Dagur - 09.09.1989, Blaðsíða 13

íí8<2 í i9C?mojq3G .8 ■’UQBb'ifigUDJ - BUOAQ - St
Laugardagur 9. september 1989 - DAGUR - 13
Jón Hjaltason
Eru bandarísku HoIIywoodstj óramir að deyja út?
Murdoch reid á vaðið 1986. Japanir
byrja smátt og JVC borgar 6 millj-
arða í skólagjöld. Bandarlskir kvik-
myndaframleiðendur eru borubrattir
og segjast vera þeir einu sem séu fær-
ir um að reka risa-kvikmyndaver svo
vel fari.
Það er kannski einkennilegt
orðalag en þegar tölur um verð-
mæti útflutnings frá Bandaríkjun-
um eru athugaðar kemur í ljós að
kvikmyndaiðnaðurinn er ein
öflugasta útflutningsgrein
landsins. Það kemur því innan-
búðarmönnum í Hollywood lítið
á óvart að fjársterkir erlendir
aðilar sýna nú æ meiri áhuga á að
sökkva stóru ausunni í þennan
bandaríska gullpott. Og þeim
hefur orðið nokkuð ágengt.
Upphafið var þegar ástralski
blaðajöfurinn Rupert Murdoch
keypti 20th Century Fox fyrir 575
milljónir dollara, eða ríflega 34
milljarða íslenskra króna, árið
1985. Murdoch, sem nú er orðinn
bandarískur ríkisborgari, hefur
með góðum árangri notað kvik-
myndaverið til að leggja sjón-
varpsstöðvum sínum til efni. En
það er einmitt höfuðtilgangur
hinna erlendu landtökumanna í
Hollywood að ná í vinsælt sjón-
varpsefni handa ört stækkandi
sjónvarpsstöðvum sínum, bæði
kapla- og gervihnattasjónvarp-
inu. Og í leiðinni bera þeir auð-
vitað hag bíóhúsanna og mynd-
bandafyrirtækjanna fyrir brjósti.
Þetta er með öðrum orðum spá-
dómur Karls gamla Marx að
koma fram í fjölmiðlaheiminum.
Allt skal vera á einni hendi,
blaða- og bókaútgáfa, sjónvarp,
kvikmyndagerð, kvikmyndahús,
myndbönd.
Og ennþá að minnsta kosti eru
Bandaríkjamenn álitnir standa
öllum öðrum framar í kvik-
myndagerð og þess vegna leita
stórjöfrar fjölmiðlunarinnar
þangað í leit að enn betri framtíð
og blómum í haga. Hingað til
hafa enskumælandi peningamenn
verið aðgangsharðastir við kaup-
in. Nú ættu viðræður Ástralans
Christophers Skase og MGM/
UA, um kaup á United Artist að
vera á lokastigi ef þeim er þá ekki
lokið. Ástralinn hefur boðið 600
milljónir dollara í þetta sögu-
fræga kvikmyndaver sem var
stofnað fyrir 70 árum síðan af
Charlie Chaplin, D.W. Griffith,
Mary Pickford og Douglas
Fairbanks. Umræddur Skase er
forseti Quintex sem á staírsta
sjónvarpsnetið í Ástralíu.
Bretar eru einnig á höttunum
eftir eignaraðild í bandarískum
kvikmyndaiðnaði. Á síðasta ári
keypti Television South, í
Southampton á Englandi, MTM-
fyrirtækið sem hefur meðal ann-
ars framleitt nokkra vinsæla sjón-
varpsþætti, fyrir 320 milljónir
dollara. í mars á þessu ári eyddi
The Rank Organization, sem á
Pinewood Studio á Englandi, 150
milljónum dollara til að kaupa
helming hlutabréfa í MCA
Universal Studio á Florida-
skaganum.
Frá Ítalíu berast þær fréttir að
fjármálamaðurinn Ciancarlo
Parretti eigi í erfiðleikum en
hann hefur á undanförnum árum
unnið markvisst að því að byggja
upp fyrirtæki í skemmtanaiðnaði
sem hefði allan heiminn undir.
Hann er meðal annars stærsti eig-
andi Cannon Group í Holly-
wood. Óvíst er um frekari umsvif
herra Parrettis vestan hafs því að
bæði frönsk og spænsk yfirvöld
gera honum lífið leitt um þessar
mundir. Þau fyrrnefndu draga í
efa lögmæti yfirtöku hans á Pathé
Films, sem á um 1500 bíóhús í
Evrópu, og þau síðarnefndu hafa
kært hann vegna brots á lögum
um gjaldeyrisviðskipti.
En hver sem verða örlög ítal-
ans þá kemur maður í manns stað
og nú eru Japanir byrjaðir að
sýna Hollywood áhuga og það
munar um minna. Núna í endað-
an ágúst tilkynnti JVC, japanska
fyrirtækið sem bjó til VHS-
myndbandakerfið, að það hefði í
hyggju að eyða meira en 100
milljónum dollara í að stofnsetja
kvikmyndafyrirtæki í Bandaríkj-
unum, Largo Entertainment.
