Þjóðviljinn - 17.04.1973, Blaðsíða 15

Þriðjudagur 17. apríl 1973. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 15
Yalur
Framhald af bls. 10.
Valsmenn svöruðu fyrir sig og
staðan 10:6.
En þá fór Vals-liðið aftur i
gang og staðan breyttist i 15:6, 9
marka munur, og þá var
stjörnunum skipt útaf hjá Val og
inn komu hinir yngri og
óreyndari. Þeim tókst ekki að
halda þessu stóra forskoti, og
munurinn minnkaði niður i 5
mörk 16:11, en svo skoruðu þeir
Jóhann Ingi og Jón Jónsson sitt
markið hvor og staðan varð
18:11, en siðasta markið átti
Ágúst Svavarsson, þannig að
leiknum lyktaði 18:12.
Miðað viö hve taugaóstyrkir
Valsmenn voru á dögunum gegn
Armanni, áttu menn sannarlega
von á að þeir yrðu enn verri að
þessu sinni. En fyrirliði Vals
Gunnsteinn Skúlason virtist
ekki finna fyrir neinni tauga-
spennu og skoraði 3 fyrstu
mörkin fyrir Val og gaf félögum
sinum þannig tóninn, og virtist
þar með öll taugaspenna fokin
út i veður og vind. Að minum
dómi var Gunnsteinn i sérflokki
að þessu sinni, hinn öruggi
fyrirliði sem leiddi lið sitt til
glæsilegs sigurs i leiknum og
mótinu. Olafur H. Jónsson átti
einnig góðan leik að þessu sinni,
en hann var eltur allan leikinn
eins og vant er, en skoraði þó
mörk og fiskaði vitaköst.
Annars er hægt að telja allt liðið
upp og hæla hverjum og einum.
Þetta er svo jafnt að mjög erfitt
er að gera upp á milli leik-
manna, þar er stjarna i hverju
sæti og ekki færri en 7 landsliðs-
menn og sá 8. Bergur Guðnason
sem er fyrir löngu i landsliðs-
klassa, þótt hann hljóti ekki náð
fyrir augum landsliðsnefndar
nú frekar en fyrri daginn.
Það er fyrir löngu viðurkennt
að Valsvörnin sé sú bezta sem
nokkru sinni hefur verið til i
islenzkum handknattleik, og þar
i liggur höfuðstyrkur liðsins
ásamt markvörzlunni hjá Ólafi
Benediktssyni. En menn mega
ekki gleyma sóknarleik liðsins á
kostnað varnarinnar. Liðið
hefur skorað 282 mörk sem er
3ja hæsta skor liðs i mótinu.
Vikingar eru hæstir með 299
mörk, FH 286, og siðan Valur,
þannig að sóknarleikur Vals er
ekki siður góður en þessara
stórskyttuliða.
ÍR-liðið lék ágætlega vel i
þessum leik, en það átti bara við
ofurefli að etja. Gerðu IR-ingar
þó allt sem þeir gátu til að sigra
Valsmenn eins og sést á þvi, að
þeir settu mann til höfuðs Ólafi
H. Jónssyni. Einna bezt kom
Vilhjálmur Sigurgeirsson frá
leiknum, en Ágúst og Brynjólfur
áttu einnig ágætan leik.
Mörk Vals: Gunnsteinn 6,
Bergur 3, Stefán 3, Gisli, Ólafur,
Agúst, Jón K, Jón Jónsson og
Jóhann Ingi 1 mark hver.
Mörk 1R: Agúst 4, Brynjólfur
3, Vilhjálmur 2, Gunnlaugur 2,
og Þórarinn 1 mark. —-S.dór.
Gunnsteinn
Framhald af bls. 10.
vörnin og markvarzlan verið
okkar sterkasta hliö og
örugglega sá þátturinn i leik
okkar sem við getum þakkað
þennan sigur.
— Voru menn ekki tauga-
óstyrkir fyrir þennan leik?
