Dagur - 20.04.1989, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Fimmtudagur 20. apríl 1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavik vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Bráðum kemur
betri tíð ...
Samkvæmt almanakinu hefur Vetur konung-
ur nú kvatt landsmenn að sinni og sumarið
gengið í garð. Reynslan hefur þó kennt okk-
ur að treysta því varlega að veðurbreytingar
fylgi almanakinu nákvæmlega. Frá því er
greint í annálum að stundum hafi sumarið
látið bíða eftir sér og dæmi eru um að það
hafi alls ekki komið. Víða um land er enn
talsvert fannfergi og fátt sem bendir til þess
að veturinn sé liðinn. Hann hefur frá áramót-
um verið afar erfiður um land allt og snjó-
þyngsli víða verið meiri en um langt árabil,
sérstaklega á Norðurlandi og Vestfjörðum.
Af þessum sökum hafa orðið miklar sam-
göngutruflanir og vegir og flugleiðir lokast
um lengri eða skemmri tíma.
íslendingar eru vanir margbreytilegri
veðráttu og geta ekki gengið út frá því sem
vísu að sumarið sé hlýtt og veturinn kaldur.
Það er mismunandi frá ári til árs og þjóðin
lagar sig að aðstæðunum hverju sinni. Hins
vegar er skammdegið og myrkrið fastur
punktur í tilverunni meirihluta ársins og set-
ur sín mörk á þjóðlífið. Þess vegna er sumar-
dagurinn fyrsti ávallt mikill hátíðisdagur í
hugum íslendinga og frá örófi höfum við
fagnað komu hans innilega. Þessi dagur gef-
ur a.m.k. fyrirheit um að vorið sé á næsta
leiti og að framundan sé betri tíð með blóm
í haga. Margir trúa því að komandi sumar
verði óvenjugott og telja að við eigum það
inni hjá veðurguðunum eftir svo harðan
vetur. Vonandi gengur það eftir.
En þótt sól hækki á lofti er fremur dimmt
yfir þjóðlífinu. Miklir erfiðleikar steðja að
atvinnulífi landsmanna og ber þar hæst
r ekstrarörðugleikar útflutningsfy rirtækj a.
Mörg mikilvægustu fyrirtæki þjóðarinnar
hafa búið við bullandi taprekstur undanfarin
misseri og sjá ekki fram úr aðsteðjandi
vanda. Þá er ófriðlegt á vinnumarkaði og
viðbúið að vinnudeilur setji svip sinn á þjóð-
lífið næstu vikur og mánuði. Það eru því
mörg og stór vandamál sem bíða úrlausnar í
sumarbyrjun. Þau verða ekki leyst nema
með víðtækri samstöðu.
Dagur sendir lesendum sínum og lands-
mönnum öllum bestu óskir um gleðilegt
sumar. BB.
á verðbréfomorkoði
Reglulegur sparnaöur
- Hvernig fimmþúsund krónur verða að tveimur og hálfri milljón
Inngangur
Síðustu mánuði höfum við lifað
samdráttarskeið í lífskjörum hér
á landi. Þótt þetta skeið hafi ekki
staðið lengi og reynslan segi okk-
ur að samdráttarskeið hér á landi
hafi sjaldnast verið löng, þá virð-
ast allt of margar fjölskyldur,
einnig fyrirtæki, vera illa undir
það búin að mæta tímabundnum
samdrætti í tekjum. Einn liður í
viðbúnaði gegn óvæntum áföllum
eða breytingum á högum, gæti
verið að koma sér upp góðum
varasjóði.
Reglusemi borgar sig
Það reynir mest á reglusemi, ef
koma á upp myndarlegum vara-
sjóði með skipulögðum og örugg-
um hætti. Á meðfylgjandi mynd
má sjá áhrif þess að spara kr.
5.000 á mánuði í allt að 20 ár, og
fá í raunvexti 7, 9 eða 12% á ári.
Neðsta línan sýnir hvernig sparn-
aðurinn vex ef við fáuni enga
raunvexti á okkar sparnað.
Næsta lína fyrir ofan segir okkur
að ef við fáum 7% raunvexti á
okkar sparnað, þá eigum við
rúmlega 2,5 milljónir með vöxt-
urn eftir 20 ár. Við skulum
athuga að við spörum aðeins sem
svarar 1.200 þúsundum á þessum
20 árum. Ef við fengjum 12%
vexti á okkar fé, þá ætturn við 4,6
milljónir eftir 20 ára sparnað.
