Þjóðviljinn - 20.11.1970, Blaðsíða 4

N
^ SlÐA — ÞJÖÐVILJIIsrN — Föstudagur 20. nóoremiber 1070.
— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Otgefandi: Útgáfufélag Þjóðyiljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Bitstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Fréttastjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastjórl: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Siml 17500
(5 línur). — Askriftarverð kr. 195.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12.00.
Á fjölda vinnustaða er að-
búnaði og öryggi mjög úfútt
Vegið að alþýðusamtökunum
gjálfstæðisflokkurinn og Alþýðuflokkurinn sam-
þykktu þvingunarlögin sem raska grundvelli
allra kjarasamninga stéttarfélaga í landinu. Þeir
samþykktu lögin einir, til þess lagði enginn þing-
maður annarra flokka þeim lið. Stjómarflokkarn-
ir tveir bera því ótakmarkaða ábyrgð á þessu
verki, setningu nýrra þvingunarlaga. Og þeir
ættu að vita hvað þeir eru að gera. Verkalýðshreyf-
ingin mótmælti þessuim lögum svo ekki varð um
villzt hver hennar afstaða er. Stjóm Alþýðusam-
bands íslands mótmælti einróma, og sams konar
mótmæli dundu yfir frá einstökum verkalýðsfé-
lögum meðan á meðferð málsins stóð á Alþingi;
meðal þeirra sem imótmæltu vom Verkamanna-
félagið Dagsbrún, Verkalýðsfélagið Eining, Akur-
eyri, Málm- og skipasmiðasambandið, Hið íslenzka
prentarafélag, Verkamannafélagið Hlíf í Hafnar-
firði. Stjórnarflokkarnir höfðu því næga ástæðu
til þess að láta af árás á verkalýðshreyfinguna og
kjarasamningana. Það hefur komið fyrir áður,
meira að segja á valdatíma þessara tveggja flokka,
að mótmæli verkalýðshreyfingárinnar urðu svo
hörð, að hætt var við frumvarp tii þvingunariaga
á síðasta stigi afgreiðslu þess á Alþingl.
þeir sem nú ráða ferðinni í ríkisstjórninni töldu
ekki ástæðu til þess, og felldu tillögur stjóm-
arandstæðinga um að taka árásargreinamar út úr
verðstöðvunarfrumvarpinu. Gylfi Þ. Gíslason for-
maður Alþýðuflokksins, sem verið hefur einn að-
altalsmaður þessara þvingunarlaga gegn verka-
lýðshreyfingunni, notaði meira að segja umræð-
urnar um málið til að lýsa því yfir að núverandi
ríkisstjórn Sjálfstæðisflokksins og Alþýðuflokks-
ins teldi sig „siðferðilega óskuldbundna“ því að
taka tillit til vilja alþýðusamtakanna. Sömu dag-
ana standa aðrir leiðtogar Alþýðuflokksins í
ströngu í stjóm ASÍ, í stjórn verkalýðsfélaga,
við mótmæli gegn þvingunarlögunum.
^tvinnurekendum er ætlað að hygla svo, að um
1000 - 1100 miljónir af umsömdu kaupi verði
ekki greiddar, vegna ákvæða þvingunarlaganna,
svo ekki er um að villast fyrir hverja slík löggjöf
er sett. Það er í fullu samræmi við afturhalds-
stefnu Sjálfstæðisflokksins. Hitt er sjálfsagt ekki
auðgert, þó Gylfi og Alþýðublaðið rembist við
það dag hvem, að „samræma“ slíka árás á frjálsa
samninga verkalýðshreyfingarinnar stefnu Al-
þýðuflokksins. Blekkingamar sem gripið er til
em á því plani að forvígismenn verkalýðssamtak-
anna á Alþingi og aðrir þingmenn stjómarand-
stöðunnar hafa sýnt fram á algert haldleysi þeirra
og falsrök ráðherranna og talnameistara, og tal-
ið móðgun við Alþingi að bera slíkt á borð. Ráð-
herrar og þingflokkur Alþýðuflokksins hafa í þessu
máli tekið sér stöðu meðal andstæðinga verkalýðs-
samtakanna eins og svo oft áður á undanfömum
áratug. Sú staðreynd hlýtur að vega þungt um
íramtíð flokks, sem vill heita Alþýðuflokkur. — s.
Þjóðviljinn birtir í heild álit fjórða þings Málm-
og skipasmiðasambands íslands um aðbúnað og öryggi
öryggi, adbúnaður og holl-
ustuihœttir á vinnustaðnum, eru
þættir sem slkipta hvern mann
miklu, því hvergi eyðir hann
rneiri tíma utan síns heimilis.
