Þjóðviljinn - 06.12.1956, Blaðsíða 2

2) — ÞJÖÐVILJINN — Fimmtudagur 6. desember 1956
T dag er fimmtudagurinn 6.
desember. Nikulásarmessa.
— 340. dagur ársins. —
Tungl í hásuðri kl. 15.43.
— Árdegisháflæði kl. 7.39.
Síðdegisháflæði kl. 19.58.

Fimmtudagur 0. desember
^/y' Fastir liðir eins
og venjulega. Kl.
12.50—14.00 Á frí-
-vaktinni, sjó-
mannaþáttur
(Gurún Erlendsdóttir). 15.00
Miðdegisútvarp. — 16.30 Veður-
fregnir. 18.25 Veðurfregnir. 18.30
Framburðarkennsla í dönsku,
ensku og esperanto. 19.00 Har-
monikulög. — 19.10 Þingfréttir.
— Tónleikar. 19.35 Auglýsingar.
20.00 Fréttir. 20.30 Frásögn: Á
söguslóðum Gamla testamentis-
ins; sjötti hluti (Þórir Þórðarson
dósent). 20.55 Einsöngúr: Blanche
Thebom syngur; William Hughes
leikur undir (Hljóðr. á tónl. í
Austurbæjarbíói 19. okt. s.l.). a)
Þrjú lög eftir Beethoven: „Ade-
laide“, „Kossinn" og „Þitt lof, ó
Drottinn vor.“ b) Fimm lög eft-
ir Richard Strauss: „Morgunn11,
„Mansöngur", „Sálarró", „Af öll-
um huga“ og „Cáci)e“. d) „Synja
ei bón minni.“, aría úr óperunni
„Hérodiade" eftir Massenet. e)
„Fjorton ár“, sænskt þjóðlag.
21.30 IJtvarpssagan: ,,Gerpla“ eft-
ir. Halldór Kiljan Laxness; VIII.
(Höfundur les). 22.00 Fréttir og
veðurfregnir. Kvæði kvöldsins.
22.10 Sinfóniskir tónleikar (plöt-
ur); a) Fiðlukonsert eftir Kabal-
evsky (David Oistrakh og Sin-
fóníuhljómsveit Sovétríkjanna
ieika: höfundurinh stjórnar). b)
Sinfónía nr. 6 op. 53 eft-ir Shosta-
kovics (Sinfóníuhljómsveít Pitts-
borgar leikur; Fritz Reiner síj.).
23.10 Dagskrárlok.
DAGSKRÁ
Alþingis
Efri rieild í dag kl. 1V2 miðdegis.
1. Kosning tveggja fulltrúa og
jafnmargra varafulltrúa úr
hópi þingmanna í Norður-
landaráð.
2. Eignaskattsviðauki, frv. — I.
umr.
3. Bifreiðaskattur o. fl., frv. —
2. umr.
4. Gjaldaviðauki 1957, frv. —
2. umr.
5. Skemmtanaskattur og þjóð-
leikhús o. fl. frv. — 1. umr.
Neðri deild i dag kl. 1 >/•; miðdegis.
1. Húsnæðismálastjórn o. fl. frv.
— 2. umr.
2. Hnefaleikar, frv. — 3. umr.
3. Girðingalög, frv. — 1. umr.
4. Matsveina- og veitingaþjóna-
skóli.
5. Stýrimannaskólinn í Reykja-
vík.
Til hvers giftist fólk?
Hinir vísu segja að maðurinn
giftist til þess að láta konuna
rétta sér innskóna, konan
giftist til þess að )áta mann-
inn bursta teppið — og þess
vegna fara svona mörg hjóna-
bönd illa. Ráðið til þess að
bjónabönd fari vel er .þettp,
að dómi læknis eins í Svíþjóð
er hefur krufið málið til
mergjar: Konan á að gift-
ast ti) þess að rétta mannin-
um inniskóna, maðurjnn á að
. giftast til þess að bursta
teppið fyrir konuna.
Hjónaband
Laugardagínn 1. desember s.l.
vcrru gefin saman í hjónaband
ungfrú María Helgadóttir frá
Klettstíu í Norðurárdal og
Magnús Þorláksson símamaður
Reykjavík. Heimili þeirra er að
Meðalholti 2.
Garðs apótek
er opið daglega frá kl. 9 árdegis
ti) kl. 20 síðdegis, nema á laug-
ardögum kl. 9—16 og sunnu-
dögum kl. 13—16.
Millilandaflug:
Millilandaflugvélin
Gullfaxi er vænt-
anlegur til Reykja-
víkur kl. 18.00 í kvöld frá Ham-
borg’, Kaupmannahöfn og Osló.