Ekki svo slæmt það! Fyrir þann
sem er fertugur í dag yrði það
notaleg tilfinning að geta gengið
að vísum sjóði um sextugt, sem
gæti gefið ótal tækifæri.
Aðrar upphæðir
Úr meðfylgjandi töflu má lesa
hvernig sparnaðurinn vex ef spar-
aðar væru aðrar upphæðir, þ.e.
kr. 8.000,-, kr. 10.000,- eða kr.
15.000,- í 10, 15 eða 20 ár.
Hvernig förum við að því
að ná þessum marki?
Á verðbréfamarkaði, sem og hjá
bönkum og sparisjóðum, bjóðast
ýmsar leiðir til þess að ávaxta sitt
fé. Spariskírteini ríkissjóðs fást
fyrir frá kr. 5.000, sömuleiðis
bréf einstakra banka eða spari-
sjóða, bréf a.m.k. nokkurra
verðbréfasjóðanna fást fyrir
hvaða upphæð sem er og bankar
og sparisjóðir bjóða upp á verð-
tryggða reikninga.
Að lokum
Af þessum dæmum má sjá, að
það reynir meira á reglusemi og
þolinmæði, en stórar upphæðir
þegar byggja á upp góðan vara-
sjóð. Góður varasjóður hlýtur að
auka öryggi einstaklingsins gagn-
vart óvæntum uppákomum og
Jón Hallur
Pétursson
skrifar.
áföllum, auk þess sem varasjóð-
urinn gerir hann sjálfstæðari
gagnvart vinnuveitanda sínum.
Eitt heilræði að lokum: Settu þér
markmið um sparnað á mánuði
sem þú ert nokkuð öruggur um
að geta staðið við og þú hefur
byggt upp myndarlegan varasjóð
áður en þú veist af.
(Höfundur er viðskiptafræðingur og
framkvæmdastjóri Kaupþings Norður-
lands hf.)
Sparaöar 5000 krónur á mánuði
Tafla: (þús. kr.)
Mánaðarlcgur sparnaður Fjöldi ára Ávöxtun umfram verðtryggingu 7% 9% ‘ 12%
10 860 955 1.120
5.000 15 1.564 1.846 2.390
20 2.552 3.217 4.599
10 1.376 1.529 1.792
8.000 15 2.503 2.954 3.807
20 4.083 5.148 7.359
10 1.720 1.911 2.240
10.000 15 3.129 3.693 4.759
20 5.104 6.435 9.199
10 2.580 2.866 3.361
15.000 15 4.693 5.539 7.139
20 7.656 9.652 13.798
Ritröð AB:
Saga mannkyns
- Annað bindið komið út *
Febrúarbók bókaklúbbs AB var
2. bindi hinnar miklu mannkyns-
sögu AB. Eru þá komin út ellefu
bindi í ritröðinni en samtals
verða þau fimmtán.
Þetta bindi tekur yfir tímabilið
1200 - 200 fyrir Krist - þúsund
ára breytingaskeið í ævi mann-
kynsins.
Þá skiptir um frá bronsöld til
járnaldar. Bindið einskorðar sig
við svæðið norðan við miðbaug
jarðar frá Kyrrahafi (Kína) vest-
ur að Atlantshafi (Róm).
Þetta er tímabil stórríkjanna í
Kína, Indlandi, Mið-Austurlönd-
um. Þau eru að myndast og
mótast, aukast að menningu.
vinna að útbreiðslu hennar og að
meiri menningarlegri einingu.
Einveldi er einkennandi stjórn-
arfyrirkomulag þessara tíma. Um
lýðræði var hvergi að tala nema í
Áþenu.
Hámenning er í mótun og tek-
ur þá stefnu sem hefur haft úrslita-
áhrif fyrir menninguna í heimin-
um.
Myndefni bókarinnar er fjöl-
skrúðugt, jafnvel stórkostlegt,
enda af nægu að taka því að
tímabilið hefur skilið eftir sig
mikla arfleifð bæði í listaverkum,
handiðnaði, byggingum.
Gísli Jónsson íslenskaði bók-
ina. Setning og filmuvinna:
Prentsmiðjan Oddi hf., Prentun
og bókband: Brepols, Belgíu.