Þjóðviljinn - 17.05.1958, Page 12

Lvðveldissiimar I Frakklandi taka
höndum saman tii að forða einræði
Allir flokkar nema íhaldsmenn samþykktu að fela stjórn Pflimlins
aukin völd til að vernda lýðræðið og stofnanir lýðveldisins
De (jiaulle gertr iilraun til
að brJótasÉ til valda
Lýðveldissinnar úr öllum ílokkum tóku höndum
saman á franska þinginu til að veita ríkisstjórn
Pflimlins aukin völd til að hindra tilraunir íhalds-
aflanna til að koma á einræði í landinu. Frumvarp
stjórnarinnar sem veitir henni heimild til að lýsa
yfir neyðarástandi í landinu var samþykkt með 461
atkvæði gegn 114 atkvæðum íhaldsmanna. Stjórn
Pflimlins hafði farið fram á þessi auknu völd eftir
að de Gaulle hershöfðingi hafði lýst yfir í fyrradag
að hann væi fús að taka við völdum, ef þess yrði
óskað.
Skrifstofa de Gaulle í París
birti í fyrradag yfirlýsingu þar
isem hershöfðinginn tilkynnti
þetta. Hann sagðist vera reiðu-
búinn að vinna fyrir þjóð sína
ef þess gerðist þörf, og sagði
að það væri núverandi stjóm-
arkerfi að kenna hvernig nú
Væri komið fyrir Frökkum.
hvar sem er og tiltaka ákveð-
in svæði þar sem allir skulu
vera undir eftirliti stjórnar-
valdanna.
Hún hefur heimild til að
senda þá menn sem grunaðir
eru um að ógna öryggi og Iiafa
í liyggju lögbrot til nánar tál-
tekinna syæða. »
líún fær fullt vald yfir blöð-
um, útvarps- og sjónvarps-
stöðvum, og kvikmyndahúsum.
Hún getur skyldað menn til
að al'henda öll vopn og skot-
færi.
Henni er heimilt að láta á-
Henni er heimilt að Iáta
Ioka öllum veitínga- og
skemmtistöðum og banna alla
fundi og mannsafnaði.
kveðin mál sem annars mypdu
fara fyrir borgaralega, dóm-
stóla dæma af herréttum.
Öfluaur vörður
Mjög icflugur vörður vopn-
aðrar lögreglu var um þing-
húsið og á nálægum götum
þegar þingfundur hófst og
hafði lið þetta verið kallað á
vettvang samkvæmt tilmælum
sósíaldemókratans Letrocquer,
forseta þingsins.
Samtök íhaldsmanna 'sem
haldið háfa uppi óeirðum í
París undanfarna daga virðast
hafa ákveðið að fara hægar í
sakirnar vegna hins mikla við-
búnaðar lögreglunnar. Ekki
fréttist af neinum óeirðum í
París í gær, en í gærmorgun
höfðu fundizt tvær sprengjur
í ráðuneytisskrifstofum, og
voru þær gerðar óvirkar. Hins
vegar sprakk í fyrrinótt
sprengja í kjallara sumarbú-
staðar Pflimlins forsætisráð-
herra, en ekkert manntjón
varð.
í hinum vopnuðu lögreglu-
sveitum sem nú gæta öryggis
Parísarbúa eru um 50.000
manns og hefur mikill hluti
þeirra verið kallaður til höfuð-
borgarinnar frá öðrum héruð-
um landsins.
Pflimlin hefur látið hanna
nokkur samtök hægri-öfga-
Framhald á 6. síðu
Iliiizi við að Salatfl tilkyiini
að hann IiafI myndað stjórn
Fréttaritarar í Algeirsborg sögðust í gær hafa það
eftir góðum heimildum að Raoul Salan hershöfðingi,
yfirmaður herafla Frakka í Alsír, myndi í dag til-
kynna að hann hefði myndað stjórn sem myndi fara
með öli mál landsins.
Búizt er við að tilkynning
um þessa stjómarmyndun Sal-
ans muni birt í stjómartíðind-
um Alsír sem koma út snemma
í dag. Sagt er að þetta ráðu-
neyti Salans muni hafa svip-
að verksvið og stjórnardeild
Lacoste, fyrrverandi Alsírmála-
Mollet cn ekki
Robert Lacoste
Eins ,og búizt hafði ver-
ið við hefur Guy Mollet,
leiðtogi sósíaldemókrata,
tekið- sæti í stjórn Pfliml-
ins sem varaforsætisráð-
herra. Pflimlin hafði einn-
ig boðið Robert Lacoste,
sósíaldemókratanum sem
gegnt hefur émbætti Alsír-
málaráðherra síðustu tvö
árin, það embætti aftur, en
Lakoste hafnaði boðinu og
sagði það koma of seint.
De Gaulle hershöfðingi
Undanfarin 12 ár hafi sífellt
sigið á ógæfuhlið, og Frökk-
um hafi reynzt ofviða öll hin
ýmsu vandamál sem þeir hafi
verið að glíma við að leysa.
Aukafundur binasins
Átján klukkustundum eftir
að þessi yfirlýsing de Gaulle
hafði verið birt kom franska
þingið saman á aukafund.
