Dagur - 09.09.1989, Blaðsíða 2

2 - DAGUR - Laugardagur 9. september 1989
Heilsufar og blaut-
legt sjónvarpseM
Hallfreður
rgumleiðason:
Góðan daginn, gott fólk. Dag-
urinn í dag er æði merkilegur í
lífi Akureyringa. í dag mun
KA færast skrefi nær Islands-
meistaratitlinum í knatt-
spyrnu, höfuðborgarbúum til
mikillar hrellingar. { dag veitir
menningarmálanefnd verðlaun
í ljóðasamkeppni. í dag er ég
ári eldri en ég var í fyrradag. I
dag ætla ég að setjast niður og
semja þriggja ára heilbrigðis-
áætlun. Sú áætlun gæti markað
tímamót í lífi mínu og ég ætla
að ljóstra upp nokkrum frum-
hugmyndum, ef það gæti orðið
einhverjum til gagns.
Reykingar verða skornar
niður í áföngum. Tóbaksnotk-
un hætt í hálfan sólarhring til
að byrja með. Vindlingar lagð-
ir á hiíluna en pípuhólkurinn
tekinn fram. Vindlar um
helgar. Eftir mánuð engir
vindlar, tíu pípur á dag og
neftóbak þess á milli. Eftir árið
fimm pípur á dag. Eftir þrjú ár
engin. Jafnhliða verða sterkir
drykkir bannfærðir og áfengis-
notkun takmörkuð við tuttugu
bjóra og eina sérríflösku á
viku.
Mataræði á að gjörbreytast.
Smátt og smátt koma gulrætur
og skarfakál til sögunnar en
hamborgarar og franskar
víkja. Söl koma í stað sælgæt-
is. Matartíminn verður í fram-
tíðinni aðeins fimm mínútur.
Þá er ekki eins mikil hætta á
ofáti. Þrátt fyrir ögrandi aug-
lýsingar verður gosdrykkja-
þambi hætt og vatnsdrykkja
ástunduð í staðinn. Salernis-
ferðir verða tíðari til að
hreinsa líkamann. Stólpípa
einu sinni í rnánuði. Lýsi
klukkan fimm á morgnana.
Fiskur snæddur hrár, því það
er svo óhollt að matreiða
hann. Kjötið látið eiga sig í
frystigeymslunum en hrátt,
fitusprengt hrossakjöt haft á
borðum um jólin.
Hreyfing verður stóraukin.
Sérstaka áherslu skal leggja á
það að minnka magann, rass-
inn, lærin, undirhökuna,
brjóstkassann, kálfana og
framhandleggina. Hitt á að
stækka eða standa í stað. Þessu
markmiði má ná með því að
fara út með ruslið daglega,
ganga í vinnuna einu sinni í
mánuði, gefa hestum eða önd-
um gamalt brauð og fara viku-
lega í heita pottinn. Reyndar
gæti öll þessi hreyfing orðið
mér að fjörtjóni en hvað gerir
maður ekki fyrir heilsuna? Þá
verður hjónalíf iðkað þrisvar í
mánuði samkvæmt stundaskrá.
Andlegt heilbrigði má ekki
sitja á hakanum. Bósi, Djarfar
dónasögur og önnur vinsæl
blöð verða ekki lesin framar en
hugljúfar ástarsögur í vasa-
broti og Morgan Kane verða á
náttborðinu. Menningarlífið
stundað með bíóferð einu sinni
í mánuði, myndbandaglápi um
helgar og Sjallaferð vikulega.
Hugsanir verði menningarlegri
og háfleygari og mannleg sam-
skipti stunduð eftir megni.
Jæja, góðir hálsar. Þá er nóg
komið af þessu heilsutali, enda
er ég kominn inn á svið heilsu-
póstsmanna hér að neðan og
vendi því kvæði mínu í kross
með því að setja hér krassandi
millifyrirsögn.
Höfðað til lægstu hvata
Dagur greindi frá því um síð-
ustu helgi að Stöð 2 ætlaði að
fara að sýna klámmyndir síðla
nætur. Þessi tíðindi vekja ugg í
mínu menningarléga brjósti og
ég get yarla á heilum mér
tekið. Ég vil vara við þessum
óskapnaði sem á eftir að rugla
börn og konur í ríminu og æra
gamalmenni. Því miður held
ég að orð mín fái lítinn
hljómgrunn því ég hefi fregnað
að sala á myndlyklum hafi rok-
ið upp eftir að þessi tíðindi
urðu opinber. Fyrsta klám-
myndakvöldið munu götur
tæmast og blár bjarmi skína úr
hverjum stofuglugga fram eftir
nóttu. Virðulegir fjölskyldu-
feður verða andvaka og börnin
liggja á gægjum undir sófa.
Konur munu glápa stjarfar á
ósómann og hringja síðan í
meinhornið á Rás 2 og kvarta
og kveina eins og þeim einum
er lagið. Það mun hrikta í stoð-
um margra hjónabandanna og
prestar verða klökkir í stólræð-
um. Heimiliskettir verða úti,
gullfiskar svelta og fólk mun
ekki geta einbeitt sér að starfi
sínu lengur.
