Þjóðviljinn - 26.03.1964, Blaðsíða 14

24 SÍÐA
RAYMOND POSTGATE:
netmum
---------*---- Fltnmtuðagur 2<5. marz 1984
SKOTTA
© Kln* Foatnna SywUcate, Inc, 1963. WgrM rigtita rtmrýciu
— Maður skyldi ætla að þeir h efðu eitthvað annað við timaan
að gera en glápa svona á okkur!
Skákkeppni stofnana
Mér skilst að vegna þess hvem-
ig ástandið er, verði kannski
skortur hjá okkur. Við getum
ekki sinnt viðskiptavinunum.
1917 fékk þennan dóm: — Ég
6é varla nokkum lengur af
gömlu fastagestunum og sumir
eiga víst ekki afturkvæmt, því
miður. Stofan er full af kven-
fólki sem drekkur á við karl-
mennina og drekkur hvað sem
er og maður verður að taka það
sem maður getur fengið. Verð-
lagið gætirðu ekki gert þér í
hugarlund.
1918: — Þegar stríðinu lauk
voru allir kátir og drukku mik-
ið eða hefðu viljað gera það.
Ég varð að opna klukkan ellefu
og varð fljótlega uppiskroppa og
mér skilst að eins hafi verið
með aðrar krár.
1 fjörutíu ár hafði hann rekið
stofuna, hugsaði hann. Og í ald-
arfjórðung án Dollýar. Minning-
ta um hana var meira að segja
dálítið óljós; hugur hans reikaði
til eigin bamæsku og unglings-
ára í Suffolk. sem af einhverj-
um ástæðum voru skýrari í hug-
anum. Há limgerði og djúpir
troðningar. Walberswick-
kirkja, sem í minningunni var
feiknarleg rúst, dómkirkjubákn
með einu hominu uppistand-
andi og yfir það var reft og það
notað sem kirkja af nokkmm
tryggum áhangendum. Og svo
voru það hrossin: hrossin á óð-
alinu þar sem hann vann. Þá
voru engir bflar. Hann reyndi að
rifja upp, hvemig vegir voru þá.
Haugar af hrossataði. Engir bil-
an enginn hávaði nema hófatak
og bjölluhringl. Hvemig vom
sjálfir vegimir? Hann gat með
HÁRGREIÐSLAN
Hárgreíðslu og
snyrtlstofa STEINXJ og DÓDÖ
Langavegi 18 III. h. (lyfta)
SÍMI 24616.
P E R M A Garðsenda 21
SfMI 33968. Hárgrelðslu- og
snjTtístofa.
Dðmnr) Hárgrelðsla <dð
allra hæfL
TJARNARSTOFAN.
Tjamargötn 10. Vonarsirætls-
megln. — SlMI 14662.
hArgreiðslustofa
AUSTTJRBÆJAR
(Maria Guðmundsdðttir)
Laugavegi 13 — SfMI 14656.
•— Nuddstofa á sama stað.
engu móti munað það. En hann
mundi greinilega eftir römmum
og hressandi hrossaþefnum og
leðurlykttani.
Dr. Holmes gladdi sig einnig
við fátt annað en mtaningar. Það
var sjaldan sem honum gafst
tækifæri til að spjalla og þess
á milli sat hann í veitingastof-
unni eða í óvistlegum stofum
6ihum með fjarrænt blik í íöl-
um augunum og rifjaði upp sitt
fyrra líf.
9
Hann var prestssonur af gamla
skólanum, hann hafði fengið
námsstyrki og tekið glæsileg
próf. Faðir hans trúði þvl íram
í andlátið að Percival væri lauk-
ur ættarinnar. En Dr. Holmes
vissi betur. Hann elskaði grísku
og hélt sig vera næst á eftir
Wilamowitz-Möllendorf, bezti
lifandi textagagnrýnandinn. Hann
hafði haldið sér utanvið allar
ómerkilegar alþýðuútgáfur. Hann
minntist þess með ánægju þeg-
ar hann hafði sagt prófessor Gil-
bert Murray að síðasta útgáfa
hans af Euripides ætti skilið
sess í Catena Classicorum. Ha!
