Dagur - 20.12.1994, Síða 2
2 B - DAGUR - Þriðjudagur 20. desember 1994
„Mitt mat á andlegum og ver-
aldlegum gildum hefur breyst “
- segir séra Jón Helgi Þórarinsson á Dalvík,
sem dvalcLi í eitt ár í Skotlandi við nám
Það að taka sig upp með fjölskylduna og fara í nám erlendis er ef-
laust draumur margra en efndirnar verða oft ekki í neinu sam-
ræmi við það. Sumir fá leyfi frá störfum tfmabundið til að sækja
endurmenntun og oft er sú endurmenntun þess eðlis að hennar
verður ekki aflað nema erlendis. Meðal þeirra starfsstétta sem í
vaxandi mæli hafa sótt endurmenntun eða í einhvers konar fram-
haldsnám erlendis eru prestar sem hafa ákveðinn „kvóta“ og geta
þeir sótt um námsleyfí samkvæmt ákveðnum reglum, bæði
þriggja, sex og níu mánaða Ieyfi og halda á meðan grunnlaunun-
um. Séra Jón Helgi Þórarinsson, sóknarprestur á Dalvík, tók sig
upp haustið 1993 og hélt til Skotlands með Qölskylduna og sótti
þar nám í guðfræðideild Edinborgarháskóla. Eiginkonan, Margrét
Einarsdóttir, sem er kennari að mennt, sótti nám í Glasgow, en
synirnir, Hilmar 11 ára og Friðjón 7 ára, sóttu nám við ríkisrekinn
barnaskóla.
Fjölskyldan fór svo af landi
brott fyrrihluta ágústmán-
aðar. Sr. Jón Helgi var
ynntur eftir því hvort
svona námsferð til Skot-
lands ætti sér ekki langan aódrag-
anda.
„Jú, við vorum búin að hugsa
um þann möguleika í allmörg ár
að ég færi út í framhaldsnám og
fyrir þremur árum ákváðum við
að skella okkur út. Við höfóum
haft uppi áætlanir um að fara út
haustið 1992 en þá hafði ná-
grannapresturinn, sr. Svavar A.
Jónsson í Olafsfirði, fengið náms-
leyfi og var á leió til Þýskalands,
svo þaó kom ekki annaó til greina
en ég þjónaði fyrir hann á meðan.
Á sl. ári þjónaói hann svo fyrir
mig meóan ég dvaldi í Edinborg.
Það eru bara stærstu prestaköll
landsins sem fá aukamann til aó
leysa prestinn af í námsleyfi. Ég
var farinn út áður en sr. Svavar
kom heim frá Þýskalandi þannig
aö viö tókumst ekki einu sinni í
hendur, hann á leið til landsins en
ég út úr því.
Ég hafði hug á því að læra um
kirkjumúsík, hvernig kirkjutónlist
snertir helgihaldið og eins að læra
um helgihald. Ég hafði skrifað
nokkrum háskólum þar sem ég
sóttist eftir að flétta saman nám í
guðfræðideild og viö tónlistar-
deild háskóla. Bestu svörin komu
frá Edinborgarháskóla. Þessi skóli
hefur mjög alþjóðlegt yfirbragð
og þeir leggja mikið kapp á að fá
til sín nemendur frá löndum utan
Evrópubandalagsins, t.d. frá Asíu-
löndum, en þeir greiða þrisvar
sinnum hærri skólagjöld en þeir
sem koma frá Evrópubandalags-
löndum.
í skólanum er stór deild um
trúarbragafræði þar sem farið er
m.a. í miklar samræður við músl-
íma og þeirra viðhorf, þannig að
önnur trúarbrögó fá sanngjarna
umfjöllun. Þarna koma nemendur
frá Asíu- og Afríkulöndum þar
sem íbúamir aðhyllast að stærst-
um hluta önnur trúarbrögö en
kristni.
Ég lærði þarna helgisiðafræði
og einnig um keltneska kristni frá
árinu 500 til um 1200, og var sér-
staklega að rannsaka áhrif þeirra á
Island. Það er ljóst að Papar komu
hingað til lands á undan Norð-
mönnum og voru komnir hingað
um árið 800. Það var mjög gaman
að reyna að fínna út þeirra menn-
ingu og t.d. er viðurkennt að
ástæða þess aó íslendingar hófu
að skrifa bækur er vegna áhrifa frá
írum en ekki frá Skandinavíu,
enda eiga Skandinavar engar bæk-
ur frá þessum tíma.