Mikil er ábyrgð þeirra
manna sem ætla að sundra
íslensku þjóðinni. Ég vil biðja
Svavar Gestsson að stöðva
þetta argvítuga klám áður en
það verður að veruleika. Sú
staðreynd að nokkrir frjálsir
sjónvarpsmenn geta troðið
afsprengi lægstu hvata sinna
upp á saklausa áhorfendur sýn-^
ir glöggt að það er eitthvað
bogið við útvarpslögin, eða
hvað þetta heitir. Ég keypti
myndlykil á sínum tíma til að
geta horft á óperur og fræðslu-
þætti á Stöð 2 en nú neyðist ég
til að virða fyrir mér kviknakið
fólk í kynlegum leik á
skjánum. Ógeðinu er troðið
upp á mann. Maður er hvergb
óhultur. „Hugsanir mínar
færðu aldrei,“ sagði vændis-
kona í einni jólabókinni fyrir
nokkrum árum. Ég ætla að
gera orð hennar að mínum.
Berstrípað bölið á skerminum;
skal ekki verða til þess að
brengla göfugum hugsunar-
hætti mínum, góðmennsku og:
einurð. Ég ætla að stofna
þrýstihóp: Karlar gegn klámi. |
Hrjáðir, smáðir og sárþjáðir I
karlmenn íslands sameinist.
Berjumst gegn blautlegu sjón-
varpsefni. Takk fyrir og góða
skemmtun.
Hallfreður óttast mjög afleiðingarnar af „klámmyndasýningum“ Stöðvar 2 og hann hvetur Svavar Gestsson til að
stöðva ósómann.
4
heilsupósturinn
ÍJ Umsjón: Sigurður Gestsson og EinarGuðmann
Ofiiæmí og tilfinnmgar
Eftir miklar þreifingar geta lækn-
ar yfirleitt komist að orsök
ofnæmis, hvort sem það er vegna
frjókorna, fisks eða kattarhára.
En í sjúkdómum eins og astma
og ristilbólgu virðast ofnæmisvið-
brögð oft eiga sér andlegar rætur.
Þeir geta blossað upp án nokk-
urrar sjáanlegrar líkamlegrar
ástæðu. Kannski fyrir mikilvægt
próf eða eftir rifrildi við yfir-
manninn. Nýleg rannsókn sem
gerð var í Kanada bendir á hvers
vegna þess háttar tilfinningar
kalla franr svona viðbrögð.
Ofnæmi verður til þegar
ónæmiskerfi líkamans „lærir" að
bregðast við einhverju efni eins
og það væri hættulegt, þó svo að
það sé venjulega með öllu skað-
laust.
Sálfræðingurinn Glenda Mc-
Queen og samstarfsmenn hennar
við McMaster háskólann veltu
fyrir sér hvort hægt væri að fá
ákveðnar frumur í ónæmiskerf-
inu til þess að sýna ofnæmisvið-
brögð við utanaðkomandi and-
Tilfinningar eiga greinilega meiri
þátt í sjúkdómum en áður var
haldið.
legum áhrifum rétt eins og hund-
arnir hans Pavlovs lærðu að slefa
við það að heyra í bjöllu.
Rannsakendurnir komu rott-
um í snertingu við eggjahvítu
sem kallar fram ofnæmisviðbrögð
í einni tegund ónæmisfrumu.
Þegar allar rotturnar höfðu feng-
ið ofnæmi gaf McQueen þeim
eggjahvítusprautur um leið og
hann setti af stað blikkandi ljós
og suðandi hljóð í 15 mínútur -
sem hafði ekkert með ofnæmið
að gera. Til samanburðar spraut-
uðu rannsakendurnir annan hóp
af rottum með eggjahvítu heilum
sólarhring eftir að þær höfðu orð-
ið fyrir blikkandi ljósum og suð-
andi hljóðum og ætti það að vera
nægilega langur tími til þess að
rotturnar gætu ekki sett það í
samband við ofnæmið. Annar
rottuhópur fékk engar sprautur
en var hins vegar þrisvar sinnum
látinn þola blikkandi ljós og suð-
andi hljóð. Allt í allt tók rann-
sóknin tvo mánuði.
Seinna þegar allar rotturnar
voru látnar verða vitni að blikk-
andi ljósum og suðandi hljóðum,
voru viðbrögð þeirra verulega
mismunandi. Ónæmisfrumur
rottanna sem fengu aldrei neina
eggjahvítu sýndu lítil viðbrögð
hjá því ensími sem þær framleiða
venjulega þegar um ofnæmisvið-
brögð er að ræða. En fyrsti hóp-
urinn sem hafði fengið ofnæmis-
valdandi eggjahvítu og hafði orð-
ið vitni að blikkandi ljósum og
suðandi hljóðum samtímis, fram-
leiddi mikið magn af ensíminu.
Það var því greinilegt að ljósin og
hljóðin kölluðu fram veruleg
ofnæmisviðbrögð í þessum hópi
þó að engin eggjahvíta hefði ver-
ið gefin. Ónæmisfrumur þeirra
brugðust við ljósunum og hljóð-
unum eins og þau væru ofnæmis-
valdurinn.
Þessi uppgötvun sýnir fram á
að ónæmiskerfi okkar getur sýnt
ónæmisviðbrögð við því sem við
sjáum, heyrum, eða finnum rétt
eins og það ge.tur gert við kattar-
hárum. Ristilbólga til dæmis get-
ur komið eftir rifrildi við yfir-
manninn ef ónæmiskerfið er.orð-
ið vant því að tengja saman úlag í
vinnunni við einhvers konar sárs-
aukaá maganum. Svona „andlegt
ofnæmi" er greinilega érfiðara að
greina heldur en það sem stafar
af umhverfisþáttum, en menn
ættu fyrir vikið að skilja betur
eðli og orsök sjúkdóma sem hafa
enga sjáanlega orsök bg engar
þekktar læknihgaleiðir.