Þjóðviljinn - 07.05.1959, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 7. maí 1959 — ÞJÓÐVILJINN — (9

RITSTJókl:

Glímcm við Frímann
Frimann Helgason telur að ég
hafi skorað á sig, og sé sér því
nokkur vorkunn. Aðrir mundu
telja að hann hefði fyrr kastað
hanzkanum, og það sé vonum
seinna, að ég tók hann upp. Eg
hef alltaf gaman af glímum, en
skemmtilegri þætti mér glíman
ef ofurlítið væri fimlegri vörn-
in hans Frímanns. Það skal þá
fyrst tekið fyrir. að hann hefur
grein sína á umræðum, sem fram
fóru í Íþróttasíðúnni fyrir um
það bil tveimur árum. Ekki var
ég staddur á þeárri glímu, hvorki
sem áhorfandi eða dómari, svo
þau skrif koma mér ekkert við.
Svo getur Frímann þess í feitu
letri að ég sé sjálfum mér sam-
kvæmur, og þar er ég honum
innilega sammála. en svo rugl-
ast hann eitthvað í sagnfræðinni
þegar kemur að næstu fyrirsögn:
„Löghelgun Gríms á níði“. Þá
verður frásagnarmáti Fr.ímanns
eitthvað ábekkur talsmáta Kot-
strandarkvikindisins frammi fyr-
ir Torfa í Klofa. í þau full tutt-
ugu ár, sem ég glímdi. var ég
aldrei níddur og níddi engan og
aldrej vissi ég dæmda vítabyltu.
Hitt kom fyrir, að ég fengi verð-
laun fyrir fagra glímu og drengi-
lega.
Snemma var mér það ljóst, að
allar iþróttir koma til með að
fylla út i þann ramma, sem
þeim er sniðinn með viður-
kenndum og staðfestum reglum.
Og gh'man hlaut að snillast, ef
ákvæðið, sem ég vitnaði í frá
1927 yrði langlíft. Þess vegna hóf
ég undirúning til þess, að fá
þessu breytt. Viðaði að mér
rökum og fróðleik í nokkur ár
og sendi Í.S.f. breytingatillögur
1938, til þess að fá löghelginni
svift af níðinu. Þessum tiliögum
fylgdu meðmæli eftirtalinna
manna;
Skú'f Þorsfeinss. form. UMSK
Gestur Andrésson fyrrv. form.
ÍK
Njáll Guðmundsson glímu-
kappi Kiósarsýslu í 3 ár
Skúli Þorleifss. fyrrv. glímuk.
Hja't.i Þórðarson glímukappi
Kjósarsýslu í 5 ár
Þorkell Þorkelsson frá Valda-
stöðum
Jóhannes Bjarnason sigurveg-
ari í kaonglímu verzlunarm. ‘38
Ingim, Guðmundss. g'ímuk.
Kjartan Bergmann glímusnill-
ingur
Lárus Halidórsson skólastj.
Ólafur Pétursson íbróttak.
Ólafur Þórðarson form. ÍK
Lárus Salómonsson fyrrver-
andí glimukóngur
Halldór Guðmuodsson glímu-
snilljngur Kjósarsýs'u í 5 ár
Sieb.; Guðmundsson Fellsmúla
Sigurð.ur Norðdahl í stjórn
,,Ármanns“
Þorgeir Jónsson frá Varma-
dal fvrrv. glímukóngur og glímu-
snillingur
Páll Þorláksson glímudómari.
Eg gat haft þá fleiri, en mig
öraði ekki fyrir því bá, að þessi
rökstuðningur mundi ekki nægja
til þess, að koma fram laga-
breytingu, sem ekki er nema
kvöldstundarverk að fram-
kvæma.
Svo liðu tvö áT.
Frímann og sessunautar hans
í stjórn ÍSÍ komu því ekki í
verk, að leiðrétta þetta. Árið
1940 birti ég tillögurnar í
„Morgunblaðinu“. Og til þess
að sýna, að ég er sjálfum mér
samkvæmur vitna ég í þá grein.
„Glíman er þjóðaríþrótt,- sem
hefur þroskað sín óskráðu lög
um lanpan aldur. Þegar þessi
lög eru færð í letur, er reynt
að gera það með sem mestri
samvizkusemi. En öll frumsmið
stendur til bóta.
-V ; .V y ‘ • ' . ■:
‘Þegar enciúfskoðunin fer fram
tekst svo illa til. að reglunum
er spillt. Eg er sannfærður um
að bað ákvæði, að sá sem eigi
braeðið og verði ofan á (svo
smekklega sem það er orðað)
skuli hafa sigur, er orsök þess
hve oft er fast glimt:
„Nú bregður maður keppinaut
sínurn og gerir honum rétta
bylfu, en fellur sjálfur á hann
ofan og nemur niður meira en
leyfilegt er. skal þó dæma hon-
um unna glímuna. ef hann nam
ekki vj.ð jörðu nema lítið eitt og
réð að ful'u niðurlögum hins.“
Glímuregl. ÍSÍ bls. 3 (fellt niður
1951). Þetta er I.iót setnin'g í
reglum um íslenzka glímu.