— Jú, blessaður vertu, við
kviðum óskaplega fyrir, en
svo var eins og taugaspennan
ryki út í veður og vind um leið
og leikurinn var byrjaður.
— Og hvað er nú fram-
undan?
— Nú, fyrst er aðeins hvfld,
enda hafa margir okkar leikið
handknattleik samfleytt I 2 ár
án hvildar, cn siðan er það
undirbúningurinn fyrir
Evrópukeppnina i haust, en
ætli við hefjum hann fyrr en
eftir eina 2 mánuði. — S.dór.
Þórarinn
Eg held þvi fram, að þetta sé
aðal orsökin fyrir þvi hve vel
liðinu hefur gengiö.”
Það er Þórarinn Eyþórsson
þjálfari Vals sem þetta scgir,
en hann hefur verið þjálfari
liðsins siðan i fyrrasumar, og
undir handleiðslu hans hefúr
liöiö hreppt báöa tslands-
meistaratitlana, úti og inni.
— Þá má ekki gleyma þætti
þeirra Guömundar Harðar-
sonar og Reynis Ólafssonar I
vetur, sagði Þórarinn. Þeir
hafa báðir veriö með sitt hlut-
verkið hvor. Guömundur
hefur séð um þrekþjálfun
liðsins en Reynir um liðstjórn i
leikjunum auk þess sem hann
hefur gefiö okkur góö ráð.
— Hvernig hefur æfingum
verið háttaö hjá ykkur i vetur?
— Við höfum æft i Vals-
heimilinu þrisvar i viku og
einu sinni f „höllinni”, og svo
höfum við haft eina auka-
æfingu i hádeginu á laugar-
dögum og æft þá úti, og ég
hygg að sú æfing hafi komiö
okkur að hvað mestum notum
hvað úthaldsþjálfun snertir.
— Og samvinna leikmanna
hefur verið mcö miklum ágæt-
um bæði utan vailar og innan?
— Já, hún hefur verið ein-
stök. Viö ræddum um galla og
kosti liösins f haust og hvernig
við gætum lagað gallana, og
það hafa allir lagt sig fram um
aö gera sitt til að það mætti
takast. Þá hefur öll samvinna
veriö til fyrirmyndar þannig
að þetta hefur verið einstak-
lega ánægjulegt allt saman.
Nú, og eins og ég sagði áöan
með æfingasóknina, þá segir
það allnokkuð um samvinnu
og samhug strákanna. Sem
dæmi get ég nefnt, að eftir að
við töpuðum fyrir ÍR I haust,
breyttum við varnarleik okkar
með þeim árangri sem sézt
hefur: við höfum ekki tapaö
leik, nvorki gegn innlendu né
útlcndu liði. Þá höfum við
komiö og horft á andstæöinga
okkar leika, með það fyrir
augum að finna út kosti þeirra
og galla. t öllu þessu hefur
veriö alger samhugur hjá
hópnum öllum.
— Hvenær hefst svo undir-
búningurinn fyrir EB?
— Ég þori ekki að segja um
það. Fyrst verður um algera
hvild að ræða, enda hafa
margir strákanna I liðinu
leikiö stanzlaust I 2 ár og eru
sannarlega orðnir hvildar
þurfi. En við stefnum að þvi að
liðið verði komið i toppæfingu I
haust þegar Evrópukeppnin
byrjar um svipað leyti og
keppnistimabiliö hjá okkur.
—S.dór.
Yfirlýsing
Framhald af bls. 1
Alþýðubandalagið hefur að
sjálfsögðu fallizt á það sjónarmið,
aö landhelgismálið ætti að hafa
sérstakan forgang, og með hlið-
sjón af þvi hefur flokkurinn sætt
sig við, að brottför hersins i
áföngum ætti sér stað á siðari
hluta kjörtimabilsins. En þar sem
kjörtimabilið er nú senn hálfnað,
væntir Alþýðubandalagið þess
mjög eindregið, að ekki dragist
lengur, að hafnar verði viðræður
við Bandarikjamenn um endur-
skoðun „varnarsam ningsins”
með það fyrir augum, að herinn
hverfi frá tslandi.