Millilandaflugvélin Sólfaxi fer til
Glasgow kl. 8.30 í dag. Væntan-
legur aftur til Reykjavíkur kl.
19.45 samdægurs.
Innanlandsflug:
í dag er áætlað að fljúga til
Akureyrar (2 ferðir), Bíldudals,
Egilsstaða, ísafjarðar, Kópaskers,
Patreksfjarðar og Vestmanna-
eyja.
Á morgun er áætlað að fljúga til
Akureyrar, Fagurhólsmýrar,
Hólmavíkur, Hornafjarðar, ísa-
fjarðar, Kirkjubæjarklausturs og
Vestmannaeyja.
Munið jólasöfnun mæðrastyrks-
nefndar að Skólavörðustíg 11.
Móttaka og úthlutun fatnaðar er
að Laufásvegi 3.
Þegar kvæði kvöldsins hefur ver-
íð flutt í kvöld, hefjast sinfón-
ískir tónleikar. Leikinn verður
Fiðlukonsert eftir Kabalefskí,
eitt kunnasta nútímatónskáld
Sovétríkjanna; og leikur Davíð
Ojstrak fiðlueinleikinn með Sin-
fóníuhljómsveit Sovétríkjanna.
Myndin er ;af einleikaranum,
sem flestir telja einhvern mesta
fiðlusnilling nú á timum. Er
Fiðluconsertinum lýkur tekur við
Sinfónía nr. 6 op. 53 eftir Sjosta-
kovits, sem vafalaust er frægast
sovét-tónskáld um þessar mund-
ir. Það er Sinfóníuhljómsveit
Pittsborgar í Bandaríkjunum,
sem flytur verkið. Og' verði svo
öllum að góðu.
Munið jólasiifmin mæðrastyrks-
nefndar. Opið kl. 2—6 síðdegis.
Það er hafin upp-
byggileg ritdeila
milli Tímans og
Morgunbiaðsins.
Segir Mogginn að
stjórnmálamenn í
Washington hafi orðið hneykslað-
ir er þeir lieyrðu um „samkomu-
lag“ Guðmundar í. og Muccios
hér í Reykjavík á dögunum, en
Tíminn heldur því fram að
Mogginn þýði skakkt; mennirnir
hafi alls ekki orðið lineyksláðir,
hcldur aðeins hissa. Eg bíð þess
í ofvæni að deilan værði útkljáð,
og tek það fram að ég er pers-
ónulega hvorki hissa né hiíeyksl-
aður á þessum málfiutningi —
ég lief aldrei átt von á öðru.
ÚfbreiSlS
Pioöviliann
Ástríður Olafsdóttír Svíakonungs
ú hófninni
Eimskip:
Brúarfoss fór frá Húsavík á há-
degi í gær til Ólafsfjarðar; held-
ur þaðan til Vestmannaeyja og
síðan til Rostokk. Dettifoss fór
frá Akureyri í gærmorgun til
Hjalteyrar, Hólmavíkur, ísafjarð-
ar, Flateyrar, Patreksfjarðar og
Faxaflóahafna. Fjallfoss fór frá
Rotterdam í fyrradag áleiðis til
Antverpen og Reykjavíkur.
Goðafoss fór frá Rotterdam í
fyrradag áleiðis til Riga og Ham-
borgar. Gullfoss fer frá Kaup-
mannahöfn á laugardaginn áleið-
is til Leith og Reykjavíkur. Lag-
arfoss fór frá Reykjavík s.l.
sunnudag áleiðis til New York.
Reykjafoss fer frá Reykjavík í
dag til Keflavíkur, þaðan til
Vestmannaeyja og síðan til Hull,
Grimsby, Bremen og Hamborgar.
Tröllafoss fór frá New York í
fyrradag áleiðis til Reykjavíkur.
Tungufoss fer frá Hull á morgun
áleiðis til Keykjavíkur. Dranga-
jökull lestar í Hamborg í byrj-
un næstu viku ti) Reykjavíkur.
Ríkisskip:
Hekla er væntanleg til Reykja-
víkur í dag að austan úr hring-
ferð. Herðubreið er á Austfjörð-
um á norðurleið. Þyrill er á
Austfjörðum. Oddur er á Húna-
flóa á austurleið. Skaftfellingur
á að fara frá Reykjavík á morg-
un til Vestmannaeyja. Baldur
fer frá Reykjavfk í dag til Stykk-
ishólms og Gilsfjarðar.
Sambandsskip:
Hvassafell lestar síld á Norður-
landshöfnum. Arnarfell er vænt-
anlegt til Piraeus á morgun.
