Þjóðviljinn - 19.09.1962, Qupperneq 4

Rœtt við forseta ÆF
í filefni þingsiiís
Auglýst hefur verið að sambandsþing Æsku-
lýðsfylkingarinnar verði haldið um næstu helgi
Þetta er 20. þing ÆF og það verður haldið norð-
ur á Húsavík. í þessu tilefni sneri Æskulýðs-
síðan sér til forseta ÆF, Eysteins Þorvaldsson-
ar, og ,spurði hann nokkurra spurninga.
— Hversvegna er þingið hald-
ið svona langt úti á landsbyggð-
inni?
— Það er engin tilviljun. Að
fengnu samþykki Fylkingarinn-
ar á Húsavík ákvað fram-
kvæmdanefnd einróma að halda
þingið þar. Það er bæði að við
viljum heiðra félagana á Húsa-
vík fyrir dugmikið starf, og
eins vitum við, að Húsvíkingar
eru góðir heim að sækja og
þeim fyllilega trúandi fyrir því
að taka á móti stórum hópi
þinggesta og sjá um þingundir-
búning á staðnum.
— Hver verða helztu við-
fangsefni þingsins?
— í fyrsta lagi skipulagsmál
samtakanna, og í öðru lagi
stjórnmálaástandið og hlutverk
Æskulýðsfylkingarinnar í þeim
öriagaríku átökum sem fram-
undan eru í sjálfstæðisbaráttu
Islendinga.
— Hvað líður undirbúningi
þingsins?
— Skipulagður málefnalegur
undirbúningur hófst snemma í
sumar, er framkvæmdanefnd
kaus nefndir til að fjalla um
þingmájin og 'semja drög að á-
lyktunum um þau.
og námskjör hafa svo að segja
staðið í stað þrátt fyrir öra
þróun og íramfarir á þessu
sviði í öðrum Evrópulöndum.
Unga fólkið verður að beygja
sig undir vinnuþrælkunina,
eins og þeir eldri, ef það ætlar
sér að hafa peninga handa á
milli. Þessi þrotlausa vinna,
sem stafar af lélegum launa-
Þau hugsa sér gott til glóðar-
innar og þeim finnst nú tími
kominn til að ánetja ísland
Eínahagsbandalagi Evrópu —
ríkjasamsteypu einckunarauð-
valdsins í Vestur-Evrópu. Þessi
hætta kailar á margfalt starf
u.ngra sósíaiista og allra ann-
ara sem íslenzku sjálfstæði
u.nna. Það er hörð barátta fram-
undan, og í þeirri baráttu hefur
Æskulýðsfylkingin miklu hlút-
verki, »ð .gegna,- enda>hafa Fylk-
ingarfélagar alltaf verið í
fremstu vígiínu þegar barizt er
fyrir sjálfstæði íslands. I hags-
munamálum æskunnar er margt
óu.nnið, eins og vænta má þar
sem æskan á undir högg að
sækja gagnvart áTturKaldssömu
ríkisvaldi. ÆF mun halda á-
fram að vinna að hverskonar
hagsmunamálum æskunnar, en
því má aldrei gleyma aö ein-
mitt sjálfstaéðismálin eru
Fráfarandi sambandsstjórn ÆF á fundi.
En framkvæ.mdanefnd u.ndir-
býr einnig þingið með erind-
rekstri til hinna ýmsu deilda
og staða á landinu. Erindrekst-
ur er í fulium gangi á norður-
austur og vesturlandi. Á suður-
iandi ev eríndrekstur fram-
kvæmdu.r með styttri ferðum
frá Reykjavík.
— Hvað álítur þú um þátt-
kjörum, gerir fóJk sljótt.1 Það
fær ekki þann áhuga fyrir fé-
lagsmálum og þjóðmálum, sem
æskilegt væri. Það hefur ekki
tíma til að hugsa um þær stóru
hættur sem steðja að íslend-
ingum og íslenzku sjálfstæði.
Afturhaldsöflin syrgja það ekki,
þótt illa sé búið að æskunni.
stæráta hagsmunamál iþeirra
sem eiga að erfa landið. Æsku-
lýðsfylki.ngin hefur bæði hags-
munalegu og þjóðfélagslegu
hlu.tverki að gegna fyrir æsk-
una. Við verðum því að efla
samtök oklcar bæði inn á við
og út á við þannig að árangur
starfs okkar verði sem mestur.