Alþýðubandalagið telur sjálf-
sagt og eðlilegt, að meðan samn-
ingum við Bandarikjamenn um
brottför hersins er ólokið verði
sjónvarpssendingar Bandarikja-
manna takmarkaðar við herstöð-
ina eina, og að gefnu tilefni telur
flokkurinn að sjálfsögðu óviðeig-
andi, að heimilaðar séu nokkrar
framkvæmdir á Keflavikurflug-
velli, sem ganga i berhögg við þá
stefnu rikisstjórnarinnar, að her-
inn hverfi af landi brott.
Frumvarpið
Framhald af bis. 9.
þeirra og Norðurlands vestra
valda ýmsum aðskilnaði.
Væru þessi kjördæmi öll i einu
umdæmi „héraðslæknis”, myndu
þau ekki gjalda landamerkjanna
til óþurftar. Það eru vegamót i
Hrútafiröi, þar sem mætast vegir
af Ströndum, vegir úr Norður-
landi og vegir að sunnan. Þá eru
þar skammt frá vegamót, þar
sem liggur vegur úr Dalasýslu
yfir Laxárdalsheiði. Þess er
vænzt af þeim vegi, aö hann verði
framhald Heydalsvegar, sem
'hægt verður að fara þegar Holta-
yörðuheiðin lokast.
A þessum slóðum er Reykja-
skóli. Þvi ætti ekki að vera á þess-
um vegamótaslóðum fleira af
„þjónustustofnunum”? Mennta-
skóli, sjúkrahús fyrir Húnaþing,
Strandir, Dali og fleiri náeranna-
héruð. Það |má velta hugmynd-
inni fyrir sér.
Eða geta engir aðilar i þjóðlif-
inu aðrir en Landsiminn séð það
sem þó liggur alveg i augum
uppi? Nei. Það litur enginn neitt i
kringum sig á leiðinni suður, eða
er ekki svo?
Fáu einu hefir verið komið að,
sem gaman hefði verið að nefna
og i hugann kemur þegar gjörvöll
heilbrigðisþjónustuan i landinu á
i hlut.
Það er rSðgerð ýmisleg stefnu-
og fyrirkomulagsbreyting varð-
andi störf heilbrigðisstéttanna,
sem svo eru nefndar, athyglis-
verð um margt.
En eitthvaö er nú rotið i riki
Dana, að Læknaháskólinn skuli
varla eða ekki koma við sögu.
Það er haft fyrir satt,' að
Háskólinn (Læknadeildin) hafi
svo gott sem vanrækt að mennta
fólk til að gegna störfum
heimilislækna og þar með og þá
um leið héraðslækna. Menntun,
þjálfun og uppeldi stofnunarinnar
hafi einkum og sér i lagi stefnt að
sérfræði- og sjúkrahúsastörfum
og i þvi sé ekki sizt að finna skýr-
ingu á hve torvelt er að fá héraðs-
lækna.
Væri nú ekki athugandi að
huga að úttekt á starfsháttum
Læknaháskólans? Og þá af ein-
hverjum fleiri en læknum einum.
Eða er Háskólinn heilög kýr?
Ég hefi vissar hugmyndir um
Háskólann og Læknaháskólann
alveg sérstaklega. Ég efast um að
það sé honum eða þjóðinni til góðs
að hann er sú einokunarstofnun
sem hann er. Ég held að væri
alveg óhætt að hugsa til þess,
hvort ekki mætti athuga mögu-
leika á að koma á fót visi að
öðrum háskóla, t.d. Háskóla
Akureyrar, ef það mætti verða til
að fá nýjan loftstraum til að leika
um innanveggja á þeim háu stöð-
um.
Kannski þykja þetta draumór-
ar, eða goðgá, eða eitthvað ennþá
annað þaðanaf verra. En eitt er
vist: Það er betri aðstaða til að
kenna læknanemum á Akureyri
nú, heldur en var i Reykjavik,
þegar byrjað var þar.
