Þjóðviljinn - 04.11.1969, Blaðsíða 2

2 SlöA — ÞJÓÐVHJTINN — Þriðjiudaigur 4. nówember 1969.
Bréf til blaðsins:
Læknishús á Sauðárkróki
kostar engar 6 miljónir
Hr. rítstjóri Þjóðviljans.
í blaði yðar, sunnud. 26. 10.
s.l. er írétt frá Sauðárkróki dags.
24. 10. undirrituð H. S. og virð-
ist sem þar sé uim að rseða
Nýstárlegt safn
skólaljóða
Litlu skólaljóðin heitir raý
bok handa skóliuim sem Rík-
isútgáfa námsbóka hetfur gef-
ið út. Hún er safn um það
bil 100 ljóða og vísna sem
Jóhannes skáld úr Kötlum
hefur, valið,
"Hér er uma mjög nýstáríeg
sikióialjóð að ræða: saimamkoma
tvedr' þættir, þjóðkiviaeði og
þj'óövísur og ljóð nútáima-
skálda: Afí minm fór á hon-
uan Rauð við Hið Guðtoergs
Bergssonar, Bí bd og blaka
við hlið 4 Sigtflúsar Daðasonar,
Ldtla Jörp andspaanis Hamn-
esi Péturssyni, svo daami séu
nefhd. Bók þessi er ætluð
yngri dedídum bamaskólanna
og liklega mun mörgum koma
á óvart hve imargt mútíima-
skáld hafa ort sem vel fer í
siíkri bóflt. Útgáfan segir að
bókinini sé ætlað að gefa les-
endum sínuim og hliustemduim
sýn í sígildan þjóðstefjaheim
íslenzkrar alliþýðu og koma
þeim í leið í snertingu við
verk þeirra skálda sem lifa
og hrærast í kringuim þá. Þá
er þess og getið að eldri böm
og fullorðnir ættu að geta not-
ið bókarimnar einnig, ekkisízt
þeir sem ala börn upp.
1 bókánni eru 7 tedkningar
etftir Gunnlaug Scheving og á
kápu mynd eftdr Ásmund
Sveinsson.
fréfctarifcara blaðs yðar þar. í
frétt þessari er fullyrt að lækn-
isbústaður á Sauðárkróki „kosti
ekki undir sex miliónumi króna"
og verði þannig „eitt af dýrustu
einbýlishúsuim á landinu". Húsið
er ekki fuilgert, en samkvæmt
upplýsingum byggingairnefndar
hússins er kostnaður nú orðinn
um 3,2 milj. kr. og er húsið þá
talið tilbúið undir tréverk. í
þessu er þó meðtalið efni tölu-
vert fyrir tréverk, s.s. timbur
ailt í gólf og loft og létta skil-
veggi svo og flísar inni og úfci.
Fokhelt stóð húsið í um 1,4 milj.
kr.
Húsið er um 825 rúmmetrar.
Flafcarmál um 240 fermetrar með
bílgeymsiu og er sambærilegt að
stærð við nýjustu iæknabústaði.
Það er gróf regla að þeigar hús
er tilbúið undir tréverk sé um
Í4 heildarverðs eftir. Það er
einnig gróf regla að kostnaður
við fobhelt hús sé um einn þriðji
af fullnaðarkostniaði. Fullyrðing
fréttaritara er samkvæmit því
um 40—50% of há.
Samkvæmt upplýsingum frá
Byggingadeild Menntaimálaráðu-
neytis er meðalverð (norm)
á fermetra embættlsm'annabú-
staða í þéttbýli (með lóð) um
17,000,00) kr. — Samkvæmt upp-
lýsingum Húsameistairaembættis
er slíkt meðaiverð allt að
5.000,00 kr. á rúmmetra, án lóð-
ar. — Af heildarverði læknishúss
er hluti ríkis %, bær og sýsia
gireiða % saman, þar af sýsla
%, bær % hlutia. H.S. getur því
sjálfw reiknað út það, sem bann
kaflar „ofraush" bæjarfélagsins
við læfcnisibúsitað. — Ekki get ég
slegið föstu endanlegu kostnað-
arverði þessa húss, eins og frétta-
ritari telur sig þó færan um. En
ekkert bendir til þess að læknis-
bústaðux þessi verði dýrari. en
aðrir sarabærilegdr embættis-
manna-bústeðir. Flesit þetta hefði'
H.S. getað fengið upplýsingar um
FRA DEGl
TIL DACS
Henti
stefnuflokkur
Framsóknarflokkurinn er
afar einkennilegt fyrirbæri.
