Þjóðviljinn - 25.06.1953, Qupperneq 5
Fimmtudagur 25. júní 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (5
lisenhower leggur blessun
sína yfir bókabrennur
; nÓameriskar" bœkur úr bókasöfnum
bandarisku upplýsingaþjónustunnar hafa
veriS bornar á bál viSa um heim
Það hefur veriö opiriberlega staöfest aö bækur eftir
höfunda, sem bandarísk stjórnarvöld telja aðhyllast óam-
erískar skoöanir, hafa verið brenndar í bókasöfnum
bandarísku upplýsingaþjónustunnar víða um heim.
Sjálfur Eisenhower forseti' hefur lýst yfir velþóknun
sinni á þessum aðförum, sem hafnar voru að undirlagi
McCarthy öldungardeildarmanns.
Rannsóknarnefnd McCarthys
sendi í vor tvo náunga til Evr.
ópu til að kanna ’hillur hóka-
safna upplýsingaþjónustunnar.
Þegar skýrsla þeirra lá fyrir
fór McCarthy til Dulles utan-
ríkisháðherra, sem þegar í stað
fyrirskipaði að hreinsa skyldi
allar bækur eftir „kommúnista,
fylgismenn kommúnista, um-
deilda höfunda osfrv.“ úr
ibókasöf nunum.
Hverjir eru ,,og svo
f ramvegis" ?
Bókaverðirnir í 285 hóka-
söfnum bandarísku upplýsinga-
þjónustunnar um allar jarðir
brugðu við og byrjuðu 'þegar
að ’hreinsa. Áttu þeir vísan at-
vinnumissi ef upp kæmist að
þeir hefðu skilið :eftir á glám-'
bekk nokkra bók eftir höfund,
sem McCarthy er ekki að skapi.
Mörgmn reyndist þó erfitt aS
ákveða, hvaða höfundar það
vseru sem orðin ,,og svo fram-
vegis“ eiga við. Gaf þá utanrík-
isráðuneytið út frekarí skýr-
ingu á fyrirmælum sínum á þá
leið, að allir höfundar, sem
neituðu áð svara spurningum
fyrir rannsóknarnefnd McCart-
hys skyldu teljast óverðugir
þieSs að eiga bækur sínar í
bókasöfnum Bandaríkjanna er-
lendis.
Dulles utanríkisráðherra ját-
aði því á blaðamannafundi, að
sgmstaðar hefðu bækurnar
bókstaflega verið brenndar.
Voru þar nefnd til bókasöfnin
í Singapore á Malakkaskaga og
Sydney í Ástralíu. Bandarískir
fréttaritarar í Vestur-Þýzka-
landi segja að ,hreinsun‘ banda-
rísku bókasafnanna hafi haft
sérstaklega slæm áhrif þar,
vegna þess að hún minnir Þjóð-
verja á bókabrennur nazista.
Ekki farið eftir innihaldi
heldur nöfnnm höfimda
Það þykir líka einkennilegt,
að ekkert tillit er tekið til efn-
is bókanna, sem numdar eru á
brott og eycdlagðar eða settar
undir lás og slá. Það sem far-
ið • er eftir er nöfn höfund-
anna ein saman, hver sá rit-
höfundur, sem hefur lent í
kasti 'við McCarthy er á svarta
listanum. Má þar nefna skáld
svo sem Langston Hughes,
Howard Fast og Dashiell
Hamett og borgaralega rithöf-
Rðseiibrsgnefnd-
in starfar áfram
Þúsundir manna fylgdu
bandarísku hjónunum Efchel og
Julius Rosenberg, sem tekin
voru af lífi fyrir njósnir þrátt
fyrir veigamiklar sannanir mn
sakleysi þeirra, til grafar á
sunnudaginn.