Svona getur manni dottið i hug
að segja einmitt það, sem enginn
þorir aö nefna.
ÆSÍ
Framhald af bls. 3.
til Haag. Einnig var skorað á al-
þingi að afgreiða frumvarpið um
veiðar með botnvörpu, flotvörpu
og dragnót i fiskveiðilandhelginni
fyrir þinglausnir i vor, lýst yfir
stuðningi við samstarf tslend-
inga, Norðmanna og Færeyinga,
að fiskveiðum, fisksölu og vernd-
un fiskimiða og lýst yfir fullum
stuðningi við yfirlýsingu sem Ott-
ar Brox prófessor i Tromsö i Nor-
egi hefur samið (hún birtist hér i
blaðinu fyrir nokkru með grein
eftir Stefán Jónsson um Noregs-
ferð hans).
önnur ályktun frá allsherjar-
nefnd fjallaði um trúarjafnrétti
og trúarbragðakennslu i skólum.
Þar var ályktað að leggja bæri
þjóðkirkjuna niður og einnig
hvers kyns trúarbragðakennslu I
skólum, nema þá sem eðlileg telst
innan samfélagsfræðigreinanna.
Frá félagsmálanefnd voru
samþykktar ályktanir um nem-
endalýðræði, æskulýðsmál,
mennta- og skólamál, húsnæðis-
mál og félagsmál. Verður álykt-
unum þingsins gerð nánari skil
hér i blaðinu á næstunni.
Aö lokum var svo sambandinu
kjörin stjórn til næstu tveggja ára
og jafnframt kosið i utanrikis-
nefnd. 1 kosningunum höfðu
nokkur vinstri-sinnuð samtök
með sér samvinnu og buðu fram
til stjórnar i sameiningu. Voru
kosningarnar mikill sigur fyrir
vinstri menn þvi allir frambjóð-
endur þeirra náðu kjöri. Stjórn
sambandsins er þvi þannig skip-
uð: formaður Gunnlaugur
Stefánsson SUJ og meðstjórnend-
ur Erling ölafsson SHI, Rannveig
Haraldsdóttir Fylkingunni, Hall-
grimur Guðmundsson Æskulýðs-
nefnd SFV, Jónas Sigurðsson
Æskulýðsnefnd AB, Baldur
Kristjánsson SINE og Jón Ragn-
arsson INSl.
I kosningu til utanrikisnefndar
náðu vinstri menn einnig meiri-
hluta. 1 nefndinni eiga nú sæti Eli-
as Snæland Jónsson SUF formað-
ur, Sveinn Rúnar Hauksson SHl,
Skúli Möller SUS, Þorsteinn Vil-
hjálmsson StNE og Cecil
Haraldsson SUJ.
______________________—ÞH
Vegalagning
Framhald af bls. 1
við orð. að stækkunin væri mjög
mikil á þessum tveim dögum. A
þessu svæði glitti viða i glóandi
hraunið undir yzta borðinu, og
mikill reykur og gufa myndaðist
þar sem hraunið rann i sjóinn.
Gosið var fremur litið um
helgina nema á laugardagskvöld
og um nóttina, að það magnaðist
nokkuð. En upp við giginn á
sunnudagskvöld hafði Sigurður
Þórarinsson við orð, að sér virtist
hrauntjörnin þar vera komin
nokkuðhátt og átti von á, að flæða
kynni útúr áður en langt um liði.
Unnið var við gatnahreinsun á
Heimaey um helgina, og voru
ruddar þrjár götur, Heiðarvegur,
Fjólugata og Sóleyjargata, og má
nú mas. sjá þar gangstéttir, en
vikurskaflarnir i görðum
húsanna beggja vegna ná langt
yfir girðingarhæð. Annars er það
aðeins um vesturbæinn, sem
óhætt er að ganga án varkárni.
