Dagur - 20.12.1985, Blaðsíða 10
10 - DAGUR - 20. desember 1985
I
lippi
merkí Jons forseta
Með séra Ágúst
Sigurðssyni,
sendiráðspresti
í Kaupmannahöfn
„Pað hefur nú oft verið sagt um íslendinga, stúdenta sem koma hér og
einnig eldrafólk, að það læri aldrei almennilega dönsku og það stafi
fyrst ogfremst afþví að þeir vilji ekki tala hana. Ég er ekki frá því að
það sé mótþrói í íslendingum að þessu leyti og sumt gamlafólkið talar
hana verulega illa. EfDanirnir ekki skilja dönsku Islendinganna, þá
verður það gjarnan til að herða á skandinavískum framburði. Ef
maður hefur ekki alveg sömu áherslur og takta og þeir þáfara þeir að
horfa grunsamlega á mann og vilja láta endurtaka. Ég hugsa að þetta
geti verið einhver þjóðernisrembingur í íslendingum gagnvart
Dönum. Ég hef heyrt marga roskna menn tala um það, að þó að
Hafnarstúdentarnir og Hafnaríslendingarnir séu orðnir margir í gegn-
um árin, þá hafi þeir aldrei talað almennilega dönskuna, nema ein-
stakir menn. “
Prestsfjölskyldan í Jónshúsi, Lárus, Ágúst, María og Guðrún. Á veggnum er málverk af Akureyri sem mun vera
eftir Jón Þorláksson. Myndir: HS
Það er Ágúst Sigurðsson,
sendiráðsprestur í Kaupmanna-
höfn, sem er í viðtali við Dag.
Hann getur þess að það sé eins og
ofurlítið fattleysi í Dönunum.
T.d. hafi hann pantað lestarferð
fyrir konuna sína, Guðrúnu Ás-
geirsdóttur, og hún hafi lent í
karlaklefa - þeir hafi sem sagt
látið sig hafa það að telja As-
geirsdottir karlmann, aðeins
vegna þess að farið var pantað af
karlmanni. Orðin datter og dóttir
eru þó ekki svo ólík auk þess sem
nafnið Gudrun er til í dönsku.
Þetta skilningsleysi fer dálítið í
taugarnar á mörgum íslendingum
og þess vegna eru þeir eins og að
hefna sín svolítið með því að tala
verr dönskuna en þeir e.t.v.
gætu, segir Ágúst.
Séra Ágúst Sigurðsson gerðist
sendiráðsprestur í Kaupmanna-
höfn 1. apríl 1983. Hann býr nú í
Jónshúsi ásamt fjölskyldu sinni,
eiginkonunni Guðrúnu, dóttur-
inni Maríu, sem er að ljúka
menntaskólanámi oger jafnframt
við nám í orgelleik, og syninum
Lárusi. Hann er reyndar nokkr-
um fjarvistum að heiman, því
hann stundar verkfræðinám í
Lyngby og hefur þar heimavistar-
aðstöðu. Það má eiginlega segja
að þarna sé um að ræða eins kon-
ar fjölskyldufyrirtæki, því Guð-
rún tekur geysimikinn þátt í starfi
bónda síns. Hún syngur í safnað-
arkórnum sem dóttir þeirra æfir,
stjórnar og leikur undir hjá, og
Lárus er meðhjálpari við íslensk-
ar messur í Kaupmannahöfn.
„Hér líkar okkur vel“
„Hér líkar okkur ákaflega vel og
ekki er hægt að segja að neinir
sérstakir aðlögunarerfiðleikar
hafi gert vart við sig,“ segir
Ágúst, en hann var áður prestur
á Mælifelli í Skagafirði í ellefu ár.
Segja má að sóknarbörn hans nú
séu öllu fleiri en í Skagafirðinum,
því talið er að upp undir tvö þús-
und íslendingar búi í Kaup-
mannahöfn einni. En þar eins og
hér heima á íslandi eru ekki allir
virkir safnaðarmeðlimir, að sjálf-
sögðu.
Töluvert lífleg starfsemi er í
Jónshúsi. Þar er félagsheimili og
veitingasala og ýmsar uppákom-
ur sem ekki verður farið ná-
kvæmlega út í hér. Opið er sex
daga vikunnar mest allt árið og
mest er það ungt skólafólk sem
sækir þangað. Einnig kemur
þangað mikið af ferðafólki yfir
sumartímann. Kvennakvöld eru
mánaðarlega og til skamms tíma
var félagsvist einu sinni í mánuði.
Einnig eru skákkvöld og list-
kynningar svo eitthvað sé nefnt.
Oft heyrast sögur frá Kaup-
mannahöfn um ungt fólk sem
lendir í erfiðleikum vegna eitur-
lyfjaneyslu og annarrar óreglu.
