
— Ætli þú hafir ekki gott af að fara hjá þér.
— Ég reyni aldrei neitt ofbeldi. Ég er einn
af þeim, sem hugsa: vilji — daman — það —
vil ég það“. Ég hefði kannski átt að bæta því
við, að hefði ég viljað það og hún ekki, hefði ég
fengið blóðugan armstúf í kaupbæti. Dömur
karlsins eru ekkert lamb að leika sér við.
Hún brosti. — Þessi - dama -vill—það—ekki
—í kvöld. Svo lagði hún glasið frá sér. Drekktu
út og biddu um meira.
Við gerðum það bæði og sátum þarna saman,
róleg og ánægð. Það er svo sjaldan sem manni
líður svor.a vel í mínu starfi og því kann maður
betur að meta það.
Meðan við sátum þarna kom mér til hugar,
hvað liún yrði falleg sitjandi andspænis mér við
arininn. Þar sem ég var í þessari stöðu hafði
mér aidrei komið alvarlega til hugar að kvæn-
ast. Svo er nú stelpa bara -stelpa og hví skildi
maður verða æstur út af því? En María var ein
af okkar mönnum og ég gat talað við hana án
þess að heyra bergmálið af sjálfum mér. Ég hef
líka verið einmana svo lengi.
— María . . .
— Hvað?
— Ertu gift?
— Hvers vegna spyrðu? Ég er þaf nú ekki. En
ég á við, .... skiptir þnð nokkru máli.
—. Það gæti skipt máli, sagði ég.
Hún hristi höfuðið-
— Mér er alvara, sagði ég. — Lít-tu á mig. Ég
er tiltöiulega ungur og ég er ekke t óhreinlegur
ur. Þú gætir gert verra en að giftast mér.
Hún skellti upp úr en hláturinn var vinsamleg
ur. — Og þú gætir komið betur fyrir þig oröi.
Hvar lærðirðu þetta? í Þríviddarvarpinu.
— Eflaust.
— Þá ásaka ég þig ekki fyrir þessi orð. Þér
hefur farið aftur, kvennabósi. Þó að kona vilji
þig ekki, áttu ekki að missa stjórn á þér og bjóða
henni samning. Sumar helðu kannski látið þig
standa við orð þín.
— Mér er alvara, sagði ég og fór hjá mér.
— Og hvaða kaup h furðu?
— Skoilinn liafi þig. Viljirðu svoleiðis samn-
inga, skal ég ganga að honum. Þú færð að halda
þínum launum óskertum og færð helminginn af
mínum — nema þú viijir hætta að vinna.
Hún hristi höfuðið. — Ég mýndi aldrei gera
slíkan samning við mann, sem ég vildi giftast. . .
— Enda bjóst ég ekki við því. . .
— Ég var aðeins að reyna að sýna þér, að þér
væri ckki alvara. Hún virti mig fyrir sér. —
Kannski þér sé alvara, livíslaði hún lágt og blíð-
lega.
L- Mér er alvara.
Hún hristi höfuðið. — Fólk í leyniþjónustunni
á ekki að ganga í hjónaband.

— Nema innbyrðis.
Hún ætlaði að byrja að svara mér, en þagnaði.
Síminn minn hringdi í eyrað á mér. Það var karl-
inn og ég vissi, að við heyrðum bæð hið sama.
Komið þið hingað, sagði hann.
Vð risum orðlaust á fætur. María nam staðar
í gættinnni og leit í augun á mér. — Þetta er á-
stæðan fyrir því, hve heimskulegt er að tala um
hjónaband. Við verðum að vinna þetta verk. All-
an tímann, sem við ræddum saman, hugsaðir þú
um starfið ekki síður en ég.
— Ekki hann — ég.
— Engan leikaraskap Sammi. Ef þú værir nú
kvæntur og vaknaðir og fyndir svona hlut á öxl-
um konunnar þinnar. Skelfingin glampaði úr aug
um hennar, en hún hélt áfram að tala. — Ef ég
fyndi einn þeirra á bakinu á þér?
- Ég ætla að hætta á það. Og enginn þeirra
mun nokkru sinni ná þér.
Hún klappaði mér á kinnina. — Ég held, að
þú myndir sjá um, að svo yrði ekki.
Við fórum inn á skrifstofu Karlsins.
Hann leit upp og sagði: — Áfram með ykkur.
Við erum á förum.
— Hvert spurði ég. — Eða kemur mér það
ekki við?
— Til Hvíta hússins. Til forsetans. Haltu þér
saman. Ég þagnaði.
i. kafli.
. . Sé um skógareld eða farsótt að ræða grípa
stjórnvöld í taumana innan skamms. Karlinn
hafði þegar ráðgert allt það, sem forsetinn þurfti
að gera. Hann átti að lýsa yfir hernaðarástandi,
loka Des Moines frá umhverfinu og skjóta alla,
sem reyndu að komast þaðan. Sleppa svo einum
í einu og rannsaka þá vendilega til aðaðgæta,
hvort þeir bæru á sér sníkjudýr. Á meðan átti
að nota ratsjána, eldflaugastrákana og geim-
ferðdstöðvarnar til að eyðileggja og koma í veg
fyrir, að önnur geimskip gætu lent'.