Allur hinn hlutinn, sem eftir
stendur, hefur verið lýstur hættu-
svæði vegna gasútgufunar, enda
er þar sterk kolsýringsangan, þvi
meiri sem neðar er i bænum og
nær hraunkantinum austan til og
þvi meiri sem nær er jörðu; það
er td. talsverður munur á lyktinni
eftir þvi hvort maður stendur eða
beygir sig^og inni i húsunum á
þessu svæði er lyktin mjög
mögnuð.
Uþb. 300 manns taldist vera i
Vestmannaeyjum um helgina, en
talsvert mun fækka þar fyrir
páskanai bæði hafa ýmsir
i'lokkanna lokið verki sinu, svo
sem flutningadeildin að mestu og
starfsmenn fiskimjöls-
verksmiðjunnar, og eins margir
og mögulegt er munu fá páskafri.
— vh
Dráttarbátur
Framhald af bls. 1
slikir dráttarbátar hér á
miðunum.
Bretastjórn hefur i huga
dráttarbátinn „Lloydsman” sem
er rúmlega 2 þúsund tonn að
stærð og mun vera stærsti, hrað-
gengasti og kraftmesti dráttar-
bátur á Bretlandseyjum.
„Vonast” stjórn hennar hátignar
að báturinn verði kominn á miðin
um miðjan júni. Dráttarbátur
þessi er nýr af nálinni, smiðaður
árið 1971 og getur dregið 300 þús-
und tonna tankskip með 7 hnúta
hraða.
Skýrslan
Framhald af bls. 6.
un rikisstjórnarinnar um endur-
skoðun varnarsamningsins verð-
ur þvi væntanlega tekin bráðlega.
Allmiklar umræður urðu um
skýrslu utanrikisráðherra, og
tóku þátt i henni leiðtogar þing-
flokkanna, Ragnar Arnalds frá
Alþýðubandalaginu, Gylfi Þ.
Gislason frá Alþýðuflokknum, en
frá Sjálfstæðisflokknum tveir
leiðtogar (að sjálfsögðu), þeir Jó-
hann Hafstein og Geir Hallgrims-
son. Skýrt er frá máli Ragnars
Arnalds á forsiöu og þeirri yfir-
lýsingu frá Alþýðubandalaginu
sem hann flutti.
Hjá Jóhanni Hafstein kom fram
sú skoðun að alþjóðadómstóllinn
sem samningarnir frá 1961 köll-
uðu yfir tslendinga væri ekki er-
lent dómsvald. Taldi hann að
rikisstjórninni bæri að hafa sam-
ráð við alþingi, utanrikismála-
nefnd og landhelgisnefnd um sókn
og vörn fyrir Haag-dómstólnum
ef bráðabirgðasamningar við
Breta og Vestur-Þjóðverja leiða
ekki til þess að fallið sé frá máls-
höfðun eða fenginn frestur i mál-
inu fram yfir hafréttarráðstefnu.
Flutti hann um þetta boð sem
hann sagöi vera frá Sjálfstæðis-
flokknum.
Hjá ræðumönnum stjórnarand-
stöðuflokkanna kom fram all-
mikil hræðsla við það fyrirheit
stjórnarsáttmálans að herstöðva-
samningurinn skuli tekinn til
endurskoðunar eða uppsagnar i
þvi skyni að herinn hverfi frá Is-
landi. Kveinkuðu þeir sér mjög
undan þessu stefnumiði. Hjá
utanrikisráðherra kom fram i
svarræðu, að utanrikismálanefnd
— en hún mun starfa sem milli-
þinganefnd — fær tækifæri til að
fylgjast með aðgeröum i sam-
bandi við endurskoðun samnings-
ins, og alþingi mun fjalla um mál-
ið áður en til uppsagnar á samn-
ingnum kemur.