Að glíman er ekki ver komin,
en raun ber vifni er því að
bakka. að erm lifir mikið af
hinum heilbrieða glímuanda
rneðal þjóðarinnar.“
,.En frá því vil ég ekki hvika,
að bvltan sé aðal kepDÍkeflið
og að brögð og vamjr eigi sér
engin laun, ef bau ekki valda
eða verja byltu. Það er að segja
braeð. sem ekki veldur byltu '
misheonnast Og braeði, sem t.ek
ið er illa eða aðeins til að sýn-
ast er ekki skvlt að svara með
vöm. Ai'tli menn að standa af
sér eóð brögð, er bað verst fyrir
bann sem það reyoir.
Glíman er karlmannlegur
kannleikur, bar sem sá sterki.
snari og kunnátt.usami, þolgóði
og liðuei hefur mesta mögu-
leika til að vjnna.
Það er svo með al'ar íþrót.tir.
að bær útheimfa vissa líkam-
lega eijiMeika og þeir, sem
bafa hlotið þá ejeinleika í
vöeeugíöf. eða áunnið sér þá.
hafa mest.ar líkur t.il að vinna
oe við bví er ekkert, að segja.“
Enn líða árin. Frímann oe
sessunaut.ar hans i stjóm ÍSI
voru athafnalitljr. að visu skio-
uðu beir nefnd. -en höfðu ekki
myndueleik ti.l að setja henni
nein skynsamleg .tkilyrði um
verkhraða, og þar var lengi
dundað yfir lit.lu efni.
Eg hélt áfram að ónáða ÍSÍ
með bréfum og umsögnum
mætra manna, t.d. Kolbeins í
Kollafirðj sem saeði: „Eg hefi
lesið glímureglur Gríms S. Norð-
dahls, og athugað litilsháttar.
Hefi ég borið þær saman við
það, sem ég hefi áður lesið um
íslenzku glímuna og þær regl-
ur, sem mér voru í æsku minni
um hana kenndar, og tel ég regl-
ur þessar í fullu samræmi við
það.“
Oft ræddi ég við forsetann,
Ben. G. Waage sem alltaf tók
þessu máli vingjarnlega og af
skilningi, en framkvæmdir
drógust allt th 1951. Þá fyrst
eru tillögur mínar teknar ti 1
greina og gerðar að lögum ÍSÍ.
Og þar með eru lög ÍSÍ um það
hvernig bylta sé rétt gerð komin
í samræmi við hin fornu . ó-
skráðu lög glímunnar, sem eru
eldri en íþróttasámband íslands.
Trúi nú hver sem trúa vill
Frímanni, að ég dæmi eftir öðr-
um ákvæðum, en þeim, sem ég
eftir baráttu í ræðu og riti á
annan áratug loks fékk lögtek-
in? Þettó starf mítt verður á
máli Frhnaniis að feitletráðri
fyrirsögn:
„Löehelgun Gríms á níði.“
Er nú furða þó að mér detti
í hug málaflutningur Kotstrand-
arkvikindisins. Frímann segir:
„Til frekara öryggis hef ég nú
blaðað í gegnum glímulög ÍSÍ
sem samin voru af glírpubókar-
nefnd ÍSÍ á sínum tíma og gef-
in út 1951, og kem ég hvergi
auga á þá grein, sem Grímur
vjtnar i og samþykkt var 1928,
að hans sögn.“
Til ‘ frekara öryggis um hvað
er maðurinn að blaða, til öryggis
um, að það sé lýðum ljóst, að
hann viti ekkert hvað hann er
að skrifa um.
Það bykir engum merkilegt.
sem til þekkir, þó hann finni
ekki ólögin. sem ég vitnaði í,
eftir að búið er að fella þau og
gera tillöeur mínar að lögum
ÍSÍ. En þetta átti nú hann Frí-
manna að vita.
Nú lægi beint fyrjr mér að
bregða Frímanni um, að fara
vísvitandi með rangt mál í öll-
um seinni hluta greinar sinnar,
bar sem hann staðhæfjr, full-
yrðir blákalt út í loftið. að bað j
séu ejnhver ótaljn einkalög
mín, sem ég dæmi eft.ir. en
HANN fari eftir lögum ÍSÍ.
Við höfum báðir sömu lög og
burfum ekki að s'íta friðinn
fyrir þær sakir En með þessu
geipi sínu renuir hann sterkum
stoðum undir þá skoðun mína.
að það skorti mikið á. og meira
en ég hélt í unphafi þessarar
deilu, að hann hafi þekkingu á
við mig, í því sem glímunni við-
kemur, hvað þá aðra, sem meira
hafa til brunns að bei'a.
Fyrst það ruglast allt fyrir
Frímanni, sem er til í skjal-
festum heimildum. hversu miklu
fremur' vefst þá hitt fyrir hon-
um, sem gerist í harðri keppni
og verra er að henda reiður á.