Það hafði verið neyðarlegt, en
verðskuldað. Ef Classical Review
hefði þorað að prenta ritgerð
hans, hefði ekkert staðið eftir
af manninum. En til hvers var
að halda vemdarhendi yfir gam-
alli hefð, þegar gríska var næst-
um gleymt mál? Hann var eins
og gullgerðarmaður eða stjömu-
spámaður sem rejmdi í tilgangs-
leysi að kynna vísindi sem eng-
inn trúði á. Hann mátti þakka
fyrir að bera úr býtum gleymsku
í stað beinna árása. Nox est
perpetua una dormienda, en það
var dálítið hart að þurfa að
byrja að sofa hinum eilífa svefni
fyrir sitt dánardægur.
Og það sem verra var, minni
hans virtist farið að bila. Adrian,
Frederick. Lionel, Alistai .....
hvar voru þeir og hvervarhver?
Það hafði aldrei orðið neitt
hneyksli, því að ekkert hneyksl-
anlegt hafði nokkum tíma komið
fyrir. Þetta voru Ijóshærðir pilt-
ar eða dökkhærðir sem hann
hafði elskað af öllu hjarta og
þeir höfðu tekið frjálsmannlega
óheflaðri og augljósri aðdáun
hans. I þrjú ár, og síðan höfðu
þeir ævinlega farið burt. Nú var
eins og þeir rynnu allir saman.
Hann mundi eftir gönguferðum,
leahrtegjum. ferðaiögum í Sviss
með nemendum sínom; hann sá
sjálfan sig klöngrast þunglama-
lega um fjöE og fimindi, sár-
íættan og auman, — hann hataði
líkamlega áreynslu en vildi þó
fúslega leggja á sig meira en
það íyrir návisttaa við eftir-
læti sitt Hann hafði haft fuE-
komna stjóm á sér því að hann
vissi vél, að hann var engan
veginn aðlaðandi og háskólinn
gamaE og fylgdist vel með öllu.
Smávangavéltur um hið helga
band í Þebu; stundum handtak
og jafnvél koss á hönd; ef til
vill einu sinni eða tvisvar setn-
tag á borð við þetta: — Veiztu
að þú ert mjög faEegur pilt-
ur? Og þá var venjulega aug-
ljóst að ekki þýddi að fara
lengra; og í lok þriðja ársins
fóru þeir burt og gleymdu hon-
um.
Hvar voru þeir núna? Adrian,
Maurice, AEstair, Lionél....
sumir voru dánir. Fríðir og
ungir og dánir .... eumorphoi..
.. óvtaalandið hefur faEð sigur-
vegara sfna. Umhugsunta um
stríðið beindi huga hans allt í
einu frá Eschylosi að minningu
sem ekki hafði dofnað. Þrátt
fyrir aEt hafði þó verið einn,
sem ekki stóð á sama um hinn
óhrjálega kennara sinn. Hann
hafði mátt kaEa hann Dion. —
O emon ecmenas thumon eroti.
Dion: hann hvíslaði línuna upp-
hátt fyrir sér — ögn of sltt
dökkt. liðað hárið og skæru
brúnu augun stóðu honum aftur
fyrir hugskotssjónum og sterka
hðndin sem strauk hárlýjur
hans. Hann Dion hans hafði
farið í herinn 1915 og áður en
vika var Eðin kom hann til b-'
í rústum. Hann Iifði þrjá daga
f sjúkrahúsi, rænulaus; hann var
grafinn í Wiltshire þorpi, þar
sem hann fæddist. Á vfðáttum
heimalandsins.
Hið eina f lífi hans sem var
þess virði að minnast, hafði
gerzt fyrir tuttugu og fjórum
árum.
