Þjóðviljinn - 15.09.1954, Qupperneq 12

Jóismið, ný og auðug Siskinxið
lundin við S.usl m*-Grænlcmd
Á rúmum þrem vikum hafa islenzkir fog-
arar veitf þar um 20 farma af karfa
Hinn 21. ágúst s.l. fór einn af togurum Bæjarútgerð-
ar Reykjavíkur, Jón Þorláksson, til veið'a viö Austur-
Grænland. Fann togarinn þar ný miö, sem síöan eru viö
hann kennd og nefnd Jónsmiö, og kom í höfn hinn 1.
september með farm, er nam um 285 tonnum og var
mest megnis karfi. í gær landaöi Jón Þorláksson öörum
farmi sínum af þessum miðum, og hafa þá 18—20 tog-
arar veitt þar meö góöum árangri og fiskaö á sjöunda
þúsund smálestir af krafa.
Framkvæmdastjórar bæjarút- væri við Austur-Grænland ákvað
gerðarinnar, Hafsteinn Bergþórs-
son og Jón Axel Pétursson, og
Hermann Einarsson fiskifræðing-
ur ræddu við fréttamenn í gær
og skýrðu þeim frá fundi Jóns-
miða og fiskileit við Austur-
Grænland.
Bæjarútgerðin fær ís-
fregnir lijá Veðurstofunni.
Framkvæmdastjórarnir :kváð-
ust oftlega hafa átt tal um það
við skipstjóra Bæjarútgerðarinn-
ar og ýmsa aðra, þegar karfamið
fóru að þverra hér við land og
togarar tóku að sækja í vaxandi
mæli á miðin við Vestur-Græn-
land, að öll rök mæltu með því
að fiskur, og þá sérstaklega
karfi, myndi vera- á grunnmið-
um við Austur-Grænland, út af,
suður og norður af Angmagsalik.
Voru flestir sammála um að svo
myndi vera, en ýmsir töldu ís
vera á þessu svæði mestan hluta
árs, mismuandi mikinn eftir árs-
tíðum og árum.
stjórn Bæjarútgerðarinnar að
fela skipstjóranum á Ingólfi
Arnarsyni, Sigurjóni Stefánssyni,
að gjöra tilraun til fiskveiða á
þessum slóðum, en togarinn var
ferðbúinn til saltfiskveiða við
Vestur-Grænland. Hinn 22. júní
reyndi Ingólfur á svipaðri breidd-
ar- og lengdargráðu og nú er
verið að afla á, og fékk um 5 j
tonn af karfa í hali eftir 45 j
mínútna tog. Karfi þessi var j
smár, aðeins % hlutar hirðandi. j
Hinn 28. júní s.l. fór Hallveig |
Fróðadóttir á svipaðar slóðir og
Ingólfur hafði veitt á. Reynt var
til og frá en aflinn var lítill og
því minni sem nær dró landi.
Eyddi skipið í leit þessa fjórum
dögum með mjög litlum árangri.
Fundin Jónsmið
í júlí s.l. lét Veðurstofan Bæj-
arútgerðinni í té yfirlit yfir ís
við Austur-Grænland. Sýndi það
sig, að tiltölulega lítill ís var
[ meðfram allri ströndinni frá
Á árinu 1952 lét Veðurstofa Angmagsalik og suður úr, eftir
íslands Bæjarútgerðinni í té ís- j því sem unnt var að gjöra sér
fregnir á þessum slóðum og grein fyrir nema borgarís er iá
sýndi það sig, að tiltölulega lítill , tiltölulega nærri landi.
ís var á þessu svæði í júlí, J í
nema stærri borgarísjakar nærri
landi.
Veiðítilraunir
í júní 1953 lét Veðurstofan at-
huga svæðin á ný og er fregnir
bárust um það að mjög lítill ís
>yra hvorki
ié sjá
Mikið fum liefur gripið í-
haldsblöðin vegna undirskrifta-
söfnunar þeirrar sem nú er
hafin gegn hernáminu. Morgun-
blaðið birtir mjög fúkyrtan
leiðara og hamast sérstaklega
út af því að Gunnar M. Magn-
úss hafi forustu fyrir þessu
verki. Vísir kom svo út síð-
degis í gær og er nákvæmlega
jafncðúr út af því að Gunnar
M. Magnúss „hafi ekki fengið
að vera meðal þeirra útvöldu
er undirrituðu ávarpið!“ Ef til
vill er ástæðulaust að blanda
sér í þessa sérkennilegu deilu
st'jórnarblaðanna, en þó virðast
MÍorgunblaðsmenn heldur skár
læsir. Og Vísismenn eru ekki
aðeins slegnir blindu, heldur
og heyrnarleysi, því í blaða-
mannaviðtalinu, þar sem á-
varpið var afhent, mætti full-
trúi frá Vísi — ung og lagleg
stúlka — og ræddi sérstakl'ega
við Gunnar M. Magnúss. Bless-
uð stúlkan hefur þannig hvorki
heyrt né séð, og fór hún þó
furðu dult með það.
