Dagur - 28.11.1992, Blaðsíða 4

P. — fll)f)An — Qfifif iflrimow/Sn AQ innchicniin I
4 - DAGUR - Laugardagur 28. nóvember 1992
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI,
SÍMI: 96-24222 • SÍMFAX: 96-27639
ÁSKRIFT KR. 1200 Á MÁNUÐI • LAUSASÖLUVERÐ KR. 110
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 765 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
UMSJÓNARMAÐUR HELGARBLAÐS: STEFÁN SÆMUNDSSON
BLAÐAMENN: GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNAR-
SON, (íþróttir), INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓLI G. JÓHANNSSON,
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, SIGRÍÐUR ÞORGRÍMSDÓTTIR
(Sauöárkróki vs. 95-35960, fax 95-36130), STEFÁN SÆMUNDSSON,
ÞÓRÐUR INGIMARSSON. LJÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI: HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
Fjölskyldan og
afengisvandinn
Á undanfömum ámm hefur fjöl-
skyldan átt í vaxandi vök að
verjast. Ástæður þess em margar
og eiga sér að einhverju leyti rætur
í þeirri samfélagsþróun er orðið
hefur. Með auknum kröfum um
aflafé og lífsgæði hefur starfsálag
aukist. Fleira fólk en áður setur
hugmyndina um starfsframa - að
klýfa á tindinn ofar öllu öðm. Aðrir
lifa fyrir að bera lífsstíl sinn á torg -
berast á eins og það er stundum
kallað.
Þá hefur staða einstaklinga inn-
an fjölskyldna verið að breytast.
Þött hugmyndir síðari tíma hvað
hana varðar feli að jafnaði í sér
aukið jafnrétti og jafnræði og séu
þannig af hinu góða geta þær
einnig skapað samkeppni og
vanda, sem fólk ræður ekki við að
leysa úr þegar hann verður að
vemleika innan veggja heimil-
anna.
Af þessum sökum og eflaust
ýmsum öðmm hefur upplausn far-
ið vaxandi í venjulegu fjölskyldulífi
og fjöldi hjónaskilnaða orðið að
veruleika. Þótt oft megi rekja slíka
óhamingju til skorts á umburðar-
lyndi og þroska em einnig aðrar
orsakir fyrir því að fólk getur ekki
lifað saman í sátt og samlyndi. Ein
þeirra er notkun áfengis og annarra
vímuefna.
Menn deila um hvort áfengis-
drykkja hljótist af öðmm vanda er
viðkomandi persónur eiga við að
etja. í mörgum tilfellum má gera
ráð fyrir að svo sé. Hvað sem
skoðunum manna á því hður er
ljóst að óhófleg neysla áfengis
leysir í engum tilvikum úr erfiðleik-
um er að fólki sækja. Hún eykur
miklu fremur á hinn mannlega
vanda og leiðir af sér ný og erfiðari
vandamál. Einstaklingar í erfiðleik-
um eða fjölskyldur í upplausn
leysa engin mál með því að flýja til
búðar Bakkusar gamla og biðja
hann ásjár. Meðöl hans kunna að
deyfa sársauka. Þau kunna að
eyða einkennum aðsteðjandi
vanda um stund en þau hafa enga
möguleika til að ráðast að rótum
andlegra eða félagslegra meina.
Á síðasta ári efndu ýmis félaga-
samtök, er stuðla vilja að ræktun
lýðs og eflingu manngildis, fyrir
svonefndum Bindindisdegi fjöl-
skyldunnar. Ýmsir þekktir aðilar á
borð við forseta íslands, biskupinn
yfir íslandi og landlækni lögðu
málefninu lið. Tilgangur þessa
átaks var fyrst og fremst sá; að
vekja foreldra til umhugsunar um
ábyrgt uppeldi, að vekja athygli á
forvarnarstarfi og að styrkja vímu-
lausa ímynd fjölskyldunnar.
Reynslan af þessum degi á síð-
asta ári fór fram úr björtustu von-
um þeirra er að honum stóðu. Nú
hefur verið ákveðið að framhald
verði á þessari starfsemi og er ann-
ar Bindindisdagur fjölskyldunnar
haldinn nú í dag. í því sambandi
hvetja aðstendendur hans alla
landsmenn til sameiginlegs átaks
við að gera þennan dag að áfengis-
og vímuefnalausum degi og taka
þátt í þeirri alvarlegu umræðu sem
nú fer fram um áfengis- og vímu-
efnamál. Að þessu sinni verður
athyglinni einkum beint að þeirri
staðreynd, að áfengisdrykkja fer
nú sífellt fram á meðal yngri
aldurshópa.
Aukin áfengisneysla unglinga á
sér að einhverju leyti orsök í þeim
vanda sem fjölskyldan, grunnein-
ing samfélagsins, hefur átt við að
stríða á undanförnum árum. Fleiri
hafa leitað huggunar í búð Bakkus-
ar vegna hins félagslega umróts
og þeirra andlegu áfalla er af því
hafa leitt. Það sem fyrir börnum er
haft verður þeim gjarnan til eftir-
breytni. Þar er notkun áfengis ekki
undanskilin. Því eru einkunnarorð
Bindindisdags fjölskyldunnar í
dag: „Hvað getur þú gert,“ og með
þeim vilja aðstandendur hans
einkum vekja foreldra til umhugs-
unar. ÞI
»AKÞANKAR
Kristinn G. Jóhannsson
Um uppskrift af hræringi
með „farver og flödeskum“
og hvernig hann er borinn fram
Það gengur svo mikið á allt í
kringum mig núna að ég kem
mér eiginlega ekki að neinu
verki og ekki er greindarlegum
hugsunum fyrir að fara. Ekki
nóg með að frú Guðbjörg er
byrjuð á jólahreingerningunum
með tilheyrandi heldur er runnið
eins konar æði á Davíð líka og
AS( og alla hina sem stjórna
okkur.