Við spyrjum Ágúst út í þau mál:
Að hjálpa
Islendingum heim
„Þetta fólk kemur ekki mikið
hingað, það fer í Kristjaníu, hef-
ur svona heldur beyg af landan-
um og virðist óttast að þá verði
eitthvað farið að rekast í því. En
ógurlega mikill tími í þessu
prestsstarfi hérna fer í að hjálpa
Islendingum heim, og það er ekki
endilega svo ungt fólk. Þeir eyða
öllum peningunum og hafa enga
farmiða til baka. Venjulega heyr-
ir maður skýringar á borð við þá
að þeir hafi verið rændir, en þá
vill gjarnan svo undarlega til að
þeir hafa passann sinn og önnur
skírteini, sem oftast eru höfð í
peningaveskjum með peningun-
um. Oft er þetta fólk að koma
frá Amsterdam eða einhvers
staðar sunnan úr Evrópu. Þetta
er oft mjög grunsamlegt fólk og
því gengur illa hérna. Þegar
hringt er heim til foreldra þess,
þ.e. þegar um ungt fólk er að
ræða, þá neita foreldrarnir
undantekningalítið að borga far-
miðann undir það heim. Oftast
eru þetta ungir karlmenn, sem
foreldrarnir eru orðnir algjörlega
uppgefnir á. Það er því miður
mikið um svona mál sem koma
upp á.
Himmelexpress
Þrautalendingin er oft sú að
senda þetta fólk á stofnun rétt við
járnbrautina sem kölluð er
Himmelexpress og var stofnað til
af góðgerðarfélagi. Þar er hægt
að fá fría gistingu, dálítinn kvöld-
matarbita og einnig árbít. Skil-
yrði er hins vegar að gestirnir
verði farnir út úr húsinu klukkan
átta á morgnana og komi ekki til
baka fyrr en eftir sex á daginn.
Þetta er einkum gert til að gera
reksturinn ódýrari. En margir
telja sig ekki vera neitt upp á það
komna að þiggja þessa þjónustu
- finnst þetta ekki nógu gott. Þó
er þarna mjög vistlegt og hreint,
sjónvarp, tennisborð og fleira."
„Stöðugt að slá peninga“
„í bók Njarðar P. Njarðvík,
Ekkert mál, er fjallað um ís-
lenska eiturlyfjasjúklinga í Kaup-
mannahöfn. Finnst þér sú saga
vera raunsæ?“
„Þar er að finna mjög sláandi
sannleik, finnst manni eftir að
hafa kynnst þessu nokkuð af eig-
in raun. Þetta er voðalegt bæli
þarna fyrir neðan járnbrautar-
stöðina og ég myndi ekki ráð-
leggja neinum að vera þarna ein-
um á ferð á kvöldin. Ég verð allt-
af stöðugt var við íslendinga sem
hafa lent í einhverjum vandræð-
um og þeir hringja hingað - biðja
um að þeim sé útveguð gisting
eða matur - og eru alltaf stöðugt
að slá peninga. Þeir sem það gera
eru oftar en ekki ofan við meðal-
aldur og þeir borga aldrei til baka
það sem þeim er lánað. Koma
tveimur eða þremur dögum
seinna og biðja um meira. Þegar
svo er komið fer ég venjulega
með þá í útlendingaeftirlitið og
þá borga Danirnir fyrir þá heim.
Þetta er ógurlegt stapp.“
„Hvar færðu peninga til að
hlaupa undir bagga með þessum
hætti.“
Óskilvísi
„Ég fæ enga peninga til þess og
verð að lána af mínum eigin pen-
ingum. Ef ekki væri nú nema svo
sem helmingurinn sem stæði í
skilum þá væri þetta hægt. Það er
ekki þægilegt að komast undan
þessu því maður vill ekki hafa
það á samviskunni að þetta fólk
svelti í hel. Það hefur verið kvart-
að svo mikið undan þessu í sendi-
ráðinu, að nú í sumar hefur verið
veitt úr gömlum líknarsjóði til
þessa verkefnis. Þá eru íánaðar
300 kr. danskar svona í tilrauna-
skyni, alveg hámark. Það þýddi
ekki að lána meira því þá yrði um
að ræða milljónir á ári - heimtu-.
frekjan er svo svakaleg. Mest
svekkjandi er nú eiginlega að
verða var við svona mikla óskil-
vísi.“
Hluti safnaðarkórsins á æfingu í Jónshúsi. Raunar kalla kórfélagar hann kirkjukór Kaupmannahafnar, hvorki meira
né minna. María Ágústsdóttir, sem er 17 ára, æfir kórinn og stjórnar honum og tekur einnig virkan þátt í söngnum,
eins og sjá má. Fáir voru mættir þegar þessi mynd var tekin, en um 25 manns eru virkir félagar í kórnum. Bæði
Guðrún og séra Ágúst taka þátt í þessu starfi sem öðru er viðkemur söfnuðinum.