Nei, hann Frímann mei/nar
ekkert illt með þessum skrifum
sínum og ég hefi aldrei vænt
hann um hlutdrægni eða vondan
tilgang, en hitt sagði ég, að
bann hefur haldið uppi níðskrif-
s*
um, um glímuna, glímumenn og
dómara. En hann veit ekkert
hvað hann er að gera, frekar en
kviarollan, sem eyðileggur nyt-
ina sína, og jafnvel annarra í
hugsunarleysi.
Allt þetta tal, að glíman sé
orðin „rekald“, og jafnvel naga;
neglumar yfir þeim vandræðum, |
að ekki sé hægt að fá erlenda
kennara er mjög fjarstæðu-
kennt og neikvætt.
Það er vitað mál, að íslend-1
ingar hafa vaxið að vexti og
afli með batnandi lífskjörum.
Fjöldi manna hefur æft glimu
lengi og samvizkusamlega, und-
ir handleiðslu hinna færustu
kennara og við betri skilyrðu,
en þekktust fyrir nokkrum ára-
tugum. En það er ekki hægt að
bera afrek glímumanna saman
með því að skrásetja met, en
auðvelt að rausa um eilífa aft-
urför.
Mig furðar ekki þó hann Frí-
mann finni, að þessi vöm hans
ihúiii ék'ki veija hann ef tir-.
mirmilegri skfokkskjóðu,. og íj
fallinu rekur hann upp emjan
þvílíka að berst um land allt, og
heitir á einhver máttarvöld, að
dæma mig i vítabyltu af verstu
tegund. samkvæmt glímulögum
ÍSÍ. (Þar er nú raunar ekki
nema eina tegund að hafat
Hér sannar Frímann sem oftar
hve ósýnt honum er, að hugsa
og bera sig sem glímumaður.
Hver hefur heyrt glímumann
krefjast refsidóma yfir g’ímu-
bróður sínum. Hitt eru glímulög
að takast i hendur að leikslok-
um, hver sem úrslit hafa orðid
Kópavogi, 15. apríl 1959.
Grímur S. Norðdahl
ATHUGASEMD
Það g’eður mig að Grímur S.
Norðdahl skpli hafa komizt að
raun um það, ,að búið værj að
afnema níðið úr glímulögunum,
og að það hafi verið gert í þarn
tíð sem ég átti sæti í stjóm ÍSÍ,
og þá, .að menn mega ekki níða.
HRt hryggjr mig að Grímur S.
Norðdahl skyldi ekki nota tíma
sinn og blaðrými til rökræðna
um það, hvernig vinna skuli áð
vexti o$ viðgangi glímunar, en
það kom mér raunar ekki á ó-
vart, og kveð.
F. II.
Mjaðmarhnykkur.
Tekst Reykjavíkurúrvalinu að
sigra Þjóðverjana annað kvöld?
Annað kvöld fer fram síðasti
.lejkur þýzka handknattleiksliðs-
ins frá Hamborg, og keppir það
þá við Reykjavíkurúrval. Það
er nú orðið nokkuð langt síðan
hreint Reykjavikurúrval hefur
leikið við erlent lið og verður
gaman að sjá hvernig bví vegn-
ar. Effír öllum sólarmerkjum
að dæma ætti lið það sem valið
hefur verið að sigra, ef það
fellur saman, og margt bendir
til þess að það geri það. i
Að þessu sinni leikur hinn
roskni, snjalli landsþðsmaður
Þjóðverjanna, Singer Heinz í
marki, en hann var í marki í
þýzka lands'iðinu sem sent var
á heimsmeistarakeppnina 1954.
Hann hefur hingað til leikið
sem framherji í liðinu í stað
manns sem ekki gat komið, og
liðið saknar nú mjög. Verður
: gaman að sjá þennan aldna
meistara (36 ára) í markinu.
Singer fór með landsliði Þjóð-
verja 1956. Singer hefur látlð
1 svo ummæl t að það komi lionum
alveg á óvart hve handknatt-
leikur sé hér vel leikinai og a3
sjá snjallar skyttur, tvær og
fleirrj í hverju liði, það var
meira en hann liafði búizt við.
Reykjavíkurliðið sem mætir
Polzei Hamburg annað kvöld
er þannig skipað:
Guðjón Ólafsson KR, Sól-
mundur Jónsson Val, Bergur
Adolphson KR, Guðjón Óláfs-
son Fram. Karl Jóhannsson KR,
Reynir Ólafsson KR, Karl Bene-
diktsson (fyrirliði), Hermann
Samúelsson ÍR, Geir Hjartarson
Val, Pétur Sigurðsson ÍR.
Flokksstjóri verður Pétur
Bjarnason óg hefur hann valið
lið þetta og stjórn HKRR sam-
þykkt.
Hinir ágætu þriðju flokkar
Ármanns og FH keppa á undan,
og getur það líka orðið skemmti-
leg keppni, því að þessir ungu
menn leika góðan handknattleik.
Þá verður í leikhléi sýnd á-
haldaleikfimi sem um daghaij
vakti sérstaka athygli.