Dagur - 19.09.1951, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 19. sept. 1951
D A G U R
5
jónas Þór, íorsfjóri, sjöfugur
35 ára braiitryðjandastarf í ullariðnaði
landsmanna
Laugardaginn 8. þ. m. varð
Jónas Þór forstjóri Ullarverk-
smiðjunnar Gefjunar sjötugur og
um þessar mundir eru liðin 35 ár
síðan hann tók við stjórn fyrir-
tækisins. Á þessu tímabili hefur
margt breytzt í íslenzku þjóðlífi
og atvinnuháttum og er ullariðn-
aðurinn þar engin undantekning.
Þar hefur orðið bylting. Nafn
Jónasar Þór er nátengt þessari
atvinnubyltingu. Hann hefur ver
ið brautryðjandi í ullariðnaðin-
um og hefur leitt hann frá frum-
stæðum tóskap til fullkominnar
vélavinnu dýrindis dúka. Er það
mikið dagsverk og happasælt
fyrir þjóðina alla.
Jónas Þór kom að Gefjun á
þrengingartímum verksmiðjunn-
ar 1916, þegar starfrækslan lá
niðri að verulegu leyti og trúin á
framtíð slíks verksmiðjuiðnaðar
hér var að dofna. Jónas hófst
þegar handa, hratt verksmiðj-
unni af stað, fékk atvinnulausum
verkamönnum starfd og kom
þegar fram með nýjungar í iðn-
aðinum — betri og smekklegri
vöru — sem urðu til þess að
glæða áhuga landsmanna fyrir
dúkum úr íslenzkri ull. Á 35 ára
skeiði hafa skipzt á skin og skúr-
ir í sögu Gefjunar cg starfssögu
Jónasar Þór þar, en þegar 1916
markaði hann stefnuna, sem
jafnan var fylgt síðan: Aukning
framleiðslunnar, aukin vöru-
vöndun og nýjungar, vaxandi at-
vinna, aukin gagnsemi framleið-
enda og þjóðarinnar í heild af
starfrækslunni. Með þennan leið-
arstein í stafni hefur Jónas Þór
stýrt Gefjuni frá lítilli og ófull-
kominni tóverksmiðju til stærsta
og fullkomansta verksmiðjufyr-
irtækis í landinu.
Jónas Þór hefur alltaf haft þá
trú, að íslenzka ullin væri dýr-
indis hráefni, sem kiætt gæti
þjóðina, ef réttum vinnubrögðum
væri beitt. Hann hóf snemma að
endurbæta vélakost Gefjunar og
innleiða nýjar framleiðsluaðferð-
ir. Hann ferðaðist víða um lönd
þeirra erinda, lét vinna úr sýnis-
hornum erlendis og lagði sig
mjög fram um að kynnast hvers
konar nýjungum í ullariðnaði. —
Möguleikar til stórra átaka í ull-
ariðnaðinum opnuðust ekki fyrr
en 1930, er Samband ísl. sam-
vinnufélaga keypti Gefjuni og
■verksmiðjan komst þannig í beint
samband við ullarframleiðendur
og hafði að bakhjarli voldug
samtök, sem voru staðráðin í að
efla hana og auka á allan hátt.
Skömmu síðar hófst undirbún-
ingur að stofnun kambgarns-
deildar, og síðar rak hver endur-
bótin aðra, nú síðast hin mikla
ullarþvottastöð og loks endur-
bygging Gefjunar, sem nú stend-
ur yfir, en að henni lokinni verð-
ur Gcfjun glæsilegasta og ný-
tízkulegasta verksmiðja á landi
hér. Framleiðslan hefur líka tek-
ið miklum stakkaskiptum. Dúkar
og band frá Gefjuni standast
samjöfnuð við beztu erlenda
framleiðslu. íslenzka ullin skipar
aftur verðskuldaðan sess í huga
og hagkerfi landsmanna. í öllu
þessu starfi má rekja slóð verk-
smiðjustjórans, og þótt margir
hafi lagt hönd að þessu verki og
tíminn hafi unnið með málinu, er
hlutur hans í þessari þróun
mestur og þakkarverðastur.
