Þjóðviljinn - 24.07.1973, Qupperneq 6
6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriftjudagur 24. júli 1973.
DIÚÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSIALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Ctgefajidi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson (áb.)
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 linur).
Askriftarverö kr. 300.00 á mánuöi.
Lausasöluverö kr. 18.00.
Prentun: Blaöaprent h.f.
GETUR HAAGDÓMSTOLLINN GENGIÐFRAM AF MORGUNBLAÐINU?
Það er i rauninni furðulegt, að Morgun-
blaðið skuli hvað eftir annað taka sig til og
hefja vörn fyrir samningana frá 1961 um
að fá Haagdómstólnum vald til að úr-
skurða um islenzka fiskveiðilandhelgi.
Það virðist engu máli skipta, þó að
Morgunblaðsmönnum sé væntanlega jafn-
ljóst og öðrum, að Islendingar upp til hópa
telja öll afskipti þessa dómstóls af land-
helgismálum okkar gjörsamlega fráleit,
— og eru stuðningsmenn Sjálfstæðis-
flokksins þar engin undantekning, fyrir
utan örfámennan hóp i innsta hring
flokksins.
Það virðist heldur engu máli skipta fyrir
Morgunblaðið, þó að dómstóllinn sé hvað
eftir annað staðinn að þvi að hafa gjör-
samlega að engu allar staðreyndir um
ástand fiskistofna eða efnahagslega nauð-
syn okkar íslendinga fyrir útfærslu, svo
ekki sé nú talað um niðurstöður alls-
herjarþings Sameinuðu Þjóðanna um rétt
strandrikja til auðæfa hafsins.
Dómstóllinn byrjaði með þvi i fyrra, að
úrskurða Bretum rétt til að veiða hér
170.000 tonn á ári, sem augljóst var að
aðeins tækist með verulega aukinni sókn.
En þegar dómstóllinn hafði kveðið upp
slikan úrskurð um að heimila Bretum
aukna sókn innan 50 milna, þrátt fyrir lifs-
nauðsynlega útfærslu okkar, — þá kom
Morgunblaðið i kjölfarið og hélt þvi fram,
að samningurinn frá 1961 um, að úr-
skurðarvaldið væri i Haag hafi verið
mikill gæfusamningur fyrir okkur.
Frá þvi úrskurður Haagdómstólsins var
kveðinn upp i fyrra og þangað til dóm-
stóllinn sendi Bretum og Þjóðverjum nýtt
leyfisbréf til veiða við Islandsstrendur,
gerðist sitt hvað, er snertir landhelgis-
málin, og deilu okkar við Breta og
Vestur-Þjóðverja.
Við nefnum nokkur atriði:
1. Allsherjarþing Sameinuðu Þjóðanna
gerði án mótatkvæða samþykkt um rétt
strandrikja til auðæfa hafsins, og tekur
hún af allan vafa um stuðning yfir-
gnæfandi meirihluta þjóða heims við
sjónarmið okkar íslendinga.
2. Nokkur riki færðu út fiskveiðilögsögu
sina og öll einhliða eins og Islendingar, og
eins og reyndar allar þær meira en 30
þjóðir, sem fært hafa út á siðari árum.
Engin þessara þjóða átti hernaðarofbeldi
að mæta, nema íslendingar.
3. Bretar réðust með herskipaflota inn i
islenzka fiskveiðilandhelgi, ekki aðeins til
að verja togara, sem brjóta islenzk lög,
heldur til að halda uppi vernd fyrir stór-
kostlega rányrkju á ókynþroska smáfiski,
þar sem allar alþjóðasamþykktir um
möskvastærð eru að engu hafðar, en
ástundað að beinlinis eyða stofnunum, ef
hægt væri. Margendurtekin brot veiði-
þjófa og herskipa við ísland á alþjóðlegum
siglingareglum þarf vist ekki að tiunda.
Nú hefðu væntanlega flestir þeir, sem
áður töldu eitthvað eigandi undir
dómstólnum i Haag, vænzt þess, að slikir
' atburðir leiddu til eitthvað meiri sann-
girni gagnvart íslendingum af
dómstólsins hálfu.
En hvað skeður?
Dómstóllinn bitur höfuðið af skömminni
með þvi að úrskurða Bretum rétt til mun
meira aflamagns á ári en þeir hafa sjálfir
boðið i samningaviðræðum að sætta sig
við, og Vestur-Þjóðverjum rétt til svona
helmingi meiri ársafla en þeir væntanlega
ná á þessu ári, samkvæmt upplýsingum
aðila er gerzt mega vita.
Og nú hefðu væntanlega flestir þeir, sem
áður töldu eitthvað eigandi undir Morgun-
blaðinu, átt þess von, að blaðið Iéti af að
klifa á þvi, hve gott væri fyrir íslendinga
að eiga lifshagsmunamál sin til úrskurðar
i Haag.
En þvi er nú ekki aldeilis að heilsa.