Lawrence Gordon, framleiðandi
Die Hard og Field of Dreams og
fyrrum forseti 20th Century Fox
Films, hefur verið ráðinn for-
stjóri nýja fyrirtækisins. Gordon
segir þetta aðeins upphafið hjá
Japönum, þeir hafi enga reynslu
á sviði kvikmyndaframleiðslu og
líti því á þessa sex milljarða
íslenskra króna sem nokkurskon-
ar skólagjöld. Pað má búast við
því að innan fárra ára muni Jap-
anir seilast til enn meiri áhrifa í
Hollywood. Þeir eru vanir að
byrja smátt en sækja svo í sig
veðrið.
Þessi áhugi fjármálamanna á
bandaríska kvikmyndaiðnaðin-
um kemur á sama tíma og nokkr-
ir heimamenn hafa farið flatt á
bíógerðinni. Meðal þeirra eru til
dæmis Dino De Laurentiis sem
fór á hausinn í fyrra eftir um 200
milljóna dala tap á tveimur árum,
og Jerry Weintraub sem tapaði
40 milljónum bandarískra dollara
á seinasta ári vegna fjölda
misheppnaðra mynda, þeirra á
meðal My Stepmother is nn
Alien. Þeir eru því ófáir Banda-
ríkjamennirnir sem líta á komu
erlendu peningamannanna með
velþóknun. Þetta eru þó einkum
minni framleiðendurnir sem
verða að heyja harða baráttu við
stóru risana um handrit, kvik-
myndagerðarmenn og leikara.
Talsmenn stóru kvikmyndaver-
anna eru hins vegar áhyggjufull-
ir. Stjórnarformaður Fox Film
Corporation, Joe Roth, segir
útlendingana ógnun við banda-
rísku fyrirtækin og þá hefð sem
ríkir í kvikmyndaiðnaðinum í
Bandaríkjunum. Þrátt fyrir þetta
er Roth á því að landtöku-
mennirnir erlendu muni sjá af
hyggindum sínum að heima-
mönnum í Hollywood sé best
treystandi til að reka kvikmynda-
fyrirtækin þar. Annar heimamað-
ur tekur undir þessa skoðun og
segir: „Aðkomumenn geta svo
sem fjárfest í Hollywood en þeir
munu aldrei reka kvikmyndafyr-
irtækin sjálfir." Ennþá verða
þessi orð trauðla dregin í efa.
Murdoch setti fyrrverandi yfir-
mann Paramount, Barry Diller, í
forsæti fyrir Fox og nýir eigendur
Walt Disney, sem að vísu eru af
bandarísku bergi brotnir, höfðu
vit á því að ráða Michael Eisner,
annan af framámönnum
Paramounts í stjórnunarstöðu
Disney-fyrirtækisins.
Þrátt fyrir þetta er ekki ósenni-
legt að Hollywood eigi eftir að
taka breytingum næstu árin.
Nýjar hugmyndir hljóta að fylgja
nýjum herrum.
Frá Ástralíu keniur Christopher
Skase, sem er í forsvari fyrir Quintex
Group, og hyggst eyða 600 milljón-
um dollara i kaup á Unitcd Artists.
Japanskir forráðamenn JVC er bún-
ir að ráða Lawrence Gordon til að
framleiða fyrir sig bíómyndir í
Hollywood. Og þeir eru til sem
halda að japönsku fjármálamenn-
irnir lunii á 15 ára áætlun cr feli í sér
yfirtöku á cinhverju hinna stóru
kvikmyndavera vestan hafs.
Italinn Giancarlo Parretti á stærstan
hlut í Cannon Group.
BORGARSÍÐA: Einbýlishús, hæð og ris
með bílskúr samtals um 172 fm.
HVANNAVELLIR: 5 herb. e.h. (tvíbýlis-
húsi ásamt bílskúr. Góð eign á góðum
stað.
LITLAHLÍÐ: Raðhús á tveimur hæðum
m/bílskúr um 158 fm, skipti á ódýrari
eign.__________________________■
TUNGUSÍÐA: 237 fm einbýlishús á
tveimur hæðum með innbyggðum bíl-
skúr.
um bdskúr og geymslum í kjallara. Góð eign á góðum stað.
Sólvellir: Hfri hæð í tvlbýlishúsi, 137 fm, 5 herb. ásamt
75% eignarh. í bílskúr. Geymsla og þvottahús á hæðinni.
Lyngholt: Efri hæð í tvíbýlishúsi 128 fm, 5 herb. ásamt
rúmgóðum fokh. bílskúr.
Seljahlíð: 3ja herb. raðhúsíbúð ásamt bilskúr. Góð eign.
Vegna mikillar sölu vantar á skrá allar stærð-
ir og gerdir húseigna einkum blokkaribúðlr.
Glerárgötu 28 2 hœa - Sími 21967 m
Sölustjóri Björn Kristjánssson, heimosími 21776 tögmaður Ásmunrtur S Jóhannsson losieígnasaia
Bjarmastígur: Einbýlishús á þremur hæðum, 435 fm.
Einholt: 4ra herb. raðhús á einni hæð í skiptum f. einbýlish.
af meðalstærð.
Rimasíða: 114 fm raðhús á einni hæð.
Hvammshlið: Einbýlishús, 259 fm á tveimur hæðum. Inn-
byggður tvöfaldur bílskúr i kjallara. Möguleiki á að innrótta
litla ibúö.
Heiðarlundur: Raðhús, 150 fm 5 herb. ásamt sambyggð-