Dagur - 16.12.1995, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Laugardagur 16. desember 1995
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI,
SlMI: 462 4222
SÍMFAX: 462 7639 . SÍMFAX AUGLÝSINGADEILDAR: 462 2087
ÁSKRIFT M. VSK. KR. 1500 Á MÁNUÐI • LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
RITSTJÓRAR: JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, (ÁBM.),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, (ÁBM.)
AÐRIR BLAÐAMENN: AUÐUR INGÓLFSDÓTTIR,
GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON,
SIGURÐUR BOGI SÆVARSSON, FROSTI EIÐSSON (íþróttir),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 464 1585, fax 464 2285).
LJÓSMYNDARI: BJÖRN GÍSLASON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI: HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 462 5165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
Jólaverslunin
Það má fastlega gera ráð fyrir mikilli jólaverslun um þessa
helgi. Aðeins vika til jóla og verslanir almennt opnar í dag
og á morgun. Kaupmenn virðast nokkuð almennt á þeirri
skoðun að jólaverslunin hafi á undanförnum árum færst
nær jólum. Ekki er gott að átta sig á hvað því ræður, en
þetta er ekki beint heppileg þróun, álagið á verslunar-
menn verður alltaf meira og meira síðustu dagana fyrir jól.
Samkeppnin um jólagjafainnkaupin hefur aukist gríð-
arlega á undanförnum árum og kaupmenn grípa til alls
kyns úrræða til þess að ná athygli kúnnanna. Gott dæmi
um þetta er verðstríðið á jólabókamarkaðnum, sem fyrir
nokkrum árum hefði verið óhugsandi. Þetta er vitanlega
til hagsbóta fyrir almenning, en hætt er við að litlu bóka-
búðirnar, sem eiga allt sitt undir góðri sölu fyrir jólin, beri
lítið úr bítum. Bókaútgefandi, sem vel þekkir til á bók-
sölumarkaðnum, lét þau orð falla við blaðamann Dags að
mikil hætta væri á því að þessi harði slagur á bókamark-
aðnum verði til þess að margar af minni bókaverslunum á
höfuðborgarsvæðinu gefist upp eftir áramótin. Það þyrfti
út af fyrir sig ekki að koma á óvart. En orð Stefáns Jónas-
sonar, bóksala í Bókabúð Jónasar á Akureyri, í Degi á
dögunum, þess efnis að óeðlilegt sé að stórmarkaðirnir
sitji að veislunni í nokkra daga fyrir jól en komi síðan ekki
nálægt bóksölunni í annan tíma, eru umhugsunarverð.
En það er með bækurnar eins og aðrar vörur, að enginn
getur lagt bann við afsláttarkjörum á þeim, en þessi slag-
ur verður að lúta ramma samkeppnislaga.
Það má slá því föstu að nú til dags getur fólk gert
miklu hagstæðari innkaup fyrir jólin en fyrir nokkrum ár-
um. Jólaverslunin var dýr fyrir nokkrum árum, en verð-
samkeppnin og aukið úrval verslana hefur gert það að
verkum að hér á landi er hægt að gera góð kaup. Og hvað
sem verður sagt um hinar margumtöluðu verslunarferðir
til útlanda, einkum borga á Bretlandseyjum, þá er það nú
svo að þær hafa snarlækkað verðlag á íslandi, einkum í
gjafavöru og fatnaði. íslensk verslun getur því aðeins
brugðist við óvæntri samkeppni frá útlöndum, að hún
lækki verðlag hér heima. Það er hennar svar.
Samkvæmt orðum verslunarmanna í Degi fyrr í vikunni
fer jólaverslunin vel af stað. Þeir eru þó sammála um að
peningaráð fólks séu ekki meiri en á undanförnum árum,
en greinilegrar bjartsýni gæti. Fólk hefur væntingar til
efnahagsbata eftir langvarandi djúpa lægð. Ekki kæmi á
óvart þótt bjartsýnin skili sér í meiri jólaverslun í ár en
undanfarin ár. Það á þó eftir að koma í ljós.
í UPPÁHALDI
f nu
Aíþróttakennari ú Ak-
ureyri, hefur haft í
nógu að snúast í vet-
ur. Hann sér um
íþrótiakennslu í
Verkmenntaskólanum
og er auk þess liðsstjóri KA- liðsins í
handknattleik. Arni siturfyrir svörum
í uppáluildi að þessu sinni.
Hvaða matur er í mestu uppáhaldi
hjáþér?
Nautasteik með Bemaisesósu.
Uppáhaldsdrykkur?
Eigum við ekki að segja undan-
renna og kók.
Hvaða heimilsstörffurnst þér
skemmtilegust - leiðinlegust?
Bíddu nú við, ætli skúringar séu
ekki leiðiniegastar en það er
ágætt að vaska upp.
Stundarþú einhverja markvissa
hreyftngu eða líkamsrœkt?
Já, ég reyni að halda mér við. Ég
er með á handboltaæfingunum að
hluta til og svo er ég að iyfta auk
þess sem ég hieyp stundum úti.
Ert þú í einhverjum klúbbi eða fé-
lagasamtökum?