ágúst var leitað eftir því
við stjórn Fiskimálastjóðs, að
látinn væri í té fjárhagslegur
stuðningur við áframhaldandi
leit við A-Grænland. Að fengnu
leyfi sjávarútvegsmálaráðherra
veitti stjórn Fiskimálasjóðs lof-
orð um fjárhagslegan stuðning
ef afli yrði ekki svo mikill í
fiskileitinni, að ferð togárans
svaraði ekki kostnaði, enda yrði
fiskifræðingur með skipinu og
aðstoðaði við mælingar á sjávar-
hita við botninn og fleiri nauð-
synlegar athuganir. Fyrir ein-
dregin tilmæli gaf dr. Hermann
Einarsson kost á sér til fararinn-
ar, þrátt fyrir að hann teldi
sig vanbúinn að áhöldum til
slikrar farar.
B.v. Jón Þorláksson fór síð-
an á veiðar hinn 21. ágúst og
kom í höfn 1. sept. með farm er
nam 284.780 kg. alls, þar af
283.780 kg. af karfa, 110 kg. lúðu
og 890 kg. af öðrum fiski. Sam-
kvæmt umsögn fiskimatsmanns
er það sá bezti karfi, sem landað
hefur verið frá því á vertíð.
Skipstjóri á Jóni Þorlákssyni
er Ólafur Kristjánsson.
Framkvæmdastjórar Bæjarút-
gerðarinnar gátu þess í gær að
vegalengdin frá íslandi á Jóns-
mið væri nm 340 sjómílur en
þangað sem lengst væri sótt á
karfamið við Vestur-Grænland,
á Fyllubanka, væru 1000 sjó-
mílur, eða nær % lengri leið.
Saml sjór —
sömu fisktegundir
Hermann Einarsson kvaðst
vilja færa Bæjarútgerðinni
þakkir fyrir að hafa haft for-
göngu um nánari könnun á
landgrunnskantinum við Austur-
Grænland. Sjórinn þar sé í
rauninni sá .sami og íslenzki haf-
sjórinn, hitastigið sé mjög svipað
og sömu fisktegundir að finna
þar og hér. í veiðiför Jóns Þor-
lákssonar fékkst, ef karfinn er
undan skilinn, mest af kol-
munna, sem er lítill þorskfiskur,
en auk þess urðu skipverjar
varir við þorsk, ufsa, hlýra,
steinbít, blágómu, keilu, gull-
lax og flyðru. Eru þetta sömu
fisktegundir og lifa á landgrunns-
kantinum hér við land.
Miðvikudagur 15. september 1954 — 19. árg. — 208. tölublað
Er síldarsöliimin að siöðvasi?
FéSag sildarútvegsmanita á Suí-Vest-
urlaads stofnað í Reykjavik í gær
Félagið iehit útSlutningsverð síldariimar
©í lágt iii að standa imdir síMarsöltim
í gesr komu saman til fundar í Reykjavík margir síld-
arútvegsmenn af Suðvesturlandi, þ. e. af svæöinu frá
Breiðafiröi til Vestmannaeyja. Fundurinn samþykkti að
stofna félag til að fjalla um málefni sín í sambandi við
síldarsöltun og síldveiðar á fyrrnefndu svæði.
Óheíllaboði fyrir
flokk Eisenhowers
Frambjóðandi demókrata,
bandaríska stjórnarandstöðu-
flokksins, liefur náð kosningu í
embætti fylkisstjóra í Maine í
norðausturhorni Bandaríkjanna.
Kosningar í Maine fara fram
hálfum öðrum mánuði fyrr en í
öðrum fylkjum.
Mainp hefur alltaf verið eitt
öruggasta vígi republikana og
eru liðin 20 ár síðan demókrati
var þar síðast kjörinn fylkis-
stjóri. Þessi kosningaúrslit þykja
ekki spá góðu fyrir republikana
í kosningunum til þingsins í
öndverðum nóvember.
herra týndnr
Blöð í London héldu því fram
í gær, að aðstoðarviðskiptamála-
ráðherra Sovétríkjanna hefði
komið þangað til borgarinnar í
fyrradag og týnzt um leið og
hann sté út úr flugvélinni.
Blöðin skýra svo'Yrá að ráð-
herrann hafi fengið farangur
sinn tollafgreiddan ásamt öðrum
farþegum en síðan viti enginn
hvað af honum hafi orðið. Mót-
tökunefnd hafi beðið hans árang-
urslaust. Brezka útvarpið minnt-
ist ekki á þetta mannshvarf í
fréttum í gærkvöldi.
Á fundinum voru sett lög fyr-
ir félagið og kosin stjórn, en
hana skipa: Jón Árnason útgerð-
armaður Akranesi formaður,
Ingimar Einarsson forstjóri Sand-
gerði varaformaður, Björn Pét-
ursson óitgerðarmaður Keflavík,
Beinteinn Bjarnason útgerðar-
maður Hafnarfirði og Guðsteinn
Einarsson framkvæmdastjóri
Grindavík. í varastjórn: Sigurð-
ur Ágústsson alþm. Stykkis-
hólmi, Ólafur Jónsson framkv.-
stj. Sandgerði, Huxley Ólafsson
forstj. Keflavík, Jón Jónsson út-
gerðarm. Hafnarfirði og Ellert
Ásmundsson útgerðarm. Akra-
Útflutningsverð of lágt?