Bandaríslca nefndin, scm
skipulagði baráttuna fyrir upp-
töku máls þeirra eða náðun,
kveðst muni starfa áfram og
vlnna að því að fá saldeysi
þeirra viðurkennt til að hreinsa
nafn þeirra fyrir fullt og allt
og til að koma í veg fyrir að
að slíkt réttarmorð verði fram
ið aftur.
unda, sem gagnrýndu stjórn
Sjang Kaiséks í Kína t.d. Edg-
ar Snow, Owea Lattimore og
Theodore White. Aimars er fyr-
irskipunum bandaríska utanrík-
ráðuneytisins til bókasafnanna
haldið eins leyndum cg fregn-
um af herflutningum á stríðs-
tímum, að sögn New ¥ork Tim-
es 17. júní.
Eisonhower hörfar fyrir
McCarthy.
Eisenhower Bandaríkjaforseti
vék að bókaþrennunum er hann
tók við doktorsnafnbót við upp-
sökn skólans Dartmouth nýlega
Bað hann nemendur að ganga
ekki í lið með bókabrennu-
mönnum, þeir ættu ekki að ótt-
ast að.eiga og lesa hvaða bók
sem væri.
Ummælia voru í fyrstu skil-
m á þann veg að forsetinn
væri að gagnrýna McCarthy og
hreinsanir bókasafnanna, sem
hann kom af stað, en á fundi
með blaðamönnum á mlðviku-
dagir.n í seinustu viku lýsti Eis-
enhower yfir fyllsta samþykki
við brottnám ,,hættulegra“ bók-
mennta úr opinberum bókasöfn-
um, það sem hann átti við í
Dartmouth var að menn mættu
ekki óttast að eiga bækur eftir
hvern sem er í einkabókasafni
sínu. „Hættulegar" bækur kvað
Eisenhower sjálfsagt að eyði-
leggja ef þær fyndust í bóka-
söfnum bandarísku upplýsinga-
þjónustunnar. Þykja þessi
málalok enn ein sönnun þess að
Eisenhower þori ekki að bjóða
McCarthy byrginn.
Rússagrýlan kostaði
onmn
sjöttu
Lét ósvíína loddara haía sig að ginningar-
fífli og reyta af sér fé
Tveir, Iþorparar 1 Frakklandi hafa verið dæmdir í fang-
elsi fyrir aö hafa narrað’ hálfa sjöttu milljón króna út
úr grunnhyggnum baróni. Töldu þeir baróninum trú um
að með þessum fjárframlögum væri hann að bjarga
vestrænni siðmeimingu undan vélræðum Rússa.
inni að halda úraníum og þungt
vatn.
Dag nokkurn hitti Scipion du
Roure barón kunningja sinn úr
lögregLunni á fömum vegi í
Nizza. Þeir tóku tal saman og
'lögregluforinginn kynnti barón-
inn fyrir manni, 'sem hann kvað
vera Berthier ofursta úr frönsku
léyniþjórabtunni.
Ef'irsótt úraníum
Ofurstinn trúði barcninum fyr
ir því ,að franska leyniþjónust-
an hefði undir íiöndum nokkur.t
rr.ag,n iaf úraníum, sem útsend-
ar Rússa væru að reyna að
na í. Þörf væri á hjó.lp ungra
cg hugdjarfra siálfboðaliða til
að koma þeesu dýrmæta kjam-
ortoulhráefni áleiðis til Banda-
ríkjanna. Baróninum fannst það
borgartaleg skylda sín að bjóða
sig fr.am og var honum þá txúað
fyrir fimm dularfulium ílátum,
sem !honi.mi var sagt að hefðu
Imm
Frú Gregory Molanson í
Santa Monica í Kaliforníu í
Bandaríkjunum skýrði manni
s'aum frá því í vetur að von
væri á fjölgua í fjölskyldúnni.
Hann brá við, fór til umboðs-
félags tryggingarfélagsins
Lloyds of London og gerði
samning um 5000 dollara (80.
000 krcaa) tryggingu gegn því
að eignast meira en eitt barn.
Þegar frú Molaason varð iétt-
ari í síðustu viku eignaðist hún
tvö me.yböm og eitt sveinbarn..
I Celle í Þýzkalandi fæddist
■um daginn stúlkulbarn, sem
ekki vóg nema fjórar merkur
við fæðingu. Fæðingin varð
fjórum mánuðum fyrir tímann.