Jónas Þór hefur á langri ævi
haft á hendi verkstjórn yfir
miklum mannfjölda. Hann hefur
krafizt ástundunar og vandvirkni
og ekki dulið undirmenn sína ef
honum mislíkaði. En naumast
munu fyrirfinnast óvildarmenn
hans í þeim stóra hóp. Hann hef-
ur verið ástsæll af starfsmönnum
sínum, sem vel hafa kunnað að
meta dugnað hans og drengskap
og ódrepandi áhuga fyrir fram-
þróun ullariðnaðarins hér á
landi.
Jónas Þór hefur starfað að
ýmsum félagsmálum hér í bæ.
Hann hefur löngum verið einn
mesti áhugamaður um skógrækt.
Hann hefur jafnan haft blóm og
tré í kringum sig, jafnvel á Gefj-
un, og hann hefur hér gert ýmsar
markverðar tilraunir með rækt-
un blóma, trjáa og runna. Jónas
hefur lengi átt sæti í rafveitu-
■nefnd bæjarins og hefur þar lagt
fram mikið starf. í fleiri félögum
hefur hann starfað, enda er 'hann
ágætlega til þess hæfur að takast
á hendur trúnaðarstörf, sakir
gáfna, kunnáttu og hu.gkvæmni.
Margt fleira mætti nefna um
störf og áhugamál Jónasar Þór,
þótt það verði ekki gert hér.
Jónas Þór var fjarverandi úr
bænum á sjötugsafmælinu, sjúk-
ur í öðrum landsfjórðungi. —
Vafalaust hefur hugurinn dvalið
hér nyrðra þann dag, við þennan
bæ og hérað, við hinn stóra at-
vinnurekstur við Glerá, við
ágætt og fagurt heimili hér. En
bæjarmenn hér og margir aðrir
landsmenn minnast á þessum
tímamótum merkilegs brautryðj-
endastarfs merks manns og
ágætrar viðkynningar á liðnum
árum og senda hlýjar kveðjur
suður um fjöll.
Guðrmi Á. Símonar
t’cssi mlga og efnilega söngkona
hélt hljómleika hér í Nýja I>ió sl.
fimmtudag. með aðstoð Frit/. Wciss-
happel Aðsókn var miklu l.'ikari en
skyldi, og cr jrað raunar að verða
gömul og sí-ehdurtekin sttga, þegar
um cr að ræða, klassiska konserta.-
Þeir, sem unna sannri tónlist og
starfa að útbreiðslu hennar og við-
gangi, verða sílcllt að horfast í augu
við þá hraðvaxandi sorglegu stað-
reynd, að yngra fólk sækir helzt
tlls ekki aðra konserta en jazz-
liljómsveitir og aðra h'liðstæða
spjátrungs- og sprelli-mennsku,
dans og íjrróttir, íþróttir og dans.
En hvert er stefnt með slíku hátta-,
agi?
Um þennr.n konsert Guðrúnar er
ekki atinað en g-'tt citt að segja.
Söngkönan hefur, afarglæsilega og
hljómmikla rödtl, seih hún beitir
al mikilii leikni, svo að hverg't g.vtir
ó.hétfs né oístopa, eins og eðlilega
vill stttndum brenna við hjá íólki-,
sem náð hefur mikiili leikni. Htn,
vcgar ínun söngkonan eiga j>ó
nokkuð í Iand mcð að finna sj.ílfa
sig í persónulegri túlkuti, en j)á cr
líka því marki íyliilega náð, seni
algerlega skilur á niiili iistar og
lcikni. — Og á meðan ég hjýddi á.
annan konsert, sent söngkonan
hélt á Húsavík kvöldið éftir með
nokkuð breyttri söngsltrá, sannfærð-
ist ég um, að hún er koniin vel á-
leiðis hvað jretta mikilvæga atriði
snertir, jafnframt j>\í að cg hika
ekki við að kveð’a upp úr með þá
skoðun mína, að hér fari mesta ís-
lenzka söngkona að svo komnu, og
byggi cg það álit jafnframt á tals-
verðri viðkynningu. há er og ómaks-
ins vert fyrir okkur, sem unnum is-
lenzkri tónlist, að jrakka söngkon-
untii efnisvalið, sem var til lielm-
inga íslenzk Iög.