Dr. Holmes reis virðulega á
fætur í réttarsalnum þrátt fyrir
hið fáránlega vaxtarlag. Honum
hafði gramlzt ögn við ritarann
fyrir að nefna hann röngu nafni,
en hann hafði eiðinn yfir styrkrl
röddu: — Ég sver við almáttug-
an guð að ég mun leitast við að
fremsta megni að hlýða á mál-
stað hans hátignar, konungsins.
og fanga réttarins, og kveða upp
réttan úrskurð samkvæmt vitn-
isburðinum.
Herra Stannard, sem hafði
sprottið á fætur, þegar nafn hans
hafði verið kaEað, og setzt aftur,
rjóður af blygðun, endurtók eið-
inn næstur, stamaði eilítið og
talaði engan veginn skýrt.
IV.
(Réttarritarinn hafði nú aEan
hugann við skyldur sínar, rétti
biblíuna að næsta kviðdómanda
og sagði: — Eðvarð Bryan, hafið
eftir mér....)
Hér kemur lýsing af Eðvarð
Bryan, fjórða kviðdómanda.
Fimmtíu og fimm ára að aldri
var hann hávaxinn og þung-
lyndislegur maður, nauðrakaður,
grannleitur, með dökk augu og
dökkt hár. í vinstra auga hafði
hann daufa en stöðuga kippi,
sem hann hafði þó ekki áhyggj-
ur af, þar sem hann vissi ekkert
af þeim. Hann var ókvæntur og
starfaði sem gjaldkeri í stóru og
áhrifamiklu nýlenduvörufyrir-
tæki. Hann hafði verið í því
starfi f sautján ár og gerði ráð
fyrir að halda þar áfram, þar til
hann dæl eða léU af stfirfum.
Áður en hann varð gjaldkeri,
hafði hann verið aðstoðargjald-
keri þar. Aður hafði hann af-
greitt við borð og þar á undan
hafði hann verið sendlsveinn, aEt
hjá sömu deEd hjá sama fyrir-
tæki. Hann hafði farið þangað
strax og hann kom úr skóla og
hann hafði aldrei gert tilraun til
að fara neitt annað. Móðir hans
hafði sagt við hann: — Vertu
vinnusamur og auðmjúkur, Eð-
varð; gerðu skyldu þína við yfir-
boðara þína og þig mun aldrei
iðra þess. Þetta hafði hann gert,
ekki vegna þess sem móðir hans
hafði sagt, því að hann hafði
sEtíð öEu sambandi við hana
löngu áður en hún dó, heldur
vegna þess að þetta var eðE
hans. Hann var enginn sérstak-
ur afreksmaður en hann var ið-
tan og fámáE: hann hafði kom-
izt í núverandi stöðu sína að
miklu leyti vegna starfsaldurs.
Hann var hvorki vel Eðinn né
hið gagnstæða á vinnustað; fóUc
6ætti sig við hann sem hluta af
innbúinu, hann hafði verið þama
svo lengi. Ein af stúlkunum i
Osta og Smjördeildinni sagði, að
einu sinni hefði hann unnið
frameftir í sínum venýulegu,
dökkgráu fötum, og þá hefði
ræstíngakonan þurrkað af hon-
um og hvorugt þeirra hefði tek-
ið eftir því. Hann talaði aldrei
við vtanufélaga sína nema í
sambandi við starfið og þá við-
hafði hann mjög formlega kurt-
eisi. Hann hafði engan áhuga á
íþróttum, kvenfólki, stjómmál-
um, viðskiptamálum né vinnu-
skEyrðum í Suð-austur deild
AEen fyrirtækisins. Ef tílraun
var gerð tíl að fitja upp á sam-
ræðum við hann um eitthvert
þessara efna, vék hann sér und-
an með svari sem hann beitti á
þrjá vegu, eftir þvi hver spyrj-
andinn var.
1) — Ég hef engan áhuga á
slíkum málum. Ég ráðlegg yður
að halda áfram við vinnuna.
2) Þvi miður hef ég engan á-
huga á máEnu.