Á fjölda vinnustaða er þessu
mjög áfátt og hafa eigendur
fjmirtækja eikfei sýnt þann á-
huga sem skyldi til að bæta þar
um, nema þá í örfáum tQÆeJl-
um. Einnig er það staðreynd að
ekki er alltaf fyrir hendi á
vinnustaðnum sá öryggisbúnað-
ur, sem íögboðinn er eðanauð-
synlegur. Þá verður að gera þá
kröfu til heilbrigðissamiþykkta
og reglugerða, að þær tiltaki
ákveðið og ótvírætt um, hvað
séu lágmarkssfcQyrð5. um holl-
ustuihætti, einnig hve langur
tími má Xlða frá því kvörtun
Myndin er tekin á þingi MSÍ. Talið frá vinstri: Hörður Jóhannesson, blikksmiður, Hannes Alfons-
son, formaður Félags blikksmiða, Sigurður Þórarinsson, form. Sveinafélags járnsmiða Húsavík
og Hans Normann Hansson frá Sveinafélagi járniðnaðarmanna, Akureyri.
-<S>
Hám / heiimpekideild jafn „al-
varlegt" og í öðrum deildum
Stúdentaráð harmar
rauðsokka um eina
niðrandi ummæli
háskóladeildina
Þjóðviljanum hefur borizt eft-
irfarandd athuga&omd frá stjóm
Stúdentaráðs:
,,Fyrir rúmri viku (á mánu-
dag) birti Vísdr glefsur úr
fréttatilkynningu frá rauðsokk-
um, þar sem m.a. segir um
eina deild Háskóla Islands:
..Heimspekideildin þjónar (svo)
tviþættu hJutverki í menntun
kvenna. Annairs vegar er hún
biðsaltar hjðnaíbaindsins, h'.ns
vegar ledð til að ná á auðveid-
an hátt prótfi“ Síðar í sörnu
frétt er tadað um hlutfaM kvenna
„í alvarlegu námd“ og nám við
---------------------------------
Ráðstefna um líf-
eyrissjóði í des.
Miðstjóm Aiþýðusamlbands Is-
iands hefur samiþyXakt að kalia
saman sérstaka ráðstefnu til þess
að fjalla um lífeyrissjóði verka-
lýðssamtákanna. Er samþykkt
mdðstjómarinnar i samræmi við
ályktun samhandsstjómarfuindar
ASl frá í fyrra. Verður ráðstefn-
an halddn í Xleykjaivfk föstudag-
inn 4. desemiber næstkomandi og
hefst hann kl. 17 síödeg'.s að
Freyjugötu 27.
Tveir bátar til
Stokkseyrar
Hraðfrystihús Stokkseyrar er
nú að ganga frá samningum um
smíði tveggja 50 tonna báta við
Skipavík h.f. í Stykkishólmi. Eiga
X>átarnir að allhendast í septem-
ber 1971 og í janúar 1972. Gert
er ráð fyrir að 350 ha Kelvin
vél sé í báðum bátunum. Kaup-
verð er 13,5 miljónir hvor bátur.
heimspekideild sýnileiga ekki
talið þar með.
r
Nú er það ekkert Eeyndanmól,
að flestar konur á Island: ganga
í hjónaband á þrítuigsaldri eða
fyrr, og rnargar þeinra hætta
þá störflum utan heitnálds,
strax eða fljótlega. Því má
segja um hvert það starf, sem
un.gar konur leggia fyrir sig,
að það sé þaim „biðsalur hjóna-
bandsins". Vitanlega gild'.r þgtta
einnig um framhaldsnám, bœði
vlð heimspekideild Háskóla Is-
lands og annars staðar, og seg-
dr bað því eklcert um deildina
eða það starf. sem þar er unn-
r.ð.
Ekki er það rökstutt í frétt-
inni, að heimspekideild sé tál-
takanlega auðveld leið til að
ná prófi, en sú sfcoðun rauð-
sokka viröist standa í sam-
bandi v-.ð þá staðreynd, sem
þær benda réttilega á, að flest-
ar feonur, sem nám stunda við
Háskóla Isfands, eru skráðar í
heimspekidcild. Hæpin ályktun
virðist, að nám þurii að vera
létt, þó að konur stundi það.
A.m.k. virðast stúlkur ekki
vera síðri námsimenn en piltar
á öðrum i skólastigum. Hitt er
vafalaust rétt, að rmörgum kon
um þykir hagkvæmt, einmdtt
vegna hlutverks þeirra í hjóna-
bandinu, að velja nám viðheim-
spekideild, þar sem þar erhægt
að taka próf, sem veitir starfs-
rétt-.ndi (BA-próf) á 4 árum.
sem er skemmri tfmi en í flestu
háskóf.anámi öðru. Þetta er
vafailaust það, sem rauðsokfeur
hafa í huga, en þaö að námdð
er stutt, þarf efeki að jafngilda
því, að það sé miður alvairiegt,
meðan á því stendur. 1 þessu
samibandi er ednnig rétt að geta
þess, að stúdentar heimspeki-
deildar geta hald'ð áfraim námi
eftir BA-próf og tekið kandi-
datspróf, oftir nám sem er a.m,k.
