Dagur - 18.10.1985, Blaðsíða 8

8 - DAGUR - 18. október 1985
- Spjallað við Elfu Ágústsdóttur dýralækni
Þau ákváðu að taka haust-
skipið heim. Þurftu að
flytja dótið sitt, hvort eð
var. Eins gott að koma
bara heim. Þau eru Elfa
Agústsdóttir dýralœknir og
Finnur Magnús Gunn-
laugsson dagskrárgerðar-
maður hjá svœðisútvarp-
inu. Nú í vikunni opnaði
Elfa dýralæknisstofu í
kjallara hússins númer 8
við Laxagötu. Við heim-
sóttum hana dagpart fyrir
skömmu og höfðum með
okkur köttinn Gosa. Hann
átti að fara í smáaðgerð.
Eða, bíðum við. I smáað-
gerð er kannski ekki rétt, ef
horft er á málið frá hans
sjónarhóli. Sumsé, þið vit-
ið um hvað ég er að tala.
Það átti að gelda hann.
Gosi fékk kæruleysissprautu, við
settumst inn í stofu og ræddum við
Elfu á meðan hún var að virka.
Sprautan, allt svo.
Elfa hóf nám í dýralæknahá-
skólanum í Osló haustið 1979 og lauk
því í desember 1984.
„Jú, það lá eiginlega beint við að
fara í þetta nám,“ segir Elfa. „Það
kom ekkert annað til greina."
Faðir Elfu, Ágúst Þorleifsson er
dýralæknir og lærði hann einnig í
Osló.
Námið tekur sex ár, en hægt er að
ljúka því á fimm og hálfu ári og það
gerði Elfa. Síðustu önnina eru tekin
þrettán próf á þremur mánuðum.
„Það er ekki reiknað með að við
liggjum í leti!“ Þegar dýralæknanem-
ar eru búnir með fjórða árið, fá þeir
leyfi til að vinna sem dýralæknar í
páska- og sumarleyfum. Elfa vann
þannig í Álasundi og Geirangurs-
firði. Þá segir hún að nemar í dýra-
læknaháskólanum í Osló fái mikla og
góða verklega þjálfun.
„Dýralæknaháskólinn sér um að
þjónusta sveitahéruðin í kringum
Osló, auk þess sem við erum tvær
vikur í hverri deild skólans. Þannig
að við komum út með mjög góða
praktíska reynslu. Ég get nefnt sem
dæmi að í Þýskalandi fá nemar ekki
eins mikla praktíska reynslu. Enda
er dýralæknanám í Noregi eitt dýr-
asta nám per haus. Það eru fjörutíu
nemar teknir inn á hverju ári, þar af
einn til tveir frá íslandi. Inntökuskil-
yrði er að vera úr stærðfræðideild
menntaskóla og það sakar ekki að
hafa góðar einkunnir.“
- Hvernig er að vera námsmaður í
Noregi?
„Það er skal ég segja þér ekkert
sældarlíf að vera íslenskur námsmað-
ur í Noregi. Það er ekki hægt að
hrópa húrra fyrir þeim lánum sem
maður fær, á þeim árum sem ég var
úti fóru lánin sífellt lækkandi. Ég
þurfti að skúra upp á hvern einasta
dag og það kom auðvitað niður á
náminu. Þó dugði það ekki til, að
standa í þessum skúringum, því eftir
því sem tekjurnar urðu meiri fékk
maður lægra námslán. Flest allir
námsmenn voru því komnir í víta-
hring sem erfitt og allt að því ógjörn-
ingur var að komast út úr.“
Mikið tekið frá
gömlu jöxlunum
- Þú laukst prófi í desember í fyrra,
en kemur heim nú í haust. Hvað
gerðir þú í millitíðinni?
