Þjóðviljinn - 02.08.1975, Blaðsíða 16

DWDVIUINN
Laugardagur 2. ágúst 1975
Gowon á
leið til
Bretlands?
Kampala 1/8 Jakubo Gowon hers-
höfðingi, forseti Nigeriu, sem
steypt var af stóli i herforingja-
byltingu s.l. þriðjúdag fór frá
Kampala i Uganda tii Togo i dag i
einkaþotu Idis Amins forseta
Uganda.
Gowon var steypt á meðan
hann sat fund Einingarsamtaka
Afriku, en honum lauk i Kampala
i dag. Aður en Gowon fór átti
hann langar viðræður við Amin
forseta og breska stjórnarerind-
rekann James Hennessy. Sam-
kvæmt heimildum er álitið að
Gowon muni jafnvel fara til Bret-
lands til að hitta fjölskyldu sina,
sem þegar er komin þangað.
Amin
giftur
einu
sinni
enn
Kampala 1/8 Forseti Uganda, Idi
Amin, giftist i dag 19 ára stúlku,
sem var meðbilstjóri hans I rally-
keppninni sem haldin var fyrr i
vikunni til heiðurs fulltrúum á
fundi einingarsamtaka Afriku.
Nýja brúðurin hans, Sara, er sögð
önnur kona hans, en hinni kon-
unni, Madina, er hann búinn að
vera giftur siðan snemma á
síðasta ári, er hann lýsti þvi yfir
að hann væri skilinn við aðrar
þrjár, sem hanntaldist þá vera
giftur.
Nýja eiginkonan er sögð vera
meðlimur i sjálfsmorðssveit
innan Ugandahers.
Amin sýndi blaðamönnum
brúði sina klædda i hvitt nokkru
áður en hann fór að fylgjast með
heræfingu sem kölluð var „frels-
un Cape Town”.
Heræfingunni var ætlað að sýna
hvernig afriskir herir þurrkuðu út
siðustu leifarnar af apartheid-
stefnunni, sem samkvæmt nafn-
giftinni átti að vera i Cape Town i
Suður-Afriku.
Borgþór Kærnested skrifar frá Helsinki:
• •
Oryggissáttmálinn hefur
verið undirritaður
Hernaðarbandalögin viðhalda spennu, sagði Tito
Þriggja daga þinghaldi helstu
ráðamann fiestra rikja, i
Evrópu og Norður-Ameriku ei
lokið og samþykkt um sam
vinnu og öryggisþróun Evrópu
hefur verið undirrituð. Þaí
gerðist I Finlandiahúsinu hér i>
Helsinki seinnipart föstudags
Margar ræður hafa verið
fluttar en innihaldið i flestum
verið mjög svipað að örfáum
undanteknum. Á fimmtudag
var Brjesnef flokksleiðtogi i
Sovétrikunum meðal ræðu-
manna. Var ræðu hans vel tekið
af mörgum, og meðal þeirra var
Harold Wilson, forsætisráð-
herra Breta, sem sagðist vera
mjög ánægður með orðalag
Brjesnefs varðandi sjálfs-
ákvörðunarrétt þjóða. Hvers
virði hefði slikur boðskapur ekki
verið i Tékkóslóvakiu fyrir
nokkrum árum? sagði Wilson á
blaðamannafundi á fimmtu-
daginn.
Deilur vegna Kýpur
Hið heita skap Ibúa
Miðjarðarhafslandanna kom
vel fram á fundinum. Á
miðvikudaginnhafði Konstantin
Karamanlis, forsætisráðherra
Grikkja ráðist harkalega á
Tyrki I ræðu sinni vegna fram-
komu Tyrkja á Kýpur. Og á
fimmtudag var Makarios erki-
biskup á Kýpur mjög harðorður.
Sagði hann Tyrki fara illa með
griskumælandi fólk á hinum
herteknu svæðum eyjarinnar.
Tyrkir voru fjarverandi meðan
Makarios hélt ræðu sina, enda
hafa þeir mótmælt þvi, að hann
mætti þar sem fulltrúi Kýpur.
Þegar svo Demirel, forsætis-
ráðherra Tyrklands talaði tók
hann upp, það sem hann kallaði
„hrein ósannindi” i ræðum
Makariosar og Karamanlis, og
kvað það nokkuð einkennilegt,
að fulltrúi Grikklands skyldi
yfirleitt geta verið þekktur fyrir
að tala um ástandið á Kýpur.
Það hafi verið vegna tilrauna
Grikkja til að innlima eyjuna,
sem Tyrkir hafi orðið að gripa
til hemaðaraðgerða á sinum
Leiðtogar risaveldanna Ford og Bresjnev.
tima. Demirel kvaðst telja, að
öryggissáttmálinn næði ekki
yfir Kýpur eins og sakir stæðu i
dag. Fulltrúar Grikklands og
Kýpur sátu sem fastast undir
ræðu Demirel.
Brésnef og Ford
Todor Zhivkov, flokksleiðtogi
frá Búlgariu sagði um öryggis-
sáttmálann, að nú ættu frjálsar
samgöngur á milli landa, að
geta átt sér stað, en minnti á að
engu að siður yrði að taka fullt
tillit til löggjafar hvers lands
um sig, en sú skoðun hefur
einmitt valdið nokkrum ágrein-
ingi i viðræðunum.