Aðvarið aðrar stöðvar, óskið eftir aðstoð, en
hirðið ekkert um alþjóðleg iög, því að nú berst
mannltynið fyrir tilveru sjnni við nnrásarmenn
utan úr geimnum. Það skipti engu máli, hvaðan
þeir komu. Hvort það var frá Mars, Venus,
tunglum Júpíters eða handan sólkerfisins. Burt
með innrásarmennina.
Kariinn hafði þá einstöku náðargáfu að geta
ályktað rökrétt og það jafnt', þegar staðreynd-
irnar voru illþekkjanlegar og eðlilegar. Svo ykk
ur finnst það ekkert merkilegt, eða hvað? Flestir
geta ekk; ályktað neitt, þegar þeir verða að
horfast í augu við eitthvað, sem brýtur í bág
við venjulegar ályktanir manna. „Ég — trúi —
því bara ekki“ eru orð, sem gáfumenn og heimsk
ingjar nota jafnt.
En,þessi orð segir Karlinn aldrei, og forsetinn
hlustar á hann.
Leynjþjónustan var önnum kafin. Röntgen-
geislavélin sagði „búmm" og ég afhenti geisla-
byssuna. María r^yndist gangandi vopnabúr. Vél
íflO'it*, - S /> úth'li J 0 BMW***! . - . v
Framhald af 2. síðu.
ar á söfnunum. En þetta dæmi
verður að vísu ekki reiknað til
hlítar fyrr en tölur liggja fyrir,
annars vegar um fjölda rétthafa,
hins vegar um notkun íslenzkra
bóka á söfnunum. Grein Indriða
Þorsteinssonar hefði orðið all-
miklu fróðlegri hefði hún byggzt
á einhverjum slíkum upplýsing-
um og gert grein fyrir því hve
peningar Guðrúnar frá Lundi,
Kristmanns, Hagalíns, Ingibjarg-
ar Sigurðardóttur, Halldórs Lax-
ness og annarra þeirra höfunda
sem mest eru lesnir, næmu
miklum fjárhæðum árlega til
hvers þeirra — og svo að hinu
leytinu hve „venjulegir” rithöf-
undar fengju mikið í sinn hlut.
Séu söfn rekin af einhverju viti,
sem væntanlega er gert, stend-
ur eintakafjöldi einstakra höf-
unda á söfnum væntanlega í
réttu hlutfalli við notkun bók-
anna — svo að þessu leyti geng-
ur dæmið upp á sama hátt og ef
reiknað væri eftir útlánafjölda.
Hitt er ljóst og gamalkunnugt,
að þótt þóknun einstakra höf-
unda fyrir safnarétt sinn kunni
að verða óveruleg, gerir margt
smátt þó eitt stórt. Lögin um
Rithöfundasjóð tslands kunna
að vera hæpin siðferðilega,
hugsanlega einnig lögformlega,
en það er orðið ljóst að þegar
á fyrsta ári varð sjóðurinn fær
um að veita fjóra verulega fjár-
styrki til rithöfunda — hærri og
þar með gagnlegri styrki en áð-
ur hafa tíðkazt hér á landi. Er
þessi notkun fjármuna ekki þarf-
legri en deila einni milljón króna
í nokkur hundruð staði höfunda
og rétthafa, þó svo að hver fengi
þá sína sporzlu, einn fyrir snúss
og annar fyrir sjúss? Indriði G.
Þorsteinsson kýs að breiða fé-
lagsmál sín og kollega sinna I
rithöfundastétt á bekki í grein
sinni um peninga Guðrúnar frá
Lundi. Látum það vera. Ein-
kennilegra er þó ag sjá gáfaðait
rithöfund, enn sem áður líklegan
til afreka, snúast öndverðan gegn
slíkrí ráðstöfun til eflingar bók-
menntum í landinu sem stofn-
un Rithöfundasjóðsins. Og ein-
kennilegast að einstaklingshyggja
slík sem Indriða G. Þorsteins-
sonar skuli gjósa upp einmitt 1
Tímanum — ásamt fullkominni
blindu á þá samvinnúhugsjón
sem óneitanlega liggur til grund-
vallar sjóðstofnun þessari. Ó.J.
Bifreiðaeigendur athugið
Ljósastillljngar og allar aimennjar bifreiða-
viðgerðilr.
BIFREIÐAVERKSTÆÐI N. K. SVANE
Skeifan 2 — Sími 34362.
ATHUGIÐ
Geri gamlar hurðir sem nýjar, skef upp- olíuber og lakka.
Olíuber einnig nýjar hurðir og viðarklæðningar utanhúss.
Fjarlægi málningu af útihurðum og harðviðarlita þær-
GUÐMUNDUR DAVÍÐSSON.
SÍMI 36857-
HÚSGÖGN
Sófasett, stakir stólar og svefnbekkir.
gögn- — Úrval af góðum áklæðum-
Kögur og leggingar.
BÓLSTRUN ÁSGRÍMS.
Bergstaðarstræti 2. — Sími 16807.
Klæði gömul hús-
Imtrdtnimin
FOBBJÖMS BENEÐIKSSSONAB
XagóUsstræti 7
Athugið opið frá kl. 1 — 8 e.h.