Dagblaðið Vísir - DV - 02.01.1995, Blaðsíða 4

4
MÁNUDAGUR 2. JANÚAR 1995
t
Fréttir
Fjarskiptafyrirtækið NAT hf.:
Vill í samkeppni
við Póst og síma
- hefur sótt um leyfi fyrir einkarekna GSM-farsímaþjónstu
Fjarskiptafyrirtækiö NAT hf. hef-
ur sótt um leyfi til starfrækslu einka-
rekinnar GSM-farsímaþjónustu hér
á landi í samkeppni við Póst og síma.
Umsóknin var afhent Halldóri
Blöndal samgönguráðherra fyrir
helgi. Þar kemur fram að stefnt sé
að því að þjónusta fyrirtækisins nái
til 60 prósenta landsmanna innan
tveggja ára frá því hún hefst og til
allt að 80 prósenta landsmanna innan
10 ára, að því gefnu að félagið fái leyfi
til aö reka eigin tengisambönd milli
stöðva.
í umsókninni er minnt á að sam-
kvæmt EES-samningnum sé kveðið
á um aukna samkeppni á fjarskipta-
sviði og afnám einokunar nú um ára-
mótin. Þá hafi Pósti og síma verið
gert að ljúka að fullu rekstrarlegum
aðskilnaði allra kostnaðarliða sem
komi í veg fyrir að stofnunin geti
millifært tekjur og niðurgreitt virðis-
aukandi þjónustu milli deilda.
Að sögn Sigurjóns Ásbjörnssonar,
framkvæmdastjóra NAT, er eðlilegt
aö notendur GSM-farsímaþjón-
ustunnar fái sem fyrst að njóta eðli-
legrar samkeppni á þessu sviði á
sama hátt og símnotendur í ná-
grannalöndunum. Ifann sér ekkert
því til fyrirstöðu að leyfi fáist enda
eigi nú öll skilyrði fyrir samkeppni
að vera fyrir hendi.
-kaa
Samið á Guðbjörgu ÍS:
Öll sjómanna-
félögin aðilar
Nýr kjarasamningur við Hrönn
hf., útgerðarfélag frystitogarans
Guðbjargar á Ísafirðí, var undir-
ritaður fyrir áramótin. Samning-
urinn er fyrst og fremst um
skiptakjör og felst í honum að
sama skiptaprósenta verður á
rækjuveíðum og öðrum veiðum.
Það eru Sjómannafélag ísfirð-
inga, Vélstjórafélag ísfirðinga og
Skipstjóra- og stýrimannafélagið
Bylgjan sem standa aö samningn-
um við útgerðina. Að sögn Sig-
urðar Ólafssonar, formanns Sjó-
maimafélagsins, eru menn
ánægðir með þá niöurstöðu sem
náðist.
Enn er ósamið hjá sjómönnum
annars staðar á landinu og ný-
verið felldi stjórn LÍÚ kjarasamn-
ing samtakanna og Sjómanna-
sambands íslands. Helstu ágrein-
ingsmál þar voru skiptakjör á
rækjuveiðum og liafnafrí á frysti-
togurum sem nú hefur verið sam-
ið um fyrir vestan.
Víöa vandamál vegna jaröefnistöku:
Þarf um þetta skarpari reglur
- segir Össur Skarphéðinsson umhverfisráðherra
„Það sem er mjög slæmt við þessi
mál er aö víöa er verið að taka efni
og menn skilja mjög illa við námurn-
ar. Þá höfum við verið að fá kvartan-
ir vegna þess að það er verið að vaða
í einkalönd án þess að leita leyfis
landeigenda og jafnvel þegar landeig-
endur kvarta þá er lítið gert í því.
Það þarf að setja um þetta skarpari
reglur," segir Össur Skarphéðinsson
umhverfisráðherra vegna þess hve
slæmur frágangur er oft eftir að efn-
istaka hefur átt sér stað.