Jökulfell er í Leningrad, fer það-
an á morgun, til Kotka. Dísar-
fell fer væntanlega í dag frá
Stettin til Rostock. Litlafell fer í
dag frá Reykjavík ti) Breiða-
fjarða og Vestfjarðahafna. Helga-
fel) kemur eftir hádegi í dag til
Reyðarfjarðar frá Stettín, fer
þaðan ti) Akureyrar og Húsa-
víkur. Hamrafell fór um Gíbr-
altar s.l. sunnudag á leið til
Reykjavíkur.
Mæðrafélagið
heldur fupd annað kvöld kl. 8.30
í Grófinni 1. Rætt verður um
námskeið í matreiðslu, sagðar
fréttir af bandalagsfundinum,
sýnd skreyting á jólaborði,
drukkið kaffi. Vinsamlega hafið
með ykkur bolla.
Borizt hefur
nýtt tbl. af
Tímariti Verk-
fræðingafélag's
íslands. Efnið er
sérprentanir úr
norsku tækni
blaði, og er á norsku. Það skipt-
ist í tvær ritgerðir. Nefnjs önnur
Fisk som rástoff i næringmiddel-
industrien: Fiskur sem hráefni í
matvælaiðnaðinum; en hin heitir
Olje, mel og andre industripro-
dukter af fisk: Lýsi, mjöl og
önnur iðnvara úr fiski. Margar
myndir og línurit fylgja þessum
ritgerðum; og er ekki vafi á
að þær eiga erindi til fjölmargra
manna hér á landi.
LISTA8AFN EINARS
JÓNSSONAR
er opið sunnudaga og miðviku-
daga kl. 13.30 tll 15.30.
VÁTTfjRUGRIPASAFNIÖ
kl. 13.30—15 á sunnudögum, 14—lf
á þriðjudögum og fimmtudögum.
Það hefur varla farið framh.já
ykkur við lestur þáttarins af
Óttari svarta í gær, að höfund-
ur gefur í skyn að allkært hafi
verið með skáldinu og drottn-
ingunni. Og þannig hefur Stephan
G. Stephansson einnig skilið sög-
una, svo sem verður ljóst af
kvæði hans: Ástríður Ólafsdóttir
Sviakonungs. Það kemur nú hér
á eftir — eitt af merkari kvæð-
um skáldsins þrátt fyrir ýmsa
galla, og þykir kannski einhverj-
um gaman að bera saman ská’d-
skapinn og frumheimildina.
fjmiíí gálga Ólafs digra
Óttar svarti í böU var leiddur.
Ekki fór haiui feimulega,
fangaklæddur vel og greiddur.
Undan dökkri skiir á skáldi
skinu augun langa vegi,
sem þau fyrst í mynd lians mættu
manni, 'Svip þó gTeindi eigi.
Kóngur bar til Óttars illan
afbrýðinnar hatursþunga,
banasiik var kvæðið kunna,
kveðið fyrr um drottning unga.
Fyrir söngsins hug til liennar
höfuð sitt hann átti að láta.
Hirðin skyldi hlýða á, að
hegning þessi stæð' máta.
II.
Óttar gekk að liástól hilmis.
lmeigði fyrir drottnum lýða:
„Eg er skáld og kann að kveða,
kóngur þú, og sæmd að lilýða
Iofi þínu, ljóði minu!
Leyfið, að ég flytji, herra!“
Hvessti að honum ýgum augum
Ólafur og hugði verra:
„Þú skalt Ijúka öðru áður!
Ort þú hefur langtum fleira.
Mansöng, kveðinn uni sig unga,
Ástríður er g.iöm að lieyra!
Lát oss s.iá hve syrpur þínar
sæma henni. Norcgsdrottning!“
Óttar kvað: „Eg kann þær enn
þá —
konungsboði tek með Jotning“.
III.
Kvæðið lióf hann. Hirðin þagði,
hlustarnæm að flímið skildi.
Eins og seytla um silfurskálir
seiddi Óttars raddarmildi.
Var þó sem við skreytiskrumið
skáldamálsins liann sig efi,
Söfnin í bænnm:
Bæjarbókasafnið
Lesstofan er opin kl. 10—12 og
1— 10 alla virka daga, nema
laugardaga kl. 10—12 og 1—7:
sunnudaga kl. 2—7. — Útláus-
deildiu er opin alla virka daga
kl. 2—10, nema laugardaga kL
2— 7; sunnudaga kl. 5—7. —
Útibúið á Hofsvallagötu 16: opið
alla virka daga, nema laugar-
daga, kl. 6—7. Útibúið í Efsta-
sundi 26: opið mánudaga, mið-
vikudaga og föstudaga kl. 5.30
-7.30.
