Dagblaðið Vísir - DV - 07.10.1994, Blaðsíða 6
6
FÖSTUDAGUR 7. OKTÓBER 1994
Neytendur_____________________________
Virðisaukaskattur og annar kostnaður hefur áhrif á bókaverð:
Jólabækur hækka
óhj ákvæmilega
- segir framkvæmdastjóri Félags ísl. bókaútgefenda
Þátttakendur í „Mjólkurbikar-
leik“ MS tá glös um miöjan mán-
uöinn.
„Bókaútgefendur geta ekki tekið
virðisaukaskattinn á sig í ár eins og
í fyrra og því verður óhjákvæmilegt
að hækka bækurnar. Bækur hafa
ekki verið hækkaðar í þrjú eða flögur
ár og á þeim tíma hafa bæði orðið
kostnaðarhækkanir og virðisauka-
skatturinn hefur bæst við,“ sagði
Vilborg Harðardóttir, framkvæmda-
stjóri Félags íslenskra bókaútgef-
enda, um jólabókamarkaðinn í ár.
„Það er einstaklingsbundið hjá for-
lögunum hversu mikil hækkunin
verður og ég held að það verði ein-
staklingsbundið með bækur. Núna
verða bækur frekar verðlagðar eftir
beinum kostnaði við hveija þeirra
og markaöslögmál munu ráða
meiru,“ sagði Vilborg.
Hræddir við
að hækka
í samtölum blaðsins við bókaútgef-
endur voru svörin þó á báöa bóga.
Sumir þeirra sögðust ekki komast
hjá því að hækka eitthvað en aðrir
áttu ekki von á mikilli hækkun, jafn-
vel engri. „Ég hugsa að bókaútgef-
endur taki virðisaukaskattinn á sig
eina ferðina enn,“ sagði eirin við-
mælandinn og annar sagði útgefend-
ur hrædda við að hækka af ótta við
að eitthvað annað leysti þá bækur
af hólmi fyrir jólin.
„Ég held að það sé sammerkt að
við höfum allir tapað á því að taka á
okkur virðisaukaskattinn í fyrra. Við
náðum ekki aukinni sölu þó jóhn
hafi nú verið nokkuð þokkaleg. Við
þurfum því að endurskoða það að
einhverju leyti. Ég reikna því með
að sumar bækur fái á sig vaskinn
núna og aðrar ekki, eftir því hvernig
þær seljast og hvað þær eru dýrar.
Dýrari bækurnar veröur ekki hægt
aö hækka og þannig verður að meta
þetta bók fyrir bók. Það verða í það
minnsta engar prósentuhækkanir
yfir línuna," sagði einn útgefend-
anna.
Minna um dýr verk
Virðisaukaskatturinn bitnar að
margra mati fyrst og fremst á fínum,
dýrum verkum sem nú eru hætt að
svara kostnaði í framleiðslu. Að öll-
um líkindum verða einnig færri bæk-
ur á boðstólum og þá skiptir miklu
máli að velja réttu bókina til að gefa
út. Einn viömælandi okkar sagði ís-
lenskar skáldsögur þyngri og þyngri
í sölu með hverju árinu sem líður,
sérstaklega skáldsögur eftir nýja höf-
unda. Aðspurður um ástæðuna taldi
hann að fólk gæfi sér lítinn tíma í
innkaupum og keypti þ.a.l. frekar
höfunda sem þaö þekkti.
Ævisögur dýrastar
Útgefendurnir voru ekki allir til-
búnir með verð á jólabókunum en á
þeim var að heyra að ævisögur yrðu
líklega á verðbilinu 3.000-3.500 kr. en
þær stærstu og dýrustu e.t.v. á rétt
rúmar 4 þúsund kr. Algengt verð á
ævisögum og skáldsögum í fyrra var
að sögn Vilborgar Harðardóttur á
bilinu 2.800-2.900 kr.
íslenskar skáldsögur verða á verð-
bilinu 2.700-3.500 í ár en kostuðu frá
1.990-3.000 kr. í fyrra. Erlendu skáld-
sögurnar kosta á bilinu 2.000-2.600
kr. í ár og verða þ.a.l. á svipuðu verði
og í fyrra.
Barnabækur verða á verðbihnu
1.400-1.800 kr. þó th séu miklu ódýr-
ari og dýrari bækur. Sem dæmi um
ódýra barnabók kostar sams konar
bók 890 kr. í ár sem seld var á 780 kr.
í fyrra. „Til að barnabók seljist þarf
hún að vera hátt í helmingi ódýrari
en bók fyrir fuhorðna, þó hún sé fín
og dýr í vinnslu," sagði einn útgef-
andinn.
Mjólkur-
bikarinn
Þeir sem sendu inn strikamerk-
ingar af ellefu mjólkurfernum til
Mjólkusamsölunnar á sínum
tíma og tóku þannig þátt í mjólk-
urbikarleiknum eru margii-
hverjir orðnir langþreyttir á að
bíða eftir „bikarnum."
