Dagur - 10.12.1988, Blaðsíða 2

Dagur - 10.12.1988, Blaðsíða 2
2 - DAGUR - 10. desember 1988 orðið. Dóttirin er byrjuð á þriðja súkkulaðimánaðardegin- um. Ég brá mér í svínabú og keypti nautahakk í matinn. Svona gengur lífið. Þótt ekki megi líta á þetta sem jólapistil þá varð ég að segja ykkur nokkrar beinharðar staðreyndir um mikilvægi jóla- halds. Nei, ég ætla ekki að minnast einu orði á kaupmenn, banka, verðbréfasjóði eða kennara. Mig langar aðeins til að ítreka það að varla fengjum við laufabrauð ef ekki væri þetta hefðbundna jólahald. Blessað laufabrauðið er þeim eiginleikum gætt að það er hægt að snæða það endalaust með góðu jólaöli. Jólahangikjötið, jólahamborgarhryggurinn, jóla- kjúklingurinn, jólaróstbíffið, mmmmm. Vonandi man enginn eftir pistli mínum frá síðustu jólum þar sem ég lagði til að all- ir hefðu plokkfisk á borðum í staðinn fyrir svín um þessi jól og létu hungraða svertingja fá mis- muninn. Meira þarf ég ekki að segja um blessuð jólin. Þau veita mér magafylli og það nægir mér. Maður er það sem maður étur og ég er kjötfjall og skammast mín ekkert fyrir það. Það er ekki mér að kenna að ég fæddist í landi auðs og allsnægta. Að lokum vil ég minna ykkur á að gera jólainnkaupin tíman- lega og gæta þess að eyða öllu sem þið eigið og getið fengið lánað. Blessssssss, kaupum íslenskt! Hallfreður Örgumleiðason: Góðan daginn, ágætu mannver- ur. Bráðum koma blessuð jólin, landið er fagurt og frítt og fann- hvítir jöklanna tindar, hrafninn er floginn og enn gala gaukar. Símastúlkur klóra sér milli herðablaðanna og hugsa um sumarfrí á sólríkum ströndum. Konur eru menn og menn eru líka menn, en ekki konur. Stór- skáldið Gaukur Másson snýtti sér og las upp úr nýju bókinni: Ég kynntist mörgum skíthæl- um í kjarneðlisfræðistofnun- inni. Sigurjón var alltaf að taka undan mér stólinn þegar ég var að diffra. Útkoman varð auðvit- að verri en ella. Ormar klagaði mig fyrir stjórninni þegar ég komst að stórmerkum nýjung- um með sjálfstæðri rannsókn. Hann er aumingi. Guðjón er asni. Leifur er svo vitgrannur að hann hélt að ég léti að stjórn eins og sprellikarl. Þá göluðu gaukar. Æpandi áheyrendur klöpp- uðu og flýttu sér að kaupa nýju bókina. Jólasnjórinn gerði sak- lausum ketti gramt í geði. Hann kemur þó málinu ekkert við, þ.e. kötturinn, en hitt er öllu verra að ég veit ekki hvað ég á að gefa sjálfum mér í jólagjöf. Kannski áðurnefnda bók? jrað er viturlegast að velta málinu fyrir sér. Hervör Ársælsdóttir er nefnilega líka með bók fyrir þessa vertíð. Hún hefst svo: Mikið gasalega var ég ástfangin af manninum. Þetta var roðagyllt ást við fyrstu sýn. Það var augsýnilegt og síðan hef ég ekki getað losnað við þessa tilfinningu. Hins vegar gat ég losnað við manninn. Þá kynntist ég sjálfum draumaprinsinum. Gvöð hvað hann var sjarmer- andi. Svo kjút og mikið rassgat. Því miður reyndist hann mann- leysa og ég gat bara ekki elskað hann. Loks kom Friðjón í spilið og sannlega fríður var hann. Ég hljóp skrækjandi í fangið á hon- um þegar ég sá hann fyrst. Já, það. er víst best að tryggja sér þessa bók áður en hún verð- ur uppseld. Þetta ku vera raun- sæ lýsing á reynsluheimi kvenna, tilvalin jólagjöf fyrir eiginkonuna, aldraða móður og aðra kvenkyns vandamenn. Áreiðanlega metsölubók. Þannig er nú ástandið hjá mér, lesendur góðir. Raunar var ég búinn að skrifa fallega jólahugvekju fyrir ykkur, en fegurð er afstætt hugtak og því lenti hugvekjan sú í rusladallin- um. Og þó. Ég stakk henni reyndar undan og ætla að birta hana í bók minni sem kemur vonandi út fyrir jólin 1989. Ég get a.m.k. ekki séð að ástir mín- ar og ævintýr séu ómerkilegri en gengur og gerist og hví skyldi alþjóð ekki fá að