Þvert á móti er allt Reykjavíkurbréfið,
helzta stjórnmálagrein blaðsins siðastlið-
inn sunnudag, lögð undir tilraun til að
sannfæra íslendinga enn um ágæti
smánarsamninganna frá 1961, þess
samnings, sem Bretar telja einu rétt-
lætinguna fyrir innrás sinni og ránsskap
hér, þess samnings, sem veldur þvi, að við
einir, sem háðari erum fiskveiðum en
nokkurönnur þjóð, verðum fyrir flotaárás
stórveldis meðan tugir annarra rikja, sem
gripið hafa til sams konar ráðstafana, eru
gjörsamlega laus við „dómsúrskurði”
og herhlaup á sinum miðum.
Það vita allir, að úrskurðir gráskeggj-
anna i Haag gegn okkur einum úr hópi
allra þeirra ríkja, sem fært hafa út, —
byggjast eingöngu á samningnum frá
1961, sem viðreisnarstjórnin gerði við
Breta, en Alþýðubandalagið og Fram-
sóknarflokkurinn lýstu nauðungar-
samning frá upphafi.
Það vita lika allir, að Bretar hefðu
aldrei þorað að gera hernaðarinnrás i
islenzka landhelgi, hefðu þeir ekki getað
flaggað með leyfisbréfið frá Haag.
En Morgunblaðið heldur áfram að
rembast við að berja það inn i hausinn á
íslendingum, að þessir samningar hafi
verið mikill stjórnmálasigur, — og senni-
lega verður sá sigur þá mestur að dómi
Morgunblaðsins, þegar Bretar sækja
hingað siðasta þorskinn samkvæmt leyfis-
bréfi frá Haag.
Og svo mikið þykir Morgunblaðinu við
liggja i þessari herferð sinni, að þegar
stjörnufræðingur nokkur, sem um skeið
hefur verið i pólitisku uppeldi hjá Geir
Hallgrimssyni, flytur þann boðskap i út-
varpserindi, að Islendingar hafi gengið á
gerða samninga við Breta og gert þar með
mikil mistök, — þá brjóta Morgunblaðs-
menn eigin reglur um að birta alls ekki út-
varpserindi, en láta boðskap stjörnu-
fræðingsins á þrykk út ganga með þeim
rökum, að skoðanir hans séu svo sérstak-
lega athyglisverðar.
En vegna þessara örvæntingarfullu til-
burða Morgunblaðsins vill Þjóðviljinn
vekja á þvi athygli, að það eru ekki
stjónarmið almennra stuðningsmanna
Sjálfstæðisflokksins, sem Morgunblaðið
er þarna að koma á framfæri. Skrif þess
eru heldur ekki i samræmi við niðurstöður
landsfundar Sjálfstaéðísflokksins, en á þeim
fundi hindruðu fulltrúar utan af landi, að
nokkur lofgerð um Haagdómstólinn
kæmist inn i ályktanir.
Morgunblaðið túlkar hins vegar i
skrifum sinum um smánarsamningana
frá 1961 og ágæti Haagdómstólsins sjónar-
mið tveggja manna, sem i þessu tilviki eru
algerlega sammála.
Það eru þeir Geir Hallgrimsson og
Gunnar Thoroddsen, sem báðir ætluðu
einu sinni að verða formenn i Sjálfstæðis-
flokknum og báðir hafa lýst sérstakri til-
trú sinni á Haagdómstólnum.
Sendinefnd frá Æðsta ráðinu
Kholof lýsir landi
sínu, Tadzjikistan
A laugardag kom I heimsókn til
Alþingis sendinefnd frá Æósta
Mahamdula Kholof, formaóur so-
vézku þingmannasendinefndar-
innar.
ráöinu sovézka og endurgeldur
hún heimsókn sendinefndar frá
Alþingi til Sovétrikjanna i janúar
s.l.
Formaöur nefndarinnar er
Mahmadula Kholof, forseti Æösta
ráös sovétlýöveldisins Tadzjikist-
an og varaforseti i forsætisnefnd
Æðsta ráösins.
Aðrir i nefndinni eru Mikhail
Orlof, vararáðherra fiskiðnaöar-
mála frá Moskvu, Elmar Bemen
varaform. viöskiptanefndar
Æðsta ráösins (frá Lettlandi),
Badma Tsirenof frá Tsjitahéraði,
sem á sæti i umhverfismálanefnd
Æösta ráðsins, og Klavdia úrina
úr æskulýösmále.nefnd þess.
Túlkur er Sergei Kommissarof,
en túlkur Alþingis Helgi Haraids-
son.
Blaðinu hefur borizt grein, sem
formaður nefndarinnar,
Mahmadula Kholof, hefur skrifað
um land sitt, Tadzjikistan, og fer
hún hér á eftir, litið eitt stytt:
Sovét Tadzjikistan er mjög fag-
Fé á beit I fjallhögum I Pamir i Tadzjikistan.
urt land og furöulega marg- hliö náttúra Svisslands og Siber- beltinu. Straummiklar ár hendast
breytilegt að þvi er varðar lands- iu, heimskautakuldi og hiti landa niöur i dalina frá tindum Pamir
lag og loftslag. Hér búa hlið við þeirra, sem skammt eru frá hita- Framhald á bls. 15.