Mjólkursamsaian varð uppi-
skroppa með mjólkurbikarana og
brá því á það ráð að afhenda fólki
innleggsnótu fyrir strikamiðun-
um og segja því að fylgjast með
auglýsingu í fjölmiölum, glösin
yrðu auglýst um leið og þau
kæmu.
Baldur Jónsson, framkvæmda-
stjóri MS, sagði í samtali við neyt-
endasíðuna að verið væri að leysa
glösin út þessa dagana og und-
irbúa afhendingu þeirra um miðj-
an mánuðinn en vegna sumar-
leyfa erlendis varð töf á því að
þau kæmu til landsins. Baldur
segir þá ekki hafa órað tyrir svo
mikihi þátttöku en 20 þúsund glös
runnu út eins og heitar lummur
og nýja sendingin hljóðar upp á
100 þúsund glös.
Bókaútgefendur komast ekki hjá einhverjum hækkunum í ár, segir Vilborg Haröardottir, framkvæmdastjóri Félags íslenskra bókaútgefenda. Sjálfum ber
útgefendum þó ekki saman um hvort af þeim hækkunum verður.
dagsett
kvarg
Neytendasíðunni hafa borist
kvartanir vegna kvargs, nýrrar
mjólkurafurðar Mjólkursamsöl-
unnar. Beinast þær að dagsetn-
ingu afurðarinnar en algengt er
að hún sé stimpluð á svo dökkan
bakgrunn að ekki sést hvaö á að
standa.
Aðspurður sagði Baldur Jóns-
son, fi-amkvæmdastjóri Mjólk-
ursarasölunnar, að þeir vissu af
þessu vandamáli og að verið væri
að ráða bót á því. „Þetta hefði
ekki þurft að gerast en þetta er
stilhngaratriði sem við getum
lagað.“
Kannanir dönsku og sænsku neytendasamtakanna:
Engin dömubindi
eru alveg þétt
Dömubindi eru almennt óþægi-
leg, rúhast upp í nærbuxunum og
hmið á þeim límist ekki bara þar
sem það á að límast. Þetta er niður-
staða könnunar sem dönsku neyt-
endasamtökin stóðu nýlega fyrir
og birt er í sænska blaðinu Ex-
pressen.
Könnunin náði th 286 danskra
kvenna sem beðnar voru að nota
ákveðin dömubindi í þijá mánuði
og segja að þeim tíma loknum hvað
þeim fyndist um þéttleika þeirra,
form, útlit, lykt og húðertingu. í
könnuninni voru dömubindin
Always Normal, Ultra Normal og
Ultra Plus ásamt Libresse Normal,
Chp Normal og Invisible Clip.
Á öndverðum meiði
Libresse Invisible Clip og Always
Ultra fengu bestu einkunn hjá
dönsku konunum og skipti þá engu
hvort blæðingarnar voru venjuleg-
ar eða mjög miklar. Engin kvenn-
anna var þó fullkomlega ánægð
með nokkurt bindanna.
Sænsku neytendasamtökin hafa
einnig gert könnun meðal kvenna
á dömubindum. Frönsk tilrauna-
stofa var fengin th að kanna fimm
óhk bindi og þar voru það Always
Ultra dömubindin sem láku mest,
þvert á skoðanir dönsku kvenn-
anna.
Á tilraunastofunni voru bindun-
um gefnar einkunnir frá 1-5 og var
5 best. Always Ultra og Libresse
Invisible Clip fengu 5 stig af 5
mögulegum þegar spurt var hversu
þurrt ytra byrðið héldist en á með-
an Libresse bindin héldu 20 ml af
vökva héldu Always Ultra bindin
einungis 7 ml samkvæmt niður-
stöðum á tilraunastofunni. Þau
fyrmefndu eru 3,3 mm á þykkt en
Always Ultra er 2,6 mm á þykkt.
Hin bindin voru öll í kringum 8
mm á þykkt og héldu frá 20 ml til
22 ml af vökva.
GSM-far-
símarí
Bónusi
„Við ætlum að vera með sér-
stakan símadag einu sinni í viku
og byrja næsta fimmtudag. Þar
komum við m.a. th með að bjóða
fjórar tegundir GSM-farsíma sem
verða á bilinu 15%-25% ódýrari
en hjá hinum,“ sagði Jón Ásgeh
Jóhannesson, framkvæmdastjóri
Bónuss, í saratali við DV.
Bónús verður með Ericsson-
farsíma, Motorola, Pioneer og
franska farsíma sem heita Alcat-
el. „Þeir frönsku eru léttir eins
og Ericsson en ódýrari.“ Ástæöan
fyrir því að slmamir verða bara
seidir einu sinni í viku er sú að
þá verður sérstakur tæknimaður
á staðnum til að ráðleggja við-
skiptavinunum.