Þjóðviljinn - 18.07.1973, Page 4

4 SÍÐA — MÓÐVILJINN . Miövikudagur 11. júll 1973.
DIOÐVIUINN
MALGAGN SÓSÍALISMA,.
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
ÍJtgefandi: (Jtgáfufélag Þjó&viijans
Framkvæmdastjóri: Ei&ur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan óláfssoii
Svavar Gestsson (áb.)
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur).
Askriftarverö kr. 300.00 .á máriuöí.
Lausasöluverö kr. 18.00.
Prentun: Bla&aprent h.i.
VANMÁTTUR EÐA STYRKUR?
Hvernig litist íslendingum á það, að
Ólafur Jóhannesson forsætisráðherra
landsins væri nú skyndilega uppvis að þvi,
að hafa sett stjórnarráðið upp yfir lög og
rétt og fyrirskipað lögregluyfirvöldum að
stunda simahleranir, opna bréf og njósna
á annan hátt um stjórnarandstæðinga.
Hvernig litist Islendingum á það, að for-
sætisráðherra væri uppvis að þvi að hafa
sent ótinda bófa til að brjótast inn i Sjálf-
stæðishúsið eða inn á heimili þeirra Gylfa
Þ. og Benedikts Gröndal t.d. til þess að
komast að þvi hvað þeir hyggðust fyrir i
pólitik eða hefðust að i einkalifi sinu?
Hvernig litist mönnum á það, að það
kæmi á daginn að forsætisráðherra hefði
látið útbúa lista með nöfnum helztu
stjórnarandstæðinga, — þar á meðal
skeleggustu fréttamönnum stjórnarand-
stöðunnar á blöðum og við sjónvarpið,
leiðtogum ihalds og krata i verkalýðs-
hreyfingunni og nöfnum leikara sem fara
með flimt og spé um stjórnina á
skemmtunum viða um land — og allt i
þeim tilgangi að ná sér niðri á þessum
aðilum með einum eða öðrum hætti.
Hvernig litist mönnum á það, að for-
sætisráðherra og nánustu ráðgjafar hans
væru uppvisir að þvi að hafa lagt á ráðin
um að kaupa gleðikonur i stórum stil og
senda á landsfund Sjálfstæðisflokksins i
þvi skyni að fá upplýsingar um valdabar-
áttuna þar.
Nú er nóg komiö, segja eflaust einhverj-
ir lesendur og sér i lagi þeir, sem vilja
binda trúss okkar sem fastast við Banda-
riki Norður-Ameriku. En i rannsókn
öldungadeildar Bandarikjaþings á Water-
gate hneykslinu hefur það komið i ljós, að
Nixon Bandarikjaforseti hefur lagt
blessun sina yfir ailt slikt athæfi sem áður
er lýst. Þetta athæfi,sem hljómar hvað
fáránlegast i eyrum íslendinga er stað-
reynd i æðstu yfirstjórn Bandarikjanna i
dag.
Þetta eru núverandi stjórnarhættir i þvi
riki, sem Morgunblaðið og önnur málgögn
alþjóðaauðvaldsins hafa sungið hvað mest
lof og pris og telja enn i dag, að bjóði upp á
glæsta fyrirmynd frelsis- og lýðræðis-
skipulags.
Kenning Morgunblaðsins, sem flutt var
af miklum þunga af Þorsteini Sæmunds-
syni stjörnufræðingi i útvarpserindi á
dögunum er sú, að Watergatemálið „beri
vott um styrkbandarisks stjórnkerfis”.
Það er ástæða til fyrir Islendinga að
hyggja vel að þessari kenningu Morgun-
blaðsins, þvi að i henni felst sá furðulegi
boðskapur, að þvi fastar sem stjórnvöld
hér eða annars staðar kynnu að feta i fót-
spor Nixons til Watergate, þeim mun
styrkara verði stjórnarfarið.
Og hvenær verður það þá styrkast?
Það fellur sem sagt enginn blettur á
bandariskt stjórnarfar, að dómi áköfustu
aðdáenda þess, þó að æðstu valdamenn
Bandarikjanna séu staðnir að þvi að hafa
að engu lög og rétt, en beita aðstöðu sinni,
sem hreinir glæpamenn til að lafa við völd
og knésetja hættulega pólitiska and-
stæðinga.
