Þjóðviljinn - 11.08.1955, Blaðsíða 12

Fékk 1800 króna hærri gjöld
'É þiísund króna lægrl tekjur!
Sú ákvörðun Sjálfstædis-
flokksins að liækka útsvörin á
Reykvíkingrum um 21% til ]>ess
að hafa úr nógu að spila í
botnlausa eyðsluhýt bæ.jar-
stjórnarihaldsins og lsaga
skiptingunni þannig, að 20
millj. koma á einstaklingana
en aðeins 3 millj. á fyrirtæki
og félög, bitnar á öllum al-
menningi og er nú helzta um-
ræðuefni bæjarbúa. Eigi að síð-
ur þegir Morgunblaðið sem
fastast og virðist ekki eiga
neina frambærilega vöns fyrir
þessu atferli íhaldsins! Er ekki
ósennilegt að Morgunblaðið
hafi orðið þess vart að ýmsum
sem hingað til hafa stutt Sjálf-
stæðisflokkinn og trúað for-
kólfum hans til að fara var-
lega í auknar og óþarfar álög
ur þyki nokkuð langt gengið
með hinni gífurlegu hækkun
útsvaranna. Bera menn af eðli
légum ástæðum saman hina
miklu útsvarsliækkun í
Reykjavík á sama tíma og t. d.
Akraneskaupstáður lækkar út-
svörin um 5% undir forustu
verkalýðsflokkanna og Fram-
sóknar.
Hér skal rakið enn eitt dæmi
þéss, hvernig útsvarshækkun
íhaldsins kemur niður á tekju-
lágum alþýðumanni. Roskinn
og slitinn verkamaður, sem
jöfnum höndum liefur stundað
sjómennsku, átti í fyrra að
greiða .4266 krónur af 44.000
króna tekjum. Vegna lasleika
og fjarvistar frá störfum bar
hann ininna úr býtum s.l. ár,
eða aðeins 42.000 krónur. Á
þessar tekjur, Þ. E. 2000 KR.
EÆGRI EN ÁRIÐ ÁÐUR, er
verkamanninum ætlað að
greiða 4010 kr. í útsvar og
2073 kr. í skatta, eða samtals
6083 krónur. Ilækkunin nemur
1817 ki'ónum, þrátt fyrir þessa
tekjulækkun vegna veikinda.
Á þennan liátt hlífir íhaldið
auðfyrirtækjum vildarmanna
sinna. Þeim er skammtað ör-
lítið brot af hækkuninni, aðeins
til að sýnast, en meginþunga
liennar velt yfir á almenning.
Fólkið sem bei-st í bökkum og
liefur vart þurftartekjur miðað
við núverandi verðlag og dýr-
tíð er látið greiða 20 millj. af
luekkuninni meðan eigendur
Sjálfstæðisflokksins sleppa
með 3! Þetta er „réttlæti"
Sjálfstæðisflokksins og við það
mun almenningur í Reykjavík
verða að búa þar til hann ris
upp gegn ranglætinu og sviptir
umboðsmenn auðstéttarinnar á-
lirifum og valdaaðstöðu.
Hverj
ir eiga nr.
13.738?
í gær var dregið í 8. flokki
happdrættis Háskóla íslands um
900 vinninga og tvo aukavinn-
ínga — alls kr. 420.900. Hæsti
vinningurinn 50.000 kr. kom á
nr. 13.738, fjórðungsmiða frá
Arndísi Þorvaldsd. 10.000 kr.
komu á nr. 33.128. hálfmiða frá
Elísi Jónssyni og Bókaverzlun
Þorvaldar Bjarnasonar Hafnar-
íirði. 5.000 kr. komu á nr. 7.130,
f jórðungsmiða frá Bókaverzlun
Þorvaldar Bjarnasonar, Siglu-
f jarðarumboðinu og Ragnhildi
Helgadóttur.
Menningin eignast fjáða vini
Heildsalar, hermangarar, útgerðarmenn,
framkvæmdastjórar og forstjórar stofna
hlutafélag henni til stuðnings
í Lögbirtingablaöinu, sem út kom í gær, er skýrt svo
frá aö stofnað hafi veriö nýtt hlutafélag, Stuðlar h.f.,
með hálfrar milljónar króna hlutafé. Á þetta hlutafélag að
standa undir Almenna bókaíélaginu sem íhaldið stofnaði
meö brauki og bramli í sumar.
glJðÐVUJINIt
Fimmtudagur 11. ágúst 1955 — 20. árgangur — 178. tölublað
Verkakonur í Keflavík
hefja vinnustöðvun 18.
Verkakvennafélag Keflavikur hefur boðað vinnustöövun
frá og með 18. þ.m. kl. 12 á miönætti, hafi samningar ekki
tekizt fyrir þann tíma.
