Dagblaðið Vísir - DV - 07.10.1994, Blaðsíða 15
FÖSTUDAGUR 7. OKTÓBER 1994
15
Aðgerðir gegn
ofbetdi
Aukið ofbeldi í þjóöfélaginu er
staöreynd, um það vitna fjölmiðlar
á degi hverjum. Það verður að
grípa til aðgerða áður en ástandið
verður óviðráðanlegt. Sú þróun
sem átt hefur sér stað hlýtur að
vekja upp spumingar um hvar
vandinn liggi og hvemig taka beri
á honum.
Forvarnarstarf skóla, fræðsluyf-
irvalda og félagasamtaka hefur
hingað til að mestu beinst að áfeng-
is- og vímuefnaneyslu barna og
unglinga. Það er orðið tímabært að
beita forvörnum á víðtækari hátt
þannig að þær taki til flestra þeirra
þátta sem ungmenni þurfa að glíma
við í þjóðfélaginu. Mikill meirihluti
íslenskra ungmenna er fyrirmynd-
arfólk. En það virðist þó vera sem
einhver hluti ungu kynslóðarinnar
fái ekki næga leiðsögn og uppeldi
til þess að læra að bera virðingu
fyrir grundvallarverðmætum, rétt-
indum og eignum samborgara
sinna.
Samstarf ábyrgra aðila
Forvarnarstarf gegn ofbeldi er
orðið löngu tímabært. Ef vel á að
tákast til þarf að leita samstarfs við
þá aöila sem áhrif geta haft og stöðu
sinnar vegna ætti að vera skylt að
taka á máhnu. Er hér ekki aðeins
átt við lögreglu og félagsmálayfir-
völd heldur einnig skóla og
fræðsluyfirvöld, þjóðkirkju, trúfé-
lög, meðferðarstofnanir, foreldra-
félög og íþrótta- og æskulýðsfélög.
Margir þessara aðila starfa þegar
að einhvers konar forvörnum en
með því að sameina krafta þeirra
væri vafalítið hægt að ná mun betri
árangri og á víðtækari sviðum.
Ábyrgð heimilanna er mikil í
þessum efnum en því miður virðist
sem þáttur þeirra á sviði fræðslu
og uppeldis hafi farið minnkandi.
Bætt löggæsla
-hert viðurlög
Samfara auknu forvarnarstarfi
og fræðslu gegn ofbeldi þarf að
endurskoða ýmsa þá þætti löggæsl-
unnar og löggjafarinnar sem að
þessum málefnum snúa. Hvaö lög-
gæslu varðar má t.d. leggja meiri
Kjallarmn
Viktor B. Kjartansson
varaþingmaður Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjanesi
áherslu á starfsemi hverfastöðva
þar sem nálægð lögreglu og heimila
er meiri en ella. Þetta fyrirkomulag
hefur þegar sannað sig.
Taka þarf sérstaklega á málefn-
um ungra afbrotamanna því þrátt
fyrir að ýmislegt hafi verið fært til
betri vegar í dóms- og réttarfars-
málum hér á landi undanfarin ár
hefur ekki verið tekið nægilega á
málefnum þessa hóps. Endurskoða
þarf löggjöfina þannig að ungir af-
brotamenn taki út refsingu sem
hæfir þeim og er líkleg til betrunar.
En vandinn verður ekki leystur
með aukinni löggæslu og hertum
refsingum eingöngu, forvarna er
þörf.
Hagkvæmni forvarna
Forvarnir eru hagkvæmar því
hagfræði þeirra byggist á því að
þeir fjármunir sem renna til for-
varna í dag geta á morgun sparað
útgjöld til löggæslu, réttarkerfis,
félagslegrar þjónustu eða heil-
brigðiskerfis. Þrátt fyrir að unnið
sé að ýmiss konar forvarnarstarfi
hér á landi skortir samhæfingu
þeirra aðila sem að málinu koma
og einnig skortir skilning stjórn-
valda á mikilvægi þess starfs.
Vegna smæðar íslenska þjóðfé-
lagsins ætti að vera hægt að reka
hér öflugt forvarnarstarf. Yfirvöld
verða að ríða á vaðið með auknum
skilningi á mikilvægi forvama og
heimilin í landinu veröa að axla
þá ábyrgð sem þeim ber því for-
varnir hefjast heima. Aðeins þann-
ig verður tekist á við vandamálið
og vörn snúið í sókn.
Viktor B. Kjartansson
....heimilin í landinu verða að axla þá ábyrgð sem þeim ber því forvarnir hefjast heima."
„Taka þarf sérstaklega á málefnum
ungra afbrotamanna því þrátt fyrir að
ýmislegt hafi verið fært til betri vegar
í dóms- og réttarfarsmálum hér á landi
undanfarin ár hefur ekki verið tekið
nægilega á málefnum þessa hóps.“
Rauðhólarnir
Svæðið austur af Reykjavík er
orðið vinsælt til gönguferða og úti-
vistar, eins og t.d. Heiðmörk. Þarna
voru víða berir melar og moldar-
börð en friöun og skógrækt hefur
breytt þessu í gróðurreit og gert
staðinn vinsælan.
Fuglar sækja mikið í þetta land
eins og Skógræktarfélagið hefur
réttilega bent á nýlega í blöðum.
Þar var því sleppt að branduglur
sjást núorðið oft í Heiðmörk enda
lifa hagamýs góðu lífi í öllum
gróðrinum. Á þeim lifir uglan en
hún þarf sinn mat eins og aðrir.