Tvennt er það,. sem, orsakar þverra.. Rétt eins og drau.gatrú-
rheiri ótta hjá lcauplækkunar- in, þokaði iyrir aukinni birtu,
flokkunum í yfirstanda-ndrkosn- '->dugir kommúnistagrýlam-TiftUF-
töku? <•>-
— Horfur er á góðri þátttökp
hvaðanæfa af lapdinu, og þá
ekki sízt úr Norðu.rJandskjör-
daemi eystra, frá héruðunum
krir.gum þingstað. Flestir full-
trúar verða frá Reykjavík, eðá
25—30 talsins.
— Hvenær verður haldið tiJ
þings?
— Við leggjum af stað hérna
af suð-vesturlandinú seint ; á'
fimmtudag.' Þingíð verðúr sétt
síðdegis' á 'föstudag. Síðarí munti'
í)ingfréttaritarár sjá' bláðinu
fyrir fréttum af framhaldinu.
— Og að 'lökt’.m, — hvað 'álít-
ur þú um aðstöðu æskunnar í
dag og framtíð samtaka ungra
sósíalista?
— Unga fólkið í dag er
hvorki betra né verra en fyrri
kynslóðir, en að bví steðja nýj-
ar hættur og stærri en gamla
fólkið þelckti í sinni æsku. Það
hefur sannazt að erfiðara er að
gæta fengins frelsis en afla
þess.'Það er'ekki hægt að segja
að u.ngu. fólki séu boðin góð
k>ör á Islandi. Námsmöguleikar
ingu.m ti.l Alþýðusambands-
þings, en áður hefurgætt .í þeim
herbúðum. Þeir vita sem er. að
engin ríkisstjórn hefur nokkru
sinni gengið svo gagngert í ber-
högg við gefin loforð við launa-
stéttirnar og sú, sem nú situr.
Og þeir vita annað, sem gerir
þeim ennþá meiri geig, og það
er sú staðreynd að viðhorf
manna til áróðursaðferða aftur-
haldsins er mjög að breytast.
Því hefu.r til skamms tífha nægt
að veifa kommúnistagrýlunni.
haldinu ekki lengur . til ■ að
hylja . óhæfuverkin, eða hóa
fólki saman eins og skynlausum
skepnu.m.
Það verður æ tíðara að heyra
menn taka til orða svipað því
eem verkamaður einn, sem fylgt
hefur íhaldinu, gerði nú á
dögunum, þegar kcmið var til
hans með undirskriftaplaggið
frá afturhaldinu í Dagsbrún:
,sÉg læt ekki lengur skipa mér
•fyri.r vérku.m í kosningum. Ég
læt ekki lengur segja mér það,
jafn-
En ,nú„ er.. má.ttur, þgn.níu;. »ð . gð. ég.,sé Jrjáls. maður en
STOKKHÓLMI 18/9 — Á
morgun verður skipt um utan-
ríkisráðherra í sænsku stjórn-
inri. Östen Undén, sem gegnt
hefur því starfi frá stríðslok-
um, lætur nú af cmbætti fyrir
aldurs sakir, en Torsten Nils-
son, sem verið hcfur félágs-
málaráðhcrra undanfarin sex
ár, tekur við af honum.
Östen Undén
Við- embætti félagsmálaráð-
he-rra tekur fra-mkvæmdastjóri
sósialdemókrataflokksins, Sven
Aspling, og fær þannig laun
fyrir vel unnið starf á vegum
flokksins undanfarið, en hann
er taiinn eiga mikinn þátt í
sigrum flokksins í síðustu
kosningum. Hann er fimmtug-
ur að aldri og hóf starfsferil
sinn sem blaðamaður.
★
Östen Undén sem varð 75
ára í ágúst i fyrra á að baki
langt og mikið starf í sænsk-
um stjórnmálum. Hann varð
fyrst ráðherra 31 árs gamall
o.g hafði þá nýlega verið skip-
aður prófessor í borgararétti
og a’þjóðlegum einkamálarétti
í Uppsölum. Þegar á háskóla-
árum sínum starfaði hann mik-
ið í samtökum jafnaðarmanna,
en toann hafði gengið í f’.okk
sósíaldemókrata í verkfallinu
1909 vegna þeirrar harðýðgi
sem vinnuveitendur sýndu
-verkamönnum iþá.