Nei, styrkur bandarisks stjórnkerfis
skal það heita, og auðvitað er herra Nixon
sterki maðurinn. Nema hvað.
En hvort bæri nú meiri vott um styrk
bandarisks stjórnkerfis, það> að Nixon
hrökklaðist frá vegna Watergatemálsins
og yrði dæmdur i tugthús, eða hitt,að hann
sitji sem fastast i embætti og tryggi flokki
sínum nýjan Watergatesigur í næstu for-
setakosningum?
Þetta er gáta, sem Þorsteinn
Sæmundsson, stjörnufræðingur svo og
Morgunblaðsmenn gætu dundað við aö
reyna að ráða milli þess sem þeir syngja
bandarisku stjórnkerfi lof og dýrð.
Sem betur fer er forysta islenzka Sjálf-
stæðisflokksins, sem telur sig eiga Nixon
Bandarikjaforseta að samherja, ekki jafn
háþróuð og þeir i Hvita húsinu varðandi
„lýðræðislega” stjórnmálabaráttu i þágu
frelsisins, — og er þar langur vegur frá.
Enda hljóta þær raddir að verða ærið
hjáróma á íslandi, sem sjá það helzt
markvert við uppljóstranirnar um stjórn-
málasiðgæði æðstu manna Bandarikjanna
að þær sýni enn einu sinni hve styrkum
fótum hugsjón lýðræðisins standi þar
vestra.
Frumyörp um útf ærslu
lan dhelginn ar
á Bandaríkj aþingi
Bandarikjamenn hafa nú
vaxandi áhyggjur af ofveiði á
fiskimiðum sinum i Atlanzhafi
vegna aukinnar ásælni verk-
smiðjutogara frá ýmsum löndum,
og vex þeirri hugmynd nú mjög
fylgi, að Bandarikjamenn fari að
fordæmi íslendinga og annarra
þjóða og færi út fiskveiðitak-
mörkin.
13. júni voru lögð fram sam-
hljóöa frumvörp i báðum deildum
Bandarikjaþings um útfærslu
fiskveiöilögsögu i 200 milur. t
Öldungadeildinni var það Warren
Magnuson, sem flutti frum-
varpið, en Gerry E. Studds, þing-
maður frá Massachussetts flutti
það i neðri deildinni. Magnuson
var einn forvigismanna þess að
færa fiskveiðitakmörkin út i 12
milur.
Stefna Bandarikjastjórnar
hefur jafnan verið sú, aö reyna að
vernda hag bandariskra fiski-
manna og að reyna aö vernda
fiskstofnana gegn ofveiði með
gagnkvæmum samningum við
aðrar fiskveiðiþjóðir innan vé-
banda Norður-Atlanzhafs-
nefndarinnar um fiskveiðar, en
fiskimenn hafa þó verið mjög
vantrúaöir á að það bæri nokkurn
Gagnfræðaskólanum viö
Laugalæk var slitiö laugardaginn
9. júni. Innritaöir voru sl. haust
492nemendur i 18 bekkjardeildir.
Fastir kennarar voru 23, en
stundakennarar 14.
Prófi upp úr I. bekk luku 140
nemendur. Hæstu einkunn, 9.12.
hlaut Gunnar Björn Gunnarsson.
Unglingaprófi iuku 115: Hæstu
einkunn á unglingaprófi hlaut
bórólfur Jónsson 9.31. í almennu
III. bekkjarprófi gengu upp 81
nemandi. 68 stóðust próf. Hæstu
einkunn hlaut Jón Steinar
Guðjónsson 8.23. 48 gengu upp i
landsprófi, 42stóðust (5.0 og yfir)
þar af 30 með framhaldseinkunn
(6.0 og yfir). Auk þess munu 8
nemendur þreyta haustpróf i
nokkrum landsprófsgreinum.
árangur. í Massachussetts hafa
þeir t.d. lengi barizt fyrir einhliða
útfærslu. Nú er ljóst að stefna
Bandarikjastjórnar hefur beðið
algeran ósigur, og hefur Banda-
rikjamönnum mistekizt að fá
nefndina til að setja nokkur þau
takmörk við fiskveiðum, sem
visindamenn telja nauðsynleg.
Þess vegna vex þeim mönnum
fylgi, sem vilja ekki biða eftir
árangri neinna samningavið-
ræðna heldur gera þegar i stað
ráðstafanir til að vernda fiski-
stofnana.
