Þjóðviljinn - 29.12.1972, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 29. desember 1972
af erlendum vettvangi
Mijamoto formaAur japanskra kommúnista (fyrir miAju)
JAPAN:
KOSNINGASIGUR
KOMMÚNISTA
Frjálslyndir demókratar,
flokkur Tanaka, forsætisráð-
herra Japans, héldu að vísu
meirihluta sinum á þingi i
kosningum þeim sem fram
fóru i landinu þann tiunda
desember. En þeir höfðu ekki
neina ástæðu til aö kætast.
Þeir misstu 26 þingsæti af 297
(alls situr 491 þingmaður i
neðri deild þingsins). En
annað þótti beim enn verra —
helzti sigurvegari kosning-
anna var Kommúnistaflokkur
Japans. Máttarstólpar þjóðfé-
lagsins skildu mætavel hvað á
seyði var — verðbréf snarféllu
i verði i kauphöllinni i Tokio
um leið og fréttist um úrslit
þessi.
Kommúnistaflokkur Japans
er hinn þriðji stærsti i heimi
utan landa þeirra sem
kommúnistar stjórna. Aðeins
italski og franski flokkurinn
eru sterkari. Meðlimir hans
eru um 300 þúsund. A siðasta
þingi hafði hann 14 þingsæti,
en komst nú upp i 38, og hefur
aldrei staðið betur að vigi.
t fyrsta smn hefur
flokkurinn styrk til að eiga
fulltrúa i öllum þingnefndum,
en stjórnarflokkurinn hefur til
þessa getað brallað margt á
bak viðtjöldin i nefndum þess-
um við aðra og stærri — en
ekki eins herskáa — stjórnar-
andstöðuflokka
50 ára saga
Kommúnistaflokkur Japans
á fimmtiu ára afmæli um
þessar mundir. Hann var
stofnaður ári siðar en
flokkurinn i Kina og fimm ár-
um eftir Októberbyltingu og er
þvi einhver elzti og reyndasti
kom mú nistaflokkur hins
þriðja heims. Fyrsta aldar-
fjórðung ævi sinnar varð
flokkurinn að starfa neðan-
jarðar og margir foringjar
hans urðu að fara i útlegð.
Flokkurinn fékk óspart að
kenna á handtökum, pynting-
um og aftökum á þessum
tima. Þegar striðinu lauk 1945,
og hin pólitisku fangelsi voru
opnuð, fögnuðu kommúnistar
Bandarikjamönnum sem
frelsurum.
Formaður flokksins var þá
Sanzo Nosaka, félagi Maos
frá þeim tima er kinverskir
kommúnistar bjuggu um sig i
Jenan. Hann tók upp fremur
milda stefnu. Flokkurinn fékk
35 þingsæti i kosningunum
1949. En um það leyti var
kalda striðið að komast i al-
gleyming, vigbúnaðarkapp-
hlaup milli fyrrverandi
bandamanna var i fullum
gangi, Kóreustriðið skammt
undan. Kommúnistaflokkur
Japans tók upp mjög harða af-
stöðu gegn Bandarikjamönn-
um og herstöðvapólitik þeirra,
byrjaði á að þjálfa skæruliða
og búa til bensinsprengjur.
Margt gerðist flokknum mót-
hverft á þessum árum og i
kosningunum 1952 þurrkaðist
hann út á þingi.
Sjálfstæð stefna
Þrem árum siöar byrjaði
flokkurinn að móta nýja
stefnu undir forystu Kenji
Mijamoto, sem nú er for-
maður hans. F'lokkurinn sýndi
bandariskri nærveru enga
sáttfýsi. En minna fór fyrir
áróðri fyrir „byltingu með
valdbeitingu” og „alræði
öreiganna”. Þess i stað var
talað um „byltingu fyrir til-
stilli meirihluta alþýðu” og
„áhrifavald vinnnandi
stétta”. Ennfremur talar
flokkurinn ekki eins mikið um
þjóðnýtingu og fyrr.
Japanskir kommúnistar
leggja á það mikla áherzlu að
þeir séu óháðir risunum
tveim, kommúnistaflokkum
Kina og Sovétrikjanna. Þeir
hafa krafizt þess að Sovétrikin
skili aftur Kúrileyjum
sunnanverðum. Og þeir hafa
ásakað foringjana i Peking
fyrir þá hentistefnu að
„fyrirgefa Nixon allt". Nú er
svo komið að Kinverjar hafa
miklu betri samskipti við
Sósialistaflokk Japans
(næststærsta flokk landsins)
en kommúnista.
Kinverskum leiðtogum mun
finnast, að japanskir
kommúnistar séu endur-
skoðunarsinnar á fleiri en einn
veg. Þar að auki er það mjög
áberandi hve mikið þeir
leggja upp úr japanskri þjóð-
erniskennd og þjóðarstolti,
sem Kinverjar hafa kannski
ekki sérlega góðar minningar
um.
Sterk staöa í
borgum
En óháð stefna gagnvart
stórveldum dugar flokknum
ekki ein til árangurs. Hann
hefur rekið harða stefnu á
sviði umhverfismála, skatta-
mála og félagsmála — en
stjórnvöld þar hafa undan-
farna áratugi vart haft
hugann við annað en að
tryggja iðnaðarsamsteypum
landsins vaxtarmöguleika —
almannatryggingar eru mjög i
skötuliki og spilling umhverfis
gifurleg.
Reyndar stendur flokkurinn
enn sterkar að vigi en þing-
mannatalan bendir til.