Innan hans eru rðfctækir fé-
lágshygigiumenn og steinrunn-
icr íhaldsimenn, og milli þeiinra
skauta er að finna öll hugsan-
leg vdðborf til allra vanda-
mála. Innan Framsóknar-
flokksdris eru ákveðnir her-
nárnsandstaeðingar og auð-
mjúkir hermiangaæair,1 Nató-
sinnair og menn sem berjast
fyrir hlutleysi fslands. >ar er
að finna menn sem styðja
verklýðsf élögin í barátbu
þeirria fyrir bættum kjörum
og auiknum réttindum og aðra
sem eru meðal harðsvíruðustu
andstæðinga alþýðusamtak-
anna. Þannig mætti telja póli-
tísk viðfangsefni eitt af öðru,
hvarvetna eru sömiu andstæð-
urnar — Framsðknarflokkur-
inn hefur ekki hreina stetfnú
í nokkru máli. Af þessum á-
stæðum hatfa leiðtogarnir
tarnið sér alger hentistefnu-
viðhorf; ákvarðanir þeirra
fara bverju sinni einvörðungu
eftir því bvernig kaupin ger-
asit á eyrinni. Fái flokkurinn
þjóðfélagsle^ völd getur eng-
inn séð fyrir hvemig þau
yrðu notuð.
Tökum til dæmis afstöðun*
til viðreisnarstefnunnar og
núverandi ríkisétjárnair. Menn
skyidu ætia að innan flokks-
ins væri þó einhuigur um það
mairkmið að hnekkja viðreisn-
arstefnunni, og sannarlegia
skortir ekki yfirlýsingar um
þau viðhorf. Engu að síður
eru til menn innan Framsókn-
arfiokksáns sem eiga þá ósk
heitasta að fá inngöngu i viðr
reisnarfélagið. Þannig biirtir
Tíminn í fyrradag mikið við-
tal vdð Jón H. Þarbergsson,
bónda á Laxamýri í Þingeyj-
airsýslu, og kemst hiann m.a.
svo að orði um afstöðu sína
til Framsóknarflokksins: „Hann
á ekki nógu góða forystu-
menn og stendur tæpt fyrir
mannleysi að mínu áliti. En
það er kannski von að okkur
vanti betri forystumenn þég-
ar svo er einnig um miljóna-
þióðimar. Mér finnst að
Framsóknarflokkurinn hefði
átt að vera með í núverandi
stiórn og borgaraflokkarnir
allir að standa sem einn á
móti kommúnistum".
Og til þess að sýna að ednn-
ig þessi sjónarmið njóti hylli
meðal hentistefnumiannanna í
forustunni botnar Tíminn við-
talið með því að þakka „þess-
uim aldna bónda sem fylgisit
svo vel með kröfúm tímans".
— Austri
hjá byggingamefnd húsisdns þar
á staðnum. Hér er engdn launung
á neinu.
Þetta er ef fcil vill íbúð í stærra
lagi, miðað við meðalíbúðir
bæj'arbúa. En hvers vdrði er það
að gara það vel við góðan lækni,
að hann geti vel við unað. Slík
aðstaða getur bæði í, nútíð og
framtíð stuðlað að því að tii
sjúkrabúss og héraðs fáist áíram
góðír læknar.
Þá er þess að geta að ég er
ekki einn um viðtöku á lofi eða
lasti um læknishús. Félaigar mín-
ir, arkitektamir Guðrún Jóns-
dóttir og Khud Jeppesen eru þar
jafnir aðilar. Þau eru einnig
samstarfsmenn mínir í skipulags-
starfi fyrir Sauðárkróksbæ, á-
samt' fjórða félaganum, Reyni
Vilhjálmssyni, garðarkitekt. Af
þessu má þó ekki freisfcast til að
álykta að starfið verði þess dýr-
ara, sem fleiri vinna að því.