Hjörleifur Guttornvsson sagði í
samtali við DV nýlega að hann heföi
í undirbúningi þingmál vegna þess-
ara mála og hann leggur til að verk-
tökum verði gert skylt aö leggja fram
tryggingar vegna frágangs á námum
eftir efnistöku.
„Það hefur veriö hópur starfandi
hér í ráðuneytinu vegna þessara
mála. Þetta er vandamál sem þarf
að taka á og þaö snýst fyrst og fremst
um verktakana. Ég mun kanna það
hvort þurfi þingmál til þess. Hugsan-
legt er að hægt sé að taka á þessu
meðreglugerð,“segirÖssur. -rt
Árni Björnsson þjóóháttafræð-
ingur.
Doktorsvörn
Formaður Norrænu eldfl allastöðvarinnar:
Árna Björnssonar
Undrast áhugaleysi ferðaþjónustunnar
„Menn veröa að velta því fyrir sér
hvaða hagsmunir eigi að hafa for-
gang. Það eru þarna raunverulegir
hagsmunir sem takast á. Það eru
annars vegar hgsmunir ferðaþjón-
ustunnar; hvort það eigi að útbía
landið með þessum hætti þannig að
þaö verði fráhrindandi, eða hvort
menn geti komið sér saman um aö
skipuleggja þessa efnistöku þannig
að það verði snyrtilega að verki stað-
ið,“ segir Guðmundur E. Sigvalda-
son, forstöðumaður Norrænu eld-
Qallastöövarinnar, vegna þess
ástands sem ríkir varðandi efnis-
töku.
„Menn verða að vega þá hagsmuni
sen þarna eru í húfi og horfast í augu
við það að hægt er að hafa af þessu
stundartekjur. Þær tekjur eru þó
óverulegar miðað við að þetta er af-
skaplega ódýrt efni og vinnsla á því
rétt getur staöið undir kostnaði. Á
móti því að geta haft af þessu tekjur
um allan aldur. Þarna er oft um að
ræða sérstök náttúrufyrirbrigði sem
fólk hefur gaman af því að skoða,“
segir Guðmundur.
Hann segir að menn hafi gengið
alltof langt í efnistöku fram að þessu
og þegar sé orðinn mikill skaði sem
aldrei veröi bættur. Það sé einkenni-
legt hve lítinn áhuga ferðamanna-
þjónustan sýni málinu.
„Ef ferðamannaþjónustan hefur
ekki meifi áhuga á þessu en svo aö
hún steinþegir þá skiptir þetta engu
máli,“ segir Guðmundur
-rt
Næstkomandi laugardag, á Eld-
bjargarmessu, mun Árni Björns-
son þjóðháttafræðingur verja rit
sitt, Saga daganna, til doktors-
prófs viö heimspekideild Háskól-
ans.
Árni Björnsson er fæddur árið
1932 á Þorbergsstöðum í Dala-
sýslu. Hann lauk cand. mag. prófi
í íslenskum fræöum frá Háskóla
íslands árið 1961. Hann hefur um
árabil verið deildarstjóri þjóð-
háttadeíldar Þjóðminjasafnsins.
Samningasigur
„Sæl vertu, Kristín, og gleðilegt
ár.“
„Já, takk fyrir.“
„Hvað er þér nú minnisstæðast
frá síðasta ári?“
„Það er auðvitað verkfalhð. Við
sjúkraliðar fórum í verkfall þann
tíunda nóvember og það reyndi
mikiö á þolrifin."
„Ertu ánægð með samningana?"
„Við sömdum til eins dags sem
er mikill sigur því þar með eru
samningar lausir strax núna eftir
áramótin og við getum farið aftur
í verkfall ef ekki semst."
„Eruð þið ekki orðnar þreyttar á
að vera í verkfalli?“
„Nei, síður en svo, þetta verkfall
var mikill sigur og mikil samstaða
um að semja ekki og þaö var ekki
fyrr en sjúkraliðar fréttu að þær
þyrftu ekki að semja nema til eins
dags að viö samþykktum samn-
inga. Við urðum frægar í verkfall-
inu og þótt ég segi sjálf frá þá held
ég að mér hafi tekist vel upp í að
afstýra samningum og það hafi ver-
ið mikill sigur fyrir mig.“
„Var það nóg fyrir ykkur að
semja til eins dags? Vilduð þið ekki
meira. Hvað um geröardóminn?