I tónlistarháskólanum beindi ég
athyglinni að sögu kirkjutónlistar-
innar og skrifaði að lokum mast-
ersritgeró út frá því verkefni og
skilaði henni áóur en ég kom heim
aftur,“ segir sr. Jón Helgi Þórar-
insson.
Endurnýjun þekkingar á
kirkju og kristnilífi
- En hvað er íslenskur prestur að
gera til Skotlands til að læra um
írska kristni eða hvað Keltar voru
hugsanlega að gera hér á landi
fyrr á öldum? Er námsleyfi fyrst
og fremst fyrir prestinn eða kemur
nám hans söfnuóinum að
einhverju leyti til góða?
„Eg held hvoru tveggja og
þetta er endurnýjun fyrir prestinn,
einnig fjölskylduna að vissu
marki. Eiginkonan stundaði einnig
nám, fór til Glasgow þrisvar til
fjórum sinnum í viku, og nam
notkun á tölvum í skólastarfi, en
aðallega kennsluaðferð, svokall-
aóa söguaðferð og strákarnir fóru í
skóla og lærðu tungumálið ásamt
ýmsu öðru að sjálfsögðu. Við
hugsuðum þetta sem tækifæri til
að sjá eitthvaó nýtt, ég endurnýj-
aði þekkingu mína gagnvart kirkju
og kristnilífí og hvaö aðrar þjóðir
eru að gera.
Ég hafði áður starfað í sálma-
bókanefnd og þarna náði ég mér í
meiri menntun til að sinna því
starfi mínu betur og því var tón-
listarþátturinn mér mikilvægur í
náminu.“
Breytt mat á
veraldlegum gildum
„Þaó var mér mjög mikilvægt að
losna frá íslandi í eitt ár og geta
horft til baka og metið rólega úr
fjarlægð hvað er að gerast á ís-
landi í allt öðru ljósi. Maður verð-
ur líka fyrir öðrum áhrifum, m.a.
það kviknuðu hjá manni margar
spurningar í háskólanum, því ég
sótti fyrirlestra um fjölbreytileg
elni, um kristniboó, menningu,
trú, stjórnmál og fleira. Mitt mat á
andlegum og veraldlegum gildum
breyttist í Skotlandsdvölinni. Fólk
í Skotlandi hefur á margan hátt
annað mat á verómætum og gild-
um en hér eru og það var öllurn í
fjölskyldunni lífsreynsla. Það ger-
ir miklu minni kröfur til ytri þátta
og margt hér er mikill hégómi og
fer stundum út í öfgar. Það er
mikið óþarfa prjál í kringum
marga hluti hér, ekki síst þjónustu
banka. I skoskum bönkum eru
ekki vélar til að telja smámynt og
þjónustan gengur oft mjög hægt
fyrir sig en er oft ódýrari.
Það ríkir gífurleg, raunar óþol-
andi stéttaskipting í Skotlandi. Sá
sem er kominn af verkamannafjöl-
skyldu verður ekki menntaður,
það er ekki ætlast til þess, og ræst-
ingakonan talar t.d. ekki við pró-
fessora háskólans.
Islensk kona, doktor, sem
kennir við háskólann bauð ræst-
ingakonunni í kaffi, en hún varö
Sendum viðskiptavinum okkar og
landsmönnum öllum okkar bestu
jóla- og nýársóskir
Þökkum viðskiptin á liðnu ári.
»» Skandia
Geislagötu 12 - Sími 12222.
Óskum viðskiptavinum svo og
landsmönnum öllum
gleðilcgtA jóU
og farsældar á nýju ári.
Laufásgötu - Akureyri - Sími 96-26300.
Sendum Akureyringum og
öðrum Norðlendingum bestu
jóU- og nýárstoeðjur
með þakklæti fyrir stuðninginn á árinu.
Iþróttafélagið Þór
Hamri - Sími 12080.
Óskum viðskiptavinum okkar
ivs og friðar
Þökkum fyrir viðskiptin á árinu sem er að líða.
Garðyrkjustöðin Grísará
Sími 96-31129