ÞJÓÐMINJASAFNIB
er opið þriðjudaga, fimmtudaga
og laugarlaga kl. 1—3 og sunnu-
daga kl.
ÞJÓÐSKJALASAFNIB
á virkum döguiu kl. 10-12 og 1+
19 e.h.
LANDSBÓKASAFNIB
kl. 10—12, 13—19 og 20—22 alla
virka daga neina laugardaga kl
10—12 og 13—19.
TÆKNIBÓKASAFNIÐ
i Iðnakólanum nýja er opið mánu-
(íaga, miðvikudaga og föstudaga
BÓKASAFN KÓPAVOGS
er opið þriöjud&ga og fimmtudaga
kl. 8—10 síðdegis og sunnudaga
kl. 5—7.
LESTRARFflLAG KVENNA
Grundarstíg 10. Bókaútlán: mánu-
daga, miðvlkudaga og föstudaga
kl. 4-6 og 8-9. Nýir félagar eru
tnnritaðir á sama tíma.
en sem lægju langir kossar
leyndir undir hverju stefi.
Allir sátu hirðmenn hljóðir.
hönd var knélögð undir borði.
Sýndist skína úr svipnum þeina
samvizkan í hverju orði.
Það var aðeins, er hann nefwdi
Ástríði í þulu sin.ni,
þá yar eins og allir hefðu
önnur kvennanöfn í minni.
Konur litu allar undan
Óttars kveðskap fyrst í raimi.
Eftir fylltar fáar vísur
festu augti á kvæðamanni,
störðu á liann og léttum lófuni
léku mjúkt við fingurbauga.
Var sem blámi bjartra drauma
brosaði varma úr hverju auga.
IV.
Óttar greip að augabragði
Ólafsdrápu háttastríðu.
Hún skall o‘n i endi ijóðsins.
eins og bylur fylgdi þíðu.
Hátt yfir allra kolla kvað hann
konungsniinnið yfir borðum.
Ólafs frægð og frækni um saliuia
flaug í g-ný af livellum orðum.
Stigu fram í styrku rími
stoltarleikir vígaæðis.
Samt var eins og allir sætu
enn í leiðslu fyrra kvæðis.
Þó liann léti hlymja á hjálmum
hvassa stuðla í efldu versi,
gleggra létu eftirómar
eldri vísu — hún var þessi:
„Man ég æ — við eitt sinn
dviiIduuT:
inn hjá Væni sumarkveldis
tvö og ein og áttum saman
aftanfegurð Svíaveldis.
Þá var okkur ekki í huga
óttahik við dóm í sögum.
hvort við hlutum ríkisráðiu
rétt og samkvæmt Gautalögunr5.
Ólafi var sveimul sjálfum
sveitastúlka í löngu minni.
Eftir lienni fyrstri forðum
frétti hann í útlegð sinui.
Hafði síðan l.jóð og langskip
lagt fyrir sjóarliamra enni
út til drifs frá höfnnm liennar,
hrösulgiftnar lítilmenni.
Mælti Ijúft og leit til Óttars
loknum lians að bi'agaraunum:
„Skáld, nú máttu lieilu lialda
liöfði þími að kvæðalaiunim“,
Drottning hafði unaðsörugg
undir flutning ljóða snjállra
setið, djörf og sveipinfölduð,
slgurrjóð og prúðust allra.
Rauðagullhring rakti af hendi,
renndi að Óttar baugi sínum:
„Þiggðu, skáld, sem glanipa á
götu,
gneista þann af fingri mímun'Y
Dögling leit með dælskubvosi:
„Drottning Noregs sæmir, herra,
minna yðar launum lauua
ljóðið um sig, þínu vcrra“.
VI.
Löngu þeirra linindu liauga
huldu margar grænar aldir.
Til eru enn lijá örfum þeirra
eldar sömu í brjóstmn faldir.
Eg hef séð úr sænskuin augmn
sömu stafa hjartaslögin
sem að fyrir Ölafs exi
Óttari svarta guldu bauginn.
GENGISSKRÁNING
1 Bandaríkjadollar 16.32
1 Kanadadollar 16.9!)
100 danskar krónur 236.33
100 norskar krónur 228.50
100 sænskar krónur 315.50
100 finsk mörk 7,09
1000 franskir frankar 46.63
100 gyllini 431.10
100 tékkneskar krónur 226.67
100 vesturþýzk mörk 391.30
1000 lírur 26.02
100 belgiskir frankar 32.90
100 svissneskir frankar 376.00
Gullverð ísl. kr.: 100 gullkrónur
= 738,95 pappírskrónur.