Fimmti hver kjósandi i Tokio
og Osaka kýs kommúnista og
þriðji hver i Kioto. Sósialistar
og kommúnistar stjórna i
sameiningu Tokio, Osaka,
Kioto, Saitama, Okajama og
Okinawa. Úrelt kjördæma-
skipan gerir það að verkum,
að borgir hafa tiltölulega
miklu færri fulltrúa á þingi en
sveitirnar. Ef allt væri með
felldu ætti til dæmis að fjölga
þingmönnum Tokio um allt að
fjörtiu prósent.
Haft er fyrir satt, að Frjáls-
lyndir demókratar ætli að nota
sér þann gálgafrest sem þeir
enn hafa til að reyna að knýja
fram nýjar breytingar á kjör-
dæmaskipan. Vilja þeir koma
á kerfi litilla einmennings-
kjördæma i þeirri von að með
þvi móti megi hefta framgang
kommúnista og sósialista.
Þess vegna Armannsfell, en
AF HVERJU?
Þar sem blað yðar hefur að
undanförnu gert málefni félags
vors að umtalsefni óskum vér
birtingar á eftirfarandi yfirlýs-
ingu:
Yfirlýsing frá
Byggingafélaginu
Ármannsfelli h.f.
Vegna dylgja Þjóðviljans um
úthlutun lóða og verkefna til
Byggingafélagsins Armannsfells
h.f. frá Reykjavikurborg skal
upplýst, að félagið hefur aldrei
fengiðnein verkefni fyrir Reykja-
vikurborg án þess að áður kæmi
til útboðs þar sem félagið hefur
veriö lægstbjóðandi. Ætti það sizt
að geta orðið félaginu til áfellis i
augum forráðamanna Þjóð-
viljans að stuðla þannig að léttari
greiðslubyrði borgara Reykja-
vikur með lágum tilboðum i
útboðnar framkvæmdir. Þá skal
ennfremur tekið fram að Borgar-
stjórinn i Reykjavik, Birgir ísl.
Gunnarsson er ekki hluthafi i fé-
laginu og sama er að segja um
fyrrverandi Borgarstjóra, Geir
Hallgrimsson.
Að lokum viljum vér lýsa furðu
vorri yfir þeim viðbrögðum Þjóð-
viijans vegna úthlutunar lóðar til
félagsins i Stóragerði, sem fram
hafa komið i skrifum blaðsins að
undanförnu. Fáum vér ekki séð,
að ástæða sé til að gera félagið
tortryggilegt i þessu sambandi,
enda gefur ferill þess i sambandi
við byggingar og sölu ibúða
undanfarin ár vart tilefni til slikr-
ar tortryggni. Um það eru við-
skiptavinir félagsins örugglega til
vitnis, ef Þjóðviljinn sæi ástæðu
til að athuga það mál i samræmi
við heiðarlega fréttamennsku.
Virðingarfyllst,
f.h. Byggingarfélagið
Armannsfell h.f.
Armann Guðmundsson form.
— 0 —
Hananú! Þá er það á hreinu.
Byggingarfélagið Armannsfell er
sómafélag, sem ekki má vamm
sitt vita! Grýttar eru brautir
dyggðarinnar, drottinn minn.
En spurningum er enn ósvaraö,
Armannsfellingar góðir. Og það
sem hér er birt eftir ykkur , heitir
á islenzku máli yfirklór, meira að
segja fremur ámátlegt.
Fyrst i klórinu segið þið að fé-
lagið hafi ekki fengið verkefni
nema að undangengnu útboði.
Hvað um lóðirnar við Stóragerði?
Voru þær boðnar út, á annan veg
en þann, að þær voru auglýstar
lausar til að byggja á? Lóðir eru
ekki boðnar út, það eigið þið
meira að segja að vita.
Svo haldið þið þvi fram að
Birgir Isleifur sé ekki hluthafi i
Ármannsfelli. Gott og vel. En
hverjum seldi Benedikt Jónsson,
afgreiðslustjóri Visis og stjórnar-
maður Alþýðubtaðsútgáfunnar
h.f. sinn hlut i félaginu, þegar
kuldi mágaástar fór að gera vart
við sig innan eigendafélagsins?
Þessu geta þeir svarað Benedikt
og borgarstjórinn. Það hefur
nefnilega ýmislegt verið selt hjá
Frh. á bls. 15
Skyndisöfnun vegna
hörmungaí Managua
Um hátiðarnar barst hingað til
lands hjálparbeiðni vegna hörm-
unganna i Managua i Nicaragua.
Á jóladag sendi Rauði kross ts-
lands fjárhæð til hjálparstafsins
og sama gerði Hjálparstofnun
kirkjunnar.
Hjálparstofnun kirkjunnar og
Rauöi kross Islands hafa ákveðið
að efna til skyndifjársöfnunar til
styrktar fórnarlömbum jarð-
skjálftanna. Söfnunin mun standa
til þrettándakvölds, 6. janúar og
verða þegar gerðar ráðstafanir til
sendingar á innkomnu er söfnun-
inni lýkur.
Framlögum má koma til þess-.
ara aðila sem hér segir:
Rauði kross Islands tekur við
framlögum á skrifstofunni að
öldugötu 4 og á giróreikning 90
000. Hjálparstofnun kirkjunnar
tekur á móti framlögum i
Biskupsstofu, hjá sóknarprestum
og á gíróreikning 20 001.
Sem kunnugt er má greiða inn á
gíróreikninga i öllum bönkum,
sparisjóðum og póstafgreiðslum
landsins.
Þvi fé sem Rauða krossi Is-
lands berst verður ráðstafað i
samráði við Alþjóðasamband
Rauða kross félaga, og þvi fé sem
HjáJparstofnun kirkjunnar berst
verður ráðstafað i samráði við
Alkirkjuráðið i Genf.
Hættu
að reykja
strax í da
þú vaknar
hressari
í fyrramálið