Heldur ©r sannfæring okkar siú,
að árangur verði betri. En þetta
er kannski framandi sjónarmið,
sem H.S. getur ekki fallizt á.
-Þá er þess einnig að geta að
við Þorv. S. Þorvaldsson
arkitekt höfum fyrir réttu ári
lokið hluta fyrsta ¦áfanga Gagn-
fræðaskóla á Sauðárkróki.
Reyndist þeissi áfangi um % 6-
dýrarj en áætiað hafði verið og
nam upphæðin urn 10 milj. kr.
Voru þó áætlanir allnákvæm-
ar, gerðar af arkitektum, verk-
fræðingum og öðrum er máiið
varðaði og bomar saman við
kostnaðarverð þá nýbyggðra
skóla og sambærilegra. Ástæður
fyrir þessu komu greinilega fram
við vígslu skóians og í dagblöð-
um um miðjan nóv. s.I. Þær voru
taldar stafa m.a. af góðum und-
irbúningi og heilhúga sarnstarfi
allra er að byggingaframkvæmd-
lím stóðu. Ékki hef ég orðið var
við að H.S. þætti þetfca frétt-
næmt fyrir blað sitt.
Ekki skammast ég mín fyrir
það, að vera fæddur og uppvax-
inn á Sauðárkróki þó ég yrði
þaðan að hveria á kreppuérum.
Ég á síður en svo nokkuð sök-
ótt við þann bæ, en vil hag hans
seari beztan og trúi á vöxt hans
í framtíðínni. Þar býr duiglegt
og gott fólk og þar eru nú dug-
legir stjórnendur með landnárrjs-
'anda og sóknarbuig. Þaið var mér
því mikið ánægjuefnd er forréða-
menn bæjarins báðu mig að
vinna að skipulagi hans. Það
mun ég og félagar mínir gera
eins vel og kuinnátta oktoar ailra
nær tdl. — Samvinna hefur ver-
ið mjög ánægjuleg við bæjar-
stjórn og alla aðra aðila og því
leitt að heyra eina hiáróma rödd.
Bg get þó róað H.S. með því, að
skiplag bæjarfwerfi'S felur ekki
í sér neina skyldu fyrir hús-
byggjendur til að láta skipulags-
arkitekta einnig teifena hús á
væntanlegum lóðum sínum. Ef
hdnsvegar mönnum á Sauðár-
króki „hrýs hugur við" ímynduð-
uffl dýrleika starfs okkar, þá
verða þeir að eiga utm það við
sÆna bæjarstjórn og reyna að
Ieiða hana úr „villu síns vegar".
— En toannski stendur H.S. slík-
uir stuggur af starfi okkar fyrir
Sauðárkróksbæ, að bann hefur
viljað mæla landsföðurleg varn-
aðarorð og vara við mér hvar-
vetna með því að birta slíkar
umsagnir í víðlesnu dagblaði.
Eða liggja ef til vill aðr'ar orsak-
ir en bagur bæjarfélagsins fyrir
árás hans á mig? Ég þekki ekki
manninn persónulega og veit
ekki til að batfa gert neitt á hluta
hans. Þó er ekki laust við að ég
dáist að því afreki hans að geta
komið öllum þeim getgátum,
rangfærslum og missikilninigi fyr-
ir í svo stuttri grein. Hvemig
sem á grein hans er annars litið,
þá er hún svo rætin og rakalaus
að mér virðist jaðra við aifcvinnu-
róg.
Stefán Jón^son, arkitekt
frá Sauðárkróki.
• Happdrætti Þjóðviljans 1969
er hafið og hafa miðar ver-
ið sendir stuðningsmönnum
blaðsins í pósti. Munu flestir
þeirra þegar hafa fengið þá
í bendur.
Aðalvinningurinn í happ-
dirættinu að þessu sinni er
Skoda 1000 MB Standard
fólksbifreið eð verðmæti kr.