í auglýsingu Lögbirtings segir
að „tilgangur félagsins sé að
?tyðja og efla bókaútgáfu og
menningarstarfsemi í landinu,
hafa með höndum sjálft og í
sambandi við aðra bókaútgáfu,
bókasölu og aðra skylda starf-
semi.“
Síðan er birt skrá yfir stofn-
endur og kennir þar margra
grasa, einkum er þar þó að
finna framkvæmdastjóra og
forstjóra, heildsala, útgerðar-
menn og hermangara — þannig
að menningin hefur nú loks
eignazt fjáða vini hér á landi.
Formaður menningarfélagsins er
Geir Hallgrímsson heildsali og
meðstjórnendur Magnús Víg-
lundssson heildsali, Loftur
Bjarnason útgerðarmaður, Krist-
ján L. Gestsson heildsali og
Halldór S. Gröndal, forstjóri
Naustsins! Meðal stofnenda má
finna menningarstólpana Sigfús
í Heklu, Þorbjörn í Borg, Jón
Axel Pétursson, Thor R. Thors
boxara, Kristján í Última, Hall-
grím í Sheli, Hauk Thors, Thór
O. Thors, Sigurjón Sigurðsson
lögreglustjóra og fjölmarga
fleiri. Það eitt skortir á til að
stofnendalistinn sé fullkominn að
þar vantar fjármálamennina Sig-
urð Berndsen, Brand Brynj-
ólfsson og Begga fína, en þeir
éiga eflaust greiðan aðgang að
fyrirtækinu síðar. — Skáldin
í hópnum eru Guðmundur G.
Hagalín, Gunnar Gunnarsson og
Tómas Guðmundsson
Verkakvennafélag Kellavíkur'
hefur haft lausa samninga síð-
an í ágúst 1954. Samningar
hafa enn ekki tekizt við at-
vinnurekendur. Á sl. vori buðu
atvinnurekendur verkakonum kr.
7,70 og gerði félagið þá bráða-
birgðasamkomulag um að konur
fengju greiddar kr. 7,70 á klst. i
almennri dagvinnu frá 1. maí að
telja, ennfremur 1% sjúkra-
kostnað og' 6% oriof.
Verkakvennafélag Keflavíkur
fór fram á að fá kaup félags-
kvenna hækkað í kr. 7.92, en til
þess hafa atvinnurekendur ver-
ið ófáanlegir. Verkakonur kváð-
ust tilneyddar að hækka kröfur
sínar ef ekki næðust samning-
ar án átaka. Krafa þeirra nú, er
þær hafa neyðzt til að boða
vinnustöðvun, er kr. 8.10 á klst.
Tveir samningafutidir hafa
uðurnesjafélögin endurnýja sanm-
inga um vinnu á Keflavíkurvelli
Verklýösfélögin á Suöurnesjum hafa endurnýjað samn-
inga frá 30. nóv. 1953 viö Sameinaða. verktaka og Vinnu-
veitendasambandið um vinnu á Keflavíkurflugvelli. Eru
nú tekin upp þau ákvæöi sem verklýðsfélögin fengu fram-
gengt í verkfallinu mikla í vor, og auk þess eru þrjú
nýmæli, m.a. um hækkun á vaktaálagi, og er þaö þó enn
lægra en tíökast hér í Reykjavík. Nýju samningarnir
voru undirritaöir 22. júlí s.l.
Þjóðviljanum barst í gær
fréttatilkynning um samninga
þessa frá Ragnari Guðleifssyni
og segir þar svo m.a.:
„Þessi félög standa að samn-
ingunum fyrir verkamenn og
iðnaðarmenn: Verkalýðs- og
Hærra kaip eða
Brotherton, forseti sambands
verkalýðsfélags vélsmiða og
skipasmiða í Bretlandi, lýsti yf-
ir við setningu þings sambands-
ins í gær að sambandsfélögin
myndu brátt bera fram kröfu
um verulega kauphækkun. —
Benti hann á að gróði atvinnu-
rekenda væri meiri en nokkru
einni fyrr.
Brezkir verkamenn munu
krefjast þess að fá hiutdeild í
auknum arði vinnu sinnar, sagði
Brotherton. Ef þjóðarnauðsyn
býður munum við stilla kröf-
um okkar í hóf, en þá verður
líka að taka fyrir allan einka-
gróða með því að þjóðnýta at-
vinnutækin.
ýtfr ókeypis til
ega og fáfræklinga
Fransha stjórain reynir að kema
éseljanlegnm vmMrgðum í lóg
Frakkar sem fá greiddar örörkubætur eöa ellilífeyri
munu fá vikulegan skammt af víni í viðbót viö bæturnar
næsta vetur.
Þetta er eitt af bjargráðum
frönsku ríkisstjórnarinnar til
að ráða fram úr einu flóknasta
og viðkvæmasta vandamáli
franska þjóðarbúskaparins.
Svo er mál með vexti að
Frakkar hafa síðustu árin
framleitt langtum meira. vín en
þeir hafa komizt yfir að drekka.