Ég er í KA, en ekki í neinu utan
við íþróttimar.
H vaða blöð og tímarit kaupir þú?
Ég er áskrifandi að Mogganum
og íþróttablaðinu.
Hvaða bóker á náttborðinu hjá þér?
segir Árni Stefánsson
mest álit?
Ég segi bara Davíð Oddsson.
Hann er ákveðinn og er búinn að
standa sig ágætlega.
Hver er að þínu mati fegursti staður
á Islattdi?
Ásbyrgi í Þingeyjasýslu, fyrir
mikla náttúrufegurð, friðsæld og
svo er mjög gaman að vera þar.
Hvar vildirðu helst búa ef þú þyrftir
að flytja búferlum nú?
Ætli ég segi ekki Reykjavík. Það
er miklir möguleikar í sambandi
við atvinnuna.
Efþú ynnir stóra vinninginn í lóttó-
inu hvemig myndir þú eyða pening-
unum?
Ætli ég mundi ekki fyrst og
fremst grynnka á skuldunum og
fá mér nýjan bfl.
Hvernig vilt þú helst verja frístund-
um þínum?
Með fjölskyldunni.
Árni Stefánsson.
Það er nýja bókin eftir John Gris-
ham, Rainmaker.
/ hvaða stjörnumerki ert þú?
Hrútur.
Hvaða tónlistarmaður er í mestu
uppáhaldi Itjá þér?
Það eru nú nokkrir. Til að mynda
Bryan Adams, ég er mjög hrifinn
af honum.
Uppáhaldsleikari?
Sylvester Stallone. Ég er svolítið
gefinn fyrir hasarmyndir.
Hvað horfir þú mest á í sjónvarpi?
Það eru flest ailt íþróttatengt el'ni
en auk þess fréttir og svo bíó-
myndir.
Á hvaða stjórnmálamanni hefurðu
Hvað gerðir þú í sumarfríinu?
Ég gerði mest lítið. Ég var að
þjálfa yngri flokka í knattspyrn-
unni í allt sumar og tók mér því
ekki í rauninni neitt sumarfrf.
Reyndar fór ég til Skotlands með
strákana sem ég þjálfa og það var
ágætis tími.
Hvað œtlar þú að gera um helgina
Ég ætla að reyna að taka því ró-
lega með krökkunum og fara að
undirbúa jólin. Það hefur verið
mikið að gera að undanfömu, en
núna loksins hefur maður tíma til
að huga að jólaundirbúningi. fe
EITT MEÐAL ANNARS
Jólasveinar einn og átta.
Það eru ekki alltaf jólin og þó koma þau senn!
Rétt eins og jólasveinarnir hans Jóhannesar úr
Kötlum. Aptur og enn. Svíum blöskrar oft ærinn
fjöldi íslenskra jólasveina. Það er nú bara með
það, eins og svo ótal margt annað reyndar, að
við íslendingar berum af öllum öðrum þjóðum
hvað fjölda jólasveina snertir. Að ekki sé minnst
á og miðað við þá heilögu höfðatölu. Þá verður
samanburðurinn okkur nebbnilega svo hagstæð-
ur að einna helst mætti halda að um súrrealisma
væri að ræða, eða í það minnsta eitthvað full-
komlega absúrt! Dóttur minni Ólínu Jónu þykja
nafngiftir jólasveinanna skringilegar og á stund-
um þarf þó nokkrar útleggingar til að koma
henni í einhvum skilning um kjamyrt merkingar-
innihald þeirra. Ath! Orð fyrir nútímaíslensku-
fræðinga: merkingarinnihald, ogá
ekki síður við um þjóðlíf allt og aldarfar. Ætli
Kertasníkir sé ekki einna áþreifanlegastur fyrir
Ólínu Jónu, en vitaskuld skilur hún Hurðaskelli
ágætlega og tilvistarvanda hans. Mér finnst alltaf
hálfpartinn eins og þetta orð t i I v i s t a r -
v a n d i sé undan Árna Bergmann á Þjóðviljan-
um heitnum. Látum það gott heita. Valla hefur
vandinn minnkað st'ðan það málgagn lagðist af.
Þrátt fyrir allt og allt! Þá kumpána Gáttaþef og
Gluggagægi er ekki tiltökumál að kynna fyrir
Ólínu, en svoltið snúnara með Askasleiki, Potta-
skefil og Þvörusleiki. Enn sem komið er. The
Times They Are A Changin’ eins og Bob Dylan
sönglaði ’63. Eins er með Stekkjastaur, Gilja-
gaur og Stúf. Ásamt þeim heiðurshjónum Grýlu
og Leppalúða. Hér þarf forsöguna til: botnlausa
armæðu alþýðunnar upp til þröngra og myrkra
dala og við sjávarsíðu í norðankalsa sunnan-
hryssings. Skæði lúð, klæði snjáð. Tötrar einir.
Bitaskortur. Kúin niðri hélt hita á fólkinu uppi.