Af orðaskiptum sem risu á
grundvelli skýrslunnar, en fjöll-
uðu aðallega um hugarástand
Hannibals Valdimarssonar, er
sérstakur háttur
Hannibal Valdimarsson vék að
herstöðvamálinu og þeirri túlkun,
að „varnarsamningnum” eigi að
segja upp ef endurskoðun leiði
ekki til samkomulags um brottför
hersins. Kvað hann orðið „endur-
skoðun” ekki þýða „brottför”,
enginn geti fullyrt um framhald
málsins, fyrr en endurskoðunar-
viðræður hefðu farið fram og
niðurstöður lagðar fyrir þingið.
En hann treysti utanrikisráð-
herra fullkomlega til að halda á
varfærinn, öruggan og skynsam-
leean hátt á málinu.
Hannibal
Framhald af bls. .6.
efnisdóm, og við eigum ekki að
standa eins og tréhestar frammi
fyrir þeim. En Bjarni kýs að vera
tréhestur. Rikisstjórn Islands
hefur ekki markað afstöðu til þess
hvort senda eigi mann. (Bjarni
utan úr sal: Lestu skýrsluna!).
„Þar er engu lýst yfir um þetta af
hálfu rikisstjórnarinnar”. Hanni-
bal kvað málið vera á umræðu-
stigi, og það væri óeðlilegt að
binda sig fastan löngu áður en til
afgreiðslukæmi við breyttar kring
umstæður. Hér væri einn maður
með fasta fyrirframskoðun á
málinu (Rödd úr salnum: Þeir
eru fleiri). „Ég bind mig ekki
fastar i miha skoðun um þetta en
svo, að ég mun fallast á þær á-
kvarðanir sem teknar verða um
þetta af réttum aðilum þegar þar
að kemur”, sagði Hannibal og
visaði til þess, að enn hefðu land-
helgis- og utanrikismálanefndir
ekki fjallað um málið. (Bjarni:
Ætlaröu að lúta dómsúrskurði frá
Haag?) Um þetta sagði Hannibal
sem svo, að alþjóðadómstóllinn
hefði ekkert framkvæmdavald,
hann gæti áfrýjað til öryggis-
ráðsins, en þar væru stórveldin
með neitunarvald og hefði þvi
aldrei komið til þess að ráðið
knúði fram fullnustu dómsúr-
skurðar. — Að lokum setti Hanni-
bal ofan i við forseta, Eystein
Jónsson, fyrir að hafa ekki varið
sig gegn frammigripum!
Jónas Arnason tók til máls um
þetta að siðustu, og vakti athygli
á að Hannibal Valdimarsson hefði
ekki svarað skýrt, hvort Islend-
ingar eigi aö lúta dómi frá Haag,
hvernig sem hann væri. Hann,
Jónas, liti það alvarlegum augum
þegar einn af ráðherrunum gengi
fram fyrir skjöldu til að túlka
sjónarmið stjórnarandstæðinga i
landhelgismálinu, og væri vissu-
lega athugandi hvort ekki ætti að
bera málið undir þjóðina. Væri þá
aðferðin sú að rjúfa þing og efna
til nýrra kosninga.
Börnum
frá Eyjum
boðið
til DDR
Islenzk-þýzka menningarfélag-
inu hefur borizt boð um aö senda
fimm unglinga á aldrinum 12—14
ára i alþjóðlegar sumarbúðir i
Þýzka alþýðulýðveldinu. Dvalar-
timi er 12. júli—13. ágúst 1973.
Er hér gert ráð fyrir, að boðið
verði börnum frá Vestmannaeyj-
um vegna þeirra náttúruhamfara
og erfiðleika, sem þau hafa orðið
fyrir. Innifalið i boðinu er ferða-
kostnaður og ókeypis uppihald á
staðnum. Einnig er fararstjóra
boðið með börnunum. Boð þetta
ber að skoða sem vináttuvott
Þýzka alþýðulýðveldisins i garð
islenzku þjóðarinnar.
Börn frá Vestmannaeyjum,
sem áhuga hafa á að þiggja boð
þetta eru beðin um að snúa sér til
formanns félagsins, Arnars Er-
lendssonar, simi 71510, eða Sig-
urðar Baldursáonar, simi 21520.