Læknar fullyrða að þeim muni
takast að halda Hfi í baminu
>og þáð verði á allan hátt eðli-
legt þegar það vex upp. Út-
limir litlu stúl'kunnar eru ekki
gildari en mannsfingur.
ólk
Allir sem komið hafa til London munu hafa orðið varir betlaranna, sem standa þar a strætum
og gatnamótum og syngja lagstúf rámrí röddu, strjúka boga um falska fiðlustrengi eða leika
einliverjar aðrar „Iistir“, þrí auðvitað er betl bannað í höfuðborg Bretlands en „götulista-
menn“ fá að starfa óáreittir. ílest eru þetta blindir eða limlestir uppgjafahermenn. Hér á
myndínni sést einn slíkur, sem misst hefur báða fætur I baráttunni fyrir land sitt og konung.
Launin eru að fá að standa á götuhorni og rétta hattinn að vegfarendum í von um skilding.
Lán til leyniþjónustunnax
Skeggjiaður „Rússi“ heimsótti
baróninn og bauð honum stórfé
fyrir það sem hiann geymdi en
því boði var auðvitað hafnað.
Vinir harónsins sögðu honum
skömmu síðar, að búið væri að
skjóta „Rússann".
Þeir féi.agar töldu nú barón-
inum trú um að leyniþjómista
Frakklands yrði að hættia störf-
um ef hann lánaði hennd ekki
fé meðan beðið væri eftir fjár-
veitingu frá þinginu. Á níu mán-
uðum lagð; baróninn fram 120
milljón'ir fr.anka (5.500.000 kr.)
en þá fór hann að lengja eftir
endurgreiðslu. Sagði h-ann lög-
fræðmgi sínum aUa sögun.a en
sá fór til frönsku leyniþjónust-
unnar.
„Hann trúði öllum sköp-
uðum hlutmn“
Þar könnuðust menn ekki við
ne'inn Berthier ofursita né aðra
félaga hans að undansikildum lög-
reigluforingjanum frá Nizza. Hon-
um hafð; verið vikið frá störf-
um fyrir fjárdrátt fyrir þ'remur
árum. flátin dularfullu reyndusfc
geyma sand og kxanavatn en
etotoi kjamorkuhráefni.
Snemrr.ia í þessum mánuði voru
lögregluforinginn cg tveir Kor-
sí'kumenn, sem ’höfðu leikið
Berthier ofursta og yfixmann
frönsku ileyniþjónustunmar
dæmdir í París. Dómarinn gat þó
ektoi dulið aðdáun sína á þe:m.
„Eg óska yður til hamingju með
hið fjöruga ímyndun.arafl yðar“,
sagði han við lögreglufoxingjann
fyrrverandi, sem va,r potturinn
og pannan ,í tiltækinu. „Hvernig
jigátuð þér saigt baróninum slík-
| ar og þvílíkar lygasögur án þess
j að skella upp úr?“
j ,,/H.ann trúði öllum s'köpuðum
hlutum“, svaraði Aiberto lög-
rogluíoringi. „Hahn lét meira að
segja igena sér vesti úr asbesti
til að verjiast geislun;nni“.
Dómar'inn ©at -varla varizt
brosi um leið og hann dæmdi
Alberto og ofurstann í fjögurra
ára fange'Isi cg félaga þeirra L,
þrigigja misisera fangelsi.
;ri
faasi á bSétsfflð
í Illerupdal við Skanderborg
a Jótlandi hafa danskir forn-
leifafræðingar fundið merkar-
fornmenjar. Er það blótstaðnr,
þar sem hinir fornu Danir fórn
uðu guðum sínum vopnum og
skrautgripum. Hálfan metra í
jörðu hefur fiuidizt á sjötta
tug forngripa á svæði sem ekki
er nema fimm fermetrar. Þarna
hafa fundizt sverð, hnífar,
skrautkambar og fleira og
fleira. Talið er að gfipirnir
muni hafa legið þarna í jörðtt
um 1500 ár.