3) — Því miður, herra, ég hef
ekkert vit á þessu. Áhugamál
mín hafa aldrei beinzt i þá átt
Að þvi er samstarfsmenn hans
bezt vissu hafði hann aEtaf ver-
ið — svona. Þeir létu hann eiga
sig eftir stuttan tíma; hann gerði
engum mein. Og þeir komust
ekki að því héidur í hvaða átt
áhugamál hans höfðu beinzt.
Þannig hafði hann verið í
tuttugu og sjö ár; þegar hann
var tuttugu og átta ára gamall
hafði hann tekið upp þessa Efs-
háttu og hugsunarhátt sem hann
hvikaði ekki frá eftir það. Fram
að þeim tíma hafði hann aðeins
verið fámáE og fremur klunna-
legur ungur maður, þrúgaður af
systkinafjölda sínum (hann var
einn af níu systkinum) og þeirri
kvöð að hjálpa til að framfleyta
þeim.
Hann vissi að hann var ekki
sérlega metnaðargjam og gáf-
umar aðeins í meðaEagi. Það
kostaði hann töluverða árejmslu
að gegna störfum sínum sóma-
samlega og hann var sífeEt
þreyttur. Hann sá enga von tíl
þess að hann yrði fjölskyldu
sinni nokkum tíma mikil stoð og
hann var ekki sérlega hrifinn af
fjölskyldunni. Honum leið ekki
sérlega illa, en hann var áhuga-
laus; svona ungur að aldri sá
hann ekki að lífið hefði neinn
tilgang og honum fannst hann
vera að sEgast undir byrðum
sem komu honum ekkert við og
hann hafði engan áhuga á. Hann
drakk ekki. hann reykti ekki;
þar var enga fróun að finna.
Framhald af 7. siðu.
E-FLOKKUR:
Hreyfill, 4. sv., 3% — Eim-
skip, 2. sv. %. KRON 3% —
Flugfélagið %. Sig. Svein-
bjömsson 3% — Borgar-
bílastöðin, 2. sv., %. Stræt-
isvagnarnir sátu hjá.
Staðan eftir 4. nmferð; — 1.
KRON 9 (af 12), 2. Flugfélag-
ið 8, 3. Strætisvagnarnir 7 (af
12), 4. Sig. Sveinbjörnsson 7,
5. Hréyfill 6% r(af 12), 6. Eim-
skip 6%, 7. Borgarbílastöðin
4 (af 12).
F-FLOKKUR:
KRON, 2. sv„ 3 — Stjórnar-
ráðið, 3. st„ 1. Rafmagms-
veitan, 2. sv., 2% — ÁTVR
1%. Edda 2 — Bæjarleiðir
2. ísafojd sat hjá.
Staðan eftir 4. nmferð: — 1.
Edda 9, 2. Rafmagnsveitan 8%,
3. KRON 7, 4. ÁTVR 6% (aí
12), 5.—6. ísafold og Bæjar-
leiðir 6 (af 12), 7. Stjómar-
ráðið 5 '(af 12).

— Hvemig væri að við lit-
um í verzlanir í dag? — Ég
heíd ég leggi ekki i það.
— En það eru útsölur um — Og bútasölurnar vantar
allt! ekki, né skyndisölurnar!
— Jæja! -r Hvað segirðu?
— Ég kem með þér.
— Já. er það ekki, við ættum
að geta gert góð kaup ein-
hversstaðar.
Orðsending frá
Hásnæðismálastjóm
Með hliðsjón af þeim mikla fjölda um-
sókna um íbúðalán, sem nú þegar liggja
fyrir hjá húsnæðismálastjóm, telur s'tjórn-
in ástæðu til að filkynna væntanlegum
umsækjendum, að nýjar lánsumsóknir '(aðr-
ar en umsóknir um viðbótarlán) sem berast
kunna eftir 1. apríl n.k. þurfa ekki að vænta
úrlausnar fyrir næstu áramót.
Húsnæðismálastofnun ríkisins
SVEFNSÓFAR
- SÓFASETT
HNOTAW. húsgagnaverzlun
Þórsgötu t.