225.600 en auk þess eru fjórir
aukavinningar, bækur frá
Helgafelli og Máli og menn-
ingu fyrir kr. 45 þúsund sam-
tals Er verðmæti allra vinn-
inganna kr. 270.600. Miðinn
kostar kr. 100 og dráttur fer
fram á Þorláksmessu, 23. des.
Afgreiðsla happdrættisins
er að Skólavörðustíg 19 og
eru menn beðnir að snúa sér
þangað með skil fyrir heim-
sendum miðum. Væri kær-
komið að þeir sem ástæður
hefðu til gerðu skil sem fyrst.
Símar happdrættisins eru
17500 og 17512.
Aðalvinningurinn í HÞ '69 er Skoda 1000 MB Standard
lýtt tímarit um rannsóknir
í landbúnaði hér á íslandi
Rannsóknarstofnun landbún-
aðarins hefur hafið útgáfu nýs
tímaviís- Nefnist það „fslcnzkar
landbúnaðarrannsóknir" og er
áætlað að komí út tvisvar á ári
að flytji greinar um rannsókn-
ír í þágu íslenzks Iandbúnaðar-
Útgáfustarfsemi Atvinnudeiid-
ar Háskólans á sviði landbún-
aðar var hagað þannig, að geifn-
ar voru út skýrslur i tveimur
flokkum. I A-flokki voru birtar
bráðabirgðaniðurstöður tilrauna,
sem stóöu yfir í lengri tíma, en
í B-flokki var skýrt frá heild-
arrannsóknum á ákveðnu við-
faingsefni. í báðuim flokkum
komu alls út 19 hefti-
Með breytingum á lögum um
rannsóknir í þágu atvinnuveg-
anna og við það, að Rannsokna-
stofnun landbúnaðarins var
sett á stofn, var ákveðið að
hætta útgáfu A- og B- fiokkis
rita, en hefja í þess stað útgáfu
tímarits, sem birti greinar um
niðurstöður af tilraunastarfsemi
Rannsdknastofnunar landbúnað-
-4>
Félag dómarafulltrúa:
Laun dómara mei
öllu ó¥iðunan
•A- „fclenzk stjórnskipun veit-
ir dónuurum vissa réttarvernd,
en launalega er svo að þeim
búið, að lítill sómi er að. Þeir
hafa þurft að taka þátt í kapp-
hlaupinu um aukastörf, en það
samrýmist alls ekki aðalstarfi
þeirra. Með því að láta þetta
viðgangast, hefur rikisvaldið
raunar viðurkennt, að föst laun
þeirra duga þcim ékki til lífs-
framfæris, en eigi að síður þver-
skallast við að viðurkenna sér-
stöðu þeirra, með bættumkjör-
um".
Á þessa leið segir í ályktun,
seim saimþy3cfct var á aðalfundi
Fél. dómarafulltrúa fyrir nokkru.
1 stjóm voru kjömir: Bjöm Þ.
Guðimuindsson, fulitrúi yfirborg-
ardómara fonm., Jlónatan Sveins-
son fulltrúi saksoknara, gjaid-
keri og Sverrir Einarsson fulltr.
yfirsalkadomara, ritari.
Á fundinum voru kjaramál
ítartoga rædd. Voru fundar-
menn á einu máid um, að við
núverandi starfskjör yrði ekki
unað og ræddu ýmsar ledðdr í
þeirri kjarabaráttu, sem fram-
undan er.
Samlþykktin sem áður var
getið er svohljóðandi:
„f öMiuim siðmenntiuðum þjóð-
félöigum er sterkt og sjálfstæfct
dómsvald talið meðai hom-
steina stjómskipunarinnar. Sér-
staða þeirra er við dómsstörf
fást er viðurkennd með ríkri
réttarvernd dómara, m.a. þann-
ig að þeim búið launaiega, að
þeir geti helgað sig dómara-
starfinu eingöngu. Augljóst er
að efnalegt sjálfstæði dóanara
sfcuðlar að sjálfstæði þeirra í
starfi.