Samkvæmt frumvarpinu eru
lögin um landhelgi aðeins bráða-
birgðalög, og eiga þau ekki að
gilda nema þangað til alþjóöa-
samningar nást um þessi mál. En
ef þau ná fram að ganga er ólik-
legt, að Bandarikjamenn muni
semja um minni landhelgi en þau
mæla fyrir um. Lagafrumvarpið
hefur mætt andstöðu ýmissa
nefndarmanna i siglinga- og fisk-
veiðimálanefnd Neöri deildar
Bandarikjaþings, og er óvist að
það fáist tekið fyrir að þessu
sinni, en það sýnir þróun al-
menningsálitsins i Bandarikjun-
um, og einnig skipbrot þeirrar
stefnu aö reyna að vernda fisk-
stofnana að svo stöddu með ein-
földum samningum.
Hæstu einkunn á landsprófi hlaut
Tómas Jóhannesson 9.1. Gagn-
fræðapróf þreyttu að þessu sinni
82 innanskólanemendur, þar af
stóðust 79. Hæstu einkunn hlaut
Margrét Hákonardóttir 8.11.
83 utanskólanemendur þreyttu
nú gagnfræðapróf (þar af 81 úr
Kvöldskólanum). Stóöust 67
prófið. Anna Sigurðardóttir úr
Kvöldskólanum hlaut hæstu
einkunn utanskólanemenda, 8.20.
Skólinn veitti nokkrum
nemendum bókaverðlaun fyrir
góðan námsárangur og afhent
voru bókaverðlaun frá danska
sendiráðinu fyrir dönskukunnáttu
og frá vestur-þýzka sendiráðinu
fyrir kunnáttu i þýzku.
Þetta var 4. starfsár Gagn-
fræöaskólans við Laugalæk.
Hœtt var
við mikil
hernaðar-
mannvirki
árið
1956
I • viötali við Guðmund
Einarsson verkfræðing i nýút-
komnu hefti af timaritinu Frjáls
verzlun, er að finna mjög skýra
'staðfestingu á þvi, að andstaðan
við herstöðvastefnuna og myndun
vinstristjórnarinnar fyrri batt
endir á stórfelldar hernaðar-
framkvæmdir hér á landi.
Guömundur var einn af aðal-
mönnum fyr i r tækjanna
Sameinaðir verktakar og siöar
Aöalverktakar, sem unnu fyrir
herinn á fyrstu árum hernámsins
siðara. Segir Guðmundur að
fyrirtæki þessi hafi unnið fyrir
um 5000 miljónir króna og hafi
Sameinaðir haft um 1100 manns i
vinnu þegar mest var. En siðan
leið þessi gullöld og gleðitlö.
Spyrill Frjálsrar verzlunar segir:
— Einhver verkefni sem fyrir-
huguð voru á vegum varnar-
liösins komust aldrei á fram-
kvæmdarstigið. Hver voru þau
helztu?
Guðmundur svarar:
— Já. Það var t.d. um skeið
talað um gerð flugvallar á Hellu,
loftvarnabyssustæöi á Suðurnesj-
um og höfn i Njarðvlkum. Hún
var lengi til umræðu og gerðar
um hana margar kostnaðar-
áætlanir, fyrst upp á 23 milj.
dollara en sú siðasta hljóðaði upp
á 7 milj. dollara. Endanlega var
svo hætt viö allt saman 1956.
Það er liklega óþarfi að minna
á það, að árið 1956 var vinstri-
stjórnin við völd á Islandi.
Reglusamur maður
i hreinlegri atvinnu óskar eftir föstu fæði.
Upplýsingar i sima 14036.
Laust embætti,
sem forseti íslands veitir
Prófessorsembætti i handlæknisfræöi I læknadeild Ilá-
skóla islands er laust til umsóknar. Umsóknarfestur til 18.
ágúst 1973.
Prófessorinn í handlæknisfræöi veitir forstjórn hand-
læknisdeiid Landspitalans, sbr. 38. gr. laga nr. 84/1970, um
Háskóla íslands.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsækjendur um prófessorsembætti þetta skulu Iáta
fylgja umsókn sinni rækilega skýrslu um visindastörf þau,
er þeir hafa unniö, ritsmíöar og rannsóknir, svo og náms-
feriUog störf.
Mennta mála ráð ney tið,
17. júli 1973.
SKÓLASLIT