„Vernduð“ malarnáma
Það sætti mikilli gagnrýni á sín-
um tíma þegar Rauðhólamir voru
gerðir að námu og ekið í flugvöllinn
í Reykjavík eða rauðamöhn var
notuö í götur bæjarins. Það gafst
illa og fauk þetta efni inn í garða
og hús, enda rauðamöl létt sem vik-
ur. Til að mæta gagnrýni út af eyði-
leggingu Rauðhólanna voru þeir
„friðaðir“. Líklega er þetta eina
KjáHaiinn
Lúðvík Gizurarson
hæstaréttarlögmaður
„malarnáma" landsins sem er
vernduð.
Taka þarf til hendinni með skipu-
lag Rauðhólanna og næsta ná-
grennis. Fegra má hólana, laga og
endurbæta veginn upp í Heiömörk
o.s.frv. Þarna eru næg verkefni.
Elliðavatn
Svæðið í kringum Elliðavatn þarf
líka að skoða í víðu samhengi til
lengri framtíöar. Má ekki búa
þarna til nýja borgartjörn enda er
byggðin á leið í þessa átt og komin
nálægt vatninu efst í Breiðholti?
í þessu sambandi kemur til
greina að setja varphólma í Elliða-
af grágæsinni í næsta nágrenni við
flugvöllinn.
Fleira má bæta
Margt má gera til að fegra næsta
nágrenni Reykjavíkur, svo sem
skógræktin í Heiðmörk 'er gott
dæmi um. En fleira má gera. Laga
þarf Rauðhólana svo sem kostur
er. Vegurinn í Heiðmörk má vera
betri. Og að endingu má flytja hluta
af grágæsunum á Elliðavatn með
„Til að mæta gagnrýni út af eyðilegg-
ingu Rauðhólanna voru þeir „friðað-
ir“. Líklega er þetta eina „malarnáma“
landsins sem er vernduð.“
vatn. Einnig má finna þarna blett því að setja upp varphólma.
við vatnið og sá í hann komi. Þá Þannigmálengihaldaáframmeð
myndi grágæsin fara að hluta af að fegra og bæta.
Tjöminni í Reykjavík og flytja sig Lúðvík Gizurarson
á EUiðavatn. Heldur mikið er nú
Þátttaka íslands á ársfundi
Alþjóðabankans
Mikið gildi
„Ég sótti
ársfund Al-
þjóðabankans
og Alþjóöa-
gjaldeyris-
sjóðsins sem
scðlabanka-
stjóri og ráð-
herraásínum
tíma.Égtelað
aðild Islands fyrrverandi
að bankanum ,i*rmé,«ráðherra.
og sjóðnum hafi tvímælalaust
haft mikið gildi fyrir land og þjóð.
Viö fengum gríðarlega mikið af
hagstæðum lánum frá bankanum
í sambandi við vatnsvirkjanir
okkar og fleiri stórvirki.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn er
okkur einnig mjög mikilvægur í
sambandi við alþjóðleg gjaldeyr-
isviðskipti, ekki síst eftir að frelsi
var aukið í þeim efimm.
Menn hitta ákaflega marga
þarna. Á fundinn koma um 10
þúsund manns. Norðurlanda-
þjóöimir hafa haft með sér sér-
stakt samstarf á þessum vett-
vangi og tala einni röddu. Löndin
skiptast á að senda ráðherra til
að tala fyrir hönd Norðurland-
anna. Samstarfið hefur verið
ákaflega gagnlegt fyrir ísland.
Menn hittast á aukafundum og
ræða ýmis mál sem era í deigl-
unni. Síöan eiga menn kost á að
hitta ýmsa aðra, einkum banka-
mennirnir. Þeir hitta aðra seðla-
bankastjóra sem er mjög gagn-
legt. Svo er alltaf spurning hvaö
á að senda marga fulltrúa. Menn
þurfa að gæta hófs í slíku. Yfir-
leitt fara ekki aðrir en þeir sem
era í störfum sem tengjast bank-
anum og sjóðnum."
Algjörflott-
ræfilsháttur
„í fjármála-
ráðherratíð
minni sótti ég
einn svona
ársfund. Þá
sannfærðist
ég um að þaö
. væri álgjör
ílottræfils-
háttur hjá is- __________
lendingum aö son.fyrrverandi
senda fjol- 'iírmálarééherra.
menna sveit á svona fund. í raun
og veru er hægt að líkja þessum
ársfundum við stóra bílasýningu
þar sem þúsundir manna koma
saman og aðeins er tekið eftir
fulltrúum irá hinum öflugu efna-
hagsríkjum.
Þess vegna er alveg nóg fyrir
ísland að vera með tvo fulltrúa.
Það er ekki nema einn sem þarf
að taka til máls fyrir íslands hönd
og tveir menn geta alveg sinnt
þeim verkum sem þama þarf að
sinna. Allt annað er bara
„húmbúkk“ og veisluhöld.
Þegar viö erum að skera niður
fjárveitingar til margvíslegra
nauðsynjamála og bankakerflð
er að hvetja atvinnufyrirtæki til
aö sýna aöhald og hagræðingu er
það ótrúlegur flottræfilsháttur
fyrir fámenna þjóð að fara með
30 manna sveit á þennan fund í
fullkomnu nauðsynjaleysi.
Ég hef setið marga fundi á al-
þjóðavettvangi á undanförnum
15 árum. Fundur Alþjóöabank-
ans og Alþjóðayjaldeyrissjóðsins
eru með þeim ómerkilegri. Þar
eru aldrei neinar ákvarðanir
teknar. Þetta er „show“ þar sem
einstaklingarnir týnast í mann-
hafinu. ísland þarf hins vegar að
eiga sína formlegu fufltrúa þar.
Það getur verið ernn seðlabanka-
stjóri og einn ráðherra. AUt ann-
að er óþarft.“