Báðir [icssir konsertar voru frem-
ur illa sóttir, cn Húsavíkur-kon-
sertinn þó raunar furðuvel, því að
þar var eitt hið alira ófærasta slag-
viðri, sem ég licf kotnið út í. I>á ber
og hins að geta, að á báSum þessum
konsertuni var söngkonunrti mjög
vel tekið, enda voru konscrtarnir
hinir prýðilegustu. — Og ckki iét
Weisshappei standa upp á sig frem-
ur en venjulega, Itvað undirleikinn
snerti ,og er það gömul saga.
1Sjörgvin Guðmuiidsson.
ÝMISIEGT FRÁ BÆJARSTjÓRN
B/TEE.ÍNN KEFUR hafnar forkaupsrétti sínu’nt að býlinu MelgerSi
I í Glerárboi’pi, þ. e. hús, ióð cg 1% dagsi. erfðafestulands. Seljandi
er. Einar Jónsson, kaugandi Fricgsir Eyjólfsson. Kaupverðið 105 þús.
SUNDRÁÖ BÆJAEINS ltefur sent bæjarstjórn erindi um nauðsyn
þess að gera viðr ieiðsluna í sundlaug bæjarins. — Kristján Geir-
múndsson og Jakob Karlsson sendu crindi um c-ndurbætur á girð-
ipgunni austan við andatiörnina. — Bæjarráð afgreiddi jtessi erindi
bæði á þann hátt, sem líklegastur er til jtess að ekkert verði í málinu
géi't: Það vísaði þeim til bæjarverkfræðingsins.
Á FUNDI. KEILBRIGÐISNEFNBAlt um sl. mánaðamót var upp-
lyst að rottueitur'sé nú fyrir hendi hjá heilbrigoisfulltrúa og var al-
ménningur hvattur til að lóta eitra við hús. — Bærinn á í samning-
v.vp við bóndann á Kífsá, Þorkel Björnsson, unt aínot lindarvatns í
landareigninni til vatnsveitu bæjarins. — íbúar Skólastígs og Helga-
riiagfastrætis hafa skrifáð bæjarstjórn og óskað að lagðar veroi
gáhgstéttir við götur þessar. Bæjarráð fresíaði ákvörðun í málinu. —
Mhgnús J. Kristinsson b.efur hlotið löggildingu til þess að annast
rafvirkjastörf iiér í bænfmi.
'MÍKIÐ EE UM þáð nú í suntar og haust, að ntenn sæki um lækk-
un eða niðurfeiHngu Úfávars síns, eit þessum málaleitunum er yfir-
leitt þungiega tekið af bæjarráðsntönnum. — Þó hafa ýmsir sparað
sér drjúgn skilding með því framtaki að senda bæjarráði bænaskjal.
Kámskeið. verða liaidin í Húsmæðiaskólanuin í vet-
nr, í matreiðslu, vefnaði, iatasaum og sniðteikningu.
Upplýsingar utn námskeðin verða gefnar í skóian-
og fimmtudag, kl. 4 e. h.
FORSTÖÐ UKONAN.
um, þriðjudag, iniðvikudat
dkar, 4-7 ára!
Fat íCÉ JU2tJLSkíí.Vl jI. 9}
Ná.niskeið í íö.ndri og annari handavinnu iiefst
lijá ntér 1. cktóber. — Uppl. í síma 1162.
UjÖIjDÍS RYEL.
Nýtízku ræktuuaraðferðir auka uppskeruua í Indiandi
- 1
Myndin sýnir rioapióg a’ð starfi í Bari í Bcphalsfylki á Indiandi, cn þarna á að gera hveitiakur. Ind-
Iandsstjóm fékk nýlega 10 millj. dollara lán frá hínunt alþjóðlega endurreisnarbanka, sem er ein a£
stofnunuin Santeinuðu þjóðanna, og áíti var vcrja upphæðinni til að kaupa nýtízku iandbúnaðartseki,