Baðstofuþrældómurinn blandaður rökkurbiárri
baðstofurómantík vökustauranna vinsælu. Þann-
ig fram allar fjárgötur með hæfilegri hundgá og
hrossataði. Þýðir ekki að bjóða upp á tómt slor í
svoddan frásögn. Þarf svo að ydda sem og strika
undir. Það er við sænska sjónvarpið að eiga og
hefðbundinn barnatíma þess í desember: Jul-
kalendem. Þau eru sprottin á fætur Ólína Jóna og
Jónatan Máni ekki seinna en sjö á hverjum ein-
asta morgni að horfa á þessa jólaseríu. Og svo er
hún aftur á dagskrá klukkan korter yfir sex á
kvöldin. Enda ég oft bemskusögur mínar á leggj-
um og völurn. Okkur öllum til upplyftingar. Það
verður að ríkja heiðríkt jafnvægi í frásögninni.
Rétt eins og í gjörðurn þeirra Skyrjarms, Bjúgna-
krækis og Ketkróks. Á Ólína í engum vandræð-
um með að kalla mig Leppalúða þegar hún þarf
að gera eitthvað leiðinlegt eða má ekki gera þetta
skemmtilega bráðnauðsynlega sem hana langar
svo mikið til.
Um Jónatan skulum við ekki hafa of hátt.
Grallarinn sá nú á alskemmtilegasta aldri. í raun
og sann á móti öllu. Amk. flestöllu. Stundum allt
að því blár í framan af hreinum uppreisnaranda.
Lifi byltingin! Skiptir ekki höfuðmáli um hvað er
að ræða í sjálfu sér. Bara að vera á móti því af
fullkomnum heilindum og frábærri þrjósku sköp-
unarverksins. Táp og fjör og frískir menn finnast
hér á landi enn! Mánanum kippir í kynið. Enda
tunglið barmafullt þegar ég skrifa þessar línur
mínar á Ambrósíusmessu. Ég man mælavel mis-
heppnaða tilraun foreldra minna að koma mér í
gæslu uppi á Pálmholti. Ég fór slíkum hamförum
daginn sem það var reynt. Var tilrauninni sjálf-
hætt. Ekki síst hinna barnanna vegna og umsjón-
arfólks. Brekkusniglamir voru í bráðri hættu
blessaðir! Og áttu valla fótum sínum fjörið að
launa. Ég vildi blátt áfram vera sjálfstæður ein-
staklingur í Eyrarvegi 35. í bröttu svigi milli
trjánna í garðinum græna. Með tuðruna á tánum.
Aftur í Jóhannes og Jólin koma: frábærar
myndir Tryggva Magnússonar lífga heldur betur
upp á kveðskapinn og létta svo geð sem ímynd-
unarafl. Hvflík opinberun hlýtur kver þetta ekki
að hafa verið íslenskum bömum það herrans ár
1932! Island átti enn nokkur ár eftir í nútíma
þann sem Churchill skipaði fyrir um á bryggju-
staumum í Reykjavíkurhöfn. Flatfættur, breiður
og gleiður, með vindilinn í kjaptinum en viskí-
slurkurinn aldrei langt undan. Má lesa um það í
Öldinni okkar. íslendingar hafa langt í frá jafnað
sig á þeim ósköpunum enn. Bændur og búalið
hentu frá sér orfum og ljám og hlupu til borgar-
innar eins og um boðhlaup væri að ræða og
lögðust í spillinguna með konum sínum og böm-
um. Ástandið! Money talks segja þeir fyrir vest-
JÓHANN ÁRELÍUZ
an. Peningamir tala. Víst er að fáir hampa dana-
brókum í dag á Akureyri, þó enn verði einstöku
manni á að nefna gammósíur á luntalegum
sunnudegi. Nei, nútímahættir okkar norðan við
stríð eru helsti amrískir, þó handboltinn heilli
hugi og hjörtu manna á Akureyri, tam. KA-
manna, frekar en körfuboltinn. Kannski framtíð-
aríþróttin sé amríski fótboltinn. Hraði og æsing-
ur þeirrar þjóðaríþróttar enda í tútölu hámarki og
harkan sex. Akkúrat það sem koma skal. Þar eru
leikendur alltént víkingalega brynjaðir. Ekki síst
til höfuðsins. Spumingin kannski einna helst sú
hvurt íþróttamenn okkar og kröftugir áhangend-
ur þeirra muni í framtíðinni spígspora um bæinn
skrýddir mótórhjólahjálmum, kylfuvæddir með
stáltær, eða hvurt það verða hinir óbreyttu og
dagfarsprúðu bæjarbúar sem verða að bera slíkan
höfuðbúnað sér til halds, trausts og hollustu. í
það minnsta ef þeir eiga leið á Amtsbókasafnið.
Sjáum hvað setur. Það eru ekki alltaf jólin og þó
koma þau senn! Séra Matthías kvað:
Lifðu blessuð Akureyri!
Auðnu við þig leiki hjól,
þó að tímans stríð og storma
sturli lýð og byrgi sól.
Blessi þig með börnum þínum
blessan Guðs og líknarskjól!
Lesendum mínum óska ég gleðilegra jóla og
farsæls komandi árs, sjáumst þótt síðar verði og
hittumst þá að sjálfsögðu heilir!