Vínbændur kref jast þess að
ríkisstjórnin hjálpi þeim að
koma afurðum sínum í verð og
hefur ríkt hálfgert uppreisnar-
ástand í sumum vínyrkjuhéruð-
unum, vegna þess að bændum
hafa þótt yfirvöldin sein í svif-
sjómannafél. Keflavíkur, Verka-
lýðs- og sjómannafélag Mið-
neshrepps, Verkalýðs- og sjó-
mannafél. Gerðahrepps, Verka-
lýðsfélag Grindavíkur, Verka-
lýðsfélag Hafnahrepps og Iðn-
sveinafélag Keflavikur, en hins-
vegar Sameinaðir verktakar
fyrir sína starfsemi á Kefla-
víkurflugvelli og Vimxuveit-
endasamband íslands.
Kaup samkvæmt samningum
þessum er hið sama og nú gild-
ir á Suðurne^jum og í Rej'kja-
vík í sömu starfsgreinum.
Flest hin áðurnefndu félög
Framhald á 8. síðu
um að leysa vanda þeirra.
Nú ætlar ríkisstjórn Faure
að höggva á flækjuna í eitt
skipti fyrir öll. 1 fyrsta lagi
verður reynt að koma í lóg því
víni sem fyllir birgðageymvslur
ríkisstjórnarinnar og bænda.
Allir öryrkjar og ( gamálmenni
og aðrir sem búa við svo kröpp
kjör að þeir geta ekki veitt sér
það að neyta víns að staðaldri
munu fá ríflegan vínskammt á
viku hverri frá nóvemberbyrj-
un til aprílloka í vetur. Þar að
auki kaupir ríkisstjórnin þrjár
Framhald á 10. síðu.
Eins og kunnugt er halda Loft-
leiðir h.f. nú uppi fimm áætlun
arferðum í viku hverri milli
meginlands Evrópu og Ameríku.
Svo margar. farbeiðnir hafa
nú borizt félaginu að ákveðið
hefur verið að taka upp fimm
aukaferðir. í ágúst og . septem-
ber. Fjórar ferðanna verða farn-
ar milli meginlands F.vrópu og
Ameríku, en ein milli íslands og
Norður-Evrópu.
Næstum fullskipað er í flug-
vélarnar í þessum væntanlegu
aukaferðum.
verið haldnir og fulltrúar frá
Vinnuveitendasambandi íslands
mætt á þeim atvinnurekendum
til aðstoðar g'egn konunum. En
verkakonur í Keflavík eru stað-
ráðnar í því að sigra.
Ber þú mig,þrá
Ljóðabók eítir Snæbjörn
Einarsson á Rauíarhöín
Komin er út ljóðabókin Ber
þú mig' þrá, eftir Snæbjörn
Einarsson á Raufarhöfn. Bókin
er 106 blaðsíður á stærð, og
fljdur 47 ljóð, en lienni lýkur
á eftirmála, þar sem höfundur
gerir í örstuttu máli grein fyrir
ljóðagerðarsögu sinni.
Snæbjörn Einarsson hefur
lengi verið kunnur hagyrðing-
ur í Norður-Þingeyjarsýslu og
víðar þar eystra; og eru ýmsar
vísur hans góðlcunnar, einnig
danstextar ef blaðamaðurinn
man rétt. í þessari bók eru
hinsvega r ekki lausavísur að
ráði, aftur á móti afmæliskvæði
og erfiljóð. Ennfremur eru í
bókinni kvæði eins og Vígöld
og vopnahlé og Martröð mann-
kyns — og benda þau nöfn til
efnisins.
Prentsmiðja Odds Bjömsson-
ar á Akureyri hefur prentað
bókina.
Hvirílylur ógn-
ar strandfylkjum
Fyrsti hvirfilbylurinn á þessu
síðsumri þokast nú norður með
Atlanzhafsströnd Bandarikj-
anna og færist nær og nær
landi. Stormmiðjan herst aðeins
10 km á klukkustund en vind-
hraðinn í sveipnum kemst upp
I 60 metra á sekúndu.
1 gærkvöldi var hvirfilbylur-
inn útifyrir strönd fylkisins
North Carolina o'g var mikill
viðbúnaður í öllum strandfylkj-
unum norðurandir Kanada til
að draga úr tjóni ef storm-
sveipurinn berst inn yfir land.
Talið er að livirfilbyl þessum
svipi mjög til þess sem varð
145 mönnum að baná í íyrra-
haust.
rædd i dag
í dag kemur frönsk ráðherra-
nefnd saman til að ræða til-
lögur Grandvals landsstjóra í
Marokkó um stjórnarbót þar í
landi. Grandval mun sitja fund
nefndarinnar. Landsstj óramir í
hiiium frönsku nýlendunum í
Norður-Afríku, Tunis og Alsír,
eru einnig komnir til Parísai’.