Það sem Brésnef lagði höfuð-
áherslu á i ræðu sinni var, að
Sovétrikin ætluðust til, að
samkomulagið verði fram-
kvæmt i reynd og muni sjálf
vinna i þeim anda. Hin nýju
sjónarmið i sáttmálanum verða
að festa rætur i öllum sam-
skiptum milli landa og jafngilda
lögum i alþjóðlegum sam-
skiptum. Brjesnef sagði, að
Sovétrikin liti ekki á ráðstefn-
una, sem neina heildarúttekt á
afleiðingum sreustu heimsstyrj-
aldar, heldur fremur sem inn-
sýn i framtiðarþróun, þróun
sem gerist innan ramma
ráðandi aðstæðna. Þetta er það
lengsta, sem við komumst I dag,
en ætti að vera grundvöllur þess
sem gerist á morgun, sagði
Brjesnef.
Forseti Bandarikjanna, Ger-
ald Ford, talaði á föstudag.
Hánn sagði m.a. að „peace”
(friður) væri ekki sama og „a
peace of paper” (pappirsörk)
heldur yrði aðeins hægt að
tryggja friðinn með varanlegu
raunhæfu starfi. Hann kvað
bandarisku þjóðina vera orðna
þreytta á tómum orðum og
vonum, sem aldrei komist i
framkvæmd. Þess vegna eigum
við að segja það sem við
meinum og meina það sem við
segjum, —^þvi annars stöndum
við frammi fyrir reiði þegna
vorra, sagði Ford.
Hann kvaðst hafa verið
spurður, hvers vegna hann væri
hér I dag. Hann væri hér vegna
þess að hann og landsmenn hans
tryðu á sjálfstæði Evrópu og
Ameriku, á sjálfstæði mann-
kynsins. Ford vitnaði einnig i
stjórnarskrá Bandarfkjanna,
sem um þessar mundir er 200
ára gömiú.
Tito, forseti Júgóslaviu
minnti i ræðu sinni á þá stað-
reynd, að hernaðarbandalögin
stæðu i vegi fyrir minnkandi
spennu i heiminum. Annars
voru ræðurnar hver annarri
llkar.
Wilson og
landhelgin
Ég spurði Wilson, forsætis-
ráðherra Breta, hvort hann
byggist við átökum i sambandi
við útfærslu islensku landhelg-
innar i 200 sjómilur. Hann
kvaðst vera þeirrar skoðunar,
að islenska rikisstjórnin vilji
komast að samkomulagi við
Breta I landhelgismálinu, og
jafnvel þótt ekkert samkomulag
næðist taldi hann óliklegt að
sama ástand og fyrir tveimur
árum kæmi upp á ný.
tslenska sendinefndin hér
hefur setið matarboð i norska
sendiráðinu, og þar var land-
helgismálið rætt. Samkvæmt
þvi sem ég get komist næst, er
afstaða Norðmanna nú breytt
frá þvi sem var þegar við
færðum út i 50 miiurnar. Það
eina, sem Olav Palme, forsætis-
ráðherra Sviþjóðar viídi segja
um landhelgismál íslendinga,
þegar ég beindi til hans spurn-
ingu var, að Sviar væru alltaf
reiþubúnir til að taka fullt tillit
til sérstöðu Islendinga varðandi
landhelgismál.
Og eitt
mannslif
Það sem setti nokkurn skugga
á ráðstefnuhaldið i lokin var, að
einu mannslifi var fórnað á
altari hennar. Þetta bar þannig
að, að maður nokkur á hrað-
skreiðum mótorbát, sem eftir
öllu að dæma var á leið til lands
úr skerjagarðinum, kom nær
veitingastaðnum þar sem
finnska rikisstjórnin hélt
þjóðarleiðtogunum veislu
heldur en til var ætlast. Bátur-
inn sigldi ljóslaus og hefur
maðurinn sennilega ekki tekið
eftir stöðvunarmerkjum lög-
reglunnar. Hófu þá öryggis-
verðir skothríð að bátnum með
þeim afleiðingum að i honum
kviknaði og maður sá sem var
einn á bátnum beið bana. Rann-
sóknarlögreglan hér i Helsinki
hefur nú mál þetta til með-
ferðar, en li'tið eða ekkert hefur
verið gefið upp upp um það sem
gerðist.
Júgóslavía fær lán
til lagningar
olíuleiðslu
- HOTEL D30 herberg'
VESTMANNAEYJAR . XjíKSiS?
v/HEIÐARVEGsími98/1900. £ yjnstuka
skipulagðar skodunar
feroir um eldstöðvarnar
Júgóslavia 1/8 Kuwait ætlar að
lána Júgóslaviu 125 miljón doll-
ara lán til að leggja oliuleiðslu frá
Adriahafi, en hún á að flytja oliu
til Mið-Evrópu. Þá munu 228
miljónir dollara i viðbót, til að
fullgera leiðsluna, koma frá
Júgóslaviu, Tékkóslóvakiu, Ung-
verjalandi, Libiu og Alþjóða-
bankanum.
Oliuleiðslan mun tengja hafn-
arbæinn Omisalj I Norður-Júgó-
slaviu við innlendar oliuhreins-
unarstöðvar og á henni verða
greinar sem liggja til Tékkó-
slóvakiu og Ungverjalands.
Fullgerð mun leiðslan geta flutt
um 36 miljónir tonna af óhreins-
aðri oliu frá Mið-austurlöndum og
Norður-Afriku til neytenda i
Júgóslaviu, Tékkóslóvakiu og
Ungverjalandi.
Blaðberar
Þjóðviljinn óskar
eftir blaðberum i eft-
irtalin hverfi:
Langagerði
Einnig til afleys-
inga i ágústmánuði i
eftirtalin hverfi:
Framnesveg
Vesturgötu
Sólvallagötu
Asvallagötu
Hringbraut
Þjóðviljinn
Simi 17500