Hann hafði verið boðaður að
tilhlutan Pflimlins, hins nýja
forsætisráðherra, sem fór fram
á það við þingið að það veitti
ríkisstjórn hans heimild til að
lýsa yfir neyðarástandi í
landinu. Frumvarp stjórnar-
innar, sem þingið samþykkti,
veitir henni m.a. þessi völd,
fyrst um sinn a.m.k. í þrjá
mánuði:
Iíenni er heimilað að stöðva
umferð manna og farartækja
Spútnik nýi er langmestur
allra gervitunglanna
Rúmlega 1300 klló, eða um 100 sinnum
þyngri en stœrsfa gervitungl USA
Á uppstigningardag sendu Sovétríkin á loft nýj-
an spútnik, sem er langmestur þeirra allra og um
100 sinnum þyngri en stærsta gervitungl Banda-
ríkjanna. Hann kemst upp í um 1900 km hæð og
fer umhverfis jörðina á 106 mínútum.
Spútnik 3. er hyorki meira né
minna en 1327 kíló, en Spútnik
1. var 86,3 kíló og Spútnik 2.
508,3 kíló. Stærsta gervitungl
Bandaríkjanna, Könnuður, er
hins vegar aðeins 13,6 kíló.
Eins og hinir spútnikar Sovét-
ríkjanna, sem eru nú báðir liðn-
ir undir lok, fer þessi umhverf-
is jörðina á braut sem hallast
mjög frá miðbaug jarðar, eða
um 65°. Hann og síðasta þrep
eldflaugarinnar sem bar hann
á loft og fylgir honum nú á ferð
haus umhverfis jörðina eiga því
ÞiöÐviumii
Laugardagur 17. maí 1958 — 23. árgangur — 110 tölublað
að vera sýnileg með berum aug-
um um allan hinn byggða heim.
Nú mun hann þó aðeins sýnileg-
ur milli 9. og 36. baugs norð-
lægrar breiddar skömmu eftir
sólsetur og 58. og 65. suðlægrar
breiddar skömmu fyrir sólar-
uppkomu.
Mikil og margskonar áhöld
Vísindatækin og sendistöðvar
Spútniks 3. vega samtals 968
kíló. Bújzt er við að hann muni
verða á lofti a.m.k. í hálft ár.
Sovézki vísindamaðurinn Evg-
éni Fjodoroff ræddi í gær i
Moskvu við fréttamenn um hið
nýja gervitungl. Hann sagði að
vísindatækin óg sendistöðvar
steinaryk á leið gegnum gufu-
hvolfið og geisla sólarinnar. Sér-
stök tæki rannsaka yztu lög
gufuhvolfsins sem spútnikinn fer
um, samsetningu þess, þéttleika
og þrýsiing. Spútnikinn hefur
ráðherra, nema hvað augljóst
þykir að Salan ætli sér ekki að
lúta stjórninni i París í einu
né neinu.
Afstaða hans virðist nú farin
að skýrast, en hún hefur verið
mjög óljós allt frá því að fé-
lagar hans hófu uppreisn sína
á þriðjudaginn. Hann hefur ver-
ið beggja bils, viljað láta líta
svo út sem hann þjónaði báð-
um, en eftir að de Gaulle gaf
út yfirlýsingu sína í fyrradag
virðist hann hafa alveg snúið
baki við stjóm Pflimlins.
Hann gaf í gærmorgun út
dagskipun til hersins í Alsí.r.
Þar sagði hann að vísu að þeir
400.000 frönsku hermenn sem
eru undir hans stjórn myndu
verða hollir lýðveldinu, en hann
.lýsti um leið yfir að hann einn
væri fær um að taka þær á-
kvarðanir sem þyrfti til að
hann gæti rækt það verkefni
sitt að halda uppi lögum og
reglu og halda áfram barátt-
unni við hina serknesku upp-
reisnarmenn.
Ágreiningur j „velferðar-
nefndinni“ ?
Fréttaritari Reuters í Al-
geirsborg símaði í gærkvöldi
að þrálátur orðrómur genjgi
um að kominn væri upp ágrein-
ingur í „velferðamefndinni" í
Algeirsborg sem er undir for-
ystu Massu hershöfðingja.
Nefndin er bæði skipuð her-
foringjum og fulltrúum
franskra landnema ' Alsir og
er sagt að herinn vilji nú
verða einráður í nefndinni.
Um 130 slíkar „velferðar-
nefndir“ hafa nú verið myndað-
Framhald á 6. síðu.
i porti |f |
lögreglustöðvarinnar með sprengju
Þeir voru einnig viðriðnir sprengju-
kastið á Hegningarhúsið 4. maí sl.
Aðfaranótt sl. fimmtudags voru tveir 17 ára piltar
handteknir þar sem þeir voru með sprengju í porti lög-
reglustöðvarinnar og reyndi annar þeirra að kveikja í
hennl Sami maður játar að hafa. vai-pað sprengju á þak
Hegningarhússins 4. maí ásamt öðrum manni.
Aðfaranótt 4. maí sl.
varpað allöflugri sprengju upp
I á þak Hegningarhússins við
hans gerðu kleift að gera þrenns Skólavörðustíg, sprakk hún þar
konar athuganir samtímis:
Athuga geimfyrirbæri,
Joft-
óg rauf gat á þakið, en svo
lánlega vildi til, að enginn
var maður var nálægt, svo að slys
varð ekkj af. Ekki tókst lög-
reglunni að hafa hendur í hári
tilræðismannanna.
Sl. fimmtudagsnótt komu
Framhald á 11. síðu.