Núna kemur mér einna helst
[ hug sá matur sem ég kynntist
dálítið í æsku og heitir hræring-
ur. Mér þótti þessi spónamatur
afleitur en öðrum í kringum mig
skemmtileg fæða, holl og nær-
ingarrík.
Án þess ég ætli að efna til
uppskriftar að jólamat er ekki úr
vegi að rifja upp hvernig útbúa
á svona ábæti. Ef menn vilja
t.d. hafa svona kost um jólin
verður að hafa dálitla fyrir-
hyggju.
Kaldur hafragrautur, sem er
seigur hlaupkenndur kökkur og
afar ólystugur, er tekinn til
handargagns. Nota má afgang-
inn frá í fyrragær. Þetta er sett í
dall. Hann má vera stór. Skyr-
slettu, súrri, sem má vera af-
gangur síðan á Þorláksmessu
er síðan skellt ofná grautinn.
Þar sem þetta eru hvoru tveggja
þrjóskar fæðutegundir er ekki
sjálfgert að þær blandi geði að
eigin frumkvæði. Þá kemur sleif-
in til eða sennilega hrærivél nú
til dags að gera tvo afganga að
einum. Ef vel tekst til verður úr
þessu grá hræra og hreint ekk-
ert fyrir augað. Þetta er síðan
borið á borð með sleifinni í. Ef
notuð er hrærivél þarf hins veg-
ar að fjarlægja hana. Bragðið á
að vera súrhrágrátt. Útá þetta
má nota mjólk eða lýsi. Þetta er
hversdagshræringur. Mér hefur
hins vegar dottið í hug að þar
sem þið ætlið nú að nota hann
til jólabrúks mætti setja ofan á
hann rabarbarasultu úr garðin-
um og þeyttan rjóma úr kúnni,
setja svo ofan á fjóiubláan
skrautsykur og innpakkaðan
konfektmola í rauðum skraut-
pappír, útlendan ef þið eruð
nýkomin frá Blönduósi. Þessi
eftirréttur er snæddur með hnífi
og gaffli og skærum ef þarf.
Ekki er augljóst hvers vegna
mér er þessi fæðutegund svona
ofarlega í huga núna síðustu
daga en hitt er víst að Stein-
grímur formaður okkar fram-
sóknarmanna, iðnrekendur og
fiskverkendur fengu gengisfell-
ingu, ASl og Ólafur Ragnar
fengu hátekjuskatt, fyrirtækin
fengu niðurfellt aðstöðugjald,
Ásmundur fékk flutning á skött-
um frá fyrirtækjum yfir á launa-
fólk og svona mætti áfram telja
án þess það breyti því að nú
eru allir hundóánægðir með
það sem gert var. Gengisfell-
ingin er slæm fyrir allt launafólk
hvað sem Steingrímur segir og
hinir, formaður Sjómannafélags
Eyjafjarðar mótmælir harðlega
hátekjuskatti, sveitarfélögin vita
ekki hvað þau fá í staðinn fyrir
aðstöðugjöldin og ASÍ-félagar
eru ekkert sannfærðir um að
þeir vilji létta sköttum af atvinnu-
rekstrinum og taka á sig. Síðan
mótmæla allir hræringnum. Kraf-
ist er meiri gengisfellingar og
engrar gengisfellingar, meiri há-
tekjuskatta og engra hátekju-
skatta, eða yfirleitt vilja menn
meira eða minna af öllu sem
gert er eða ekki er gert.
Jafnvel þótt Davíð og þeir
Jón báðir hafi borið fram hrær-
inginn nú í jólaskyni og með
„farver og flödeskum" virðist
[Dað ekki duga til og fer flestum
eins og mér að vilja bara borða
skrautið og rjómann og konfekt-
molann. Verra með bansettan
hræringinn sem er undir.
Mandlan í jólahræringnum,
Þróunarsjóðurinn, virðist þar að
auki ætla að verða eins konar
hefndargjöf og til þess líkleg að
standa í mönnum enda fylgja
eftirhreytur sjóða sem eru ekki
með neinu móti jólalegir en hins
vegar góðir í hræring.
Það ber hins vegar að geta
þess að ef afgangur verður af
hræringnum þeim sem fyrst var
getið er upplagt að búa til úr
honum vöfflur. Er þá einhverj-
um vökva bætt út í jukkið sem
eftir er og því síðan skvett í
vöfflujárnin. Þá verða til vöfflur.
Best er að smyrja þær og hvolfa
síðan í púðursykur og er með
þeim hætti hægt að hafa hrær-
ing með kaffinu líka. Það er
skemmtilegt. Svo má líka búatil
úr honum lummur. Steiktur
hræringur eykur fjölbreytnina.
Hræringur er sem sagt réttur
dagsins hvert sem litið er og
ekki er að tvíla hollustu hans.
Verði okkur að góðu.
Kr. G. Jóh.