Isien^k stjórnskipun veitir
dómurum vissa réttarvernd, en
laiumalega er svo að þeim búið,
að lítiii sómi er að. Þeirþurfa
að taka þátt í kapphlaupinu
um aukastörf, en það sarniirým-
ist alis elcki aðalstarfi þedrra.
Með því að Iáta þetta vdðgang-
ast, höfur ríkisvaldið raunar
viðurkennt, að föst laun þeirra
diuiga þeim eikki til lffsfraan-
færis, en eigi að síður þver-
slkailast við aö viðurkenna sér-
stöðu þeirra, með bætfcuim kiör-
um.
Hér á landi er enn við lýði
fulltrúakerfi, sam þekkist ekiki
í saima formi irman dómsvalds
nágrannaríkjanna og á sérheld-
ur enga hliðstæðu í okioar þjóð-
félagi, Það stríðir beinlínisgegn
veisæirnd, að mikill hluti þeirra,
sem við dómstörf fást, þ. e.
fulitrúar, skuli bera allar skyld-
ur emlbarttisdómara, en njóta
engra réttinda þeirra, m. a.
hvorki varðandi stöðuvernd né
laumakjör. /
Það er skoðun félagsins, að
dómarafulltrúakerfið í sinni nú-
verandi mynd, eigi að leggia
niðbr þegar í stað, enda sjálf-
sögð .réttlaetiskratfa, að allir
þeir sem gegna sömu eða svip-
uðum störfuim með sðmu
menntun að baki, njóti inn-
byrðis sömu réttarstöðu og
laiumiaikiiara".
arins svo og frá öðrum aðiluim,
er vinna að landbúnaðarrannr-
sðkinum. .
Með útgáfu þessa nýja tíma-
rits, er tilgangurinn sá að koma
meðal annars hagnýtum ndður-
stöðum af tilraunastarfseminni
til þeirra, sem við landbúnað
fást og auka þekkimgu þeirra
á því, sem'bezt reynist til bú-
skapar við hériendar aðstæður.
Fyrsta höfti ritsins er 84 bls»
að stærð- 1 bvi eru fimm rit-
gerðir:
Ólafur Jónssom skrifar grein
um eldi sláturkálfa á blöndu af*
undanrennumjöli og nýmjólkur-
mjöli-
Sturla Friðriksson ritar tvær
greimar um uppgræðsiutilraunir
á fjalllendi, Mosfellsheiði og
Tungnaárörælium.
Inigvi Þorsteinsson og Gunnar
Ólafsson um efnainnihald og
meltanleika nokfcurra úthaga-
plantna.
Bjami E- Guðleifssom og
Sturla Friðriksson um atihugun
á vaxtarkjörum túngróðurs viö
skafl.
Fleira efni er í ritinu, svo
sem leiðbeiningar um framsetn-
ingu greina, sem teknar eru til
birtingar. Er þar tekið fram ýt-
arlega, hvemig efnd ritgerða
skuli raðað niður.
Allar greinamar eru einmig
með enskum skýringum á töfl-
um og myndum svo og ensku
yfirliti.
Frambald á 9. síðu.
Lítil bén
Alla þá, sem eiga kynmu í
fórum sfnuim þá bok sem heit-
ir Tólf kviður úr Divina coimm-
edia, og gefin var út af Menn-
ingarsjóðd 1968, bið ég að sýna
mér þá vinsemd að færa inn í
eintök sín tvær eftirtaldar breyt-
íngar, báðar í 1. kviðu Vítis-
Ijóðannia:
I miðlínu fjórðu þrihemdu
bis. , 33, stendiur: — — «T
hcim hann smeri — en á að
vera: — — er hingað smeri —
og í lokaerimdi sömu kviðu,
blaðsíðu36:------að hinugullna
Miði, — sem á að vera: — —
að heilags Péturs hliði, —
Ég tek þaö fram að bóðar
þessar mdsfellur voru í hand-
ritinu og eru því engum að
kenna nema sjálfum mér.
Með þökk tii þeirra sem verða
við Mtilli bón.
Gnðm. Böðvarsson.