„Frá því í janúar og til ágústloka
vann ég sem dýralæknir í stóru hér-
aði í Norður-Noregi, Mo í Rana. Við
vorum fjórir dýralæknar í héraðinu
og skiptumst á að vera viku á dýra-
spítala, en unnum sem sveitadýra-
læknar í þrjár vikur. Það er mjög
sterkt að byrja að vinna þannig. Við
keyrðum að meðaltali um þrjú til
fjögur hundruð kílómetra á dag og
fórum í vitjanir. Úti í Noregi lifa
bændur af mun minna búi en hér
heima. Á góðu búi af venjulegri
stærð eru um tuttugu mjólkandi kýr
og kannski um tíu kindur með. Éf
um er að ræða sauðfjárbúskap eru
kindurnar um áttatíu. Það var dálítið
skrýtið því hér eru búin svo miklu
stærri. í Noregi er búið að þróa kým-
ar svo mikið, það er búið að blanda
saman því besta og þeir hafa fengið
út mjög góðar mjólkurkýr, svokall-
aðar NRF kýr, eða eins og hún
myndi heita á íslensku: Norska rauða
kýrin. Þessi norska rauða kýr mjólk-
ar tvöfalt á við íslenskar kýr. Það
hefur að vísu sína kosti og galla.
Vinnuálagið á bændur er minna, en
á móti kemur aukin sjúkdómatíðni."
Þegar hér er komið sögu hleypur
Elfa niður í kjallara, segist ætla að
setja krem í augun á Gosa. Þeir
sofna víst með opin augun, kettirnir.
Við bíðum uppi á meðan og höfum
Lúnu okkur til samlætis. Lúna er
fimm ára gamall norskur skógarkött-
ur, kolsvartur. Hún er ákaflega
falleg, stór og mjúk.
Þegar Elfa kemur upp aftur svarar
hún spurningu okkar um hvernig
kettir taka þeirri aðgerð sem Gosi
er í þann veginn að fara í.
„Það er voðalega misjafnt. Fer eft-
ir því hvenær hún er gerð. Ef þetta
eru gamlir jaxlar, þá finnur maður að
óneitanlega er mikið tekið frá þeim.
En séu þetta ungir villingar sem enn
hafa ekki uppgötvað náttúruná þá
skiptir þetta þá engu máli. Eða við
getum orðað það svo að þeir vita
ekki hvað frá þeim er tekið.“
Tekið tvöfalt betur
En við vorum ennþá úti í Noregi.
Sveitadýralæknirinn Elfa þeyttist
fleiri hundruð kílómetra á dag.
Hvernig var henni tekið?
„Það fannst öllum bændum mjög
spennandi að fá íslenska stúlku til sín
sem dýralækni. Mér var tekið tvöfalt
betur af því að ég var íslensk. Það
höfðu margir bændur komið hingað í
bændaför og létu vel af. Langaði alla
að koma aftur og sjá meira.
Ég fór í sex til tíu vitjanir á dag.
Það var að mér fannst dálítið þreyt-
andi að keyra svona mikið. Maður
verður að hafa gaman af því að keyra
bíl. Mér finnst það ekkert sérstakt.
Dýralæknar úti í Noregi gera
meira en starfsbræður þeirra hér á ís-
landi. Ég get nefnt sem dæmi að hér
fá bændur sent frá dýralækni t.d.
penicillin, en í Noregi eru reglur um
að dýralæknar skuli annast allt
saman.
Það eru auðvitað svipuð vandamál
sem við er að etja hér og í Noregi,
t.d. hvað kýr varðar, þá er það júgur-
bólga, doði, súrdoði, fangrannsókn-
ir, þ.e. að athuga hvort kýr sé með
kálfi, og fæðingarhjálp. En í Noregi
þá gera dýralæknar ýmislegt sem
bændurnir leysa sjálfir hér uppi á ís-
landi.“
- Þeir hafa ekkert kvartað bænd-
urnir og viljað fá karlmenn til að
annast sjúkdómstilfelli hjá sér?
„Nei, það hafa margar konur lokið