Hann varð fyrst dómsmála-
ráðherra í nokkra mánuði 1920
og embætti utanríkisráðherra
gegndi hann fyrst á árunum
1824—26. Á þriðja áratug ald-
arinnar gegndi hann ýmsum
a ráðherraembættum, e-n síðan!
| 1945 hefur hann verið utanrík-
| isráðherra í stjórnum Per Alb-
in Hansons og Tage Erland-
ers. Samtals gegndi hann því
embætti í 19 ár, eða lengur en
nokkur annar Svíi á siðari tím*
um.
Hann hefur átt manna mest-
a-n þátt í að móta hlutleysis-
stefnu Svía á árunum eftiri
stríð og honum er eignaður
heiðurinn af því hve vel hún
hefur reynzt og hve al-mennS
fylgis hún nýtur meðal sænskui
þjóðarinnar.
f æviágripi Undéns sem!
norska fréttast-ofan NTB sendi
út í gær var sagt að sumir
teldu að hann hefði sýnt ofl
mikla undanlátssemi gagnvarli
Sovétrikjunum, en fréttasto.f-
an vildi telja þetta stafa afl
þvi að hann hefði hvergi vilj-
að slaka á hlutleysisstefnunni.
Sjálfur hefur hann sa-gt; Við
erum á móti því að hluti-rnir
séu gerðir of einfaldir. á móti
mynd í aðeins svörtu og hvítu.
Við teljum ástæðu til að metá
ástandið oftar en ge-rt er úfc
frá sögulegum forsendum.
Hann var andvígur því að
hlutlausu ríkin sætu aðgerðar-
laus hjá í átökum stórveld-
anna: Við álítum, að hlutlausb
ríki eigi ekki að sitja með
hendur í skauti. Hlutleysi og
-mikil athafnasemi -geta farið
saman. Þetta á einkum við efl
stríð vofir yfir. Ef við erum
á hættusvæði verðum við að
meta hvaða stefnu skal taka
til að forða landi okkar.
Sæns.ka stjórnin hefur farið
fram á viðræður við Efnahags-
bandalag Evrópu um 'hugsan-
lega aukaaðild, en Undén hef-
ur jafnan í umræðum um mál-
ið lagt á það rika áherzlu, að
flestir stjórnmálaflokkar í Sví-
þjóð, einnig þeir sem eru í
stjórnarandstöðu, séu sammála
um að Rómarsáttmálinn sé með
öllu óaðgengilegur.
★
Thorsten Nilsson sem nú tek-
ur við embætti utanríkisráð-
herra er heldur' enginn nýgræð-
ingur í ssenskum stjórnmálum:
Hann hefur verið ráðherra
síðan 1945. Hann var fyrst
samgöngumálaráðherra, en tók
við embætti landvarnaráðherra
1951 og gegndi því í sex ár.
Síðan hefur hann verið félags-
Fr-amhald á 10. síðu.
framt troða upp á mig gervi-
djöfli til að hata. Héðan í frá
- mun: é& sjálfur velja-mína and-
stæðinga . hjálparlaust .. og. þá
mun ég velja eftir verkum
þeirra. Nú heitir sá andstæð-
ingur ríkisstjórn íhalds og
krata“.
Það er þetta viðhorf hugsandi
manna, sem nú ryður sér æ
meir til rúms og er að skapa
vaxandi ótta í herbúðum aftur-
haldsins.
Skilningur fólks á því, hve
mögulegt er að beita ríkisvald-
inu til góðs eða ills, þefur aldr-
eí verið meiri en nú. Og rík-
isstjórnin, sem nú situr, á heið-
urinn af því að vera hinn mikli
kennari, sem kennt hefur ’fólki,
það-með meiri hraða.og dýpri
.rö.ku.rp, hversp. gírug og ófyrir-
leitin stjórnarvöld geta á
skömmum tíma rænt vinnandi
fpík áratuga fjárhagslegum og
félagslegu.m árangri.
Þegar nú kauplækkunar-
flokkarnir kalla menn til full-
ti'úakjörs á Alþýðusambands-
þing, mu.nu allir hugsandi
menn minnast þess að sú rík-
isstjórn, sem þeir flokkar
stjórna hefur staðið fyrir gróf-
ari afbrotum gegn íslenzku
launafólki og samtökum þess,
Framhald á bls. 10.
4) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 19. september 1962