njóta þeirra með mér? Konan er að baka skorpur, afsakið, smákökur er víst rétta Áheyrendur fylgjast spenntir með Gauki Mássyni lesa upp úr bókinni Þá göluðu gaukar. Þá göludu gaukar heilsupósturinn Umsjón: Sigurður Gestsson og Einar Guðmann af Slappaðu Langvarandi tilfinninga- og and- legt álag endar oft með veikind- um eða jafnvel því sem verra er, dauða. Það hefur reynst rannsak- endum erfitt að útskýra nákvæm- lega hvernig andlegt ástand leiðir til líkamlegra kvilla. Gömul ríkjandi kenning segir að andlegt á.lag - þar á meðal þunglyndi, spenna, ástvinamissir og áhyggjur leiði til þess að mót- stöðuafli líkamans hrakar. Það hefur hins vegar komið í ljós að stressið er aldrei verra en þegar það er stjórnlaust. Stress er að sjálfsögðu mjög einstaklings- bundið fyrirbrigði. Aðstæður sem virka stressandi á einn mann þurfa alls ekki að hafa sömu áhrif á einhvern annan. Sá síðarnefndi hefur þá sennilega meira vald yfir sjálfum sér og tilfinningum sfnum. Aðstæður sem við geum auð- veldlega meðhöndlað þegar þær koma fyrir mjög sjaldan, geta virkað verulega stressandi þegar þær koma fyrir reglulega eða stöðugt. Ef einhver dansar steppdans í íbúðinni fyrir ofan þig í 5-10 mínútur þarf það alls ekki að skapa óþægindi, en sé það stöðugt og reglulega getur málið versnað. Það er mikilvægt að gera sér grein fyrir því að aðstæðurnar eru ekki vandamálið, heldur það sem gert er úr þeim þ.e.a.s. stressið. Rannsóknir á bæði mönnum og dýrum hafa leitt það í ljós að vanhæfnin til þess að hafa stjórn á stressinu er mun skaðlegri en stressið sjálft. Raunin er sú að það hefur verið sýnt fram á að aukið stress eða álag, án kvíða og þunglyndis örvar mót- stöðuafl líkamans. Hópur við Harvard Midical skólann rann- sakaði áhrif aukins álags á mót- stöðuafl líkamans með því að bera saman þrjá hópa fólks. Þá komust þeir að því að virkni NK frumna (Natural Killer) sem eiga stóran þátt í varnarkerfi líkam- ans var lítil meðal fólks sem var undir miklu álagi, kvíða og þung- lyndi daglega. NK frumuvirknin var meiri meðal fólks sem var laust við allt álag og kvíða. Það kom hins vegar nokkuð á óvart að mesta NK frumuvirknin var meðal fólks sem lifði undir stöð- ugu álagi, en var nokkurn veginn laust við allan kvíða og þung- Iyndi. Stjórnun á stressi Hvernig er hægt að stjórna stressi í daglega lífinu? Fyrst er að sjá einkennin. Það er auðvelt þar sem líkaminn lætur það iðulega í ljós þegar þú ert að verða stress- aður. Þegar þú verður hræddur eða kvíðinn er hugsanlegt að blóðþrýstingurinn aukist og þér verði skyndilega heitt. Stundum koma fram líkamlegir verkir svo sem bakverkir, höfuðverkir og hálsverkir. Einnig getur hvert einkennið rekið annað svo sem þegar á eftir kvíða kemur þung- lyndi, sljóleiki og svo þreyta. Þegar þú ert búinn að gera þér grein fyrir einkennunum á stress- inu þá er auðveldara að eiga við það. Þú getur notast við æfingar, hvort sem það eru teygjuæfingar, lóðaæfingar, eða þolfimi til þess að losa um vöðvaspennu og and- lega spennu. Sennilega er þó ein sú áhrifa- mesta og auðveldasta leiðin til þess að hafa stjórn á stressi að einbeita sér að andardrættinum. Það hefur reynst rannsakendum erfitt að útskýra nákvæmlega hvernig and- legt ástand leiðir til líkamlegra kvilla. Hæg taktföst öndun virkar mjög afslappandi. Allar þessar æfingar eru mjög árangursríkar til þess að hafa stjórn á stressinu, en að sjálfsögðu er best að koma sér ekki í þá aðstöðu að það bjóði stressinu heim, eða að minnsta kosti breyta aðstæðum. Oft sjá menn með tímanum hvers vegna sumt virkar stressandi á þá og þá er hægt að gera eitthvað til þess að draga úr áhrifum.

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.