Voruð þið ekki alla tíð á móti hon-
um?“
„Við vorum á móti því að semja
og að því leyti eru samningarnir
mikill sigur að hann bindur okkur
ekki nema einn dag. Að því er varð-
ar launahækkanir þá fáum við
launahækkanir aftur fyrir okkur
sem er auðvitað mikill sigur því ef
við hefðum ekki verið í verkfalli
og verið án launa í allan þennan
tíma hefðum við ekki fengið laun
aftur í tímann. Það er mikilvægur
sigur. Auk þess er það rétt að við
vorum lengi vel á móti gerðardómi
en það var á þeim forsendum að
dómurinn hefði réttar forsendur
og nú á dómurinn að miða við
hj úkrunarfræðinga og ef dómurinn
kemst ekki að réttri niðurstöðu för-
um við aftur í verkfall.
Auk þess má ekki gleyma því aö
allir voru búnir að segja við okkur
að það þýddi ekki að vera í verk-
falli meðan ósamið væri við aðra
en við sönnuðum að það borgaði
sig að vera í verkfallinu, því nú
getum við verið með í verkföllum
annarra og það er mikill sigur fyrir
okkur að hafa komist upp með
þetta verkfall og geta farið aftur í
verkfall. Það sýnir að verkfallið
hefur ekki verið til einskis."
„En þiö hljótið aö hafa tapað
miklum peningum á þvi að vera í
verkfalli?"
„Kjarabaráttan snýst ekki um
hvort maöur tapar launum eða
ekki. Aðalatriðið er að geta verið i
verkfalli til að knýja fram launa-
hækkanir og þó maður tapi launum
á meðan á verkfallinu stendur er
það ekkert miðað við þann mikla
sigur sem felst í því aö geta samið
aftur og farið í verkfall aftur. Laun-
in eru ekki aðalatriðið heldur verk-
föllin. Þau borga sig í fleiri verkföll-
um.“
„Þú ert þá ánægð með samning-
ana?“
„Maður er jú aldrei ánægður með
samninga, nema það að samningar
nást. Maður vildi gjarnan meira en
maður fær en það er ekki allt feng-
ið í kjaradeilum og ef maður fer í
verkfall verður að leysa verkfalhð
einhvern veginn. Nú höfum viö
góða æfingu í verkfalli og að leysa
verkfall og næsta verkfall getur
þess vegna orðið enn lengra vegna
reynslunnar sem við höfum öðlast.
Þegar maður er búinn að vera
lengi i verkfalli skipta samningarn-
ir, sem gerðir eru til að leysa verk-
fallið, ekki öllu máli, heldur hitt
að leysa verkfallið. Við höfum ein-
beitt okkur að því að undanförnu
að leysa verkfallið án þess að láta
þaö rugla okkur of mikið hvernig
það yrði leyst.
„Það gerðuð þið með þvi að gef-
ast upp?“
„Gefast upp, nei, því segirðu það?
Við leystum verkfallið. Það eru all-
ir afskaplega ánægðir. Við sömdum
til eins dags, sem er nákvæmlega
það sem til stóð í upphafi, eða svo
gott sem. Maður fær aldrei allt út
úr verkföllum en bæði þessi samn-
ingur til eins dags og gerðardómur-
inn og það aö fá laun greidd aftur
fyrir sig er gífurlegur sigur fyrir
sjúkraliöa."
„Ætlarðu að fara vinna núna,
Kristín?"
„Nei, ég verða að hvíla mig eftir
verkfahið og safna kröftum fyrir
næsta verkfall. Kjarabaráttan er
þrotlaus. Verkföll taka á. Maður
getur ekki unniö mikiö eftir langt
verkfall. Og nú er samningurinn
útrunninn."
Dagfari