Dagur - 19.03.1994, Qupperneq 6

6 - DAGUR - Laugardagur 19. mars 1994
Hann er kominn. Óperudraugurinn á fjalirnar. Raunar býr hann
að mestu undir leiksviðinu, það er að segja leiksviðinu í Parísaróperunni
í verki Ken Hill, sem frumsýnt verður á vegum Leikfélags Akureyrar í Sam-
komuhúsinu undir brekkunni næstkomandi föstudag. Þrátt fyrir að þrífast í felum;
að vera eins konar neðanjarðarpersóna, þá lætur draugurinn engu að síður til sín
heyra. Hann minnir stöðugt á tilvist sína því hann á ýmsu ólokið áður en
hann hverfur af sjónarsviðinu ef hann vill þá yfirgefa þann skemmtilega vettvang
sem hann hefur aðsetur á. Fyrir honum er Parísaróperan þó ekki ætíð
skemmtun því hann er beiskur og beygður; hann hefur raunar aldrei fengið neinar
óskir sínar uppfylltar. Allar götur í lífi hans hafa reynst blindgötur
og hann er svekktur og sár og persónuleiki hans hefur beðið verulegt tjón af öllu
því mótlæti sem heimurinn hefur fært honum í fang. Af þeim ástæðum grípur hann
inn í uppfærslur í óperuhúsinu á sinn átt. Hann kemur óboðinn og óvænt
við sögu og oft með ófyrirséðum afleiðingum. Jafnvel prímadonnan er honum ekki
heilög eftir að hún hefur verið raddlaus í einn dag og þurft að láta
kórstúlku annast sönginn. Þannig er óperan honum vettvangur til að minna á sig
og þá drauma sem aldrei hafa ræst, þar sem hans verður vart
úr flestum hornum og skotum eins og drauga er siður.
Söngleikurinn Óperudraugurinn byggist á
sögunni um draug nokkurn í Parísaróperunni
en í umgjörö þessarar sorglegu gamansögu
hljóma ýmis af þekktustu stefum óperubók-
menntanna. Draugurinn er ágætlega raddfær
og því illskiljanlegt að hann skuli þurfa að
hafast viö í skúmaskotum óperuhússins en
þannig er sagan; ævintýrið um þessa merku
óperupersónu sem best er að eftirláta leik-
húsgestum að fræðast frekar um þegar til
sýninga leikfélagsins kemur aó viku liðinni.
Röddina fær Óperudraugurinn hins vegar úr
barka Bergþórs Pálssonar, óperusöngvara,
sem varó ljúfmannlega við þeirri ósk að
spjalla um stund um þessar tvær annars ólíku
persónur, sem sameinast í hinum þjáða, ill-
kvittna en stundum gamansama draug í
óperuuppfærslu Leikfélags Akureyrar; það
cr að segja sjálfan sig og Operudrauginn.
Hálfur Hörgdælingur
Þótt Bergþór sé nýlega kominn norður yfir
heiðar til starfa með Leikfélagi Akureyrar cr
bærinn og hin eyfirska byggó honum ekki
með öllu ókunn. Hann er hálfur Hörgdæling-
ur. Móóir hans er fædd og uppalin þar, nánar
tiltekið frá Þúfnavöllum, þar sem forfeður
hans bjuggu og frændur hans búa enn. Hann
kvaó tónlistarrætur sínar einnig eiga nokkurn
uppruna úr Hörgárdalnum því Baldur afi
hans, bróðir Eiðs Guðmundssonar, bónda og
hreppstjóra á Þúfnavöllum, hafði mikinn
áhuga á tónlist og lék vel á orgel. Til marks
bjarma. Tónlistaráhuginn lét mig samt ein-
hvem veginn aldrei í friði og ég ákvaö loks
að láta undan þessum löngunum og innritað-
ist í tónmenntakennaradeildina við Tónlistar-
skólann í Reykjavík. I Tónlistarskólanum
kynnist ég meðal annarra ágætum söngvur-
um á borð við Elísabetu Erlingsdóttur, Sieg-
linde Kahlmann og Rut Magnússon, sem
reyndu að telja mér trú um aó ég væri ekki á
réttri braut í tónmenntafræðunum. Mín braut
væri söngurinn. Eg ætti að veröa söngvari og
ekkert annaó. Um svipað leyti bauð Sveinn
Einarsson, þáverandi þjóðleikhússtjóri, mér
lítið hlutverk í Meyjaskemmunni, sem verið
var að færa upp í leikhúsinu. Og ekki er að
orðlengja það að þetta litla hlutverk kveikti
söngáhugann í mér fyrir alvöru. Eg fann að
ég var ég kominn inn í veröld sem ég vildi
engan veginn hverfa frá. Eg hafði farió yfir
þröskuld og áttaði mig á að ekki yrói aftur
snúið. Eg var búinn að finna mér framtíðar
vettvang. Eg varó aó læra að syngja.“
Hef verið heppinn
- Og þú lést þar með hugsunina um lífsvió-
urværi lönd og leið og gekkst á vit sönggyðj-
unnar?