nógu „alvarlegt" á lengid, og þá
leið vélja ékki aðeins karl-
menn. Hinum tilltöiliuJega miMa
fjölda krvenna í heimspekide'ld
veldur einnig það, að þar eru
kenndar þær greinar, sem
„kvenlegair“ eru taldar að hefð-
bundnu rnati. mati sem er stað-
reynd þótt margt Qlt megi um það
segja. Þeir stúdentar heimspeki-
deildar, sem hafa að bafei e'tt
námsár eða fleiri skiptast jafnt
á kyn (117 kariar, en 116 kon-
ur, þar af 49 giftar). Af nýstúd-
entum við deildina em feonur
oftur á mlóti nær tvöfalt fleiri
en kariar (58 á móti 31). V'.rð-
ist þetta sýna, að tijitölulega
margar konur gefast upp snemma
í námi, siem aftur gafur tilefni
til að ætla, að þeim reynist
ekki sérstaklega auðvelt áð ná
prófum, eftir að hið hefðbundna
húsmóðurhlutverk er farið að
gilepja fyrfr þeim.
Án þess að viilija kasta rýrð
á markimdð rauðsofekanna eða
málfflutninig þeirra að öðruleyti
hlýtur stjórn Stúdentairóðs Há-
skóla íslands að hainma, að
þær hafa látið hafa eftir sór
niðraindi umimiæli um einadeild
háskólans án þess að styðjaþau
gildum rökum.
Stjórn Stúdentaráðs
Háskóla Islands“.
berst, þar tdl Jaglflæriingu skal
lokið.
Nauðsynlegt er að hvetja þá
opinberu aðila, sem fara með
þessi miál, að hefiast nú þegar
handa um að koma á fiót upp-
lýsmgasitarfsemi um öryggr.smál
og hollustu'hætti á vinnustöðum
meðal annars með reglubund-
inni útgáfu fræðslurita þar um.
þar sem fram kaamu uppilýs-
ingar og leiðbeiningar.
Þingið tétar nauðsynlegt að
mi'.ðstjóm sambandsins beiti
sér fyrir því, að halldinn verðd
námskeið fyrir stjómairmienn og
trúnaðanmenn félaganna á
vinnustöðum, þar sem m.a. ör-
yggismálin verði sérstailfilega
kynnt, og skyldiur og störf
trúnaðarmannsins gagnvart
þeim
Starfrækja þarf atvinnusjúk-
dómadeild við Heilsuvemdar-
stöð Reykjavífeur og tryggja
samstarf hennar við fjórðungs-
sjúkrahúsin og héraðslækna um
rannsóknir og upplýsdngasöfn-
un varðandi atvinnusjúkdóma
og ráðstafanir gegn þeim. Lækn-
issfcoðun þarf að flara fram á
starfsfóllki á hverjum vinnu-
stað til að fýri.rbyggja atvinnu-
sjúkdóma
Þingið telur brýna nauðsyn
bera tií, að verkaJýðstféJögin
vinni ötullega að þvi aö félags-
mennimir notfæri sér þann ör-
yggisibúnaið sem þagar er til
staðar á vinnusitÖðum.
• Þingið gerir þær fcröfur til
heilbrigðds- og öryggiseftirlits,
að ávafflt sé til staðar sá ör-
yggisbúnaður og heilbrigöisað-
staða, sem lög og regluigerðir
segja til um og að endurskoðun
og lagtfærimg fari fram á lög-
um og reglugerðum með ekki
ctf löngiu mdllibili. Þdngdð bein-
ir þeiim tilmæitam til samlbands-
félaiganna, að þau ræði örygg-
í.smál vinnusteðanna, hvertfyrir
sig, og móti tíllögur sínar til
úrbóta þannig, að hæigt yrðd að
hafa þær til hliðsjónar við
gerð næstu fejarasamninga. .
Þingið vænt'.r þess, að tekizt
geti sem bezt samstarf mdlli
vericajýðshreyifingarinnar og op-
inberra aðdla um þessi móll.
Merki Thervald-
sensfélagsins
<*>-
Tveir bátar keypt-
ir til Ólafsvíkur
Núna í haust hafa tveir bátar
verið keyptir til Ólafsvíkur.
Annan bátinn, Hilmi KE 7,
keyptu Guðlaugur Guðmunds-
son og synir frá Keflavík. Er
hann 70 tonn að stærð. Hinn
bátinn, Hafborgu, hefur Jón
Bergmundur ögmundsson keypt
frá Hornafiröi, 11 tonn að stærð.
í gær, 19. nóvember vom 95 ár
liðin frá stofnun Torvaldsens-
félagsins, t>g minnist félagið þess
með útgáfu jólamerkis eftir
Stefán Jónsson aricitekt. Grunn-
ur merkisins er blár, og kross
skiptir því í fjóra fleti. Á hverj-
um fleti er mynd, sem minnir
á hina fyrstu jólanótt, stjaman,
engillinn, vitringarnir og loks
María með bamið í jötu. 1
miðju lcrossins eru stafimir
J.H.S. sem er gömul Krists-
skammstöfun, en á jöðrum
merkisins standa nöfn Thorvald-
sensfélagsins og Bamauppeldis-
sjóðsins, Jól 1970 og Island.