Á fundinum var rætt um
vandamál þau sem saltendur eiga
við að etja um þessar mundir.
Ber í því sambandi fyrst og
fremst að geta þess að útflutn-
ingsverð á saltsíld töldu fundar-
menn og lágt til þess að um
starfsgrundvöll fyrir síldarsöltun
gæti verið að ræða.
Fundarmenn töldu að þær
fréttir sem birzt hafa af síldveið-
um og söltun hafi gefið villandi
hugmyndir um heildarástandið,
þar sem oftar sé getið góðra
daga, sem því miður hafa verið
frekar fáir, en hinna slæmu,
sem eru margfalt fleiri.
Of afkastalitlar stöðvar
í þessu sambandi má benda á,
að þótt nú séu aðeins 80 vél-
VesturÞýzkur embættismaður,
Rolf Midelmdor/, var handtekinn
á föstudaginn í síðustu viku,
grunaður um samvinnu við aust-
urþýzk þjórnarvöld. Hann framdi
sjálfsmorð í fangaklefánum, Mi-
delmdorf starfaði í vesturþýzka
ráðuneytinu fyrir alþýzk málefni.
Iðnframleiðsla Ksna
|ékst ism þriðjnng
á íyssta ári Sv?:síu iimm ára áæílunaiinnar
Birt hefur verið í Peking skýrsla um iðnframleiðslu
Kína á síðastliðnu ári.
Þetta var fyrsta ár fyrstu
fimm ára áætlunar kínversku
alþýðustjórnarinnar. Áætlunin
miðar að því að hraða iðnvæð-
ingu Kína svo sem mest má
verða.
Fram úr áætlun.
í skýrslunni segir, að iðn-
framleiðslan hafi farið fram
úr áætlun á þessu fyrsta ári
áætlunarinnar.
Framleiðslan varð þriðjungi
meiri árið 1953 en 1952.
Einnig hefur verið birt
skýrsla um utanríkisverzlun
Kína. Hún jókst um 36% á ár-
inu. Þrír fjórðu utanríkisverzl-
unarinnar eru við önnur sósí-
alistísk ríki. Viðskiptin við önn-
ur lönd hefur einnig aukizt
verulega.
bátar við reknetaveiðar á öllu
veiðisvæðinu, en það er miklu
færra en undanfarin ár, þá geta
þeir oft ekki losnað við nema
nokkurn hluta af afla sínum þá
daga sem þeir fá góða veiði.
Stafar það af því hve fáar og
afkastalitlar söltunarstöðvar eru,
en það orsakast aftur fyrst og
fremst af fyrrnefndum örðug-
leikum við síldarsöltun. í slíkum
tilfellum verða bátarnir að
leggja hluta af afla sínum í
bræðslu fj'rir lágt verð, en þeir
mega illa við slíku, þar sem
fersksíldarverðið er lágt, mið-
að við kostnað, og veiðarfæra-
tjón allmikið af völdum háhyrn-
ings.
Fundurinn fól hinni nýkjörnu
stjórn að ræða við ríkisstjórnina
og bankana um skjótar ráðstáf-
anir til að forða stöðvun síldar*
söltunar hér á næstunni.
hrósar sigri yfir
forsætisráðherra
Yfirliershöfðingi hers innbor-
inna manna í suðurhluta Viet
Nam í Indó Kína, Ngyen Ván
Hinh, kvaddi blaðarnenn á fund
sinn í gær og skýrði þeim frá
því að hann hefði unnið frægan
sigur á forsætisráðherranum,
Ngo Dinh Diem. Kvaðst hann
að beiðni liðsforingja sinna
liafa neitað skipun forsætisráð-
herrans að fara af landi brott.
staða hersins hefði hindrað for-
sætisráðherrann í að fremja
valdarán.
i d e n gefur
Á morgun verður haldinn
aukafundur í ráði A-bandalags-
ins (NATO) í París og mun
Eden, utanríkisráðherra Bret-
lands, flytja fundinum skýrslu
um viðræður sínar við ríkis-
stjórnir á meginlandi Vestur-
Evrópu. Eden kemur til Parísar
í dag til viðræðna við Mendés-
France forsætisráðherra.
Eftir viðræður Edens við ráð-
herra í Róm í gær var tilkynnt
að algert samkomulag hefði ver-
ið um að nauðsyn beri til að
koma á samtökum Vestur-Ev-
rópuríkja með aðild Vestur-
Þýzkalands og fullri þátttöku
Bretlands.
Talið er í París að franska
stjórnin muni taka þunglega
öllum tillögum um upptöku
Vestur-Þýzkalands í A-banda-
lagið.