„Já - ég gerði þaö beinlínis því haustið
eftir hélt ég til Bandaríkjanna þar sem ég
dvaldi næstu fimm árin viö söngnám vió Há-
skólann í Indiana. Að því loknu lá leiðin til
Þýskalands þar sem ég starfaði vió óperuhús
í nokkur ár. A þessum tíma kom brestur í
hjónaband mitt og ég skildi vió konu mína,
Sólrúnu Bragadóttur, óperusöngkonu. Skiln-
aðurinn sem slíkur varð þó ekki orsök þess
aö ég kaus að flytjast heim til Islands. Hann
fór fram í mestu vinsemd og við héldum
áfram að vinna saman um tíma eftir að
hjónabandinu lauk. Við lékum meðal annars
hjón á leiksviði eftir að við hættum að búa
saman. Eg held þaó hafi orðið okkur til góðs
því við fengum þannig góðan tíma til að
vinna vcl úr okkar málum og ég tel að það
hafi lagt grundvöll að áframhaldandi vináttu
okkar. Við eigum saman dreng og strax og
við komum til Þýskalands varð ljóst að hann
myndi ekki una sér í nýjum hcimkynnum.
Hann hal'ði að mestu alist upp vestanhafs og
kunni til dæmis ekki orð í þýsku og flutti
hann því hcim til ömmu og afa á Islandi. Eft-
ir nokkur ár varð niðurstaðan hjá okkur því
sú að ég llytti hcim til Islands, að minnsta
kosti um tíma, en ég gæti þá farið út aftur cf
hann vildi koma mcð þcgar hann yröi stærri.
Auðvitaó renndi ég nokkuð blint í sjóinn
mcð verkefni þegar hcim var komið, vissi
raunar ekki hvort ég gæti skapað mér lífsvið-
urværi við sönginn þótt þaó hafi alltaf

um tónlistaráhuga hans fór hann, aóeins 18
ára að aldri, til Akureyrar þeirra erinda að
kaupa orgel. Ferðin var farin um um vetur og
Baldur lagði orgelið á sleða og dró það
þannig heim í Þúfnavelli, um 30 kílómetra
leið frá Akureyri.
„Afi minn spilaði mikið á orgel og var
organisti, meðal annars við kirkjurnar á
Bægisá og aó Bakka meðan hann bjó í Hörg-
árdalnum. Er hann var kominn á efri ár flutli
hann til Reykjavíkur og þá spilaði ég oft á
orgelið fyrir hann, einkum eftir að hann
hætti að geta spilað á það sjálfur. Og þcss
má geta að nú er þetta orgel gamla mannsins
í minni eigu - orðið einskonar ættargripur.“
Eg varð að læra að syngja
- Tónlistin hefur því kviknað snemma í
brjósti þínu?
„Eg ólst vissulega upp vió tónlist. Margt
tónelskt fólk er einnig að fmna í föðurætt
minni, sem er úr Borgarfirði og vissulega
ólgaói löngunin til aó fást við tónlistina alltaf
í blóðinu. Ég lagði stund á fiðluleik og tón-
list af öllu tagi átti hug minn þegar ég var
strákur. En ég hugsaði mér þó aldrei á þeim
árum að leggja hana fyrir mig sem atvinnu.
Ég ákvaó ekki sem ungur drengur að ég ætl-
aói veróa óperusöngvari og ekkert annað. Ég
streittist fremur á móti þessum kenndum því
mér fannst aó tónlistin væri ekki vænlegur
vegur til að skapa mér lífsvióurværi þótt ég
sæi þaö ef til vill í einhverjum fjarlægum
segir Bergþór
Pálsson,
óperusöngvari,
sem fer með
hlutverk
óperudraugsins
í samnefndu
verki sem
Leikfélag
Akureyrar
frumsýnir
næstkomandi
föstudag
vcrið draumur minn að starfa scm
söngvari á Islandi."
Bcrgþór þurl'ti þó ckki að kvíða iöjulcysinu
lcngi því iljótlcga el'tir að hann kom licim
fékk hann ýmis tilboó um vinnu. „Ég lckk
strax nóg aó gera. Ég vcit ckki til fulls
hvaða skýringar cru á því. Stundum tcl ég
mér trú um aó ég láti alltaf skcika að
sköpuöu. Vió nánari umhugsun hcld ég aö í
undirmcðvitundinni lcynist foróabúr. Sá scrn
vill fá tækifæri, verður að trúa því að þau séu
á næsta lciti og það cr ckki nóg að scgja:
Mikið væri gaman, hcldur: Ég er sannfærður
um þaó. Ég býst við að ég hafi dálítið af
þcssu hugarfari cn trúlega hcl'ur hcppni ráðiö
einhverju þar um. Ég fékk vcrkefni scm urðu
til þess að boltinn fór að rúlla. Fyrsta hlut-
verk mitt var í Töfraflautunni cftir Mozart cn
sú ópera er vcl þckkt hér á landi og nýt-
ur mikilla vinsælda. Eg hcf
heldur aldrci tek-